Από το 2012, που εισάχθηκαν για πρώτη φορά τα «Σιωπηλά Βιβλία», έχει αποδειχτεί ότι η ανάγνωσή τους συνιστά έναν εξαιρετικό τρόπο για να επιτευχθεί μια κοινή εμπειρία αμοιβαίας αξίας. Δεν πρόκειται για μάθημα, αλλά για μια γέφυρα.

Οι συμβουλές που ακολουθούν μπορούν να προσαρμοστούν σε οποιαδήποτε συνθήκη:

1. Επιλέξτε ή δημιουργήστε έναν ήσυχο χώρο και τοποθετήστε τα «Σιωπηλά Βιβλία». Συγκεντρώστε μια μικρή ομάδα (η ομάδα μπορεί να μεγαλώσει). Υποδεχτείτε κάθε μέλος της ομάδας με χαμόγελο. Όταν εργάζεστε με παιδιά, βεβαιωθείτε ότι οι ενήλικες είναι κοντά και μπορούν να δουν όλες τις δραστηριότητες. Βεβαιωθείτε επίσης ότι εγκρίνουν τα βιβλία που θα διαβαστούν.
2. Ενθαρρύνετε τους παρευρισκόμενους να αγγίξουν τα βιβλία, να τα κοιτάξουν, να ξεφυλλίσουν τις σελίδες τους, να τις αγγίξουν, να είναι κοντά στα βιβλία και κοντά ο ένας στον άλλον χωρίς φόβο.
3. Πάρτε μια βαθιά ανάσα και απελευθερώστε τον αέρα. Νιώστε τη σιωπή. Απολαύστε την απουσία λέξεων. Χρησιμοποιήστε μάτια και χαμόγελα. Βεβαιωθείτε ότι συμμετέχουν όλοι στην εμπειρία ανάγνωσης. Αυτό είναι ένα νέο ταξίδι σε ένα νέο μέρος με νέους φίλους. Τα βιβλία είναι πολύ ισχυρά και μπορούν να οδηγήσουν σε στιγμές αληθινής ηρεμίας και γαλήνης.
4. Αφουγκραστείτε τη σιωπή κάθε βιβλίου και ξεφυλλίστε τις σελίδες του. Επισημάνετε πράγματα και γίνετε μέρος της ιστορίας μαζί με όλους όσοι βρίσκονται δίπλα σας.
5. Ακούστε τι συμβαίνει, βιώστε κι εσείς τη στιγμή μαζί με τους γύρω σας. Αν συνεχίζουν να συμμετέχουν όλοι, προχωρήστε. Αν δεν απαντήσει κανείς, μη διστάσετε να αλλάξετε βιβλίο.
6. Ερμηνεύστε, φανταστείτε, εμπλακείτε, αντιδράστε. Επικοινωνήστε χωρίς λόγια. Προσπαθήστε να μη μιλάτε. Μπορείτε να ξεκινήσετε από την αρχή όσες φορές χρειαστεί.
7. Δείξτε τις εικόνες σε όλους. Περάστε το βιβλίο από χέρι σε χέρι, περιμένετε και ακούστε. Όλες οι απαντήσεις είναι ευπρόσδεκτες.
8. Εμπλουτίστε την εμπειρία με ρυθμικούς ήχους, όπως παλαμάκια ή χτυπήματα. Εναλλακτικά, ξεκινήστε ένα παιχνίδι με τα παιδιά ή τους ενήλικες. Ακολουθήστε οποιονδήποτε οδηγό σας προσφέρεται.
9. Κλείστε το βιβλίο. Αυτό είναι το τέλος του ταξιδιού. Ευχαριστείστε όλους όσοι συμμετείχαν στην ανάγνωση του “Silent Book”. Είστε όλοι φίλοι τώρα πια.
10. Νιώστε τυχεροί και ευγνώμονες που συναντάτε ανθρώπους που ταξιδεύουν τόσο καιρό μακριά από το σπίτι τους. Θα θυμούνται ότι σας συνάντησαν. Κι εσείς το ίδιο!

Πηγή: International Board on Books for Young People (IBBY)

Ματ, είσαι ένας πολύ δημιουργικός και δημοφιλής συγγραφέας και εικονογράφος. Πολλά από τα υπόλοιπα βιβλία σου είναι ιδιαίτερα οικεία στους αναγνώστες μας. Σε τι διαφέρει αυτή η σειρά από τα προηγούμενα βιβλία σου;

Σίγουρα με γνωρίζουν από τη σειρά εικονοβιβλίων Macca the Alpaca, αλλά η «Χειρότερη εβδομάδα ever» είναι πολύ διαφορετική. Είναι γραμμένη για μεγαλύτερα παιδιά, οπότε μπορεί να είναι πιο τολμηρή, πιο παράξενη, λιγάκι χοντροκομμένη και… πολύ πιο αστεία!

Εύα, μίλησέ μας για τον Τζάστιν Τσέις. Αυτό το καημένο παιδί ζει τη χειρότερη εβδομάδα που θα μπορούσε να υπάρξει! Πώς εμπνευστήκατε τον χαρακτήρα του Τζάστιν;

Ο Τζάστιν είναι ένας συνδυασμός του εαυτού μου, του Ματ, των δύο γιων μας και όλων των αμήχανων στιγμών που έχουμε ζήσει. Χρησιμοποιήσαμε τη φαντασία μας και πολλαπλασιάσαμε την κακοτυχία του επί εκατό! Στην ουσία, είναι απλώς ένα συνηθισμένο δωδεκάχρονο παιδί, κάπως ιδιόρρυθμο, και ΠΟΛΥ άτυχο! Όμως, όσο άσχημα κι αν του φέρεται η ζωή, εκείνος προχωράει μπροστά.

Ματ, τι σας οδήγησε στην απόφαση να γράψετε μαζί μια σειρά βιβλίων;

Η Εύα κι εγώ γνωριστήκαμε στο πανεπιστήμιο, πριν από είκοσι πέντε χρόνια, όταν κατά τύχη βρεθήκαμε να δουλεύουμε μαζί για μια ομαδική εργασία. Από τότε, έχουμε συνεργαστεί σε πολλές και διαφορετικές δουλειές, αλλά αυτό είναι το πρώτο βιβλίο που δημιουργήσαμε μαζί. Το γράψαμε κατά τη διάρκεια του λοκντάουν, κι έτσι διοχετεύσαμε όλο μας τον χρόνο, τη δημιουργικότητα και την ενέργεια σε αυτό όσο ήμασταν και οι δύο κλεισμένοι στο σπίτι.

Εύα, ποια ήταν η διαδικασία συγγραφής και εικονογράφησης που ακολουθήσατε δουλεύοντας ως συν-συγγραφείς;

Βρισκόμασταν εν μέσω ενός απίστευτου και αστείου καταιγισμού ιδεών: σκεφτόμασταν όλες τις συμφορές που βρίσκουν τον Τζάστιν, αναλύαμε μαζί την πλοκή και σχεδιάζαμε όλες τις λεπτομέρειες. Όταν ήρθε η στιγμή να τα καταγράψουμε όλα αυτά, δουλέψαμε με τελείως διαφορετικό τρόπο ο καθένας. Εγώ είμαι φαν της τεχνολογίας, χρησιμοποιώ διάφορες εφαρμογές και γράφω τα κείμενα κατευθείαν στον υπολογιστή μου. Αντίθετα, ο Ματ είναι πιο παραδοσιακός και γράφει στο χαρτί. Στη συνέχεια, συνδυάσαμε τα καλύτερα στοιχεία και έτσι φτιάχτηκε η ιστορία. Όσο ο Ματ έκανε τα σχέδια, εγώ βρισκόμουν στο ίδιο δωμάτιο, κοίταζα πάνω από τον ώμο του και του έκανα διάφορα σχόλια (κάτι που δεν εκτιμούσε πάντα!).

Ματ, τι πιστεύεις ότι θα κερδίσουν οι αναγνώστες από το βιβλίο;

Πολύ γέλιο! Λατρεύω να κάνω τους άλλους να χαμογελάνε, οπότε προσπαθήσαμε να συμπεριλάβουμε στο βιβλίο όσο πιο πολλές αστείες καταστάσεις γινόταν! Ελπίζουμε επίσης οι αναγνώστες να παραδειγματιστούν από την αντοχή του Τζάστιν Τσέις και να συνειδητοποιήσουν ότι, ακόμα και όταν περνάς τη «Χειρότερη εβδομάδα ever», μπορείς, με τη βοήθεια και την αγάπη των φίλων σου και της οικογένειάς σου, να έχεις χιούμορ, καλοσύνη και θετική διάθεση.

Ποια είναι εκείνα τα γεγονότα που μπορούν να δημιουργήσουν τη «Χειρότερη εβδομάδα ever» για εσάς;

Στην πραγματική ζωή, μια «Χειρότερη εβδομάδα ever» προφανώς περιλαμβάνει κάποια τραγωδία. Το βιβλίο μας ωστόσο ΔΕ μιλάει για τόσο άσχημα πράγματα. Είναι ένα αστείο, διασκεδαστικό βιβλίο, γεμάτο ξεκαρδιστικές καταστάσεις, όπως απαγωγές εξωγήινων γάτων και τουαλέτες που εκρήγνυνται! Σίγουρα έχουμε ζήσει κι εμείς τις εβδομάδες εκείνες που όλα δείχνουν να πηγαίνουν στραβά, σαν να πρωταγωνιστείς σε διαφήμιση ασφαλιστικής: τηλέφωνα πεταμένα σε τουαλέτες, ατυχήματα με σπασμένα παράθυρα, μυστηριωδώς γρατσουνισμένα αυτοκίνητα και πολλά άλλα…

Τι θα περιλάμβανε για εσάς η «Καλύτερη εβδομάδα ever»;

Στο βιβλίο μας, όταν ο Τζάστιν έχει μπλεξίματα με τη δασκάλα του, ταξιδεύει με τον νου στο μέρος όπου νιώθει άνεση: δραπετεύει στο δικό του «καταφύγιο της χαράς» και σ’ αυτό το φανταστικό «καταφύγιο της χαράς» υπάρχουν όλα εκείνα τα στοιχεία που θα δημιουργούσαν στην πραγματικότητα την «Καλύτερη εβδομάδα ever»: νόστιμο φαγητό, παραλία, οικογένεια και πολλά αστεία βιντεάκια στο YouTube!

Όταν έχετε μια άσχημη μέρα ή μια άσχημη εβδομάδα, τι κάνετε για να νιώσετε καλύτερα; Τι σας βοηθά να βλέπετε αλλιώς τα πράγματα;

Όταν όλα φαντάζουν αρνητικά, σκεφτόμαστε ότι στη ζωή είναι σημαντικό να εστιάζεις στα θετικά. Μια κουβέντα με φίλους μας ή ο χρόνος που θα περάσουμε διασκεδάζοντας με την οικογένειά μας πάντα μας φτιάχνουν το κέφι. Μια βόλτα στη φύση, λίγη χαρούμενη μουσική, ένα καλό βιβλίο, ένα αστείο σόου είναι πράγματα που ανεβάζουν αμέσως τη διάθεσή μας. Αλλιώς τρώμε σοκολάτα. Πολλή σοκολάτα!

Ο Τζάστιν Τσέις και η Α-Π-Ι-Σ-Τ-Ε-Υ-Τ-Η γκαντεμιά του σε περιμένουν!

Υπάρχει άνθρωπος δίχως φόβους; Σαφέστατα και όχι, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι δε θα υπήρχε ζωή. Ο φόβος δεν είναι, άλλωστε, παρά μια μορφή προστασίας για όντα που κινούνται και πρέπει να προστατεύονται από διάφορους κινδύνους. Ωστόσο, υπάρχουν και φόβοι που σαρκώνονται στη ζωή μας και δεν παρέχουν καμία μορφή προστασίας· αντιθέτως, γίνονται πηγή τυραννίας. Μετατρέπονται σε δήμιους και τύραννους της ζωής μας, στραγγίζουν την ενέργειά μας και φρενάρουν τα όνειρά μας. Μας λένε διαρκώς «όχι, δεν μπορείς», «δε θα τα καταφέρεις», «μην προσπαθείς», «κάνε πίσω, παραιτήσου». Κι όμως, αν κοιτάξεις βαθιά μέσα σε αυτό το τρομακτικό και πυκνό σκοτάδι, υπάρχει κάτι φωτεινό. Μια σπίθα ζητά να γίνει φωτιά ζωής. Κάτι υπάρχει φυλακισμένο σε αυτό το σκοτάδι που μοιάζει φωτεινό.

Στην πραγματικότητα, οι φόβοι μας χτίστηκαν από το «εγώ», για να μας προστατεύσουν σε ένα δύσκολο στάδιο του βίου μας, τότε που νιώθαμε απόλυτα αδύναμοι και τρομοκρατημένοι. Πλέον όμως ο κίνδυνος έφυγε και η ψυχή μας δε χρειάζεται προστάτες. Μεγαλώσαμε ηλικιακά και ψυχικά, και μπορούμε να αναλάβουμε την ευθύνη της ζωής μας. Να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις και δοκιμασίες δίχως να κρυβόμαστε πίσω από το άγχος και τον φόβο. Στη ζωή ή θα γίνουμε ήρωες ή αιώνια θύματα.

Αυτό πρέπει να το ακούσει το παιδί μέσα μας. Εκείνο που ζει φοβισμένο στο υπόγειο της ύπαρξής μας. Να του πούμε εμείς, με την ενήλικη φωνή και ψυχή μας, «δε χρειάζεται να φοβάσαι, μπορείς και αξίζεις να ζήσεις. Η ζωή έχει βάσανα, αλλά είναι ένα υπέροχο δώρο…» Δεν υπάρχει πλέον κανένας λόγος να κρυβόμαστε ή να χανόμαστε από τη ζωή που μας καλεί να πρωταγωνιστήσουμε.

Τότε θα αντιληφθούμε ότι κάθε φόβος κρατούσε δέσμια μια αλήθεια μας. Κάθε φόβος κρατούσε στο σκοτάδι το φως μας. Οι φοβίες είναι οι απωθημένες δυνατότητες και τα χαρίσματα που δεν τολμήσαμε να ξεδιπλώσουμε· αλήθειες που κρύψαμε, φως που φοβηθήκαμε να κοιτάξουμε. Κι ο πιο μεγάλος φόβος μας δεν είναι αυτά που δεν καταφέραμε, αλλά εκείνα που δεν τολμήσαμε.

Μέσα στις φοβίες μας κρύβεται η αλήθεια και η δύναμή μας, μέσα στους φόβους μας κατοικεί το θάρρος της ψυχής μας. Αν όμως δεν κοιτάξεις κατάματα τον δειλό εαυτό σου, ποτέ δε θα ανακαλύψεις τον ήρωα που έκρυβες μέσα σου.

Γράφει ο π. Χαράλαμπος Λίβυος

Την ζωή δεν την αναλύουμε αλλά τη ΖΟΥΜΕ.
Τη ΧΑΡΑ δεν την βρίσκουμε αλλά τη φτιάχνουμε.
Τελικά δεν είναι το ΣΚΟΤΑΔΙ που μας τρομάζει αλλά το ΦΩΣ που κουβαλάμε μέσα μας.
Καμία ΔΥΣΚΟΛΙΑ δεν πρέπει να μας φοβίζει, αφού ό,τι δυσκόλεψε το «εγώ» μας ελευθέρωσε την ΨΥΧΗ μας.
ΖΗΣΕ τώρα χωρίς να ζητάς όλα να είναι τέλεια. Δε χρειάζεται να είσαι ΤΕΛΕΙΟΣ για να είσαι ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ.
Η ΖΩΗ δεν έχει κάποιο νόημα, η ίδια είναι το ΝΟΗΜΑ.
Γι’ αυτό ΤΟΛΜΗΣΕ να ζήσεις. Μην κρυφτείς από τις ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ. Κοίταξε κατάματα τους φόβους σου. Οι ΦΟΒΟΙ είναι οι κρυμμένες μας ΑΛΗΘΕΙΕΣ. Κάθε ΦΟΒΟΣ κρατάει στο σκοτάδι το δικό μας ΦΩΣ.
ΤΟΛΜΗΣΕ να κοιτάξεις κατάματα τον ΔΕΙΛΟ εαυτό σου εάν θέλεις να συναντήσεις τον ΗΡΩΑ που κουβαλάς μέσα σου. Κι αυτό μόνο ένας τρόπος υπάρχει για να το πραγματοποιήσεις: να ΖΗΣΕΙΣ. Διότι στο τέλος του ταξιδιού δε θα έχει σημασία πόσων χρόνων πέθανες αλλά πόσο ΕΖΗΣΕΣ!

«Γράψε μας κάτι, Λευτέρη, για το άγχος. Κάτι για τους φίλους μας. Κάτι για τους ανθρώπους μας που μας διαβάζουν».

«Τι να γράψω, ρε Μαριάννα; Τι να γράψω;» της απάντησα εγώ. «Τι να γράψω που έχει κουραστεί ο κόσμος. Έχει κουραστεί…

»Έχει κουραστεί με τα προβλήματα. Έχει κουραστεί με τις οικονομικές κρίσεις. Έχει κουραστεί με τους κορονοϊούς και με τους εγκλεισμούς και με τις αναστολές και τους θανάτους.

»Έχει κουραστεί, Μαριάννα, ο κόσμος να ψάχνει τη “γωνία στο δεκάρικο”. Έχει κουραστεί να παλεύει μέρα τη μέρα να βγάλει τα προς το ζην του. Έχει κουραστεί να χρωστάει στην καθηγήτρια των αγγλικών και στο καράτε του παιδιού και στο γυμναστήριο. Έχει κουραστεί να γράφει στο ψιλικατζίδικο της γειτονιάς του βερεσέδια. Νοικοκυραίος ήτανε. Ελεύθερος. Και τώρα παλεύει να τη βγάλει με επιδόματα και τον πονάει που δεν μπορεί να πάρει το κάτι τις παραπάνω στο παιδί του.

»Έχει κουραστεί, Μαριάννα, ο κόσμος. Έχει κουραστεί ν’ ανοίγει εκείνη την καταραμένη την τηλεόραση και ν’ ακούει μόνο για βιασμούς και για παιδεραστίες και για αρρώστιες και για πόνο.

»Ξέρεις, Μαριάννα… Όποιον φοβίζεις, τον ελέγχεις τελικά. Τον κρατάς υπόδουλο. Έχε το αυτό στον νου σου.

»Έχει κουραστεί ο κόσμος ν’ ακούει πολιτικάντηδες. Έχει κουραστεί να βλέπει θεσμούς και αρχές μπροστά στα μάτια του να καταρρέουν. Έχει κουραστεί να πληγώνεται από ανθρώπους στους οποίους κάποτε πίστεψε. Έχει κουραστεί και δεν αντέχει άλλο.

»Και μου ζητάς κάτι να του γράψω. Κάτι να του πω…

»Αλλά ο κόσμος έχει κουραστεί και από εμάς. Έχει κουραστεί ν’ ακούει ψυχολόγους και ψυχιάτρους και coaches και γιατρούς να του λένε τι και πώς. Έχει κουραστεί ν’ ακούει “ειδικούς” να του μιλάνε.

»Αλήθεια, Μαριάννα, ντρέπομαι. Ντρέπομαι πολύ κάθε φορά που είναι ν’ ανοίξω το στόμα μου και να πω στον κόσμο μια κουβέντα. Ντρέπομαι πολύ να τον κοιτάξω στα μάτια και να του μιλήσω σαν ειδικός.

»Να μιλήσω σ’ αυτόν που ξενυχτάει δίπλα στον άρρωστο, να μιλήσω στη μάνα που έχασε παιδί, να μιλήσω στον άνθρωπο που στραπατσάρεται κάθε μέρα στη δουλειά του…

»Το κάνω μόνο και μόνο γιατί πιστεύω πως οι άνθρωποι θα με καταλάβουν. Και πως, έστω και γνωστικά –όχι βιωματικά, γνωστικά και μόνο–, θα έχουν στο μυαλό τους ότι από το μετερίζι μου κάτι, κάπως μπορώ να βοηθήσω.

»Το βιβλιαράκι μας αυτό, άλλωστε, γι’ αυτό τον λόγο το βγάλαμε. Τα έχουμε πει… Μπας και μπορέσει κάνας άνθρωπος ακόμα και αναπνεύσει λίγο πιο ελεύθερα. Μπας και μπορέσει κάνας άνθρωπος και ανακουφιστεί λίγο από τους λογισμούς του κι από το άγχος…

»Αυτά, Μαριάννα. Δεν έχω κάτι άλλο για απόψε να σου πω.

»Καλό και ευλογημένο ξημέρωμα να έχουμε. Καλό ξημέρωμα κι η Παναγιά μαζί μας».

Ελευθέριος Γ. Ελευθεριάδης

Ψυχολόγος – Συγγραφέας του βιβλίου ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΣΚΕΨΕΙΣ, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός

* Η Μαριάννα Μπρούστη είναι Brand Manager του Τμήματος Marketing των Εκδόσεων Ψυχογιός.

