Γιούνας Γιούνασον: «Αυτοί που φοβούνται να πεθάνουν είναι αυτοί που δεν έχουν ζήσει αρκετά»

Αναδημοσίευση από theguardian.com

Ο ΓΙΟΥΝΑΣ ΓΙΟΥΝΑΣΟΝ γεννήθηκε στη Σουηδία το 1961. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος, σύμβουλος σε μέσα μαζικής ενημέρωσης και τηλεοπτικός παραγωγός. Όταν άρχισε να γράφει, αποφάσισε να αλλάξει εντελώς τη ζωή του. Πούλησε όλα τα υπάρχοντά του, έφυγε από τη Σουηδία και μετακόμισε σε μια μικρή πόλη κοντά στη λίμνη Λουγκάνο, στην Ελβετία. Τώρα έχει γυρίσει στην πατρίδα του και ζει στην εξοχή, σε ένα νησί, μαζί με τον γιο του και πολλές κότες. Ο ΑΝΤΕΡΣ Ο ΦΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ είναι το τρίτο του μυθιστόρημα. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν επίσης τα μυθιστορήματα Ο ΕΚΑΤΟΝΤΑΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΠΗΔΗΞΕ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΚΑΙ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΗΚΕ, το οποίο έγινε παγκόσμιο μπεστ σέλερ, έχει κυκλοφορήσει σε πάνω από 40 χώρες και γυρίστηκε κινηματογραφική ταινία, και Η ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΗ ΠΟΥ ΗΞΕΡΕ ΝΑ ΜΕΤΡΑΕΙ, το οποίο κυκλοφορεί σε περισσότερες από 30 χώρες.

Το νέο σας βιβλίο παραθέτει την ιστορία της θρησκείας στη Σουηδία. Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με αυτό το θέμα τώρα;

Δεν έχω τίποτα εναντίον της θρησκείας αλλά πάντα πίστευα ότι η Βίβλος ήταν υπερεκτιμημένη. Πολλές από τις ιστορίες της είναι φρικτές. Πιστεύω πως θα ’πρεπε να διαβάζουμε τη Βίβλο με περισσότερο κριτική ματιά, κάτι το οποίο για μένα ελάχιστα έχει να κάνει με την πίστη. Σύμφωνα με τη Βίβλο, πρέπει να φοβόμαστε τον Θεό. Εγώ δεν το πιστεύω αυτό. Εγώ φοβάμαι τον ISIS.
Ο φόβος για μένα είναι μια πολύ κακή λέξη.

Τα βιβλία σας έχουν εκκεντρικούς πρωταγωνιστές που μπλέκουν σε εξωπραγματικές καταστάσεις. Πώς δημιουργείτε τους χαρακτήρες σας;

«Συλλέγω» χαρακτήρες από την πραγματική ζωή: Διαβάζω γι’ αυτούς, βλέπω αληθινούς ανθρώπους στην τηλεόραση, τους συναντώ στον δρόμο και τους «φυλάω» στο μυαλό μου. Μετά πηγαίνω στη βιβλιοθήκη του μυαλού μου, επιλέγω ανθρώπους και τους ανακατεύω. Γι’ αυτό το βιβλίο θα μπορούσα να είχα επιλέξει έναν δάσκαλο οδήγησης που δεν ξέρει να οδηγεί ή έναν οικονομολόγο που δεν ξέρει να μετράει. Αντ’ αυτού διάλεξα μια ιερέα που δεν πιστεύει στον Θεό.

Τα βιβλία σας συνήθως χαρακτηρίζονται τρελούτσικες, χιουμοριστικές, χαρούμενες ιστορίες· υπάρχει έλλειψη λογοτεχνικών βιβλίων που κάνουν τους αναγνώστες να γελούν;

Ναι. Για μένα, είναι περίεργο που η ποιοτική λογοτεχνία υποτίθεται ότι δεν πρέπει να είναι αστεία ή διασκεδαστική. Δεν καταλαβαίνω πού βρίσκεται η σύγκρουση. Εάν δεν αντιμετωπίζαμε την ανθρωπότητα με λίγη τρέλα, δε νομίζω ότι θα επιβιώναμε.

