Η ηγεσία έχει πια απομυθοποιηθεί ως έναν βαθμό και έχει πάψει να θεωρείται απλώς ένα έμφυτο ταλέντο· το γεγονός αυτό επιτρέπει ακόμα και στους «κοινούς θνητούς» να εκπαιδευτούν και να μάθουν τεχνικές που θα τους κάνουν αρκετά αποτελεσματικούς στην ηγεσία του ανθρώπινου δυναμικού και να επιτυγχάνουν εξαιρετικά αποτελέσματα.
Μπορούμε να προσεγγίσουμε την ηγεσία ως μια τέχνη· μια τέχνη την οποία μπορεί κάποιος να μάθει στο μεγαλύτερό της μέρος. Ακριβώς επειδή κάποιος μαθαίνει μια τέχνη δε σημαίνει βέβαια ότι θα γίνει σπουδαίος, αλλά μπορεί να φθάσει σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο και να είναι αρκετά καλός.
Απλώς σκεφτείτε όλους τους ζωγράφους, τους μουσικούς ή τους καλλιτέχνες οποιουδήποτε είδους. Αν και έχουν διδαχθεί μια τέχνη, πολύ λίγοι έφθασαν στο σημείο να είναι παγκοσμίου φήμης ή να θεωρούνται «φαινόμενα».
Το ίδιο ισχύει και για την τέχνη της ηγεσίας. Υπάρχουν πολλοί ηγέτες που είναι αρκετά καλοί και αρκετά αποτελεσματικοί, και άλλοι που αγγίζουν την κορυφή. Η κορυφή απαιτεί παράλληλα χάρισμα και εκπαίδευση για συνεχή βελτίωση. Αλλά δε χρειάζονται μόνο τέτοιοι ηγέτες. Αρκούν και οι άλλοι σε πολλές περιπτώσεις.
Ποια είναι όμως τα κλειδιά για την άσκηση μιας αποτελεσματικής ηγεσίας που οφείλεται ως επί το πλείστον σε σωστή εκπαίδευση;
- Αναγνωρίστε ότι η ηγεσία είναι ένα «άθλημα» στο οποίο πρέπει και μπορείτε να βελτιώνεστε συνεχώς. Αναζητήστε πρότυπα και προσπαθήστε να παραδειγματιστείτε από αποτελεσματικούς ηγέτες που έχουν αναπτύξει τις ηγετικές τους ικανότητες.
- Συνειδητοποιήστε το γεγονός ότι αν και η ηγεσία είναι μια τέχνη, δεν είναι πυρηνική φυσική, εκτός αν είστε επικεφαλής του CERN! Χαλαρώστε και σταματήστε να κάνετε τα πράγματα δύσκολα για τον εαυτό σας και τους άλλους.
- Θυμηθείτε τον Χρυσό Κανόνα: «Συμπεριφερθείτε όπως θα θέλατε να σας συμπεριφέρονται». Ως ηγέτης είναι σημαντικό να φροντίζετε τους ανθρώπους σας, να αγαπάτε τους υφισταμένους σας, να ενδιαφέρεστε για τα ενδιαφέροντά τους και να προωθείτε την επιτυχία τους. Θυμηθείτε ότι για να γίνετε αποτελεσματικός ηγέτης πρέπει να καταλάβετε ότι «οι σχέσεις έχουν σημασία».
- Αντιγράψτε τεχνικές που αποδίδουν και μην πιέζετε τα πράγματα που δε λειτουργούν να αποδώσουν. Ακολουθήστε συμβουλές από βιβλία και διάφορες άλλες πηγές, αλλά μην αγκιστρώνεστε απαρέγκλιτα στην εκτέλεσή τους. Παραμείνετε ευέλικτοι.
- Επαναπροσδιορίστε την ηγεσία. Διερευνήστε τη σημασία της και το νόημά της, και προσεγγίστε τη με τον δικό σας προσωπικό τρόπο και βάσει του δικού σας χαρακτήρα – με την καρδιά και το μυαλό. Αγνοήστε τα στερεότυπα, βρείτε έναν νέο τρόπο διοίκησης, καταλάβετε τι λειτουργεί για εσάς, μη φοβάστε να είστε διαφορετικοί, διαψεύστε αυτό που μπορεί να θεωρείται αδιαμφισβήτητο. Ξεκινήστε πάλι από το μηδέν όπως ο πρώτος που ανακάλυψε τη λέξη «ηγεσία»!
Η πρόκληση του σωστού ηγέτη είναι να είναι ισχυρός και αυστηρός, αλλά όχι αγενής. Να είναι καλοσυνάτος, αλλά όχι αδύναμος, να είναι τολμηρός, αλλά να μη φοβερίζει. Να είναι προσεκτικός, αλλά όχι τελειομανής. Να είναι ταπεινός, αλλά όχι δειλός. Να είναι περήφανος, αλλά όχι αλαζόνας.
Jim Rohn