Γνώρισα ανθρώπους που ντρέπονταν να πουν ότι αγχώνονται. Γνώρισα ανθρώπους που προσπαθούσαν να κρύψουν πάση θυσία τις κρίσεις πανικού τους.
Γνώρισα ανθρώπους υπέροχους, που κλείνονταν στο σπίτι και στον εαυτό τους επειδή φοβούνταν. Φοβούνταν τα ψυχοσωματικά συμπτώματα αλλά και τα περίεργα βλέμματα του κόσμου.
Γνώρισα ανθρώπους που πάλευαν με τις φοβίες και με τους ψυχαναγκασμούς τους.
Γνώρισα ανθρώπους που τους παίδευαν οι σκέψεις τους, ανθρώπους που τους πολεμούσαν λογισμοί, ανθρώπους που μάχονταν μέρα νύχτα το ίδιο το μυαλό τους.
Με αυτούς τους ανθρώπους δουλέψαμε μαζί. Παλέψαμε. Κλάψαμε. Γελάσαμε. Και στο τέλος αναπνεύσαμε ελεύθερα.
Μεγάλο πράγμα η ελευθερία…
Αυτοί οι άνθρωποι στάθηκαν η αφορμή για να γραφτεί τούτο εδώ το μικρό βιβλίο, με την ελπίδα να βοηθηθεί όσο περισσότερος κόσμος γίνεται· με την ελπίδα να μπορέσουν να αναπνεύσουν, ελεύθερα ξανά, άνθρωποι που παλεύουν με τις σκέψεις τους αλλά και με το άγχος…

Ο Ρούσντι εξερράγη στη λογοτεχνική σκηνή το 1981 με το δεύτερο μυθιστόρημά του με τίτλο Τα παιδιά του μεσονυκτίου, το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο Booker το ίδιο έτος. Καμία έκπληξη: η επινοητικότητά του, το εύρος, το ιστορικό πλαίσιο και η γλωσσική δεξιοτεχνία του κόβουν την ανάσα, ενώ το βιβλίο άνοιξε τον δρόμο στις επόμενες γενιές συγγραφέων που μπορεί προηγουμένως να ένιωθαν ότι οι ταυτότητές τους ή τα θέματά τους αποκλείονταν από την κινητή γιορτή της αγγλόφωνης λογοτεχνίας.

Ο Ρούσντι έχει τσεκάρει όλα τα κουτάκια των βραβεύσεων εκτός του Νομπέλ. Έχει γίνει ιππότης, είναι σε όλες τις λίστες με τους κορυφαίους Βρετανούς συγγραφείς, κυρίως όμως έχει αγγίξει και εμπνεύσει πάρα πολλούς ανθρώπους σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Ένας τεράστιος αριθμός συγγραφέων και αναγνωστών τού οφείλουν μεγάλο χρέος.

Ξαφνικά, όμως του οφείλουν ακόμα περισσότερα. Ήταν πάντα υπερασπιστής της ελευθερίας της καλλιτεχνικής έκφρασης απέναντι σε όλους. Τώρα, παρόλο που μάλλον θα ξεπεράσει τα τραύματά του, έγινε μάρτυράς της.

Σε οποιοδήποτε μνημείο για δολοφονημένους, βασανισμένους, φυλακισμένους και κατατρεγμένους συγγραφείς, ο Ρούσντι θα έχει περίοπτη θέση. Στις 12 Αυγούστου μαχαιρώθηκε επί σκηνής σε μια εκδήλωση στο Σατόκουα, ένα έγκριτο αμερικανικό ίδρυμα στην πολιτεία της Νέας Υόρκης. Για άλλη μια φορά η φράση «αυτά τα πράγματα δε γίνονται» αποδείχθηκε εσφαλμένη: στον κόσμο μας οτιδήποτε μπορεί να συμβεί οπουδήποτε. Η αμερικανική δημοκρατία απειλείται όσο ποτέ άλλοτε: η απόπειρα δολοφονίας ενός συγγραφέα είναι απλώς ένα ακόμα σύμπτωμα.

Χωρίς αμφιβολία, δέχθηκε αυτή την επίθεση εξαιτίας του τέταρτου μυθιστορήματός του, των Σατανικών Στίχων, ενός σατιρικού φανταστικού αφηγήματος που ο ίδιος πίστευε ότι αφορούσε τον αποπροσανατολισμό των μεταναστών από (για παράδειγμα) την Ινδία στη Μ. Βρετανία. Το βιβλίο εργαλειοποιήθηκε σε μια διαμάχη για την πολιτική εξουσία σε μια μακρινή χώρα.

Όταν το καθεστώς σου είναι υπό πίεση, το κάψιμο μερικών βιβλίων είναι ένας δημοφιλής περισπασμός. Οι συγγραφείς δεν έχουν στρατό. Δεν έχουν δισεκατομμύρια δολάρια. Δεν έχουν πιστούς ψηφοφόρους. Γι’ αυτό είναι εύκολα εξιλαστήρια θύματα. Είναι τόσο εύκολο να τους κατηγορήσεις: το μέσο τους είναι οι λέξεις, που από τη φύση τους είναι αμφίσημες και εύκολα μπορούν να παρερμηνευθούν. Οι ίδιοι δε είναι γλωσσάδες, για να μην τους πούμε απερίφραστα στριμμένους. Το χειρότερο χαρακτηριστικό τους όμως είναι πως λένε την αλήθεια στην εξουσία. Και ακόμα χειρότερα, τα βιβλία τους ενοχλούν κάποιους ανθρώπους. Όπως λένε συχνά και οι ίδιοι, αν αυτό που γράφεις είναι οικουμενικώς αρεστό, κάτι δεν κάνεις καλά. Όταν όμως προσβάλλεις έναν ηγεμόνα, τα πράγματα μπορεί να αποβούν μοιραία, όπως έχουν ανακαλύψει αρκετοί συγγραφείς.

Στην περίπτωση του Ρούσντι, ο φορέας εξουσίας που τον χρησιμοποίησε ως πιόνι ήταν ο Αγιατολάχ Χομεϊνί του Ιράν. Το 1989 εξέδωσε μια φετβά – που εν πολλοίς αντιστοιχεί στις βούλες αφορισμού που οι Καθολικοί Πάπες χρησιμοποιούσαν τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση ως όπλα ενάντια στους κοσμικούς ηγέτες αλλά και τους θεολογικούς αντιπάλους τους όπως ο Μαρτίνος Λούθηρος. Ο Χομεϊνί προσέφερε επίσης μια μεγάλη αμοιβή σε όποιον θα δολοφονούσε τον Ρούσντι. Έγιναν πολλές δολοφονίες και απόπειρες δολοφονίας, μεταξύ των οποίων και το μαχαίρωμα του Ιάπωνα μεταφραστή Χιτόσι Ιγκαράσι το 1991. Ο Ρούσντι πέρασε πολλά χρόνια κρυμμένος, αλλά σταδιακά βγήκε από το κουκούλι του (το φεστιβάλ ΠΕΝ του Τορόντο ήταν το πιο σημαντικό πρώτο του βήμα) και την τελευταία εικοσαετία ζει μια σχετικά φυσιολογική ζωή.

Ωστόσο, δεν έχανε ποτέ την ευκαιρία να μιλά ανοιχτά για τις αρχές που αντιπροσώπευε σε όλη του τη συγγραφική διαδρομή. Με σημαντικότερη την ελευθερία της έκφρασης.

…..

Ο Ρούσντι δε σχεδίαζε να γίνει ήρωας της ελευθερίας του λόγου, αλλά πλέον είναι. Και οι συγγραφείς σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης –που δεν είναι κυβερνητικά φερέφωνα ή ρομπότ που έχουν υποστεί πλύση εγκεφάλου– του οφείλουν ένα τεράστιο ευχαριστώ.

[αποσπάσματα από άρθρο της Margaret Atwood στην εφημερίδα Guardian στις 15.08]

Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν έτσι και δεν ήταν, έγινε κάποτε και ποτέ, όπως έλεγαν τα ινδικά παραμύθια…

Ο Γαβριήλ με το αγγελικό πρόσωπο φεύγει από τη χώρα που αγαπάει και κατευθύνεται προς έναν τόπο που περιφρονεί βαθιά. Ο Σαλαντίν με τις χίλιες και μία φωνές αφήνει πίσω του μια χώρα που τον πληγώνει για να γυρίσει στο καταφύγιό του, στην ψυχρή ηρεμία του Δυτικού πολιτισμού. Ο ένας ακολουθεί μια γυναίκα ονειρική, ο άλλος προσπαθεί να ξεφύγει από τη σαγήνη μιας γυναίκας που πατά γερά στα πόδια της…

Τo πολύκροτο μυθιστόρημα του Σαλμάν Ρούσντι, πλημμυρισμένο με φράσεις που ευωδιάζουν, με παραγράφους που χορεύουν, με λέξεις που τραγουδούν… Ο μέγας παραμυθάς και γλωσσοπλάστης στο πιο δυνατό του βιβλίο!

Τα βιβλία έχουν τη μοίρα τους. Άλλα χάνονται στη λήθη, άλλα καταδικάζονται στην πυρά, άλλα αλλάζουν τη ζωή μας, τη γνώμη μας για το τι είναι Καλό και τι Κακό. Η αξία του μυθιστορήματος Σατανικοί στίχοι λίγο έλειψε να επισκιαστεί από το σκάνδαλο που προκάλεσε η κτηνώδης εντολή να εκτελεστεί ο συγγραφέας του.

Σήμερα πια, το βιβλίο διαβάζεται όχι ως σκανδαλώδες και εφήμερο προϊόν, αλλά ως μείζον πνευματικό δημιούργημα, πολύπτυχο και πολυσήμαντο. Παίζοντας με όλα τα αφηγηματικά είδη, ο Ρούσντι μας δωρίζει ένα σύγχρονο παραμύθι. Πότε με καταιγιστικούς ρυθμούς και πότε με μιαν απαλή, χαμηλή φωνή, ο Ρούσντι μας μιλάει για μαγικές κοπέλες που ονειρεύονται με τα μάτια ανοιχτά, για σταρ του Μπόλιγουντ που μεταμορφώνονται σε αγγέλους, για ηθοποιούς που γίνονται κερασφόροι δαίμονες, για μετανάστες που χάνουν την ταυτότητά τους, για ποιητές που εναντιώνονται στην εξουσία και βρίσκουν άσυλο σε εξαίσια μπορντέλα, για γυναίκες που κλαίνε με δάκρυα από γάλα. Το συγκλονιστικό μυθιστόρημα του Σαλμάν Ρούσντι, που παραλίγο να του στοιχίσει τη ζωή, τώρα στα χέρια μας!

ΒΡΕΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΣΑΛΜΑΝ ΡΟΥΣΝΤΙ

Ο Σεπτέμβριος, εκτός από μήνας που σηματοδοτεί την έναρξη του φθινοπώρου, είναι επίσης άμεσα συνυφασμένος με την έναρξη του σχολικού έτους. Μικρές φωνούλες θα κατακλύσουν κάθε σχολείο, άλλοτε γεμάτες χαρά, ενθουσιασμό και ανυπομονησία, και άλλοτε γεμάτες αγωνία, φόβο και δισταγμό. Γονείς και εκπαιδευτικοί καλούνται να διαχειριστούν τη συναισθηματική κατάσταση των παιδιών αλλά και τη δική τους, και η συμβολή και των δύο είναι σπουδαία σε πολλά επίπεδα.

Είτε πρόκειται για την πρώτη επαφή του παιδιού με το σχολικό περιβάλλον είτε αφορά τη συνέχιση της σχολικής φοίτησής του, οι γονείς πρέπει να έχουν στο μυαλό τους ότι η «προσαρμογή» ή η «επαναπροσαρμογή» ενδέχεται να συνοδεύεται από δυσκολίες ή ανησυχίες για τους μικρούς μαθητές.

Καλό, λοιπόν, θα ήταν:

• Τα παιδιά να προετοιμαστούν καταλλήλως και εγκαίρως για τη νέα ρουτίνα που θα ακολουθήσει, δεδομένης παράλληλα της έναρξης ή επανέναρξης και των υπόλοιπων εξωσχολικών δραστηριοτήτων. Η ξεγνοιασιά και η ανεμελιά των διακοπών δίνουν τη σκυτάλη σε ένα πολύωρο και απαιτητικό πρόγραμμα σχολείου, ξένων γλωσσών και αθλητικών ή καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων που το παιδί καλό είναι να γνωρίζει εξαρχής, ώστε να μη βρεθεί σε μια απότομη προσγείωση στη νέα πραγματικότητα.
• Βοηθητικό θα ήταν, λίγο πριν από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, οι γονείς να οργανώσουν συναντήσεις με παλιούς συμμαθητές, έτσι ώστε να «δεθεί» πάλι η ομάδα και να αυξηθεί η προσμονή να βρεθούν στα «γνώριμα μέρη».
• Η προμήθεια της τσάντας και των υπόλοιπων σχολικών ειδών θα πρέπει να γίνεται με τη συμμετοχή των παιδιών, καθώς εκείνα είναι που οπλίζονται με τα απαραίτητα εφόδια. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η αυτοπεποίθησή τους και γεννάται το αίσθημα της προσμονής για το πότε θα πάνε επιτέλους σχολείο ώστε να τα χρησιμοποιήσουν.
• Ο επαρκής και σωστός ύπνος είναι κρίσιμης σημασίας παράγοντας για την καλύτερη προσαρμογή του παιδιού στο σχολείο, συμβάλλοντας καταλυτικά στην προσοχή και τη συγκέντρωση που απαιτεί η μαθησιακή του ιδιότητα. Το να μπει το παιδί σε μια ρουτίνα ύπνου-αφύπνισης τουλάχιστον μία εβδομάδα πριν από την έναρξη του σχολείου ενδείκνυται για να αποφευχθούν τα «πρωινά δράματα» της προετοιμασίας με γκρίνια, κλάματα και εντάσεις.
• Το μοίρασμα των αντίστοιχων εμπειριών όταν οι γονείς τους ήταν παιδιά πάντα ενθουσιάζει τα πιτσιρίκια, καθώς αισθάνονται ότι τα ίδια συναισθήματα που τώρα βιώνουν τα έζησαν κάποτε και οι γονείς τους, και έτσι οι ανησυχίες αμβλύνονται.

Οι εκπαιδευτικοί, από την πλευρά τους, θα πρέπει σαφώς να έχουν κατά νου ότι κάθε μαθητής και κάθε σχολική χρονιά διαφέρουν και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες. Και αυτοί με τη σειρά τους θα πρέπει να οπλιστούν με υπομονή και αντοχή, ώστε να αντιμετωπίσουν επαρκέστερα τις όποιες δυσκολίες και να αγκαλιάσουν τους νέους μαθητές με τις δικές τους ανασφάλειες.

Καλό θα ήταν επομένως:

• Οι εκπαιδευτικοί να έχουν «τεντωμένες τις κεραίες τους», ώστε να αντιληφθούν κατά το δυνατόν έγκαιρα τους μαθητές που πιθανόν δυσκολεύονται ή εμφανίζουν τάσεις απομόνωσης και απόσυρσης, και μέσω του διαλόγου να τους ενθαρρύνουν στην κατεύθυνση της ομαλής ένταξης και προσαρμογής στη σχολική ομάδα.
• Ένας δάσκαλος για να έρθει πιο κοντά στα μάτια των παιδιών θα ήταν χρήσιμο να συστηθεί πρώτα ως άνθρωπος, ώστε οι μαθητές να νιώσουν μαζί του οικειότητα, σπάζοντας το τείχος της αυθεντίας του. Στοιχεία όπως αν ο ίδιος είναι γονιός, πού μένει ή ποιο είναι το αγαπημένο του φαγητό λειτουργούν ως γέφυρες εξοικείωσης.
• Μαθητές με ιδιαιτερότητες θα πρέπει να πλαισιωθούν κατάλληλα, ώστε να ενταχθούν στη σχολική τάξη και να αποφευχθούν περιστατικά στιγματισμού ή στοχοποίησης. Παιδιά με αναπηρία, παιδιά με καταγωγή από κάποια άλλη χώρα ή παιδιά διαφορετικών πολιτισμικών-θρησκευτικών υποβάθρων είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν δυσκολίες κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς και οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει με κάθε τρόπο να είναι δίπλα τους.
• Η καλή προετοιμασία είναι εξίσου σημαντική και σε ό,τι αφορά τους δασκάλους. Το να εξηγήσουν από την αρχή το ημερήσιο πρόγραμμα και τους κανόνες στους μαθητές προσφέρει το αίσθημα ασφάλειας στα νέα «ψαράκια», που άλλα καλούνται να κολυμπήσουν στα ρηχά και άλλα λίγο πιο βαθιά.
• Το να είναι οι εκπαιδευτικοί προετοιμασμένοι και για τα μικρότερα θέματα που μπορεί να προκύψουν είναι επίσης βοηθητικό. Οι θέσεις, για παράδειγμα, στις οποίες θα καθίσουν τα παιδιά αποτελεί εξαιρετικά συνήθη ανησυχία τους και οι δάσκαλοι καλό θα ήταν να λάβουν υπόψη, όπου είναι εφικτό, και τα δικά τους αιτήματα στην απόφασή τους, έχοντας ως γνώμονα και τις συναισθηματικές ανάγκες των μαθητών τους.

Καλή Σχολική Χρονιά!

Βίκυ Κατσαβριά,

Διαγνωστική Ψυχολόγος

Το μικρό εξαιρετικό αυτό βιβλίο της Μάγια Γκέπελ το διάβασα τον Μάιο του 2020 στο τρένο, γυρίζοντας από τη Στουτγκάρδη στο Παρίσι. Ήταν το πρώτο μου ταξίδι έπειτα από τρεις μήνες απόλυτου εγκλεισμού λόγω κορονοϊού. Ένα ταξίδι, που κανονικά θα κρατούσε τρεισήμισι ώρες, κράτησε τελικά οχτώ ώρες με τέσσερις αλλαγές τρένου! Όλα φάνταζαν αλλιώς. Ο κόσμος ξαφνικά είχε αλλάξει. Τίποτα πια δεν ήταν αυτονόητο. Στα σύνορα μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας υπήρχε στρατιωτικός έλεγχος. Το τρένο ήταν άδειο και οι λιγοστοί επιβάτες αποφεύγαμε ο ένας τον άλλον. Η ανάγνωση του βιβλίου με συνόδεψε στο ιδιαίτερο αυτό ταξίδι.  Το είχα αγοράσει το ίδιο πρωί σε ένα βιβλιοπωλείο στο Λούντβιγκσμπουργκ και μου έκανε εντύπωση ότι το βρήκα στην πρώτη θέση των μπεστ σέλερ στη Γερμανία.

Ο κόσμος μας είχε αλλάξει, όχι γιατί το επιλέξαμε αλλά γιατί μας επιβλήθηκε αυτή η αλλαγή από έναν ιό που σήμερα ξέρουμε ότι η εμφάνιση και η γρήγορη εξάπλωσή του έχει άμεση σχέση με τον τρόπο ζωής μας. Ήταν τυχαίο ότι, ακριβώς την ίδια στιγμή, διάβαζα ένα βιβλίο για το τι πρέπει να κάνουμε εμείς οι ίδιοι, ο καθένας από εμάς, για να μη δούμε κρίσεις απείρως μεγαλύτερες, απείρως χειρότερες από αυτή που μόλις διανύαμε;

Όσο διάβαζα, αντιλαμβανόμουν πως ενώ η Μάγια Γκέπελ κι εγώ είμαστε τόσο διαφορετικές, με ξεχωριστές πορείες, καταλήγαμε στα ίδια συμπεράσματα. Εκείνη γεννημένη στη Γερμανία, εγώ στην Αθήνα, σε άλλη γενιά. Εκείνη σε ακτιβιστικό περιβάλλον, εγώ σε πολιτική οικογένεια. Εκείνη οικονομολόγος, ο δικός μου χώρος οι πολιτικές επιστήμες και το αναπτυξιακό δίκαιο. Διαφορετικές εμπειρίες ζωής που όμως μας οδήγησαν να μοιραζόμαστε σήμερα τη βαθιά πεποίθηση σχετικά με το πόσο σημαντικό είναι πρώτα να καταλάβουμε τι συμβαίνει γύρω μας και μετά να συμβάλουμε, ο καθένας με τον τρόπο του, στο να αλλάξουμε τον κόσμο. Να λάβουμε επιτέλους υπόψη μας τα όρια και τους φυσικούς περιορισμούς του πλανήτη μας, του ενός και μοναδικού πλανήτη που διαθέτουμε, δημιουργώντας μία κυκλική οικονομία, η οποία δε θα αφήνει στο περιθώριο ένα μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας.

Όσο το ατελείωτο εκείνο ταξίδι με το τρένο προχωρούσε τόσο σκεφτόμουν ότι θα ήθελα να μπορέσω να τη μοιραστώ την ανάλυση της Μάγια και στην Ελλάδα. Και ο μόνος τρόπος να το κάνω ήταν αν το βιβλίο που κρατούσα στα χέρια μου κυκλοφορούσε και στα ελληνικά. Για μένα ήταν ευχάριστη έκπληξη η άμεση θετική ανταπόκριση των Εκδόσεων Ψυχογιός, του μεγάλου αυτού εκδοτικού οίκου, τον οποίο και ευχαριστώ. Ήταν άλλη μία ένδειξη του πόσο ώριμη είναι πλέον και η δική μας κοινωνία σε μια τέτοια προσέγγιση.

Βασικός στόχος για μένα δεν είναι να συμφωνήσουν όλοι με την ανάλυση της Μάγια Γκέπελ. Είναι να ξεκινήσει η συζήτηση, ένας δημιουργικός διάλογος μακριά από ιδεοληψίες. Δεν είναι μία εύκολη συζήτηση γιατί αφορά τη ζωή μας και την καθημερινότητά μας. Αφορά το σήμερα, αφορά όμως και το αύριο.

Και αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Ποιος έχει σήμερα στις κοινωνίες μας την πολυτέλεια να ασχοληθεί με το αύριο; Και όμως, όπως θα διαβάσετε στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας, ξέρουμε εδώ και καιρό, εδώ και δεκαετίες, ότι το μοντέλο ανάπτυξής μας έχει καταστροφικές συνέπειες για τη ζωή στον πλανήτη. Όμως, να που το αύριο γίνεται σήμερα. Και είμαστε πολλοί αυτοί που ψάχνουμε να καταλάβουμε πού οφείλονται οι διαδοχικές κρίσεις που ζούμε. Γιατί χωρίς αμφιβολία, για να αλλάξουν τα πράγματα, το πρώτο βήμα είναι να δούμε πώς λειτουργεί ο κόσμος μας. Να συνειδητοποιήσουμε πως όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους και συνδεδεμένα με τη δική μας ζωή.

