Το πρωτοποριακό και πολυσχιδές έργο του Κώστα Ταχτσή και η αναγνώρισή του – από τον πρόλογο της Μικέλας Χαρτουλάρη!

Share Button

Σήμερα ο Κώστας Ταχτσής είναι πολλαπλά επίκαιρος, πολλαπλά ενοχλητικός και πολλαπλά ενδιαφέρων, τόσο ως ανήσυχη προσωπικότητα με ευρω-αμερικανική κουλτούρα όσο και ως συγγραφέας-ανατόμος της ελληνικής ιδιοσυγκρασίας. Αυτό θα αναδειχθεί με την παράλληλη κυκλοφορία από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, σε συνεργασία με την αδελφή του Ελπίδα Αρτέμη και την ανιψιά του Έλλη Αρτέμη, όλων των βιβλίων του που εκδόθηκαν όσο ζούσε. Δηλαδή του μυθιστορήματός του, των διηγημάτων και των αυτοβιογραφικών κειμένων του καθώς και των ποιητικών συλλογών του, που κυκλοφόρησαν με δική του πρωτοβουλία, στο διάστημα 1951-1979.

Αυτός που ήταν μπροστά από την εποχή του, μπροστά από τη Μεταπολίτευση, σήμερα με το πολυσχιδές έργο του, με τις συχνά αιρετικές απόψεις του και με την αντισυμβατική στάση ζωής του θα ήταν στο κέντρο της δικής μας εποχής, της γεμάτης ανατροπές αυγής του 21ου αιώνα.

Τα γραπτά του, οι απόψεις του, η καθημερινότητά του αναμετρήθηκαν με την ελληνική κοινωνία, με τις αγκυλώσεις της και με τα συντηρητικά αντανακλαστικά της, πολύ πριν να αναπτυχθούν στα αμερικανικά, ευρωπαϊκά και ελληνικά Πανεπιστήμια οι διεπιστημονικές Σπουδές Φύλου, πολύ πριν να ψηφιστούν στην Ελλάδα οι ρηξικέλευθοι νόμοι για την επέκταση του Συμφώνου Συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια (2015), και για την αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου (2017), πολύ πριν το λιντσάρισμα (2018) του ακτιβιστή της ΛΟΑΤΚΙ (LGBDQ) κοινότητας, Ζακ Κωστόπουλου, στο κέντρο της Αθήνας… Ταυτόχρονα, όμως, διασταυρώθηκαν με την πιο πρωτοποριακή αλλά και με την πιο δημοφιλή πτυχή της πολιτιστικής ζωής στην Ελλάδα. Από τη μια ήταν το περιοδικό Πάλι, κι από την άλλη οι παραστάσεις του Αριστοφάνη (από το 1976) του οποίου μετέφρασε με γλωσσική ευφορία τέσσερις κωμωδίες, καθώς και άλλες εμβληματικές παραστάσεις (όπως η «Φιλουμένα Μαρτουράνο» του Ντε Φιλίπο) με σπουδαίους σκηνοθέτες και ηθοποιούς. Και μετά τον θάνατό του, ακολούθησε η πρώτη διασκευή του …Στεφανιού σε σίριαλ (1995-96) ή σε θεατρικά έργα, που αναβίωσαν με επιτυχία, μετά το 2009, το Τρίτο στεφάνι στη σκηνή, και θα εξακολουθήσουν να το αναβιώνουν.