Το βιβλίο με το οποίο κάνατε το ντεμπούτο σας, Ο εκατοντάχρονος που πήδηξε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε, έχει εκδοθεί σε 45 χώρες και έχει πουλήσει πάνω από 10 εκατομμύρια αντίτυπα. Πού αποδίδετε αυτή την επιτυχία;

Δεν μπορεί να αποδοθεί σε έναν μόνο λόγο. Έστειλα το βιβλίο στους έξι μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους της Σουηδίας και οι πρώτοι πέντε είπαν «ευχαριστούμε, αλλά δε θα πάρουμε». Μόνο ο έκτος είπε «ναι». Νομίζω ότι οφείλεται ταυτόχρονα σε ταλέντο και τύχη. Με κάποιον τρόπο αγγίζω τόσο τους ανθρώπους που δε διαβάζουν όσο και τους βιβλιοφάγους. Πολλά λογοτεχνικά έργα αποπνέουν απόγνωση, απελπισία και τραγωδία. Νομίζω πως η δική μου επιτυχία είναι ότι μεταδίδω την ελπίδα.

Τι το ιδιαίτερο πιστεύετε ότι έχει ο Εκατοντάχρονος και άγγιξε μια τόσο ευαίσθητη χορδή στους αναγνώστες;

Πιστεύω ότι ο καθένας μας πρέπει να πηδήξει έξω από το παράθυρο μια ή δυο φορές στη ζωή του. Πιστεύω πως αυτοί που φοβούνται να πεθάνουν είναι αυτοί που δεν έχουν ζήσει αρκετά. Μέσα από τα βιβλία μου μπορείς να πηδήξεις από το παράθυρο στη δική σου φαντασία.

Έχετε δηλώσει παλιότερα ότι σας πήρε 47 χρόνια να γράψετε τον Εκατοντάχρονο. Ποιος ήταν ο καταλύτης που σας βοήθησε να το ολοκληρώσετε στο τέλος;

Διηύθυνα μια διαφημιστική εταιρεία με 107 υπαλλήλους και είχα την ηλίθια πεποίθηση πως ήμουν υπεύθυνος για όλα, μέχρι και τους εκτυπωτές. «Κάηκα» εντελώς. Κατέρρευσα. Κι έτσι κατέληξα να πουλήσω την εταιρεία και να μετακομίσω στα ιταλοελβετικά σύνορα, όπου βρέθηκα χωρίς καμία ταυτότητα. Ξαφνικά ήμουν ένας «πρώην άνθρωπος». Χρειαζόμουν μια ταυτότητα. Κι είχα 130 σελίδες του Εκατοντάχρονου σωσμένες από χρόνια πριν…

Η συγγραφή ήταν λοιπόν η θεραπεία σας;

Τρόπον τινά, ο Άλαν Κάρλσον [ο πρωταγωνιστής του Ο εκατοντάχρονος που πήδηξε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε] γινόταν όλο και πιο ανέμελος την ώρα που εγώ γινόμουν πιο ανήσυχος για τα πάντα. Δε θα ήθελα να είμαι σαν κι αυτόν, γιατί είναι πολιτικά αδαής, αλλά, ακόμα και σήμερα, κάθεται στον ώμο μου όποτε αρχίζω να ανησυχώ και μου λέει: «Ηρέμησε». Είναι ο ψυχαναλυτής μου.

Στο νέο σας βιβλίο οι χαρακτήρες αναζητούν «το νόημα όλου αυτού». Ποιο είναι νόημα όλου αυτού για εσάς;

Το ταξίδι της ζωής μας είναι όλο το νόημα. Εάν ταξιδέψεις αρκετά –πνευματικά και σωματικά­– θα πεθάνεις ευτυχής.

Αναδημοσίευση από theguardian.com