Εγώ η ίδια, όταν δημιούργησα την ActionAid Ελλάς πριν από σχεδόν είκοσι πέντε χρόνια, σίγουρα δεν τα είχα καταλάβει όλα αυτά. Πίστευα ότι μπορούμε να πετύχουμε την καταπολέμηση της ακραίας φτώχειας στις πιο φτωχές γωνιές του πλανήτη, χωρίς αυτό να έχει επίπτωση στη δική μας ζωή πέρα από μια πιο δίκαιη αναδιανομή του πλούτου.

Θυμάμαι ότι τότε, στα τέλη της δεκαετίας του ’90, είχα ξεκάθαρα την εντύπωση ότι έπρεπε να επιλέξω ανάμεσα σε μία δράση με κοινωνικό σκοπό και σε μία δράση με περιβαλλοντικό στόχο. Στη διάρκεια του χρόνου όμως σιγά σιγά κατάλαβα ότι πρόκειται για τις δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος. Και πάνω από όλα κατάλαβα ότι το ζητούμενο δεν είναι η προστασία της φύσης ή του περιβάλλοντος αλλά η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Της δικής μας ζωής και αυτής των παιδιών μας, ως μέρος της ευρύτερης ζωής στον πλανήτη. Αυτή κινδυνεύει σήμερα και όχι ο ίδιος ο πλανήτης που θα συνεχίσει να γυρίζει με ή χωρίς εμάς.

Η αλλαγή

Μέσω της προσωπικής μου διαδρομής από την ActionAid Ελλάς στη δημιουργία του πρώτου οργανισμού μικροδανείων στην Ελλάδα, την Action Finance Initiative, και την εμπλοκή μου με το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο στο Παρίσι, είχα πλέον καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα.

Πρώτα από όλα, πως η αλλαγή θα έρθει από τον καθένα από εμάς. Από κάτω προς τα πάνω θα αλλάξει ο κόσμος. Ήδη αλλάζει άλλωστε, φτάνει να δούμε το ενδιαφέρον, τη δίψα για αλλαγή, τη μεγάλη ωριμότητα και τις άπειρες πρωτοβουλίες πολιτών που πάνε προς αυτή την κατεύθυνση. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Πολίτες ενδυναμωμένοι, ενεργοποιημένοι, έτοιμοι να αναλάβουν το μέρος της ευθύνης που τους αναλογεί. Η συστημική αλλαγή που σίγουρα χρειάζεται δεν μπορεί να υλοποιηθεί στις δημοκρατικές κοινωνίες εάν εμείς, ως πολίτες, δε συμβάλλουμε σε αυτό με την ψήφο μας, με τις επιλογές μας στην κατανάλωση, τις καθημερινές συνήθειές μας· ουσιαστικά με τον τρόπο ζωής μας.

Μέσα από τη συλλογική δουλειά που έγινε για τη δημιουργία του World Human Forum, ξεκαθάρισε επίσης για πολλούς από εμάς ότι η οικολογική κρίση, η κρίση του δημοκρατικού και κοινωνικού μας μοντέλου, του οικονομικού αλλά και του εκπαιδευτικού μας συστήματος είναι αλληλένδετες. Δεν μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε ξεχωριστά. Πρόκειται ουσιαστικά για μία πολιτισμική κρίση, για μια κρίση αξιών που πρέπει να μας κάνει να αναρωτηθούμε τι είναι πράγματι πιο σημαντικό για μας, τι δίνει νόημα στη ζωή μας. Τι χρειαζόμαστε για να αισθανθούμε ολοκληρωμένοι, ικανοποιημένοι από τη ζωή μας και, γιατί όχι, ευτυχισμένοι.

Η Μάγια Γκέπελ πραγματεύεται όλα αυτά τα θέματα και εξηγεί με τον δικό της τρόπο πώς και γιατί η αλλαγή για την οποία μιλάμε δεν είναι μία αλλαγή που αφορά τον ένα τομέα ή τον άλλο. Είναι η ολιστική αλλαγή πολιτισμικού μοντέλου. Είναι μία αλλαγή αντίστοιχη με αυτή που έφερε πριν από διακόσια πενήντα χρόνια η βιομηχανική επανάσταση. Και τότε, οι αλλαγές ήταν αντικείμενο αντιδράσεων. Άλλοι κέρδιζαν, άλλοι έχαναν. Πολλοί φοβόντουσαν, κάποιοι ήλπιζαν. Πάντως κανένας δεν καταλάβαινε το μέγεθός της και δεν αποκαλούσε τότε αυτό που συνέβαινε «Βιομηχανική επανάσταση».

Σήμερα, την εποχή της εκθετικής τεχνολογίας, οι ρίξεις, η «δημιουργική καταστροφή» και οι θεμελιώδης ανατροπές επιταχύνουν δραματικά τη μετάβαση. Ζούμε όμως και σε μία εποχή όπου η ίδια η τεχνολογία μάς προσφέρει τρόπους για να δημιουργήσουμε «1.000.000 σιωπηλές επαναστάσεις». Αυτές είναι που θα μας επιτρέψουν να πετύχουμε όλοι μαζί τη βαθιά μεταμόρφωση που απαιτείται μέσα μας, στις κοινωνίες μας και στη σχέση μας με τη φύση. Και ίσως κάποτε στο μέλλον, θα μιλάνε για την εποχή μας ως την αρχή της «Οικολογικής Επανάστασης»!

Αλεξάνδρα Μητσοτάκη
Προέδρος & Συνιδρύτρια
World Human Forum

Το χάος της κλιματικής κρίσης που ξεδιπλώνεται μπρος στα μάτια μας· η ψαλίδα ανάμεσα στους πλούσιους και στους φτωχούς που μεγαλώνει ολοένα· η έντονη πόλωση των κοινωνιών μας. Όλα αυτά είναι στοιχεία που δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφιβολίας: δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να ζούμε πλέον με τον ίδιο τρόπο. Το μοντέλο ευημερίας της Δύσης είναι ξεπερασμένο. Είναι επιτακτική ανάγκη, όπως επισημαίνει η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας.

Σε αυτό το βιβλίο η επιδραστική Γερμανίδα οικονομολόγος Μάγια Γκέπελ μάς καλεί να ξεπεράσουμε παγιωμένες αντιλήψεις μας και να βρούμε μηχανισμούς με τους οποίους θα αντιμετωπίσουμε ταυτόχρονα περισσότερα προβλήματα· μηχανισμούς, που ίσως θέσουν υπό αμφισβήτηση πολλές πεποιθήσεις, αλλά που θα μας επιτρέψουν, αντί ν’ απορρίπτουμε παθητικά και αντιδραστικά ένα δυσοίωνο μέλλον, να διαμορφώσουμε ενεργά ένα επιθυμητό.

Οι παγκόσμιες κρίσεις στο περιβάλλον και στην κοινωνία δεν είναι απλές συμπτώσεις. Αποκαλύπτουν τον τρόπο με τον οποίο μεταχειριζόμαστε τους εαυτούς μας και τον πλανήτη στον οποίο κατοικούμε. Αν θέλουμε να υπερνικήσουμε αυτές τις κρίσεις, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τους κανόνες, με βάση τους οποίους χτίσαμε το οικονομικό μας σύστημα. Μόνο όταν τους κατανοήσουμε πλήρως, θα μπορέσουμε να τους αλλάξουμε – και να ξανακερδίσουμε την ελευθερία μας.

ΥΛΙΚΑ

Για τα καραμελωμένα κρεμμύδια

• 2 κρεμμύδια
• 1-2 κ.σ. ελαιόλαδο
• 2-3 πρέζες ζάχαρη
• 2 κ.σ. βαλσαμικό ξίδι

Για τα μπιφτέκια

• 4 φέτες μπέικον
• 800 γρ. κιμά από μοσχαρίσια σπάλα
• Αλάτι
• Πιπέρι
• 1-2 κ.σ. ελαιόλαδο
• 4 φέτες τσένταρ

Για τη thousand island sauce

• 120 γρ. μαγιονέζα
• 30 γρ. κέτσαπ
• 1 κ.σ. ξίδι από λευκό κρασί
• 10 γρ. ζάχαρη
• 1 μικρό λευκό κρεμμύδι ψιλοκομμένο
• Αλάτι
• Πιπέρι

Για τα burger

• 4 ψωμάκια για burger
• 4 φέτες ντομάτα
• 4 κ.σ. κέτσαπ ή σάλτσα bbq
• Μαρούλι
• Αγγουράκι πίκλα

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Για τα καραμελωμένα κρεμμύδια

• Βάζουμε ένα τηγάνι σε δυνατή φωτιά να κάψει και προσθέτουμε ελαιόλαδο.
• Κόβουμε τα κρεμμύδια σε λεπτές φέτες και τα ρίχνουμε στο τηγάνι.
• Προσθέτουμε τη ζάχαρη και το βαλσαμικό ξίδι για να τα βοηθήσουμε να καραμελώσουν.
• Ανακατεύουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα.
• Μόλις πάρουν χρώμα, αφαιρούμε και αφήνουμε στην άκρη. Η διαδικασία μπορεί να πάρει 4-5 λεπτά.

Για τα μπιφτέκια

• Ψήνουμε το μπέικον σε ένα τηγάνι, σε χαμηλή φωτιά.
• Χωρίζουμε τον κιμά σε 4 ίσα μέρη και σχηματίζουμε τα μπιφτέκια μας πολύ απαλά, χωρίς να τα πιέσουμε καθόλου. Πρέπει το μπιφτέκι να μείνει αφράτο και ζουμερό. ΔΕΝ αλατίζουμε μέσα τον κιμά. Αλατίζουμε μόνο την πάνω και την κάτω μεριά από το μπιφτέκι.
• Στο τηγάνι που ψήσαμε το μπέικον, ψήνουμε τα 4 μπιφτέκια. Μόλις τα βάλουμε στο τηγάνι, τα πατάμε απαλά με μια σπάτουλα, ίσα ίσα για να πάρουν σχήμα και τα πασπαλίζουμε με λίγο ελαιόλαδο.
• Μόλις πάρουν χρώμα, τα γυρίζουμε από την άλλη πλευρά.
• Βάζουμε μία φέτα τσένταρ πάνω σε κάθε μπιφτέκι και από πάνω μία φέτα μπέικον. Βγάζουμε τα μπιφτέκια από τη φωτιά και τα αφήνουμε στην άκρη.
• Καθαρίζουμε το τηγάνι και ψήνουμε τα ψωμάκια μας με λίγο ελαιόλαδο. Τα πατάμε λίγο με τα χέρια μας.

Για τη thousand island sauce

• Ανακατεύουμε όλα τα υλικά σε ένα μπολ μέχρι να διαλυθεί η ζάχαρη. Αφήνουμε στο ψυγείο να δέσουν τα αρώματα και σερβίρουμε μαζί με τα υπόλοιπα υλικά.

Για τα burger

• Στήνουμε το burger βάζοντας στη βάση το ψωμάκι μας, απλώνουμε τη thousand island, την κέτσαπ ή τη σάλτσα bbq, βάζουμε το μπιφτέκι, την ντομάτα, τα καραμελωμένα κρεμμύδια, το μαρούλι και το αγγουράκι πίκλα. Συνοδεύουμε με πατάτες τηγανητές.

Tip 🍔

Το μεγαλύτερο μυστικό για το burger είναι στο κρέας και έχει να κάνει με την προετοιμασία του. Ζητήστε από τον χασάπη σας να περάσει το κρέας από τη μηχανή του κιμά 2 φορές και να μην το σφίξει ή ζουλήξει καθόλου καθώς βγαίνει. Πρέπει να το πάρει απαλά, όπως βγαίνει από τη μηχανή και έτσι αφράτο να το βάλει στο σελοφάν. Καλό θα είναι να μην το σφίξει ούτε με το χαρτί με το οποίο θα τυλίξει το σελοφάν, αλλά απλώς να ≪αγκαλιάσει≫ το κρέας. Το κρέας πρέπει φυσικά να είναι φρέσκο.

Ανακάλυψε 120 λαχταριστές συνταγές από τον Άκη Πετρετζίκη για τα πιο νόστιμα «φαγητά του δρόμου» από όλο τον κόσμο στο βιβλίο STREET FOOD.

Ανακάλυψε όλα τα βιβλία του Άκη Πετρετζίκη

ΧΡΟΝΟΣ ΜΑΓΕΙΡΕΜΑΤΟΣ: 1 ΩΡΑ
ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ: 1-2 ΩΡΕΣ
ΧΡΟΝΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ: 15 ΛΕΠΤΑ
ΜΕΡΙΔΕΣ: 12
ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ: 3/5
ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ: 3-4 μέρες σε θερμοκρασία δωμάτιου
τυλιγμένο καλά με μεμβράνη ή αεροστεγώς.

ΥΛΙΚΑ

Για την πάστα φιστικιού

• 150 γρ. φιστίκια Αιγίνης ψημένα, αλατισμένα
• 40 γρ. ηλιέλαιο
• 1 κ.γ. πράσινο χρώμα ζαχ/κής σε πάστα (προαιρετικά)

Για το κεϊκ

• 150 γρ. ελαιόλαδο
• 150 γρ. ζάχαρη άχνη
• 190 γρ. πάστα από φιστίκια Αιγίνης
• 3 αυγά μέτρια σε θερμ. δωματίου
• 150 γρ. αλεύρι γ.ο.χ. & λίγο ακόμα για τη φόρμα
• 3 γρ. μαγιά ξερή
• Ξύσμα από μισό πορτοκάλι
• 1 πρέζα αλάτι
• Λίγο βούτυρο για τη φόρμα

Για το σιρόπι

• 100 γρ. νερό
• 100 γρ. ζάχαρη κρυσταλλική

Για τη γκανάζ

• 50 γρ. κουβερτούρα 55% κακάο
• 50 γρ. κρέμα γάλακτος με 35% λιπαρά
• 50 γρ. φιστίκια Αιγίνης για το σερβίρισμα

ΕΚΤΈΛΕΣΗ

Για την πάστα φιστικιού

• Ρίχνουμε τα φιστίκια στο πολυμηχάνημα με τα μαχαίρια. Χτυπάμε 4-6 λεπτά μέχρι τα φιστίκια να διαλυθούν τελείως και να αρχίσουν να βγάζουν τα έλαιά τους.
• Ρίχνουμε το ηλιέλαιο σε δόσεις. Χτυπάμε μέχρι η πάστα να είναι λεία. Αν θέλουμε την πάστα μας πιο πράσινη, προσθέτουμε το πράσινο χρώμα (προαιρετικά).

Για το κεϊκ

• Προθερμαίνουμε τον φούρνο μας στους 180 ˚C.
• Αλευροβουτυρώνουμε μια φόρμα (20×10 εκ.) και την αφήνουμε στην άκρη.
• Σε ένα μπολ ανακατεύουμε με το σύρμα χειρός το ελαιόλαδο με την άχνη, την πάστα φιστικιού (που ετοιμάσαμε) και τα αυγά μέχρι να ομογενοποιηθούν καλά τα υλικά.
• Σε ένα άλλο μπολ ανακατεύουμε με ένα κουτάλι το αλεύρι με τη μαγιά, το ξύσμα πορτοκαλιού και το αλάτι. Μεταφέρουμε στο μπολ με τα υγρά και αναμειγνύουμε όλα τα υλικά μεταξύ τους με το σύρμα χειρός.
• Αδειάζουμε το μείγμα στη φόρμα και ψήνουμε 50 λεπτά στους 180 ˚C και άλλα 10 λεπτά στους 170 ˚C χωρίς να ανοίξουμε τον φούρνο.
• Αφήνουμε σε μια σχάρα να κρυώσει χωρίς να βγάλουμε το κέικ από τη φόρμα.

Για το σιρόπι

• Σε μια κατσαρόλα βάζουμε το νερό με τη ζάχαρη σε μέτρια φωτιά. Αφήνουμε 2 λεπτά να λιώσει η ζάχαρη και αποσύρουμε από τη φωτιά.
• Περιχύνουμε το κρύο κέικ με το ζεστό σιρόπι.
• Αφήνουμε 15 λεπτά να απορροφηθεί το σιρόπι και το βγάζουμε από τη φόρμα.

Για τη γκανάζ

• Βάζουμε σε ένα μπολ τη σοκολάτα σε κομμάτια.
• Αφήνουμε στην άκρη.
• Ζεσταίνουμε την κρέμα γάλακτος σε ένα κατσαρολάκι σε μέτρια φωτιά και αποσύρουμε όταν αρχίσει να κοχλάζει.
• Τη ρίχνουμε στο μπολ με τη σοκολάτα και αφήνουμε 1 λεπτό να πάρει θερμοκρασία η σοκολάτα.
• Ανακατεύουμε με μια σπάτουλα σιλικόνης μέχρι να ομογενοποιηθούν καλά τα υλικά και να έχουμε μια λεία γκανάζ.

Σύνθεση

• Με ένα πριονωτό μαχαίρι αφαιρούμε το πάνω μέρος του κέικ (2 εκ.) και το αναποδογυρίζουμε.
• Ρίχνουμε από πάνω τη γκανάζ ώστε να χυθεί ομοιόμορφα και στα πλαϊνά του κέικ. Κόβουμε τα φιστίκια Αιγίνης με ένα μαχαίρι και πασπαλίζουμε το κέικ μας από πάνω.

Ανακάλυψε περισσότερες από 120 συναρπαστικές, πρωτότυπες, γλυκιές συνταγές για κέικ στο βιβλίο του Άκη Πετρετζίκη, PIECE OF CAKE

Ανακάλυψε όλα τα βιβλία του Άκη Πετρετζίκη

ΧΡΟΝΟΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ: 40 ΛΕΠΤΑ
ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ: 20′
ΧΡΟΝΟΣ ΨΗΣIΜΑΤΟΣ: 5 ΛΕΠΤΑ
ΜΕΡΙΔΕΣ: 4-6
ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ: 2/5

ΥΛΙΚΑ

Για τις μελιτζάνες και τον κιμά

• 3 μελιτζάνες μέτριες, φλάσκες
• 3 κ.σ. ελαιόλαδο
• 2 κ.σ. θυμάρι φρέσκο (μόνο τα φύλλα)
• 1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο
• 1 σκ. σκόρδο ψιλοκομμένη
• 1 πρέζα ζάχαρη κρυσταλλική
• 1/4 κ.γ. κανέλα
• 1/4 κ.γ. γαρύφαλλο
• 250 γρ. μοσχαρίσιο κιμά, σπάλα
• 40 γρ. κρασί κόκκινο
• 400 γρ. ντομάτα κονκασέ
• 50 γρ. γραβιέρα τριμμένη
• 1 ματσ. μαϊντανό ψιλοκομμένο (έξτρα για το σερβίρισμα)
• 1 κ.σ. δυόσμο ψιλοκομμένο
• Αλάτι
• Πιπέρι

Για την μπεσαμέλ

• 25 γρ. βούτυρο
• 25 γρ. αλεύρι
• Αλάτι
• Πιπέρι
• 250 γρ. γάλα σε θερμ. δωματίου
• 50 γρ. γραβιέρα τριμμένη
• 1/4 κ.γ. μοσχοκάρυδο τριμμένο
• 2 κρόκους αυγών
• Φρέσκια ρόκα για το σερβίρισμα

ΕΚΤΈΛΕΣΗ

Για τις μελιτζάνες

• Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 200 ˚C στον αέρα.
• Κόβουμε τις μελιτζάνες στα δύο, κατά μήκος, και τις χαράζουμε σε αρκετά σημεία σταυρωτά με ένα κοφτερό μαχαίρι, χωρίς να σκίσουμε τη φλούδα.
• Προσθέτουμε 2 κουταλιές ελαιόλαδο, αλάτι, πιπέρι και μία κουταλιά θυμάρι και τα απλώνουμε με τα χέρια μας ώστε να καλύψουμε όλη την επιφάνεια από τις μελιτζάνες. Τις βάζουμε σε ένα ταψί με λαδόκολλα, με την κομμένη επιφάνεια προς τα κάτω, και τις ψήνουμε 30-40 λεπτά, μέχρι να μαλακώσουν.
• Βγάζουμε από τον φούρνο και μεταφέρουμε τις μελιτζάνες σε ένα πυρέξ, με τη φλούδα προς τα κάτω. Με ένα κουτάλι πατάμε ελαφρά τη σάρκα ώστε να δημιουργήσουμε μια «υποδοχή» για να μπει ο κιμάς.

Για τον κιμά

• Ζεσταίνουμε τη μία κουταλιά ελαιόλαδο σε ένα τηγάνι, σε δυνατή φωτιά.
• Σοτάρουμε το κρεμμύδι και το σκόρδο 2 λεπτά, μέχρι να χρυσαφίσουν ελαφρά.
• Προσθέτουμε τη ζάχαρη, την κανέλα, το γαρύφαλλο, αλάτι και πιπέρι. Ανακατεύουμε με μια ξύλινη κουτάλα και σοτάρουμε άλλα 3-4 λεπτά.
• Προσθέτουμε τον κιμά και σοτάρουμε 3-4 λεπτά, μέχρι να πάρει χρώμα.
• Σβήνουμε με το κρασί και περιμένουμε να εξατμιστεί.
• Προσθέτουμε την ντομάτα και βράζουμε 10-15 λεπτά, μέχρι να εξατμιστεί όλη η υγρασία.
• Αποσύρουμε από τη φωτιά και αφήνουμε στην άκρη να κρυώσει, 20 λεπτά.
• Προσθέτουμε τη γραβιέρα, τον μαϊντανό, το υπόλοιπο θυμάρι και τον δυόσμο και ανακατεύουμε με μια ξύλινη κουτάλα. Μοιράζουμε τη γέμιση στις μελιτζάνες.