Το τέλος του Κώστα Ταχτσή στις 26 Αυγούστου 1988 θυμίζει το τέλος όλων των άλλων «καταραμένων» της Τέχνης, από τον Ρεμπώ ως τον Ζενέ και τον Παζολίνι ή τον Κουμανταρέα, σπουδαίο πεζογράφο, φίλο του Ταχτσή, που δολοφονήθηκε με αγριότητα στην Κυψέλη το 2014. Είναι το τέλος της παράτολμης και διαβρωτικής πορείας ενός χαρισματικού ανθρώπου που σπαταλήθηκε στα πάθη του αλλά στη δουλειά του ήταν άτεγκτος με τον εαυτό του και δεν έκανε καμία αβαρία στο όνομα της γραφής. Κατέβηκε συνειδητά στην γκρίζα ζώνη ανάμεσα στον δικό του παράδεισο και στην κόλαση, αναλαμβάνοντας το κόστος που είχε αυτό στην προσωπική ζωή του, αλλά ταυτόχρονα παρέμεινε πάντα στα χαρακώματα ενάντια στην επερχόμενη βαρβαρότητα. Γι’ αυτό διαβάζεται σήμερα και από νεότερες γενιές, γι’ αυτό το κορυφαίο έργο του, το Τρίτο στεφάνι, έχει κεντρική θέση στον μικρό κατάλογο των long sellers της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Δε μπορώ, όχι, δε μπορώ να την υποφέρω πια!… Τι πληγή είν’ αυτή που μου ’στειλες, θε μου; Τι αμαρτίες έχω κάνει για να με τιμωρείς τόσο σκληρά; Ως πότε θα την έχω στην καμπούρα μου; Ως πότε θα ’μαι υποχρεωμένη να την ανέχομαι, να βλέπω τη μούρη της, ν’ ακούω τη φωνή της, ως πότε; Δε θα βρεθεί επιτέλους κανένας στραβός χριστιανός να την πάρει, ν’ απαλλαγώ απ’ αυτό το έκτρωμα της φύσεως, που μ’ άφησε ο πατέρας της για να μ’ εκδικηθεί – που χαΐρι και προκοπή να μη δουν εκείνοι που δε μ’ άφησαν να κάνω την έκτρωση!…

Φωτογραφίες από την παράσταση

Γράφει η Μικέλα Χαρτουλάρη

Η Μικέλα Χαρτουλάρη είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών και του Γαλλικού Ινστιτούτου Τύπου, το οποίο υπαγόταν στο Πανεπιστήμιο Paris II του Παρισιού. Το 1994 συμμετείχε στην Ομάδα Εργασίας του Υπ. Πολιτισμού Θάνου Μικρούτσικου για την Εθνική Πολιτική Βιβλίου, με υπεύθυνη τη Μυρσίνη Ζορμπά. Ξεκίνησε τη δημοσιογραφική καριέρα της από το πολιτικό περιοδικό «Αντί» και συνέχισε στα «Νέα», όπου εργάστηκε επί 29 χρόνια, αρχικά ως ρεπόρτερ στον τομέα του πολιτισμού (γράμματα, κινηματογράφος, αρχαιολογία, Υπουργείο Πολιτισμού) και στη συνέχεια για έξι χρόνια ως υπεύθυνη των σελίδων πολιτισμού. Δημιούργησε και εμψύχωσε επί 12 χρόνια, μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2012, το «Βιβλιοδρόμιο», ένα παρεμβατικό ένθετο για το βιβλίο της εφημερίδας «Τα Νέα», το οποίο γνώρισε ακμή στα χρόνια της διεύθυνσης του Παντελή Καψή. Παράλληλα κρατούσε μια στήλη γνώμης για τη λογοτεχνική ζωή και τους νέους τίτλους σε ελληνικές ή ξένες εκδόσεις, ενώ υπέγραφε συνεντεύξεις προσωπικοτήτων από τον χώρο του πνεύματος. Μεταξύ 2006-2013 συνεργάστηκε με τον Ανταίο Χρυσοστομίδη στην τηλεοπτική σειρά της ΕΤ 1 «Οι κεραίες της εποχής μας», με αντικείμενο συνεντεύξεις με εκλεκτές προσωπικότητες από τον διεθνή χώρο των γραμμάτων στον ιδιαίτερο «χώρο» εργασίας τους. Μετά τον πρόωρο θάνατο του Ανταίου Χρυσοστομίδη, το 2015, επιμελήθηκε τον συλλογικό τόμο στη μνήμη του από τις εκδόσεις Άγρα, Ίκαρος και Καστανιώτης («Αντίδωρο για τον Ανταίο Χρυσοστομίδη», 2016). Σήμερα εργάζεται ως πολιτιστική συντάκτρια στην «Εφημερίδα των Συντακτών» και ως αρχισυντάκτρια στο online περιοδικό «Χρόνος»

Share Button

The Author

Η ομάδα των Εκδόσεων Ψυχογιός

Όταν κλείνει ένα βιβλίο, ανοίγει ένας κύκλος επικοινωνίας. Ζήστε την εμπειρία. Εσείς κι εμείς πάντα σ' επαφή!