Για την μπεσαμέλ

• Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 200 ˚C στο γκριλ.
• Λιώνουμε το βούτυρο σε μια κατσαρόλα, σε μέτρια φωτιά. Προσθέτουμε το αλεύρι, αλάτι, πιπέρι και ανακατεύουμε με ένα σύρμα μέχρι να χρυσαφίσει το μείγμα.
• Προσθέτουμε το γάλα σε 5 δόσεις, ανακατεύοντας συνεχώς. Περιμένουμε να απορροφηθεί η πρώτη δόση πριν προσθέσουμε την επόμενη. Μόλις αρχίσει να βράζει το μείγμα και βγουν οι πρώτες φουσκάλες, αποσύρουμε από τη φωτιά.
• Προσθέτουμε τη γραβιέρα, το μοσχοκάρυδο και τους κρόκους και ανακατεύουμε με ένα σύρμα χειρός, μέχρι το μείγμα να ομογενοποιηθεί.
• Βάζουμε το μείγμα σε μια σακούλα ζαχαροπλαστικής και μοιράζουμε πάνω από τις μελιτζάνες ή απλώνουμε με ένα κουτάλι.
• Ψήνουμε 10-15 λεπτά, μέχρι να ροδίσει η μπεσαμέλ. Σερβίρουμε πάνω σε φρέσκα φύλλα ρόκας και πασπαλίζουμε με ψιλοκομμένο μαϊντανό.

Ανακάλυψε περισσότερες από 260 συνταγές από την ελληνική, παραδοσιακή, «μαμαδίστικη» κουζίνα στο βιβλίο του Άκη Πετρετζίκη Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ.

Ανακάλυψε όλα τα βιβλία του Άκη Πετρετζίκη

ΧΡΟΝΟΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ: 10 ΛΕΠΤΑ
ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ: –
ΧΡΟΝΟΣ ΨΗΣIΜΑΤΟΣ: 5 ΛΕΠΤΑ
ΜΕΡΙΔΕΣ: 4
ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ: 1/5

ΥΛΙΚΑ

Για το μείγμα αβοκάντο

• 1 μεγάλο αβοκάντο ή 2 μεσαία
• 2 κ.σ. φρέσκο κόλιανδρο, ψιλοκομμένο
• Χυμό από ½ λάιμ
• 2 κ.σ. ελαιόλαδο
• 100 γρ. ντοματίνια, ψιλοκομμένα
• ½ κρεμμύδι, ψιλοκομμένο

Για τη σύνθεση

• 4 φέτες ψωμί ολικής άλεσης (βλ. σελ. 106)
• 4 κ.σ. ελαιόλαδο
• 1 λάιμ, κομμένο σε φέτες
• 50 γρ. ντοματίνια, κομμένα στα 4
• 20 γρ. ρόκα
• 5 γρ. φύλλα κόλιανδρου
• ½ κ.γ. μπούκοβο
• Αλάτι

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Για το μείγμα αβοκάντο 

• Κόβουμε τo αβοκάντο στη μέση, ξεκινώντας από τη στενή βάση του μέχρι την κορυφή του, και πιέζουμε το μαχαίρι στο κέντρο, γύρω από το κουκούτσι.
• Για να χωρίσουμε τα 2 μισά, στρίβουμε με τα χέρια μας τα 2 κομμάτια.
• Κρατάμε το μισό αβοκάντο με το χέρι και με ένα κουτάλι βγάζουμε τη σάρκα του.
• Με ένα πιρούνι πατάμε ελαφρά το αβοκάντο, προσέχοντας να μην πολτοποιηθεί τελείως, αλλά να έχει και κομμάτια.
• Προσθέτουμε τον κόλιανδρο, τον χυμό λάιμ, το ελαιόλαδο, τα ντοματίνια και το κρεμμύδι, ανακατεύουμε και αφήνουμε στην άκρη.

Για τη σύνθεση

• Βάζουμε ένα τηγάνι σε μέτρια φωτιά.
• Πασπαλίζουμε με λίγο ελαιόλαδο τις φέτες του ψωμιού. Τις τοποθετούμε στο τηγάνι και ψήνουμε για 1-2 λεπτά από την κάθε πλευρά, μέχρι να πάρουν χρυσαφένιο χρώμα, και τις μεταφέρουμε σε ένα πιάτο.
• Απλώνουμε το μείγμα αβοκάντο στις φέτες του ψωμιού, από πάνω προσθέτουμε λίγα ντοματίνια, 1 φέτα λάιμ, λίγη ρόκα, φύλλα κόλιανδρου, μπούκοβο, αλάτι, λίγο ελαιόλαδο και σερβίρουμε.

Ανακάλυψε όλα τα βιβλία του Άκη Πετρετζίκη

Ας ξεκινήσουμε με μια παραδοχή: η τεχνολογία είναι το μέσο, δεν είναι αυτοσκοπός, και ως τέτοιο χρησιμοποιείται με τον τρόπο, την έννοια και τον σκοπό που κάθε φορά εμείς ορίζουμε. Σε κάθε μορφή και λειτουργία της, η τεχνολογία διαθέτει θετικές πτυχές που πρέπει να μπορούμε να αντλούμε, και αρνητικές τις οποίες πρέπει να μπορούμε να διαχειριζόμαστε.

Από μόνη της, η τεχνολογία έχει δύναμη. Τη δύναμη να βοηθήσει στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, να περιορίσει τις ανισότητες, να βοηθήσει τους πλέον αδύναμους των συμπολιτών μας να έχουν ίση πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες, να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στη διαφάνεια και στις κρατικές παρεμβάσεις. Η τεχνολογία είναι μέσο ενδυνάμωσης των πολιτών και της κοινωνίας, κι αυτός είναι ο δρόμος που έχουμε επιλέξει.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη διαδραματίζει σπουδαίο και ολοένα αυξανόμενο ρόλο στην καθημερινότητα των πολιτών. Προϋποθέτει τη διασύνδεση των διαφόρων μητρώων, σημαίνει έξυπνα συστήματα τα οποία να μπορούν «να μιλούν» μεταξύ τους. Αυτό συνεπάγεται καλύτερη και πιο ασφαλή εξυπηρέτηση για τον πολίτη. Στην Ελλάδα, η διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων του Δημοσίου και η διαλειτουργικότητα αυτών έχει επιφέρει μια εκπληκτική αύξηση των ψηφιακών συναλλαγών. Από τα 8.800.000 ψηφιακών συναλλαγών των πολιτών με το Δημόσιο το 2018, φτάσαμε στα 567.000.000 το 2021. Πρόκειται για εκθετική αύξηση, η οποία αποτυπώνει τις δυνατότητες της τεχνολογίας και μια νέα σχέση εμπιστοσύνης που καλλιεργείται ανάμεσα στους πολίτες και το κράτος.

Η βασική προσέγγιση της πολιτικής μας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό είναι καθαρά πολιτοκεντρική. Η έννοια αυτή συνιστά την αντίληψη ότι προέχει η εμπειρία και η εξυπηρέτηση του πολίτη και υπερτερεί της εξυπηρέτησης του ίδιου του κράτους, λαμβάνοντας υπόψη τις επιφυλάξεις των πολιτών, έτσι ώστε η τεχνολογία να ευθυγραμμίζεται με ένα στιβαρό πλαίσιο αρχών και αξιών. Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένα σπουδαίο εργαλείο, και όπως επισημαίνει και ο συγγραφέας του βιβλίου που κρατάτε στα χέρια σας, από εμάς εξαρτάται το παρόν και το μέλλον της.

Ωστόσο, ένας στους δύο Έλληνες εκφράζουν σκεπτικισμό αναφορικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη, όπως προκύπτει σε έρευνα που διενεργήθηκε στο τέλος του 2021 για λογαριασμό του YouGov. Ο μεγαλύτερος φόβος αφορά την πιθανότητα η Τεχνητή Νοημοσύνη να βρεθεί εκτός ελέγχου ή «στα λάθος χέρια». Ταυτόχρονα, ένας στους δύο δεν γνωρίζει τι σημαίνει Τεχνητή Νοημοσύνη, ενώ μόλις ένας στους δέκα δηλώνει επαρκώς ενημερωμένος. Φαίνεται, λοιπόν, ότι υπάρχει ένα κενό γνώσης αλλά και εμπιστοσύνης το οποίο μπορεί και πρέπει να καλυφθεί, έτσι ώστε όταν συζητάμε για το μέλλον μας, να βρισκόμαστε όλοι στην ίδια αφετηρία.

Το βιβλίο του Μανώλη Ανδριωτάκη μας προσφέρει ένα προσιτό γλωσσάρι, στο οποίο αναδεικνύονται όλα τα μεγάλα, αλλά και τα μικρότερα ζητήματα που προκύπτουν από τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ο συγγραφέας, εξαιρετικός γνώστης και μελετητής της τεχνολογίας, θέλει να φέρει δυνητικά τους πάντες στην πολύ κρίσιμη συζήτηση που την αφορά. Παραπέμπει σε έγκυρες γνώμες κι έρευνες πολλών διαφορετικών επιστημόνων και στοχαστών, ώστε να αποκτήσουμε μια όσο το δυνατόν πιο πολυπρισματική θεώρηση του αντικειμένου. Μέσα στο εισαγωγικό αυτό κείμενο κατορθώνει να χωρέσει όλα τα αξιοσημείωτα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζει κάποιος για να συμμετάσχει στη συζήτηση για το μέλλον που επιθυμούμε. Με διαύγεια, ακρίβεια, αλλά και χιούμορ, ο Ανδριωτάκης μας κάνει ένα χρήσιμο δώρο ενδυνάμωσης.

Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι ενώ το «Τεχνητή Νοημοσύνη για όλους» ξεκινά με το «άγχος της αυτοματοποίησης», το γλωσσάρι καταλήγει στην «ωφέλιμη Τεχνητή Νοημοσύνη». Το άρθρο της γεννήτριας κειμένου στο παράρτημα του βιβλίου πιστεύω ότι συνοψίζει με τον καλύτερο τρόπο το πνεύμα και τις προθέσεις του συγγραφέα. Ο Ανδριωτάκης θέλει να μας καθησυχάσει, ώστε να δούμε πιο ψύχραιμα τις προοπτικές της Τεχνητής Νοημοσύνης. Επιθυμεί να μας δείξει τον πλούτο των ιδεών που βρίσκονται πίσω απ’ τις τεχνολογικές εφαρμογές, αλλά και τα πρόσωπα και τις ομάδες που δουλεύουν για αυτές. Επιχειρεί να στρέψει τη συζήτηση σε αυτά που έχουν σημασία, και πάνω απ’ όλα θέλει να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα τα διλήμματα και τα διακυβεύματα αυτής της νέας εποχής έτσι ώστε να πάρουμε καλύτερες αποφάσεις. Το μικρό αυτό λεξικό είναι ένα απαραίτητο ανάγνωσμα για όλους, καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη πράγματι μας αφορά όλους ανεξαιρέτως.

Το βιβλίο αυτό είναι ένας συνοπτικός οδηγός που θα σας βοηθήσει να αντιληφθείτε τη δυναμική των τεχνολογικών εξελίξεων και να αποκτήσετε σφαιρική εικόνα των κύριων ζητημάτων που προκύπτουν από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε όλο και περισσότερους τομείς της ζωής μας.
Η ανθρωπότητα έχει αυτή τη στιγμή την ευκαιρία να δημιουργήσει, με συνεργάτη τις μηχανές, συνθήκες ευημερίας για όλους. Οι κίνδυνοι ωστόσο είναι υπαρκτοί, γι’ αυτό πρέπει να εμπλακούμε όλοι στη συζήτηση. Το γλωσσάρι αυτό επιχειρεί να εξοπλίσει τον καθένα με τις απαραίτητες γνώσεις και πληροφορίες, για να μπορεί να συμμετάσχει σε αυτή. Η δημιουργία σκεπτόμενων μηχανών μπορεί να είναι ό,τι καλύτερο ή ό,τι χειρότερο επινοήσαμε· εμείς αποφασίζουμε.
Σκοπός του βιβλίου είναι να σας δώσει μια καλή ιδέα για όσα συναρπαστικά ακολουθούν και να σας παρακινήσει να πάρετε το μέλλον στα χέρια σας. Η τεχνολογία, όπως άλλωστε και η τέχνη, μπορεί να είναι ένα όμορφο κι απελευθερωτικό όχημα, μια δύναμη αγάπης για τη ζωή και τους άλλους. Ας την κατανοήσουμε καλύτερα.

Η συγγραφέας των 300.000 αντιτύπων μάς παρουσιάζει το νέο της μυθιστόρημα, που καταγράφει τα πρώτα σκιρτήματα αντίστασης των γυναικών σε μια ασφυκτικά πατριαρχική επαρχιακή κοινωνία, όπου ο λόγος του άντρα είναι ΑΓΡΑΦΟΣ ΝΟΜΟΣ

Στο νέο μου μυθιστόρημα, ΑΓΡΑΦΟΣ ΝΟΜΟΣ, εστιάζω, μεταξύ άλλων, στη θέση των γυναικών στην ελληνική επαρχία κατά τις δεκαετίες του ’30 και του ’40, όπου κυρίαρχος ήταν ο άντρας. Ο άντρας-σύζυγος, ο άντρας-πεθερός, ο άντρας-εξουσιαστής, που ο λόγος του όφειλε να θεωρείται από τη γυναίκα άγραφος νόμος. Ωστόσο, υπήρξαν κάποιες γυναίκες που αντέδρασαν, αψηφώντας το γεγονός ότι η κοινωνία θα τις εξοστράκιζε· γυναίκες τις οποίες προσωπικά αποκαλώ «μικρές ηρωίδες της καθημερινότητας». Χάρη στο σθένος αυτών των γυναικών, όπως και χάρη στους διαρκείς αγώνες του φεμινιστικού κινήματος, άλλαξε η θέση μας στη σημερινή κοινωνία.

Μια τέτοια μικρή ηρωίδα της καθημερινότητας είναι και η κεντρική μου ηρωίδα, η Αιμιλία, που ως νήπιο έχει βιώσει τους άγριους διωγμούς στον Πόντο, γι’ αυτό και κατατρύχεται από σκληρές μνήμες. Όταν γνωρίζει τον μουσικό και τραγουδοποιό Δάμο, αφήνουν την Αθήνα για να παντρευτούν στο χωριό του, το Δίλατο, όπου συμβιώνουν σλαβόφωνοι Έλληνες και πρόσφυγες, ενώ ο Δάμος τής υπόσχεται ότι θα μείνουν εκεί προσωρινά κι ότι αργότερα θα στήσουν τη ζωή τους στη Σαλονίκη.

Στο Δίλατο η Μελανία, μάνα του Δάμου, αντιμετωπίζει εχθρικά την πρωτευουσιάνα νύφη της, ενώ η κουνιάδα της, Κατινούλα, βαθιά ερωτευμένη με τον αρραβωνιαστικό της, τη δέχεται με αγάπη. Από την άλλη, ο πεθερός της, Σίμος, άντρας δύσκολος και σέρτικος, την αντιμετωπίζει με αδιαφορία και απαξία.

Όταν η Αιμιλία γνωρίζει τη χήρα Σόνια, διάσημη μοδίστρα νυφικών, εντυπωσιάζεται από την προσωπικότητά της. Η Σόνια, καμένη από τον δικό της γάμο, πιστεύει ότι οι γυναίκες υποδουλώνονται μέσα απ’ αυτόν, γι’ αυτό και υποδέχεται τις μέλλουσες νύφες με τη σιβυλλική φράση «ακόμη μια». Ανάμεσα στους άλλους ανθρώπους που θα γνωρίσει στο Δίλατο η Αιμιλία θα είναι η Νίνα, που τολμά να ζήσει τη ζωή της όπως θέλει, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι οι περισσότεροι συγχωριανοί της τής γυρνούν την πλάτη, ο Μίλτος και η Μενεξέ, που οι δίδυμοι γιοι τους υπηρετούν στον στρατό και έχουν κόρη τη δεκατετράχρονη πανώρια Αννίτα, η Όλγα και ο Στέφος αλλά κι ο Αριστομένης, που έχει εγκαταλείψει το όνειρό του για ιεροσύνη προκειμένου να παντρευτεί την Καλλιόπη, παρότι γνωρίζει ότι το παιδί που θα γεννήσει δεν είναι δικό του.

Μία εβδομάδα μετά τον γάμο, ακολουθούν κάποια τραγικά γεγονότα που έχουν ως συνέπεια ο Δάμος να εγκαταλείψει την Αιμιλία με τους γονείς του και να φύγει για τη συμπρωτεύουσα, όπου βρίσκει δουλειά ως μπουζουξής. Εκείνη, κυριευμένη από λαθεμένο αίσθημα ευγνωμοσύνης, το δέχεται αναντίδραστα, ώσπου φτάνει ο Οκτώβρης του ’40 και ο Δάμος, πριν φύγει στον πόλεμο, της αποκαλύπτει κάτι που μέχρι τότε της κρατούσε μυστικό και την ικετεύει να τον συγχωρέσει. Τη νύχτα όμως που εκείνος φεύγει για τον πόλεμο συμβαίνει το αδιανόητο κι η Αιμιλία εγκαταλείπει το σπίτι των πεθερικών της και καταφεύγει σ’ αυτό της Σόνιας.

Δε θα σας αποκαλύψω περισσότερα. Θα σας πω μόνο ότι οι ήρωές μου θα βιώσουν συνταρακτικά ιστορικά γεγονότα, όπως είναι ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, η Κατοχή και ο Εμφύλιος, που θα επηρεάσουν βαθιά τη ζωή τους. Κάποιες φορές τα γεγονότα θ’ αλλάξουν τη μοίρα τους κι άλλες φορές είναι οι δικές τους επιλογές που την αλλάζουν. Ορισμένα απ’ όσα θα διαβάσετε είναι μυθοπλασία, πολλά όμως βασίζονται στην πραγματική ζωή.

Καταλήγοντας, είναι αναμφισβήτητο ότι οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι άλλαξαν πολλά στη θέση της γυναίκας. Της έδωσαν την ευκαιρία να βγει στην αγορά εργασίας, αφού οι άντρες έλειπαν στον πόλεμο, ενώ πολλές γυναίκες έμειναν χήρες και έπρεπε να βασιστούν στις δικές τους δυνάμεις για να αναθρέψουν τα παιδιά τους. Κι αυτό ήταν ένα καθοριστικό βήμα για τη χειραφέτησή τους.

Σας ευχαριστώ για άλλη μια φορά για τη στήριξή σας, φίλοι μου, κι ελπίζω ν’ ανταμώσουμε και πάλι στις σελίδες του νέου μου βιβλίου.

Αγαπητοί γονείς/εκπαιδευτικοί,

Τα παιδιά, έχοντας έμφυτη την ανάγκη για εξερεύνηση, από αρκετά νωρίς ανακαλύπτουν το σώμα τους και βρίσκονται σε μια διαδικασία διαρκούς αναζήτησης και ραγδαίας ανάπτυξης τόσο σε βιολογικό και γνωστικό επίπεδο όσο και σε συναισθηματικό και κοινωνικό. Μέσα σε αυτή την εξελικτική διαδικασία λαμβάνει χώρα και η ψυχοσεξουαλική τους ανάπτυξη, όπου «χτίζονται» οι βάσεις μιας υγιούς προσωπικότητας.

Μπορεί να αναρωτιέστε ποια είναι η κατάλληλη ηλικία ώστε να μιλήσετε στα παιδιά για το σώμα, τα όριά του και το σεξ, ποιες είναι οι σωστές λέξεις, ενώ συχνά μπορεί να νιώθετε ντροπή ή αμηχανία να συζητάτε για σχετικά θέματα.

Έρευνες δείχνουν ότι η έγκαιρη ενημέρωση και σεξουαλική διαπαιδαγώγηση μπορεί να προσφέρει στα παιδιά πολλαπλά οφέλη, καθώς αποτελεί σημαντικότατο παράγοντα για την προστασία της σωματικής και ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων· συμβάλλει στην ανάπτυξη θετικής σχέσης με την εικόνα εαυτού και σώματος, καθώς και της υγιούς σεξουαλικότητας, ενώ ενισχύει την αποδοχή της διαφορετικότητας. Επίσης, μέσω της σωστής ενημέρωσης τα παιδιά γίνονται πιο ανοιχτά, μαθαίνουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, αποκτούν αυτοπεποίθηση ώστε να εκφράζουν τις σκέψεις τους, να υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους και να διεκδικούν τα θέλω τους πάντα με σεβασμό στον εαυτό τους αλλά και στους άλλους. Μάλιστα, όσο πιο ανοιχτοί και διαθέσιμοι είστε με το παιδί σε συζητήσεις για το σώμα και τις σχέσεις, τόσο πιο πιθανό είναι εκείνο να στρέφεται σ’ εσάς κάθε φορά που χρειάζεται συμβουλή και συνεπώς να είναι πιο ασφαλές και προστατευμένο.

Η σειρά βιβλίων Το θαυμαστό σώμα μας ειδικά σχεδιασμένη για παιδιά, έρχεται να δώσει σαφείς απαντήσεις σε δύσκολες ερωτήσεις, με παραδείγματα, πλούσια και χαριτωμένη εικονογράφηση που βοηθά στην κατανόηση, και γλώσσα κατάλληλη για παιδιά ηλικίας τεσσάρων ετών και πάνω.

Στο βιβλίο Το θαυμαστό σώμα μας: Από την κορυφή ως τα νύχια, το παιδί μαθαίνει τα μέρη του σώματος, την ονομασία τους, τη λειτουργία τους καθώς και τις διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά μπορούν να κατανοήσουν ότι η εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων ποικίλλει, ότι το σώμα είναι ένας οργανισμός που εξελίσσεται και αλλάζει, καθώς και ότι το σώμα μας αποτελεί μέσο έκφρασης συναισθημάτων και επικοινωνίας με τον κόσμο γύρω μας. Επίσης, τα παιδιά αντιλαμβάνονται τη σημασία της προσωπικής υγιεινής, της σωστής διατροφής, της αυτοφροντίδας και πρόληψης της υγείας.

Στο βιβλίο Το θαυμαστό σώμα μας: Πώς γίνονται τα μωρά, το παιδί μαθαίνει τη διαδικασία σύλληψης, την κυοφορία και τη γέννηση. Επίσης, καλύπτονται θέματα όπως ο ερχομός ενός αδελφούλη ή μιας αδελφούλας και παρουσιάζονται οι διαφορές μεταξύ της φυσικής σύλληψης, της τεχνητής και της υιοθεσίας, ενώ γίνεται αναφορά και στην προωρότητα. Τα παιδιά είναι σκόπιμο να μαθαίνουν την αλήθεια με απλά και κατανοητά λόγια, προσαρμοσμένα στο ηλικιακό και γνωστικό τους επίπεδο, με τη χρήση των επιστημονικών όρων της ανθρώπινης ανατομίας ώστε να αποφευχθεί σύγχυση ή ασάφεια. Διαφορετικά, υπάρχει ο κίνδυνος να καλύψουν από λάθος πηγές τα κενά και να διαμορφώσουν εσφαλμένες ή μη υγιείς αντιλήψεις.

Στο βιβλίο Το θαυμαστό σώμα μας: Τα Ναι και τα Όχι, το παιδί προσεγγίζει τις έννοιες της φιλίας, του σεβασμού των ορίων, της αγάπης και άλλων συναισθημάτων που διακρίνουν τις ανθρώπινες σχέσεις, ενώ ενημερώνεται για ανεπιθύμητες συμπεριφορές που σχετίζονται με το σώμα και για τη θωράκισή του απέναντί τους. Με αυτόν τον τρόπο ενδυναμώνεται η αυτοπεποίθησή του, καθώς και η ικανότητά του να εκφράζει τα συναισθήματά του και να εκφράζει τις σκέψεις του ώστε να μπορεί να προστατεύει τη σεξουαλικότητά του και το σώμα του και να μην αφήνει κανέναν να την παραβιάσει με βίαιο ή απειλητικό τρόπο, έχοντας ως σημαντικό εργαλείο τη γνώση των δικαιωμάτων του και των ορίων που μπορεί να θέσει μέσω της συναίνεσης ή άρνησης με σεβασμό προς τον εαυτό του αλλά και τους άλλους.

Τα παιδιά, από τη φύση τους γεμάτα απορίες, απίστευτη περιέργεια και θέληση για μάθηση, είναι έτοιμα από πολύ νωρίς να «ρουφήξουν» τη γνώση που τους προσφέρεται. Μέσω της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και του ανοιχτού διαλόγου μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών με τα παιδιά, καλλιεργείται ένα πρόσφορο έδαφος για την υγιή κοινωνική και ψυχοσυναισθηματική τους ανάπτυξη.

Βίκυ Κατσαβριά
Διαγνωστική Ψυχολόγος

Λίγα λόγια από μένα…

Λίγα λόγια από μένα… Πρώτη φορά δεν ξέρω τι να σας πρωτοπώ! Είναι τόσο πολλά, που, για να μη χαθούμε κι εσείς κι εγώ, λέω να τα πάρω από την αρχή. Όλα ξεκίνησαν το καλοκαίρι που μας πέρασε στην Τζια. Συγκεκριμένα, στην παραλία Ποίσσες, όπου πηγαίναμε με την Κλαίρη συνήθως. Εκείνη στη σκιά κάτω από την ομπρέλα, εγώ στον ήλιο και ο Γιώργος στη διπλανή ομπρέλα να διαβάζει, όπως κάθε μέρα. Ο άντρας της Κλαίρης, ο Θαλάσσης, στην Αθήνα, επειδή δούλευε. Μπήκαμε για μια βουτιά. Μέχρι εδώ, τυπικές διακοπές, θα μου πείτε… Παραλία, βιβλία, θάλασσα και ήλιος. Απόλαυση! Πώς και από πού μου ήρθε η ιδέα; Είναι από αυτά που συμβαίνουν στη ζωή και δεν ξέρεις το γιατί… «Έλα να γράψουμε μαζί ένα βιβλίο!» είπα στην Κλαίρη, και κόντεψε να πνιγεί στα καλά καθούμενα η γυναίκα έτσι που πέταξα την ατάκα καταμεσής του πελάγους. Μετά το πρώτο σοκ, ανάμεσα σε βουτιές και κάτι λίγες απλωτές για να λέμε ότι κολυμπάμε, της ανέλυσα την ιδέα μου. Να ενώσουμε δυνάμεις, καθεμιά στον τομέα της. Εκείνη έχει ταλέντο στο αστυνομικό. Εγώ, πάλι, είμαι του πιο… κοινωνικού. Ώσπου να βγούμε και να φτάσουμε στις ξαπλώστρες μας, είχαμε στήσει ήδη την υπόθεση! Δανείστηκα χαρτί και στιλό από τον Λευτέρη, το παλικάρι που έχει τις ξαπλώστρες και το μπαράκι στις Ποίσσες, για τις πρώτες σημειώσεις. Στα φύλλα από το μπλοκάκι του, γράψαμε τα πρώτα στοιχεία της υπόθεσης και βρήκαμε τους πρωταγωνιστές. Ύστερα οι διακοπές τέλειωσαν για μας. Άρχισε το παιχνίδι!

Με πολλή δουλειά, ηχηρά γέλια και ατέρμονες συζητήσεις. Σαν παιδιά που δε χορταίνουν ποδήλατο ή βουτιές ήμασταν! Ο Γιώργος μάς θύμιζε τις ώρες του φαγητού. Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι αστυνομικό. Όταν σχεδιάζαμε τους φόνους, δεν ξέρω πόσοι μας άκουσαν από τις διπλανές ξαπλώστρες, αλλά τώρα που το θυμάμαι, εισπράξαμε αρκετά βλέμματα περιέργειας. Τα βράδια που βγαίναμε για φαγητό, ανάμεσα στα υπέροχα εδέσματα που έχει η κουζίνα της Τζιας, σχεδιάζαμε, απορρίπταμε και ξανασχεδιάζαμε ένα σωρό από τα κομμάτια του βιβλίου. Ειδική μνεία θα κάνω στα «Πουλαράκια». Εκείνα τα μπριζολάκια μαύρου χοίρου ήταν σκέτη έμπνευση. (Πού είσαι, Ντίνο, με τα ωραία σου!) Τώρα που το σκέφτομαι, έπαιξαν τον ρόλο τους και οι μελιτζάνες παπουτσάκια της υπέροχης Μαργαρίτας. Για να μη μιλήσω για το «Σπίτι στη Χώρα» και το μπιφτέκι του βοσκού. Να χάνεις το μυαλό σου! Για την ακρίβεια, να κάνει το μυαλό σου να δουλεύει. (Σημειώστε αυτά που σας λέω, είναι σοφά πράγματα. Κι αν βρεθείτε στην Τζια, θα με θυμηθείτε!) Οι ώρες δουλειάς ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, τόσο δικό μου όσο και της Κλαίρης. Θα σας δώσω και την εικόνα. Καθισμένες δίπλα δίπλα, από νωρίς το πρωί, καθεμιά στο λάπτοπ της, και ο Γιώργος σταθερά να διαβάζει χωρίς να μιλάει. Τέτοιες μοναχικές διακοπές δεν έχει ξανακάνει, νομίζω. Όταν δε γράφαμε, μιλούσαμε για το βιβλίο. Κι όταν δε μιλούσαμε και δε γράφαμε, σκεφτόμασταν το βιβλίο. Με τόσο κέφι δε θυμάμαι να έχω δουλέψει ποτέ! Και ήρθε η ώρα που εγώ επέστρεψα στο σπίτι μου κι εκείνη παρέμεινε στην Τζια. Γράφαμε και στέλναμε με μέιλ, διορθώναμε και προχωρούσαμε, μιλούσαμε (όσο μας επέτρεπε το κακό σήμα) στο τηλέφωνο και σχεδιάζαμε τη συνέχεια. Αυτό το σχεδιάγραμμα ούτε θυμάμαι πόσες φορές τροποποιήθηκε. Από την Τζια είχαμε μοιράσει ήδη αρμοδιότητες –τι θα έγραφε καθεμιά–, αλλά παρεμβαίναμε και η μια στα γραφόμενα της άλλης. Δε θα πλέξω το εγκώμιο της Κλαίρης ως φίλης. Αυτά είναι δικά μας και τα κρατάμε μέσα μας εκείνη κι εγώ. Θα πω μόνο ότι, αν δεν πιστεύετε στις καρμικές σχέσεις, κοιτάξτε μας και θα πειστείτε. Από τον πρώτο καιρό της γνωριμίας μας, ήρθαμε πολύ πολύ πολύ κοντά, δίχως ουδεμία προσπάθεια. Σαν από πάντα, ένα πράγμα. Σαν να μας περίμενε αυτή η φιλία να την ανταμώσουμε. Και μια… υποσημείωση. Μπορεί να γράφω πολλά, να είμαι λαλίστατη σε μια συντροφιά, αλλά για τα μεγάλα, τα σπουδαία, δε θέλω πολλά λόγια. Οι πράξεις μετράνε. Εκεί δίνω τον καλό βαθμό. Βρήκα, λοιπόν, το άλλο μου μισό σ’ αυτό. Με τούτο το τελευταίο εγχείρημα, μπήκαμε πια και σε άλλη διάσταση. Είναι τρομακτικά υπέροχο να έχεις κάποιον στο μυαλό σου και να μπαίνεις με άνεση στο δικό του. Προτού μιλήσεις, να σου λέει ο άλλος τι σκέφτηκες, κι εσύ να συμπληρώνεις τις δικές του σκέψεις. Είναι απορίας άξιον πώς ξεπηδούσε η ιστορία από μέσα μας, σαν να περίμενε καιρό κρυμμένη για να κάνει τη μεγάλη εμφάνιση! Ξέρετε πια πως γράφω ό,τι μου αρέσει εμένα να διαβάζω. Είναι η αρχή μου. Αυτό το βιβλίο, λοιπόν, μου αρέσει πολύ να το διαβάζω, αλλά ξετρελάθηκα όσο καιρό το γράφαμε! Γι’ αυτό και δεν υπόσχομαι ότι θα είναι το πρώτο και μοναδικό.

Λένα, 19.8.2021

… και από μένα

Ένα κι ένα ίσον ένα. Αυτό το μαθηματικό παράδοξο έχει καταλήξει να είναι η σταθερά στη ζωή μας και στη φιλία αυτή, που ξεκίνησε από σύμπτωση, τυχαία, όπως ξεκινούν εντέλει όλα τα «γραμμένα» μας. Όπως ξεκίνησε και το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας. Από μια τρέλα της στιγμής. Από μια ιδέα μεταξύ ξαπλώστρας και βουτιάς. Από μια φιλία που είχε πια τις βάσεις και τις ρίζες να μετουσιωθεί όμορφα, πολύ όμορφα, και σε κάτι διαφορετικό. Έχουμε γελάσει –κι έχουμε τρομάξει επίσης– από τη συνήθειά μας να διαβάζουμε η μια τις σκέψεις της άλλης, να συμπληρώνουμε τις φράσεις προτού ειπωθούν, να ξέρουμε εκ των προτέρων σχόλια και αντιδράσεις. Δύο καλολαδωμένα γρανάζια τα μυαλά μας, που κούμπωσαν τόσο, ώστε το αποτέλεσμα άφησε ακόμα και μας τις δύο έκπληκτες. Λένε πως μερικά πράγματα είναι χημεία. Απίστευτη, λοιπόν, η μεταξύ μας χημεία, η χημεία με τον τόπο, την Τζια μας, που μας αγκάλιασε αυτή την περίοδο, και, τέλος, η χημεία με τους συντρόφους μας, τους συζύγους μας, που για άλλη μία φορά κατάλαβαν ότι την τρέλα και το μεράκι μας μπορούν μονάχα να τα ανέχονται, ενίοτε και να τα αγαπούν. Και κάπως έτσι κύλησε το φετινό καλοκαίρι. Με γέλιο, πολύ γέλιο, αγωνία, πολλή αγωνία, ξενύχτι, πολύ ξενύχτι, και βρίσιμο, άπειρο βρίσιμο για το κακό σήμα, που σήμαινε ότι, για να μιλήσουμε και να συνεννοηθούμε, έπρεπε προηγουμένως να έχουμε κάνει τάμα στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας. Χρωστάμε, λοιπόν, η μια στην άλλη από έναν Αύγουστο (κι έναν Ιούλιο). Αν είναι έτσι, όμως, χαλάλι οι Αύγουστοι του κόσμου όλου! Δεν έχω απολαύσει ποτέ ξανά τόσο την εξέλιξη μιας ιστορίας, δεν έχω ξαναδιασκεδάσει έτσι γράφοντας. Πίστευα ανέκαθεν πως η συγγραφή είναι μοναχική διαδικασία. Κι αυτό ήταν ευχή και κατάρα συνάμα. Να, όμως, που έκανα λάθος. Επειδή τελικά και η συγγραφή μπορεί να εξελιχθεί σε… γυναικεία υπόθεση. Γυναικεία υπόθεση με παρελθόν, παρόν και –γιατί όχι;– μέλλον!

Κλαίρη, 19.8.2021

ΥΓ. Πόσες και πόσες φορές δεν έχω πει να μη λέω μεγάλα λόγια. Δε βάζω, όμως, μυαλό. Καθώς φέτος, ήταν το πρώτο καλοκαίρι, έπειτα από πολλά χρόνια, που είχα αποφασίσει ότι θα λιώσω στην παραλία χωρίς να γράψω ούτε λέξη. Λόγω καραντίνας, το επόμενο βιβλίο μου ήταν ήδη έτοιμο προ πολλού, οπότε εγώ είχα το «ελεύθερο» να χαλαρώσω. Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλη κουβέντα μη λες… Άξιζε, όμως, αυτή η μπουκιά. Άξιζε και με το παραπάνω!

ΥΓ. (και από μένα!) Διαβάζοντας (προτού εκδοθεί, ασφαλώς) το προλογικό σημείωμα της Κλαίρης, εκεί στο υστερόγραφο για τις μεγάλες μπουκιές, που πρέπει να τρως αντί να μιλάς, θυμήθηκα και τη δική μου μεγάλη μπουκιά. «Εγώ καλοκαίρι δε γράφω ποτέ, δεν μπορώ να συγκεντρωθώ, θέλω να χαλαρώνω και να διαβάζω!» Πόσα ακόμα δεν έχω πει που ανατράπηκαν… Αλλά όπως είπε και η Κλαίρη, χαλάλι η μεγάλη μπουκιά!

Τον Μάρτιο του 2017, με αφορμή μια συναυλία βρέθηκα στην Ιεράπετρα της Κρήτης, στο νοτιότερο άκρο της ταλαίπωρης Ευρώπης. Έβρεχε απ’ το πρωί εκείνη τη μέρα, αλλά με το πρώτο απογευματινό άνοιγμα του καιρού βρήκα την ευκαιρία. Βγήκα μια βόλτα στα στενά κοντά στη θάλασσα. Πάντα μ’ αρέσει να το κάνω αυτό όπου κι αν ταξιδεύω. Να μπλέκομαι στους ήχους, στα χρώματα και στις μυρωδιές του μέρους όπου βρίσκομαι, να ανιχνεύω τα έργα και τα συναισθήματα των ανθρώπων που ζουν εκεί, αλλά κι αυτών που πέρασαν κι οι ζωές τους αποτυπώθηκαν στους τοίχους. Το βλέμμα μου έπεσε σε μια επιγραφή έξω από ένα παλιό σπίτι, όπου και αναγραφόταν ότι εκεί έμεινε για μία ή δύο νύχτες (δε θυμάμαι ακριβώς) ο Ναπολέων Βοναπάρτης, στο ταξίδι του προς την Αίγυπτο. Με έκπληξη αναζήτησα κάποιον εκεί κοντά για να καταλάβω αν υπήρχε αλήθεια σ’ αυτό, αφού δεν είχα ποτέ πριν ακούσει κάτι τέτοιο.

Λίγα σπίτια πιο κάτω παρατήρησα, σε μια ανοιχτή πόρτα, δυο πόδια που εξείχαν. Ο ηλικιωμένος κύριος, που βρήκα να κάθεται, πολύ πρόθυμα μου επιβεβαίωσε με σιγουριά την ιστορία. Σαν να ήταν εκεί όταν συνέβη… Σηκώθηκε μάλιστα από το χαμηλό σκαμνάκι όπου πολύ ήσυχα είχε βολευτεί και με ξανατράβηξε πίσω στο σπίτι, αρχίζοντας να μου αφηγείται όσα είχε ακούσει απ’ τους παλιότερους σχετικά με αυτό.

Φεύγοντας δε σταμάτησα λεπτό να το σκέφτομαι. Η άμμος της θάλασσας, η μυρωδιά της, τα δέντρα κοντά στο λιμάνι, οι τοίχοι των σπιτιών, σε πόσες ανθρώπινες ιστορίες υπήρξαν μάρτυρες; Τα φώτα στις καμπίνες των πλοίων που περνάνε το βράδυ στα ανοιχτά πόσες και πόσες κρυφές ή φανερές ιστορίες κουβαλάνε; Κουβάρια από αναμνήσεις και ζωές, που μπλέχτηκαν με τη δικιά μου στα τόσα ταξίδια μου, ήρθαν εκείνο το βράδυ και αγκάλιασαν τη φαντασία μου, που κάλπαζε με αφορμή αυτή την απογευματινή ιστορία. Όταν γύρισα στο δωμάτιο του ξενοδοχείου μετά τη συναυλία, κοντά ξημερώματα, έψαξα ένα μπλοκάκι που υπήρχε αφημένο στο κομοδίνο μ’ ένα μολύβι δίπλα. Οι πρώτες λέξεις πετάχτηκαν αβίαστα στο χαρτί, κι αφού ησύχασαν πρώτα, τότε κατάφερα να κοιμηθώ. Για λίγους μήνες προχώρησα την ιστορία κι έπειτα την παράτησα.

Την ξανάπιασα δυο χρόνια μετά. Ο μύθος του Υπασπιστή του αυτοκράτορα είχε πια κάνει όλους του τους κύκλους μέσα μου, είχε ντυθεί με τις εικόνες που του αξίζουν κι ήταν έτοιμος να ξεδιπλωθεί. Έζησα μαζί του πολύ έντονα για κάμποσο καιρό μέχρι να βάλω την τελευταία τελεία και τώρα τον βλέπω, συγκινημένος, να οδεύει, ελεύθερος πια απ’ τους δικούς μου φόβους, στο δικό του συμπαντικό ταξίδι. Διαγράφοντας μια πορεία απ’ την Κορσική στο Δέλτα του Νείλου, στον Πύργο της Πλακεντίας, στη Μάνη κι από εκεί στο Παρίσι. Κι όπου αλλού υπάρχουν οι ήρωές του με τα όνειρα, τις αδυναμίες τους, τις προσμονές τους, τη μοίρα τους.

Γιατί εθιζόμαστε στις ερωτικές σχέσεις;

Επειδή είμαστε δυστυχισμένοι και πιστεύουμε βαθιά μέσα μας πως μόνο μέσα από μια επιτυχημένη σχέση θα βρούμε την ευτυχία!

Γιατί είμαστε δυστυχισμένοι;

Επειδή έτσι μας μεγάλωσαν: με πόνο και δυστυχία· με μια αδυναμία να βρούμε ισορροπία στην προσωπική μας ζωή και στον εαυτό μας· με μια λαθεμένη πεποίθηση πως μόνο μέσα από τον έρωτα με ανταπόκριση, ή μέσα από τον γάμο ή το σύμφωνο συμβίωσης θα βρούμε την ευτυχία. Έτσι μας δίδαξαν, βέβαια. Αλλά η αλήθεια είναι πως ο κάθε άνθρωπος, άντρας ή γυναίκα, μπορεί να ζήσει την ευτυχία και μέσα από πράγματα −μόρφωση, καλλιέργεια, εργασία, ενδιαφέροντα, φιλία−, συνθήκες που αφορούν αποκλειστικά τον ίδιο κι όχι ένα άλλο πρόσωπο.

Είναι επώδυνο να το παραδεχτούμε, αλλά αληθινό. Η δυστυχία που έχουμε μέσα μας όταν είμαστε μόνοι δε θα φύγει μαγικά με τη δημιουργία μιας νέας σχέσης. Ο έρωτας δεν είναι θεός θεραπευτής· αντίθετα, γίνεται αρρωστημένος, εθιστικός και επικίνδυνος όταν βρίσκει έδαφος σε προηγούμενη δυστυχία.

Επειδή ο έρωτας δεν είναι πανάκεια. Δεν είναι παυσίπονο, ούτε αντικαταθλιπτική θεραπεία. Όσο κι αν θέλουμε να του προσδίδουμε αυτές τις ιδιότητες. Και του φλερτ επίσης, του οποίου ο ουσιαστικός σκοπός είναι αυτός: Να φέρει δυο ανθρώπους κοντά ώστε να δουν εάν ταιριάζουν σε όλα τα επίπεδα. Όχι μόνο στο εμφανισιακό και στο σαρκικό, αλλά και στα υπόλοιπα. Και το φλερτ είναι παιχνίδι για παίχτες με γερά νεύρα. Παίχτες του παιχνιδιού, όχι παίχτες των σχέσεων, ανθρώπους δηλαδή που παίζουν με τις καρδιές των άλλων, δημιουργώντας ψευδαισθήσεις δημιουργίας σχέσης προκειμένου να πάρουν την επιβεβαίωση μιας επιπόλαιης σεξουαλικής επαφής. Τουναντίον. Εάν παίζουμε το παιχνίδι του φλερτ ορθά και έντιμα, αν ρωτούμε τις δύσκολες ερωτήσεις από την αρχή, θα αποκαλυφθεί το άλλο πρόσωπο και θα έχουμε ξεκάθαρη εικόνα των βλέψεων και των επιδιώξεών του. Η βασική διαφορά του ανθρώπου από τα ζώα είναι πως ο άνθρωπος έχει την ικανότητα της ομιλίας. Μιλάτε, λοιπόν, γιατί χανόμαστε· ή, καλύτερα, μιλάτε για να μη χάνουμε άσκοπα τον χρόνο μας, την ενέργεια και τα συναισθήματά μας σε γνωριμίες που δε μας ταιριάζουν, αλλά φαίνονται γοητευτικές προτού ανοίξουν το στόμα τους. . .

Αυτό είναι ένα τυχαίο απόσπασμα από το βιβλίο μου για τον Έρωτα. Τον «Έρωτα, αυτόν τον αδιάγνωστο» που μας παιδεύει και μας ταλανίζει μια ζωή. Αυτόν που, λόγω κουλτούρας ποπ και λόγω εποχής και πολιτισμού παίζει πρωτεύοντα ρόλο στη ζωή μας. Ίσως και λόγω βιολογικών και ψυχικών και συναισθηματικών αναγκών. Είτε μας αρέσει είτε όχι, ο έρωτας και η ιδέα του μονοπωλούν τη σκέψη μας. Είναι το θέμα για το οποίο οι άνθρωποι συμβουλεύονται συχνότερα ψυχολόγο. Ήταν το κύριο αίτημα στο γραφείο που διατηρούσα επί 20 χρόνια από τους ανθρώπους που με συναντούσαν.

«Τι κάνω λάθος και δεν έχω την ερωτική ζωή που ονειρεύομαι;»

«Γιατί δεν ανταποκρίνεται στην αγάπη μου;»

«Γιατί με γράφει;»

«Μπορούμε να τα ξαναβρούμε;»

«Ήταν έρωτας αυτό ή ενθουσιασμός;»

«Πώς μπορώ να κάνω τη σχέση μου να κρατήσει;»

«Πώς μπορώ να βρω σύντροφο στην εποχή του διαδικτύου;»

«Γιατί με ελκύουν τα “κακά παιδιά”;»

«Γιατί όταν με φτύνουν κολλάω;»

«Είναι ο άνθρωπος μονογαμικό ον;»

«Μπορούν δυο άνθρωποι να υπερνικήσουν τις προσωπικές τους δυσκολίες και τις προκλήσεις της ζωής και να καταφέρουν να είναι καλά μαζί;»

«Είναι ο έρωτας πανάκεια για κάθε πόνο σωματικό ή ψυχικό;»

Στο βιβλίο αυτό, το οποίο γράφτηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, προσπαθώ κι εγώ μαζί με τον αναγνώστη να βρούμε απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, αλλά και σε άλλα τόσα που προκύπτουν από τις ιστορίες που περιγράφονται στο βιβλίο.

Η Θέκλα Πετρίδου, η γνωστή και για πολλούς αγαπημένη ψυχολόγος, μας εκπλήσσει για άλλη μια φορά με το καινούργιο της βιβλίο. Ακολουθώντας την αγαπημένη της μαιευτική μέθοδο θέτει ερωτήματα που καλύπτουν όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης και των συνθηκών που τη διαμορφώνουν και, μέσα από την ψυχοθεραπευτική πρακτική, δίνει απαντήσεις.

Όλη η παιδική μας ηλικία επανέρχεται στη μνήμη κάθε φορά που μπαίνουμε σε ένα μικρό βιβλιοπωλείο. Οι μυρωδιές από τις γόμες, τις πλαστελίνες και τα τετράδια ανασύρουν αναμνήσεις από το σεντούκι του χρόνου που ξεκλειδώνουν. Η πιο τρυφερή ηλικία με την ανεμελιά της εντυπώνεται στο μυαλό κάθε ανθρώπου και ανασύρεται όταν βρεθεί μπροστά από μια βιτρίνα με παιδικά βιβλία και σχολικά είδη, χαρίζοντας μια γλυκιά νοσταλγία και ένα κρυφό χαμόγελο σαν αυτό που είχαμε όταν μας πήγαιναν οι γονείς και μας αγόραζαν ένα εξωσχολικό βιβλίο για τις καλοκαιρινές διακοπές στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς.

Τα μικρά αυτά βιβλιοπωλεία, που εξοπλίζονται με γνώμονα το μεράκι του βιβλιοπώλη και προσφέρουν τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία, σχολικά είδη και παιχνίδια με τις μυρωδιές που φέρουν και αναμειγνύονται, είναι αυτά που σφυρηλατούν τις τρυφερές αναμνήσεις μας. Αυτός είναι λοιπόν και ο δικός μας στόχος στο Children’s Books and More, να κάνουμε τα παιδιά να χαμογελούν, να παίζουν, να μαθαίνουν και να σκέφτονται. Γι’ αυτόν τον σκοπό έχουμε δημιουργήσει έναν χώρο όπου παιδιά ή και γονείς μπορούν να καθίσουν και να ξεφυλλίσουν τα βιβλία που σκοπεύουν ν’ αγοράσουν. Η αγάπη που εισπράττουμε και η αγάπη που δίνουμε μας επιβεβαιώνουν ότι κάνουμε την πιο όμορφη δουλειά του κόσμου.

Αγαπημένο προτεινόμενο βιβλίο:

Οι Εκδόσεις Ψυχογιός έχουν τόσο υπέροχα και καλογραμμένα βιβλία που πραγματικά είναι δύσκολο να διαλέξει κανείς μόνο ένα. Αν σκεφτούμε όμως λίγο περισσότερο το ύφος του καταστήματος μας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ξεχωρίζουν οι συγγραφείς Roald Dahl και David Walliams, και εφόσον πρέπει να διαλέξουμε μόνο ένα, αυτό θα είναι η Ματίλντα του Roald Dahl. Πρόκειται για ένα διαχρονικό αριστούργημα, με μια πρωταγωνίστρια τόσο χαρισματική, που σίγουρα αποτελεί πηγή έμπνευσης για όλους τους νέους. Ένα βιβλίο που μας διδάσκει πως, αν χρησιμοποιήσουμε σωστά το μυαλό μας, τα πάντα μπορούν να αλλάξουν και τα πάντα μπορούμε να καταφέρουμε.

ΕΠΙΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ!

Ακολούθησε το βιβλιοπωλείο στο: Facebook & Instagram

Ο Χάρι Πότερ και η Κάμαρα με τα Μυστικά

Ο Χάρι Πότερ, στην Κάμαρα με τα Μυστικά, γιόρτασε τα χειρότερα γενέθλια της ζωής του. Οι θείοι του τα είχαν ξεχάσει εντελώς και ο Ντάντλι τον κορόιδευε γι’ αυτό. Καθώς είχε περάσει μια όμορφη σχολική χρονιά, κατά τη διάρκεια της οποίας είχε, επιτέλους, αποκτήσει φίλους, ήταν ιδιαίτερα απογοητευμένος που δεν είχε λάβει τις ευχές τους. Εκείνο το βράδυ, ο Ντόμπι προειδοποίησε τον Χάρι να μην επιστρέψει στο «Χόγκουαρτς», αφού πρώτα προκάλεσε χάος στο σπίτι των Ντάρσλι. Καθώς από το Υπουργείο Μαγείας θεώρησαν ότι ο Χάρι έκανε μαγικά εκτός Σχολής, του έστειλαν προειδοποιητικό γράμμα για παράνομη χρήση μαγείας.

O Χάρι Πότερ και ο Αιχμάλωτος του Αζκαμπάν

Ο Χάρι διάβαζε, όταν η μέρα άλλαξε και τρεις κουκουβάγιες μπήκαν στο δωμάτιό του φέρνοντας δώρα την ημέρα των γενεθλίων του στον Αιχμάλωτο του Αζκαμπάν. Ο Ρον τού έκανε δώρο ένα κρυπτοσκόπιο, η Ερμιόνη ένα σετ εργαλείων για τη συντήρηση σκουπόξυλων και ο Χάγκριντ το Τερατώδες Βιβλίο των Τεράτων. Ο Χάρι κοιμήθηκε χαρούμενος εκείνο το βράδυ, ωστόσο την επομένη συνέβη το περιστατικό με τη Θεία Μαρτζ και ο Βέρνον αρνήθηκε να υπογράψει την άδεια κηδεμόνα ώστε ο Χάρι να μπορεί να επισκέπτεται το Χόγκσμιντ. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πλέον ο Χάρι είχε ανθρώπους να τον θυμούνται στα γενέθλιά του.

O Χάρι Πότερ και το Κύπελλο της Φωτιάς

Τα γενέθλια αυτά ήταν μια χαρά για τον Χάρι, διότι τίποτα κακό δε συνέβη κατά τη διάρκειά τους. Ο Χάρι πήρε δώρο από τον Σείριο, τον Χάγκριντ, τον Ρον και την Ερμιόνη τέσσερις τούρτες γενεθλίων και μάλιστα μπόρεσε να τις απολαύσει μόνος του, καθώς οι Ντάρσλι έκαναν δίαιτα εκείνη την περίοδο και, φυσικά, δε γνώριζαν τι έκρυβε ο Χάρι στο δωμάτιό του.

Ο Χάρι Πότερ και το Τάγμα του Φοίνικα

Από τα γενέθλια που δεν παρουσιάζονται στο βιβλίο και δεν ήταν μεν τα χειρότερα, αλλά απέχουν πολύ από τα καλύτερα, ήταν τα 15α του Χάρι. Όλο το καλοκαίρι ήταν στενάχωρο για τον Χάρι, καθώς ο Βόλντεμορτ όχι μόνο είχε επανεμφανιστεί, αλλά είχε δολοφονήσει και τον Σέντρικ Ντίγκορι κατά τη διάρκεια του Τριάθλου Μαγείας. Ο Ρον και η Ερμιόνη τού έστειλαν κάρτες και σοκολάτες από τις Μελόχουφτες, όμως o Χάρι δεν είχε πάρει νέα από τους φίλους του για μεγάλο χρονικό διάστημα κι έτσι δεν ήταν στα καλύτερά του.

O Χάρι Πότερ και ο Ημίαιμος Πρίγκιψ

Στο βιβλίο αυτό έλαβε χώρα το πρώτο κανονικό πάρτι γενεθλίων του Χάρι, παρά το βαρύ κλίμα που κυριάρχησε κάποια στιγμή στο Μπάροου. Εκεί ταξίδεψε ο Χάρι την ημέρα των γενεθλίων του, όπου συνάντησε τους Ουέσλι. Τη γιορτή διέκοψε ωστόσο ο Λούπιν, ο οποίος ανήγγειλε ότι το πτώμα του Καρκάροφ είχε εντοπιστεί στη βόρεια Αγγλία.

Ο Χάρι Πότερ και οι Κλήροι του Θανάτου

Τα γενέθλια του Χάρι γιορτάστηκαν και πάλι στο Μπάροου, μια μέρα πριν από τον γάμο του Μπιλ και της Φλερ. Με το που ξύπνησε ο Χάρι χρησιμοποίησε αμέσως μαγικά, για να φέρει κοντά του τα γυαλιά του. Ο Ρον τού έκανε δώρο το βιβλίο Δώδεκα Αλάθητοι Τρόποι να Γοητεύσετε Μάγισσες και η Μόλι το ρολόι του αδελφού της, Φάμπιαν Προύετ. H Ερμιόνη τού έκανε δώρο ένα κρυπτοσκόπιο, o Μπιλ και η Φλερ ένα μαγικό ξυράφι και οι δίδυμοι Φρεντ και Τζορτζ ένα κουτί με τα τελευταία εμπορεύματα από το μαγαζί τους. Η Τζίνι μάλλον του έκανε το καλύτερο δώρο από όλους, καθώς του έδωσε ένα φιλί.

ΠΗΓΕΣ

https://el.wikipedia.org/wiki/Χάρι_Πότερ
https://el.wikipedia.org/wiki/Χάρι_Πότερ_(χαρακτήρας)
https://nationaltoday.com/harry-potters-birthday/

H μορφή του Φιλ Τζάκσον ισοδυναμεί, για το παγκόσμιο μπάσκετ, με εικόνισμα. Τα «Έντεκα Δαχτυλίδια», του τίτλου, δεν είναι ακριβά μπιχλιμπίδια αγορασμένα από κάποιο κοσμηματοπωλείο του Μπέβερλι Χιλς, αλλά επιχειρήματα μεγαλείου. Άλλοι πασχίζουν μάταια μία ζωή για να κατακτήσουν ένα, αλλά αυτός χρειάζεται τρίτο χέρι για να βολέψει τα έπαθλα από τους τίτλους που κατέκτησε στην προπονητική καριέρα του.

Τα αθλητικά κατορθώματα του Τζάκσον είναι μόνο η μισή αλήθεια του. Την άλλη μισή ο άνθρωπος που συνοδεύεται από το παρατσούκλι «Ζεν Μάστερ» την ανακάλυψε με εσωτερικές αναζητήσεις και με πολλή μελέτη, εντρυφώντας σε συγγράμματα και διδαχές που ο στεγνός κόσμος του αθλητισμού αρνείται πεισματικά να αγγίξει.

Ο Τζάκσον εμπνεύστηκε από τη φιλοσοφία του βουδισμού, προσπάθησε να διαχωρίσει τον δογματισμό από την ουσία της οργανωμένης χριστιανικής θρησκείας με την οποία γαλουχήθηκε, γοητεύτηκε από την κοσμοθεωρία των αυτοχθόνων της Αμερικής, ξεψάχνισε τη διδασκαλία των ψυχολόγων, αγκάλιασε την εναλλακτική κουλτούρα, πειραματίστηκε σε μονοπάτια που άλλους τρομάζουν και τόλμησε να ανοίξει τα αποδυτήρια του μπάσκετ στον μυστικισμό και τον πνευματισμό.

Οι ασκήσεις διαλογισμού του Τζάκσον δεν ήταν τουφεκιές στα τυφλά ούτε κούφια new-age φληναφήματα από αυτά που γίνονται μόδα στους ζάπλουτους λόφους του Χόλιγουντ. Ο άνδρας, που στα νιάτα του ήταν χίπης και που πρωτοεμφανίστηκε στο Σικάγο για επαγγελματική συνέντευξη με ψάθινο καπέλο και μακριά γενειάδα, πιστεύει ότι ο δρόμος προς την ομαδική επιτυχία περνάει μέσα από την ομόνοια, τη σύμπνοια, το συναισθηματικό δέσιμο, τον πνευματικό συντονισμό, την αλληλεγγύη, την αρμονία, τον αλτρουισμό.

Το εξωγήινο ταλέντο του Τζόρνταν και οι μαγευτικές πιρουέτες του Κόμπι δε θα οδηγούσαν τους Μπουλς και τους Λέικερς στην κατάκτηση τίτλων, αν δε συνδυάζονταν με την ομαδική δουλειά, την ομοψυχία, την αυτοθυσία και την άδολη αγάπη ανάμεσα στους συνοδοιπόρους.

Η αγωνιστική φιλοσοφία του Φιλ Τζάκσον υπενθύμιζε κάθε στιγμή την αξία της χαμαλοδουλειάς, δίχως να ευνουχίζει κανέναν: «Να κόψεις ξύλα. Να κουβαλήσεις νερό». Αυτό λένε και ξαναλένε οι μοναχοί στο Θιβέτ. Όσο το σπίτι είναι ζεστό και το πηγάδι γεμάτο, το νοικοκυριό δε θα ξεμείνει από εφόδια. Αρκεί να συνεισφέρουν αγόγγυστα όλοι στη χαμαλοδουλειά.

«Από τον Μάικλ Τζόρνταν στον Κόμπι Μπράιαντ», θα μπορούσε να είναι ο υπότιτλος του βιβλίου που θα διαβάσετε. Δεν υπάρχει άνθρωπος καταλληλότερος από τον Φιλ Τζάκσον για να συγκρίνει αντικειμενικά τις ικανότητες των δύο υπέρλαμπρων αστέρων.

Πιστός στις συνήθειές του, ο προπονητής που πανηγύρισε 11 τίτλους δίπλα στους σούπερ σταρ των Μπουλς και των Λέικερς σκαλίζει κάτω από την επιφάνεια και δίνει εμπεριστατωμένα την απάντηση που εμείς οι μπασκετικοί υποψιαζόμασταν εξαρχής.

Νίκος Παπαδογιάννης
Δημοσιογράφος ‒ Μεταφραστής

Κατά τη διάρκεια της απίστευτης καριέρας του ως κόουτς των Σικάγο Μπουλς και των Λος Άντζελες Λέικερς, ο Φιλ Τζάκσον κέρδισε τα περισσότερα πρωταθλήματα από οποιονδήποτε άλλο προπονητή στην ιστορία του επαγγελματικού αθλητισμού. Έντεκα φορές οδήγησε τις ομάδες του στον απόλυτο στόχο: το πρωτάθλημα ΝΒΑ – έξι φορές τους Σικάγο Μπουλς και πέντε φορές τους Λος Άντζελες Λέικερς. Διερευνώντας τα πάντα, από την ανθρωπιστική ψυχολογία και τη φιλοσοφία των Αυτοχθόνων Αμερικανών μέχρι τον ζεν διαλογισμό, ο Τζάκσον ανέπτυξε μια νέα προσέγγιση όσον αφορά την ηγεσία, η οποία άφησε το στίγμα της στον υπερανταγωνιστικό κόσμο του επαγγελματικού αθλητισμού.
Στο βιβλίο αυτό, ο Τζάκσον αποκαλύπτει πώς έμαθε τα μυστικά της ενσυνείδησης και του ομαδικού πνεύματος, πώς ενέπνευσε θρυλικούς παίκτες όπως ο Μάικλ Τζόρνταν, ο Σακίλ Ο’Νιλ και ο Κόμπι Μπράιαντ και πώς έστησε πετυχημένες ομάδες, κάνοντας τους παίκτες του να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον και να λειτουργούν με απόλυτο συγχρονισμό. Μιλάει για συναρπαστικές προσωπικότητες και για το πάθος τους για τη νίκη, και κυρίως για το πώς μπορούμε να βγάλουμε από μέσα μας τον καλύτερο εαυτό μας.

Είναι μόλις είκοσι δύο χρόνων. Ποιήτρια και ακτιβίστρια υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος, της ισότητας των φύλων και της εξάλειψης των φυλετικών διακρίσεων. Το 2017, ο οργανισμός ανάδειξης νέων ποιητών Urban Word την ανακήρυξε πρώτη Εθνική Νεαρή Ποιήτρια των ΗΠΑ. Όλα τα βλέμματα του πλανήτη στράφηκαν όμως επάνω της όταν ο νέος Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, την κάλεσε, τον περασμένο Ιανουάριο, να γράψει και να απαγγείλει κατά την τελετή της ορκωμοσίας του ένα ποίημα στο οποίο βρίσκονται συμπυκνωμένες όλες οι αξίες του λεγόμενου ελεύθερου κόσμου, που μόλις είχε απαλλαγεί από μια εξαιρετικά διχαστική προσωπικότητα στο τιμόνι του. Τότε ήταν που η Αμάντα Γκόρμαν συνέταξε ΤΟΝ ΛΟΦΟ ΠΟΥ ΑΝΕΒΑΙΝΟΥΜΕ, ένα ποίημα που έκανε κάθε δημοκρατικό άνθρωπο, σε κάθε σημείο του πλανήτη, να σκιρτήσει και να αναθαρρήσει.

Το «λιγνό μαύρο κορίτσι ‒ απόγονος σκλάβων», που υπενθύμισε τις κοινές μας αξίες, αυτές της συμπόνιας, της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας, εμφύσησε σε όλους μας ελπίδα και θαυμασμό. Τόσο που πλέον χαίρει απίστευτης αναγνωρισιμότητας σε ολόκληρο τον κόσμο. «Είχα την ελπίδα ότι οι λέξεις μου θα έμεναν στη μνήμη των ανθρώπων, αλλά δεν είχα ποτέ μου ούτε καν ονειρευτεί ότι εγώ, ως άτομο, θα προκαλούσα το παγκόσμιο ενδιαφέρον», σχολιάζει η ίδια σχετικά και συμπληρώνει: «Είμαι ευγνώμων γιατί αυτό επιτρέπει στις λέξεις μου να αγγίξουν και να βοηθήσουν τόσο πολλούς ανθρώπους».

Πράγματι, «οι λέξεις της» γίνονται ανάρπαστες παγκοσμίως, με το ποίημα THE HILL WE CLIMB, με την κυκλοφορία του να έχει εκτοξευτεί στην κορυφή της λίστας των μπεστ σέλερ της New York Times, συνιστώντας το πιο ευπώλητο ποιητικό βιβλίο όλων των εποχών στην Αμερική, ενώ ανάλογα θριαμβευτική είναι η πορεία του και όπου έχει κυκλοφορήσει στην Ευρώπη, την ίδια ώρα που ετοιμάζονται συνολικά 20 διεθνείς εκδόσεις του.

Στο πλαίσιο αυτό, και οι Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ έχουν τη χαρά να ανακοινώσουν ότι εξασφάλισαν τα δικαιώματα για την έκδοση στην ελληνική γλώσσα των έργων της Αμάντα Γκόρμαν. Έτσι, ήδη από τις 24 Ιουνίου το ελληνικό αναγνωστικό κοινό έχει την ευκαιρία να απολαμβάνει τον τίτλο Ο ΛΟΦΟΣ ΠΟΥ ΑΝΕΒΑΙΝΟΥΜΕ: ΕΝΑ ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΟ ΠΟΙΗΜΑ σε απόδοση-σύμπραξη της ποιήτριας και μεταφράστριας Μυρσίνης Γκανά και του τραγουδοποιού MC Yinka, ενώ το προσεχές φθινόπωρο θα ακολουθήσει το πρώτο της παιδικό εικονογραφημένο βιβλίο με τίτλο CHANGE SINGS: A CHILDREN’S ANTHEM σε εικονογράφηση του Loren Long.

Καθώς παράλληλα ετοιμάζεται επίσης η μετάφραση της πρώτης ποιητικής της συλλογής THE HILL WE CLIMB AND OTHER POEMS, αξίζει να κρατήσουμε τα λόγια της Όπρα Γουίνφρι, που έρχεται να μας θυμίσει τη δύναμη της ποίησης: «Δεν εμφανίζονται», σημειώνει, μεταξύ άλλων, προλογίζοντας το ιστορικό πλέον ποίημα της Γκόρμαν, «πολύ συχνά τέτοιες αστραφτερές στιγμές, όπου η σοφία αποκτά ρυθμό και μέτρο που συγχρονίζονται με τον παλμό του αίματός μας, τον χτύπο της καρδιάς μας. Όπου η χάρη και η ηρεμία με ανθρώπινη μορφή αξιολογεί την κατάσταση, βλέπει πού ήμασταν και πού πρέπει να πάμε, φωτίζοντας τον δρόμο με τις λέξεις της»…

Γιατί πάντα υπάρχει φως,
Αρκεί να είμαστε γενναίοι αρκετά για να το δούμε,
Αρκεί να είμαστε γενναίοι αρκετά φως να γίνουμε.

Στις 20 Ιανουαρίου 2021 η εικοσιδυάχρονη Αφροαμερικανή Αμάντα Γκόρμαν έγινε σύμβολο ελπίδας και αισιοδοξίας για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Απαγγέλλοντας το ποίημά της «Ο Λόφος που Ανεβαίνουμε» στην ορκωμοσία του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, απηύθυνε ένα οικουμενικό κάλεσμα για ένα φωτεινότερο, γενναίο μέλλον.
Η έκδοση αποτυπώνει ακριβώς αυτή τη στιγμή, όπου η φωνή μιας νεαρής ποιήτριας μας προσφέρει κουράγιο, παρηγοριά αλλά και έμπνευση για ν’ αλλάξουμε τον κόσμο.

Οι 20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα δημοσιεύτηκαν αρχικά σε συνέχειες, στο δεκαπενθήμερο Magasin d’Éducation et de Récréation (Εκπαιδευτικό και Ψυχαγωγικό Περιοδικό) από τις 20 Μαρτίου 1869 έως τις 20 Ιουνίου 1870, και ύστερα σε δύο τόμους. Ο πρώτος τόμος εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 1869 και ο δεύτερος τον Ιούνιο του 1870. Η πολυτελέστερη επίτομη έκδοση, που περιλαμβάνει και τις 111 εικονογραφήσεις του Αλφόνς ντε Νεβίλ (μαθητή του Ντελακρουά), καθυστέρησε αρκετά, καθώς μεσολάβησαν ο Γαλλοπρωσικός Πόλεμος (Ιούλιος 1870-Μάιος 1871) και η Παρισινή Κομμούνα (Μάρτιος-Μάιος 1871), και τελικά κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 1871.

Η έκδοση αρχικά σε συνέχειες, σε περιοδικό, δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για την εποχή, αλλά μάλλον ο κανόνας. Έτσι έγιναν γνωστά τα περισσότερα έργα του Βερν, όπως και πολλών συγχρόνων του. Με το ίδιο έντυπο συνεργάζονται, άλλωστε, ο Εκτόρ Μαλό και ο Αλέξανδρος Δουμάς, ενώ, πέρα από τη Μάγχη, με παρόμοιες συνεργασίες είχαν γίνει δημοφιλείς ο Τσαρλς Ντίκενς και ο σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ. Η εκδοτική αυτή πρακτική αποτελεί, εξάλλου, τον πρόδρομο των τηλεοπτικών σειρών, στις οποίες δανείζει και το όνομά της (serial στα αγγλικά, feuilleton στα γαλλικά).

Το συγκεκριμένο περιοδικό εγγράφεται στο πνευματικό ρεύμα που καθιστά την εκπαίδευση συλλογικό ιδανικό και αντίδοτο στην κοινωνική ανισότητα και επιδιώκει τη διάδοση της γνώσης για όλους, παρότι, λόγω της ακραίας φτώχειας στην οποία ζει η πλειονότητα του κόσμου, το κοινό του εντέλει προέρχεται κυρίως από την αστική τάξη. Απευθύνεται όχι μόνο στα παιδιά, αλλά σε όλη την οικογένεια, κάτι που σημαίνει πως ναι μεν πρέπει να τηρείται ένα κριτήριο «καταλληλότητας» για το νεανικό κοινό, αλλά ταυτόχρονα το περιεχόμενο πρέπει να είναι αρκούντως θελκτικό και για τους μεγάλους. Και αξίζει να επισημάνουμε πως, για πολλούς από τους αναγνώστες, τα κείμενα κάθε τεύχους αποτελούν το μοναδικό διαθέσιμο ανάγνωσμα για ένα δεκαπενθήμερο, καθώς και να αναλογιστούμε πως η συνθήκη αυτή απαιτεί και επιβάλλει μια ταχύτητα ανάγνωσης διαφορετική από τη σημερινή.

Ο Βερν ξεκίνησε να γράφει τις 20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα το 1866. Είχε δημοσιεύσει ήδη αρκετά έργα, μεταξύ των οποίων τα Πέντε εβδομάδες με αερόστατο και Ταξίδι στο κέντρο της Γης, που εντυπωσίασαν τη Γεωργία Σάνδη σε τέτοιον βαθμό, ώστε να του στείλει επιστολή προτρέποντάς τον, εκλιπαρώντας τον, ακόμα, να γράψει κι ένα μυθιστόρημα που να εκτυλίσσεται στα βάθη της θάλασσας. Μεσολάβησαν η ολοκλήρωση των Παιδιών του πλοιάρχου Γκραντ και η σύνταξη μιας Εικονογραφημένης γεωγραφίας της Γαλλίας και των αποικιών της, για την οποία ο Βερν αφιέρωσε 15 μήνες εντατικής εργασίας. Έτσι, παρότι κάνει αναφορές στο Ταξίδι κάτω από το νερό σε ενθουσιώδεις επιστολές του, δε θα αφοσιωθεί σ’ αυτό παρά γύρω στα μέσα του 1868, βλέποντάς το, μάλιστα, ως διασκέδαση, ως ξεκούραση, ως έναν τρόπο να ξεσκάσει από το επιστημονικό έργο στο οποίο είχε επιδοθεί κι ως ένα μυθιστόρημα το οποίο θα ωφεληθεί από την αποχή του, επί τόσους μήνες, από τη λογοτεχνική παραγωγή.

Αντίθετα με τη διαδεδομένη αντίληψη σχετικά με το έργο του, ο Βερν δεν είναι ένας συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας − και μάλιστα, παιδικής. Είναι ένας συγγραφέας λογοτεχνικής φαντασίας. Όσα περιγράφει δεν υπερβαίνουν ιδιαίτερα τα επιστημονικά επιτεύγματα της εποχής του – η χρήση που επινοεί γι’ αυτά τα καθιστά τόσο ενδιαφέροντα. Παράλληλα, ο Βερν δε θαύμαζε τυφλά την επιστήμη. Έθετε πρώιμους κοινωνικούς και πολιτικούς προβληματισμούς, ενώ συχνά εξέφραζε και οικολογικές ανησυχίες.

Ο Βερν είναι από κάθε άποψη ένας άνθρωπος της εποχής του και προσεκτικός παρατηρητής κάθε πτυχής της ζωής: ο κόσμος του θεάματος που εκείνη την περίοδο αναπτύσσεται ραγδαία –με την άνοδο του λαϊκού θεάτρου (ο Βερν ξεκίνησε τη λογοτεχνική του πορεία ως θεατρικός συγγραφέας), τις μεγάλες διεθνείς εκθέσεις, τον εκτενή φωτισμό της πρωτεύουσας (το Παρίσι γίνεται, έτσι, η Πόλη του Φωτός), ο οποίος παρατείνει τη δραστηριότητα της πόλης και πέρα από τη δύση του ήλιου– του δίνει το έναυσμα για τη δημιουργία ενός λογοτεχνικού καλειδοσκοπίου, στο οποίο ο συγγραφέας περιλαμβάνει τη γεωγραφία προσδίδοντας ζωτικό ρόλο και σ’ αυτήν και εν γένει στις επιστήμες.

Η φροντίδα του για την επιστημονική ακρίβεια των γραφομένων του είναι υποδειγματική και οφείλεται σε προσωπική εργασία. Λάτρης ο ίδιος της πληροφορίας, παρακολουθούσε κάθε εξέλιξη και αποδελτίωνε συστηματικά τόσο επιστημονικά έργα όσο και περιοδικά. Το αρχείο του περιλάμβανε περίπου 10.000 δελτία καταχωρισμένα σε φακέλους ανά θέμα ή ανά χώρα. Μπορούμε να πούμε πως είχε πρόσβαση στο σύνολο της επιστημονικής γνώσης της εποχής του, την οποία διαχειρίζεται με τρόπο άκρως λογοτεχνικό, προσθέτοντας επίθετα, διακόπτοντας την πλοκή για να παραθέσει λίστες με ψάρια, φυτά κι άλλα πολλά, καθώς και επεξηγήσεις που ζωντανεύουν την αφήγηση με την οποία είναι συνυφασμένες. Ο όρος edutainment (συμφυρμός των λέξεων education, εκπαίδευση, και entertainment, ψυχαγωγία) μπορεί να επινοήθηκε αργότερα και να αναβιώνει έντονα ως τάση στις μέρες μας, αλλά ο Βερν τον έκανε πράξη με τρόπο υποδειγματικό πολύ νωρίτερα.

Πρόκειται για έναν σπουδαίο συγγραφέα. Διαθέτει ύφος ελκυστικό, προσεγμένο, επεξεργασμένο σε πολλά επίπεδα. Στήνει ολόκληρους κόσμους, μιλάει για την ανθρώπινη συνθήκη, θέτει στον εαυτό του φιλόδοξους στόχους. Ταυτόχρονα το έργο του είναι πλούσιο σε περιεχόμενο, σε ουσία, κάτι που συχνά λείπει ακόμα και από τα σύγχρονα μυθιστορήματα. Ναι, οι 20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα είναι μια περιπέτεια, όπως και τα περισσότερα άλλα έργα του. Εκτός, όμως, από τα περιστατικά μεγάλης έντασης, το έργο κυρίως δομείται πάνω στους χαρακτήρες του, στη μεταξύ τους αλληλεπίδραση, σε σύνθετες προσωπικότητες και στην επιδίωξη κάποιων να υπηρετήσουν ένα πεπρωμένο ανώτερο από μια απλή ζωή. Οι ήρωές του, και ιδίως ο πλοίαρχος Νέμο, γεννούν πολλά ερωτήματα, κάποια από τα οποία θα απαντηθούν, ενώ άλλα θα παραμείνουν αναπάντητα με αριστοτεχνικό τρόπο. Σίγουρα, όμως, ο αινιγματικός πλοίαρχος Νέμο, ο άνθρωπος των υδάτων που δε θέλει να πατήσει ποτέ ξανά το πόδι του στη στεριά, και το αξιοθαύμαστο υποβρύχιό του, ο «Ναυτίλος», ένα τεχνολογικό αριστούργημα και ταυτόχρονα ένα πλωτό μουσείο, ανήκουν πλέον στο συλλογικό ασυνείδητο.

Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα ήταν και παραμένει ένα από τα πιο δημοφιλή διαχρονικά έργα του Βερν και της παγκόσμιας λογοτεχνίας και είναι το 5ο πιο μεταφρασμένο έργο στον κόσμο. Σε αντίθεση με πολλές άλλες εκδόσεις, από τις οποίες απουσιάζει τουλάχιστον το 20% του πρωτότυπου έργου, η παρούσα έκδοση αποτελεί μετάφραση του πλήρους κειμένου.

Αριάδνη Μοσχονά

Ένα μυστηριώδες θαλάσσιο τέρας περιπλανιέται στους ωκεανούς το έτος 1866. Θορυβημένη η αμερικανική κυβέρνηση, οργανώνει ειδική αποστολή εντοπισμού και εξόντωσης του τέρατος με αρχηγό έναν Γάλλο θαλάσσιο βιολόγο. Όταν η αποστολή συναντάει το κήτος ανοιχτά της Ιαπωνίας, η καταδίωξή του καταλήγει σε πανωλεθρία. Τότε είναι που τα εναπομείναντα μέλη της αποστολής συνειδητοποιούν ότι δεν πρόκειται για τέρας, αλλά για υποβρύχιο. Ένας θαυμαστός υποθαλάσσιος κόσμος ανοίγεται μπροστά στα μάτια τους, ενώ η εμφάνιση του κάπτεν Νέμο, του κυβερνήτη του «Ναυτίλου» (όπως ονομάζεται το υποβρύχιο), θα φέρει νέα δεδομένα στη ζωή των μελών της αποστολής αλλά και στο πώς βλέπουν τον κόσμο γύρω τους.
Οι 20.000 λεύγες θεωρούνται από τις πιο συναρπαστικές μυθοπλαστικές περιπέτειες και από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ. Λέγεται πως αυτό το βιβλίο μαζί με το Από τη Γη στη Σελήνη έκαναν τον μεγάλο Αμερικανό αστρονόμο Έντουιν Χαμπλ να εγκαταλείψει τη νομική και να ασχοληθεί με την αστρονομία και την κοσμολογία.

Πέρα από τη λογοτεχνική αξία του, το βιβλίο έχει ξεχωρίσει για τα τεχνολογικά, επιστημονικά, πραγματολογικά στοιχεία του, που είναι μπροστά από την εποχή τους, για τους πολιτικούς υπαινιγμούς εκ μέρους του συγγραφέα (έχει λεχθεί πως ασκεί κριτική στην αποικιοκρατία σε πολύ πρώιμο στάδιο), όπως επίσης για μια υπόγεια οικολογική ανησυχία που φαίνεται να εκφράζει ο Βερν μέσα από το πρόσωπο του Νέμο.

Ο κόσμος θεωρεί τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες εξαιρετικό μυθιστοριογράφο: τον αγαπημένο δημιουργό του συνταγματάρχη Αουρελιάνο Μπουενδία και του Μακόντο, του επικού έρωτα της Φερμίνα Δάσα με τον Φλορεντίνο Αρίσα, του θανάτου του Σαντιάγο Νασάρ και του κολοσσιαίου μοναχικού δικτάτορα στο Φθινόπωρο του Πατριάρχη. Για όλα αυτά του απένειμαν εν ζωή το Βραβείο Νομπέλ, τη μέγιστη αναγνώριση για έναν άνθρωπο των γραμμάτων, και όλη η Λατινική Αμερική αγαλλίασε βλέποντας «ένα από τα δεκάξι παιδιά του τηλεγραφητή της Αρακατάκα» να το παραλαμβάνει στην τελετή απονομής ενώπιον των βασιλέων της Σουηδίας.

Ο Γκάμπο (τρυφερό υποκοριστικό με το οποίο τον γνωρίζουν σε ολόκληρο τον ισπανόφωνο κόσμο) είναι επίσης γνωστός ως φίλος και έμπιστος του Φιντέλ Κάστρο και του Μπιλ Κλίντον, καθώς επίσης και του Κορτάσαρ, του Φουέντες και των άλλων συναδέλφων του μπουμ[1] και επιπλέον ως σύζυγος της Μερσέδες Μπάρτσα και πατέρας δύο αγοριών, του Γκονσάλο και του Ροδρίγο. Όταν πέθανε, το 2014, στα ογδόντα επτά του χρόνια, στην κηδεία του, που έγινε στο όμορφο Μέγαρο Καλών Τεχνών της πρωτεύουσας της χώρας όπου έμενε, του Μεξικού, πήγε όλος ο κόσμος. Όταν ο Χουάν Μανουέλ Σάντος, ο τότε Πρόεδρος της Κολομβίας, της γενέθλιας χώρας του, είπε πως ήταν ο καλύτερος Κολομβιανός όλων των εποχών, κανένας δεν το αμφισβήτησε.

Πέρα απ’ όλα αυτά, όμως, ο Γκάμπο ήταν δημοσιογράφος· η δημοσιογραφία υπήρξε κατά κάποιον τρόπο ο πρώτος του έρωτας και, όπως όλοι οι πρώτοι έρωτες, εκείνος με τη μεγαλύτερη διάρκεια. Αυτό το επάγγελμα του έδινε για πρώτη φορά τη δυνατότητα να βιοποριστεί από τη συγγραφή, κάτι που θυμόταν πάντοτε· ο θαυμασμός του για τη δημοσιογραφία τον έφερε στο σημείο να δηλώσει κάποτε πως ήταν «η καλύτερη δουλειά του κόσμου». Θεωρούσε τον εαυτό του πρώτα δημοσιογράφο και μετά συγγραφέα. «Βασικά είμαι δημοσιογράφος. Όλη μου τη ζωή ήμουν δημοσιογράφος. Τα βιβλία μου είναι βιβλία δημοσιογράφου, παρότι δε φαίνεται και πολύ».

Παρότι κάποια από τα πρώτα του διηγήματα προέρχονται από τα σημειώματά του στον Τύπο, η δημοσιογραφία υπήρξε το επάγγελμα που επέτρεψε στον νεαρό Γκαρσία Μάρκες να εγκαταλείψει τις νομικές σπουδές, να αρχίσει να γράφει στην El Universal της Καρταχένα και την El Heraldo της Μπαρανκίγια και να ταξιδέψει στην Ευρώπη ως απεσταλμένος της El Espectador της Μπογκοτά ‒ φεύγοντας έτσι από τη μέση, μετά τη διαμάχη που προκάλεσε το πρώτο μεγάλο του ρεπορτάζ για τον ναυαγό ναυτικό. Επιστρέφοντας, και χάρη στον σπουδαίο του φίλο και συνάδελφο δημοσιογράφο Πλίνιο Απουλέγιο Μεντόσα, συνέχισε το δημοσιογραφικό έργο του στη Βενεζουέλα, σε περιοδικά όπως το Élite ή το Momento, ώσπου εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη ως ανταποκριτής του κουβανικού πρακτορείου Prensa Latina. Λίγους μήνες κατόπιν, φτάνει με τη γυναίκα του Μερσέδες Μπάρτσα και τον γιο του Ροδρίγο στο Μεξικό, όπου θα εγκαταλείψει προσωρινά το επάγγελμα για να κλειστεί και να γράψει το Εκατό χρόνια μοναξιά, του οποίου η προϊστορία βρίσκεται σ’ ένα κείμενο που επίσης συμπεριλαμβάνεται εδώ, το «Σπίτι των Μπουενδία». Παρότι η δουλειά του ως συγγραφέα καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του, πάντα επιστρέφει στο πάθος του για τη δημοσιογραφία και φτάνει να ιδρύσει και επτά μέσα, ανάμεσά τους το Alternativa και το Cambio: «Δε θέλω να με θυμούνται για το Εκατό χρόνια μοναξιά, ούτε για το Βραβείο Νομπέλ, αλλά για την εφημερίδα».

Τέλος, ο Γκαρσία Μάρκες έγραφε το λογοτεχνικό του έργο χρησιμοποιώντας μέσα της δημοσιογραφίας, όπως ανέφερε σε μια συνέντευξη: «Μα αυτά τα βιβλία περιέχουν τέτοια ποσότητα έρευνας και διασταύρωσης στοιχείων και ιστορικής ακρίβειας και πίστης στα γεγονότα, που κατά βάθος είναι μεγάλα μυθιστορηματικά ή φανταστικά ρεπορτάζ, αλλά η μέθοδος έρευνας και διαχείρισης των πληροφοριών και των γεγονότων είναι δημοσιογραφική».

«Δε θέλω να με θυμούνται για το ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΝΑΞΙΑ, ούτε για το βραβείο Νομπέλ, αλλά για την εφημερίδα».
GABRIEL GARCÍA MÁRQUEZ

Σε αυτή την έκδοση συγκεντρώνονται πενήντα δημοσιογραφικά κείμενα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες αντιπροσωπευτικά της πολυετούς καριέρας του στον Τύπο – όταν εργαζόταν ως μαχόμενος δημοσιογράφος κυνηγώντας… σκάνδαλα, ενώ παράλληλα έγραφε τα μυθιστορήματα που του χάρισαν το Βραβείο Νoμπέλ το 1982. Από τα πρώτα του κείμενα, σε εφημερίδες της Κολομβίας, έως τα εκτενέστερα, πιο μυθιστορηματικά, ρεπορτάζ του από το Παρίσι και τη Ρώμη, και τη στήλη που διατηρούσε στην ισπανική El País, αποκαλύπτεται ένας σπουδαίος συγγραφέας, ένας φανατικός της δημοσιογραφίας, με το ύφος, το πνεύμα, το βάθος και το πάθος που αγαπήσαμε στη λογοτεχνία του.

Ο ΓΚΑΜΠΡΙΕΛ ΓΚΑΡΣΙΑ ΜΑΡΚΕΣ, ο Γκάμπο ή Γκαμπίτο, όπως τον αποκαλούσαν χαϊδευτικά σε όλη τη Λατινική Αμερική, γεννήθηκε στην Αρακατάκα της Κολομβίας το 1927. Σπούδασε νομικά στην Μπογκοτά, αλλά σύντομα άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος στο εξωτερικό. Δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα, Τα νεκρά φύλλα, το 1955. Ακολούθησαν μεταξύ άλλων το ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΝΑΞΙΑ, που τον καθιέρωσε διεθνώς, τα Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΧΟΛΕΡΑΣ, ΧΡΟΝΙΚΟ ΕΝΟΣ ΠΡΟΑΝΑΓΓΕΛΘΕΝΤΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ και ΟΙ ΔΥΣΤΥΧΕΣ ΠΟΥΤΑΝΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ, που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, καθώς και πάμπολλα διηγήματα και κινηματογραφικά σενάρια. Ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του εικοστού αιώνα και από τους βασικούς εκπροσώπους του μαγικού ρεαλισμού, ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες αποτύπωσε μοναδικά στο έργο του την ομορφιά και την τραγωδία της Λατινικής Αμερικής και τιμήθηκε για το τεράστιο έργο του με το Διεθνές Βραβείο Neustadt το 1972 και με το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1982. Πέθανε το 2014 στην Πόλη του Μεξικού.

Ούτε ένας άνθρωπος που να μη βασιλεύει. Ούτε μια γυναίκα χωρίς το στέμμα της. Για όλα τα χέρια γάντια χρυσά.

Πάμπλο Νερούδα

«Δεν υπερβάλλω όταν λέω πως ήμουν φεμινίστρια από τότε που πήγαινα στο νηπιαγωγείο», γράφει η Ιζαμπέλ Αλιέντε. Ίσως γι’ αυτό πολλές γυναίκες σαν εμένα δεν υπήρξαμε ποτέ φεμινίστριες· ο φεμινισμός βρισκόταν πίσω μας. Είχαν προηγηθεί νικηφόροι αγώνες· γυναίκες που ήταν φεμινίστριες από το νηπιαγωγείο ― δε νιώθαμε λοιπόν την ανάγκη να είμαστε φεμινίστριες. Ήμασταν, είμαστε άνθρωποι και πολίτες· είμαστε και γυναίκες για όποιον ενδιαφέρεται για το φύλο μας. Δεν έχουμε ειδικές δεξιότητες, ειδικές ανάγκες ή ειδικές ευαισθησίες. Μπορούμε να σκεφτόμαστε και να ενεργούμε με εξυπνάδα ίση με εκείνη των ανδρών· φοβάμαι ότι δεν πάμε πίσω ούτε σε ανοησία. Ή, τώρα που το καλοσκέφτομαι, ίσως να υστερούμε σε ανοησία.

 Είναι αλήθεια ότι, επί αιώνες, οι γυναίκες, αν και αποτελούσαν την οριακή πλειονότητα του ανθρώπινου πληθυσμού, κατασκευάζονταν έτσι ώστε να βρουν τη θέση τους σε μια καταπιεσμένη μειονότητα, μια μειονότητα με κρυμμένη, ανομολόγητη και συχνά επαίσχυντη δύναμη. Και καλούνταν να παραμείνουν στο εσωτερικό της, παίζοντας συγκεκριμένους ρόλους, με συγκεκριμένο τρόπο: το πλέγμα των σχέσεων και τα παιχνίδια εξουσίας έμοιαζαν με νόμους της φύσεως. Όποια αμφισβητούσε τη «φύση», όποια σήκωνε κεφάλι, της το έκοβαν: mad, bad and dangerous to know. Υποτίμηση, κοινωνική απομόνωση, ζουρλομανδύας. Σκάσε. Ακόμα και σήμερα, στον Δυτικό κόσμο, τη ζωή μας ρυπαίνουν τα ιστορικά υπολείμματα αυτής της μακραίωνης συνθήκης με τις ευαίσθητες ισορροπίες, τις ρήξεις, τους κλυδωνισμούς και τις ανατροπές. Στην Ανατολή, όπου αυτή η ιστορική συνέχεια απουσιάζει, οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν να διανύσουν μακρά απόσταση. Δεν μπορείς να κόψεις δρόμο, ούτε να συμπυκνώσεις τον χρόνο.

Στη δεκαετία του ’50, η Ιζαμπέλ Αλιέντε άρχισε να βγάζει γλώσσα ― το ποπ τραγουδάκι Yakety Yak, don’t talk back, μεγάλη επιτυχία τoυ ’59, κατέγραφε το πώς οι νέοι, οι νέες και οι λιγότεροι νέες άρχισαν να αντιμιλάνε. Κάτι άλλαζε στον κόσμο· κάτι άλλαξε τον κόσμο: δεν κατοικούμε στον πλανήτη των γονιών μας· συχνά οι γονείς μας δεν κατοικούν στον δικό μας πλανήτη. Όταν η Αλιέντε μεγάλωνε στο Σαντιάγο κι έπειτα στη Λα Παζ, στη Βηρυτό και στο Καράκας, οι γυναίκες, ιδιαίτερα εκείνες της μεσαίας τάξης, αναρωτιόνταν μήπως δεν ήταν προορισμένες μονάχα για το νοικοκυριό και τη μητρότητα· μήπως υπήρχαν κι άλλες επιλογές, πιο περιπετειώδεις. Έτσι, από τα μέσα της δεκαετίας του ’60, η Αλιέντε βρέθηκε στη δίνη του σύγχρονου φεμινισμού και απέναντι στο λογοτεχνικό κατεστημένο: Κάρλος Καστανιέδα, Μάριο Βάργκας Λιόσα, Πάμπλο Νερούδα· ένα κατεστημένο όχι απαραιτήτως «ανδρικό», ακόμα λιγότερο ανδροκρατικό.

Ο φεμινισμός δεν είναι επινόηση της δεκαετίας του ’60. Στη δεκαετία του ’60 συνέβη κάτι ριζικότερο: οι γυναίκες επινόησαν από την αρχή τον εαυτό τους και τοποθέτησαν τον φεμινισμό σε ένα ευρύτερο πλαίσιο χειραφέτησης του ανθρώπου. Ο Δυτικός πολιτισμός πλησίασε το ιδεώδες των ανθρώπινων δικαιωμάτων που είχε γεννηθεί κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα. Η Αλιέντε έγινε ένα από τα σύμβολα αυτού του φεμινισμού και του προσέδωσε λίγη μαγεία και περισσότερο ρεαλισμό: «με το μαχαίρι ανάμεσα στα δόντια», όπως γράφει, βοήθησε να αποκτήσουν φωνή πολλές γυναίκες της γενιάς της στη Λατινική Αμερική. Τώρα, με τούτο το βιβλίο, Οι γυναίκες της ψυχής μου, κοιτάζει πίσω: Τι κέρδισαν οι γυναίκες όλα αυτά τα χρόνια; Σε τι συνίσταται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια; Πώς γίνεσαι η ηρωίδα της ζωής σου; Ποιες είναι οι επιθυμίες και οι προσδοκίες των γυναικών σήμερα; Ποιες είναι οι πολιτικές και πολιτισμικές αξίες που κάνουν τη ζωή άξια να βιωθεί;

Το φεμινιστικό έργο της Αλιέντε εκτυλίσσεται στον χώρο της λογοτεχνίας, που, αντίθετα απ’ ό,τι έλεγε ο Ρολάν Μπαρτ, δεν επιτρέπει μόνο να αναπνέεις αλλά και να βαδίζεις:^[1] η Αλιέντε βαδίζει, με μεγάλες δρασκελιές, σ’ έναν χώρο δίχως σύνορα, στον ισπανόφωνο κόσμο και στον υπερ-γλωσσικό κόσμο των ανθρωπιστικών ιδεών. Τα καλά αισθήματα δεν αρκούν για να δημιουργήσουν καλή λογοτεχνία και οι καλές προθέσεις οδηγούν σε τυφλούς τοίχους ― οι ανθρωπιστικές ιδέες δεν έχουν αξία όταν δεν ικανοποιείται ο λόγος ύπαρξης της λογοτεχνίας: το να αλλάζει τον αναγνώστη, να τον κάνει καλύτερο και πιο ευτυχισμένο. Χαμένο βιβλίο είναι εκείνο που τον αφήνει απαράλλακτο. Η Αλιέντε, περιγράφοντας ζωές που μοιάζουν με περιπλανήσεις, με μικρές οδύσσειες, και αναδεικνύοντας τις ηρωίδες της απ’ τις οποίες δε λείπει ο ηρωισμός, αλλάζει τις αναγνώστριες και, προπάντων, τους αναγνώστες: τίποτα δεν μπορεί να κερδηθεί χωρίς τους άνδρες, τίποτα δεν μπορεί να κερδηθεί εναντίον τους.

Ο φεμινισμός του 21ου αιώνα είναι ένα καινούργιο κεφάλαιο που η Αλιέντε φαίνεται να παρατηρεί με ενδιαφέρον, ίσως και με απορία. Δεν την αφορά η woke culture, η cancel culture και τα πολλαπλά μίση που προκύπτουν από την τρέχουσα ανάλυση των κοινωνιών. Αφηγείται ιστορίες θριάμβου και ήττας, περιγράφει καλές και κακές αποφάσεις, χαρές και λύπες. Οι ηρωίδες της ίσως έχουν πέσει θύμα κακοποίησης, αλλά επίσης έχουν πέσει εφτά φορές κι έχουν σηκωθεί οκτώ: η Εύα Λούνα, ορφανό, που στην αρχή φαίνεται να βγαίνει από μυθιστόρημα του Χόρχε Αμάντο, αναδύεται ως μια σύγχρονη Σεχραζάτ· δεν έχουν όλες οι ιστορίες με ορφανά κακό τέλος. Μέσα από αυτές τις ηρωίδες, η Αλιέντε μιλάει για τη δική της ζωή. Οι γυναίκες της ψυχής μου είναι μια μορφή αυτοβιογραφίας, το χρονικό ενός βλέμματος από την παιδική ηλικία μέχρι την ηλικία της σοφίας.

«Δεν υπερβάλλω όταν λέω πως υπήρξα φεμινίστρια από το νηπιαγωγείο».

Η μεγάλη Χιλιανή συγγραφέας μάς προσκαλεί να τη συνοδεύσουμε σε ένα προσωπικό και συναισθηματικό ταξίδι στο οποίο εξετάζει τόσο τη γυναικεία συνθήκη, όπως τη βίωσε στη διάρκεια της ζωής της, όσο και τη σχέση της με το φεμινιστικό κίνημα, από τη νηπιακή της ηλικία έως σήμερα. Θυμάται πρόσωπα του περιβάλλοντός της που την καθόρισαν, όπως η μητέρα της, η Παντσίτα, η οποία μεγάλωσε μόνη της την ίδια και τα αδέλφια της αφού τους εγκατέλειψε ο πατέρας της, η αδικοχαμένη κόρη της, η Πάουλα, ή η ατζέντισσά της Κάρμεν Μπάλσελς, που υπήρξε φίλη και μέντοράς της. Αναφέρεται τόσο σε εμβληματικές συγγραφείς, όπως η Βιρτζίνια Γουλφ και η Μάργκαρετ Άτγουντ, όσο και σε νεότερες καλλιτέχνιδες που αφυπνίζουν συνειδήσεις, καθώς και σε γυναίκες θύματα βίας οι οποίες, με αξιοπρέπεια και θάρρος, ξαναστέκονται στα πόδια τους και προχωρούν. Αυτές είναι οι γυναίκες της ψυχής της. Χαιρετίζοντας το κίνημα #MeToo και τις πρόσφατες εξεγέρσεις στη Χιλή, η Αλιέντε καταλήγει:

«Δεν είμαι έτοιμη να παραδώσω ακόμη τη δάδα μου και ελπίζω να μην είμαι ποτέ. Θέλω ν’ ανάψω τους δαυλούς των εγγονών μου με τον δικό μου. Θα πρέπει να ζήσουν για εμάς, όπως
εμείς ζούμε για τις μητέρες μας, και να συνεχίσουν το έργο που δεν μπορέσαμε να ολοκληρώσουμε».

Η ΙΖΑΜΠΕΛ ΑΛΙΕΝΤΕ γεννήθηκε το 1942 στο Περού και μεγάλωσε στη Χιλή. Είναι ανιψιά του Σαλβαδόρ Αλιέντε, Προέδρου της Χιλής την περίοδο 1970-1973. Τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε 42 γλώσσες και έχουν πουλήσει πάνω από 74 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Μέσα από αυτά έχει στόχο να ψυχαγωγεί αλλά και να επιμορφώνει τους αναγνώστες της, συνδέοντας τις ιστορίες της με σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Εκτός από το συγγραφικό της έργο, ασχολείται ενεργά με την προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Μετά τον θάνατο της κόρης της το 1992, ίδρυσε στη μνήμη της ένα ίδρυμα αφιερωμένο στην προστασία και χειραφέτηση των γυναικών και των παιδιών σε όλο τον κόσμο. Από το 1987 ζει στην Καλιφόρνια, αλλά, όπως δηλώνει, βρίσκεται πάντα με το ένα πόδι στην Καλιφόρνια και με το άλλο στη Χιλή. Το 2014 ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα την τίμησε με το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, τη σημαντικότερη διάκριση που απονέμεται σε πολίτη, ενώ το 2018 τιμήθηκε με το Μετάλλιο της Διακεκριμένης Συνεισφοράς στα Αμερικανικά Γράμματα από το Εθνικό Ίδρυμα Βιβλίου των ΗΠΑ.

Φανταστείτε να είχατε την δυνατότητα να χειρίζεστε τα συναισθήματά σας σαν κουμπιά μιας συσκευής. Πώς θα ήταν η ζωή σας; Θα μπορούσατε επιτέλους να μην θυμώνετε κάθε φορά που κάποιος υπαινίσσεται κάτι αρνητικό για εσάς ή θα εκφράζατε άνετα αυτό που σκέφτεστε για τους άλλους χωρίς να φοβάστε για την αντίδρασή τους.

Καλώς ήρθατε στον κόσμο των Στωικών φιλοσόφων. Κάποτε, ο Επίκτητος (ο οποίος ήταν δούλος) είχε μία διαφωνία με το αφεντικό του, ο οποίος πάνω στον θυμό του άρχισε να του χτυπά το πόδι. Τότε ο φιλόσοφος του είπε: «Πρόσεχε, θα μου το σπάσεις». Αμέσως εκείνος το στρίβει δυνατά και σπάει το κόκκαλο. Ο Επίκτητος αποκρίθηκε ήρεμα: «Είδες που σ’ το είπα;».

Σήμερα, στην εποχή του χάους, όπου ο έλεγχος των συναισθημάτων φαντάζει αδύνατος, η Στωική φιλοσοφία είναι πιο χρήσιμη από ποτέ. Εάν ευτυχία σημαίνει να ζούμε με χαρά, αγάπη, αποδοχή, κατανόηση και πληρότητα, αξίζει να μάθουμε να αντλούμε αυτές τις καταστάσεις από το καθημερινό μας περιβάλλον. Πώς όμως θα συμβεί αυτό, όταν μας συμβαίνουν συνεχώς δυσάρεστα πράγματα πέρα από κάθε έλεγχό μας; Η απάντηση βρίσκεται στα κείμενα του Ζήνωνα, του Σενέκα, του Επίκτητου, του Μάρκου Αυρηλίου και πολλών άλλων εκπληκτικών φιλοσόφων που έκαναν την «αταραξία» τέχνη.

Το «κλειδί» για να μην μας επηρεάζουν τα αρνητικά γεγονότα είναι να καταλάβουμε ότι βρίσκονται έξω από εμάς. Όταν το συλλάβουμε αυτό, θα αρχίσουμε να παίρνουμε συνειδητές αποστάσεις από κάθε τι που μας συμβαίνει, χωρίς να ταυτιζόμαστε με τα γεγονότα της ζωής. «Ζήσε την στιγμή» σημαίνει να μπορείς να συνδυάζεις κάθε εξωτερικό γεγονός με την κατάλληλη εσωτερική κατάσταση, έτσι ώστε να αντλείς από αυτό ό,τι καλύτερο μπορεί να σου δώσει. Μέσα από αυτήν την νοο-τροπία αποκτούμε έλεγχο στην ζωή μας και γινόμαστε εμείς ο πρωταγωνιστής.

Το βιβλίο Ευ Ζην – η διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων σύμφωνα με την Στωική φιλοσοφία παρουσιάζει τις βασικές αρχές της Στωικής διδασκαλίας, με απλό και κατανοητό τρόπο, με σκοπό να καταστήσει την φιλοσοφία ένα χρηστικό εργαλείο της καθημερινής ζωής. Είναι γραμμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε ο αναγνώστης να μπορεί να το ανοίξει τυχαία σε μια σελίδα και να βρίσκει άμεσα κάτι χρήσιμο, χωρίς να είναι απαραίτητο να έχει διαβάσει τα προηγούμενα. Ο πρόλογος του βιβλίου είναι γραμμένος από τον διάσημο brand strategist Peter Economides, τον «γκουρού» της σύγχρονης διαφημιστικής τέχνης.

Ξεκινήστε μαζί μας ένα ταξίδι σε έναν κόσμο όπου η χαρά και η ευτυχία δεν είναι τύχη, αλλά επιλογή. Σε έναν κόσμο όπου κάθε γεγονός –ευχάριστο ή δυσάρεστο– οδηγεί σε ένα καλύτερο αύριο. Ελάτε στον κόσμο των Στωικών!

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Διαχειριστείτε τα αρνητικά συναισθήματα σύμφωνα με τους Στωικούς φιλοσόφους! Μάθετε πώς να παίρνετε τον έλεγχο του εαυτού σας αποδυναμώνοντας την επίδραση του αρνητισμού στη ζωή σας. Αναδείξτε τον δημιουργικό σας εαυτό και εξοστρακίστε την «τοξικότητα» από την καθημερινότητά σας.
Οι Στωικοί έμειναν στην Ιστορία ως οι φιλόσοφοι που κατάφεραν να πετύχουν την «απάθεια», τη δυνατότητα δηλαδή να μην επηρεάζεται η κρίση τους από εξωτερικούς παράγοντες.
Σε αυτό το βιβλίο, ο Λεωνίδας Γεωργιάδης, μαθηματικός και δάσκαλος της Φιλοσοφίας στην «Ελληνική Αγωγή», εξηγεί απλά και κατανοητά πώς ο καθένας μπορεί εύκολα να ανακτήσει τη χαμένη του αυτοπεποίθηση και να φθάσει στην ευδαιμονία.

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

O ΛΕΩΝΊΔΑΣ ΓΕΩΡΓΙΆΔΗΣ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Το 1989 αποφοίτησε από τη Μαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών με βαθμό «Άριστα». Στο ίδιο τμήμα εργάστηκε ως μεταπτυχιακός υπότροφος (ΕΜΥ) μέχρι το 1993 παρακολουθώντας μεταπτυχιακές σπουδές, τις οποίες διέκοψε μετά τον απρόσμενο θάνατο των γονέων του. Αμέσως ανέλαβε τη διεύθυνση του εκδοτικού οίκου «ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ – ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ» μαζί με τα αδέλφια του, Άδωνι και Αλέξανδρο. Από το 2013 διδάσκει Φιλοσοφία στην πρότυπη σχολή «Ελληνική Αγωγή», ενώ έχει συγγράψει τέσσερα βιβλία: το Λεξικόν Ελληνικής Μυθολογίας, το Λεξικόν Ελλήνων Φιλοσόφων, το Περί Ηγεσίας στην Αρχαία Ελλάδα και το Μαθήματα Φιλοσοφίας. Αυτό είναι το πέμπτο βιβλίο του, καρπός συστηματικής μελέτης της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας και εικοσαετούς παρουσίας σε σεμινάρια και διαλέξεις εσωτερικής ψυχολογίας και αυτοβελτίωσης. Στόχος του είναι η παρουσίαση των βασικών διδασκαλιών της αρχαίας φιλοσοφίας με κατανοητό και πρακτικό τρόπο, ώστε αυτές να γίνουν καθημερινή έμπνευση για τον σύγχρονο άνθρωπο στην προσπάθειά του να ανακαλύψει το αληθινό νόημα στη ζωή του.

Ωραία τα Σαββατοκύριακα, οι αργίες, οι διακοπές. Είναι αρκετές όταν πηγαίνεις σχολείο αλλά και πάλι λίγες σου φαίνονται. Είναι μέρες που δεν έχεις όρεξη και σκέφτεσαι: Μήπως να κάνω τον άρρωστο; Αλλά πάλι αναρωτιέσαι: Τι δηλαδή, θα με αναγκάσουν να μείνω στο κρεβάτι όλη μέρα; Άσε… Κι εμείς το παθαίναμε όταν ήμασταν παιδιά. Για να πούμε την αλήθεια, και τώρα το παθαίνουμε. Ανοίγει το πρωί το ένα μάτι ενώ το ξυπνητήρι φωνάζει με πείσμα και σκεφτόμαστε: Όχι πάλι σήμερα… Θέλουμε απλώς να ξανακλείσουμε τα μάτια και ν’ αλλάξουμε πλευρό. Εμείς, τα μεγάλα παιδιά, δύσκολα τη γλιτώνουμε. Όμως, όταν είσαι πραγματικά παιδί, όλα μπορούν να συμβούν! Κάθε μέρα είναι μια καινούργια εμπειρία, μια έκπληξη.

Φαντάσου, λοιπόν, να ξυπνήσεις το πρωί έτοιμος –ή όχι και τόσο έτοιμος και πρόθυμος– να πας σχολείο και να σου πουν: «Α, όχιιι, σήμερα δεν έχει!»

Βέβαια, μπορεί να υπάρχουν διαφορετικοί λόγοι για να συμβεί αυτό.

Μπορεί να ζεις σ’ ένα απολυταρχικό καθεστώς και να πρέπει ξαφνικά η οικογένειά σου να κρυφτεί. Χμ, όχι τόσο ευχάριστο. Ή μπορεί να έχει γίνει πόλεμος και να έχουν ξαφνικά χαθεί τα πάντα. Ούτε αυτό είναι ευχάριστο. Ίσως πάλι να αποχαιρετάς το σχολείο σου για μια καινούργια ζωή σ’ έναν άλλο τόπο όπου θα ενωθείς με όλη σου την οικογένεια. Αυτό δεν είναι δυσάρεστο, αλλά όπως και να το κάνεις είναι συγκινητικό.

Υπάρχουν και πιο απλοί λόγοι για μια μέρα χωρίς σχολείο. Μια απεργία, μια βλάβη στη θέρμανση, η φρέσκια μπογιά που τελικά θέλει άλλη μια μέρα για να στεγνώσει, μια συνέλευση των δασκάλων. Όχι δυσάρεστο. Ευχάριστη έκπληξη, μόνο που θα πρέπει να αποφασίσεις πώς θα περάσεις την ημέρα σου. Μια μέρα ολότελα δική σου, εντελώς απροειδοποίητα! Ίσως αποφασίσετε με τους φίλους σου να παίξετε ένα μυστικό παιχνίδι, σε ένα μυστικό μέρος, λέγοντας ιστορίες για λύκους. Ίσως χρειαστεί να μείνεις ολομόναχη στο σπίτι και κάνοντας ζαβολιές να την πατήσεις και να κλειδωθείς σε μια βεράντα παρέα με τα σκουπίδια. Ίσως αποφασίσεις να κάνεις τη μεγάλη «έπληξη» και να είσαι όλη μέρα το καλύτερο παιδί. Αν μένεις σε μια εξοχική περιοχή μια ηλιόλουστη ημέρα, ίσως θελήσεις να κάνεις μια βόλτα και κάπου εκεί να σε περιμένει η Ελπίδα. Ή ίσως να μην μπορείς να βγεις γιατί ξεσπάει μπόρα και να περάσεις μια ολόδική σου μέρα με τη μαμά ταξιδεύοντας με τη φαντασία. Ίσως να συμμετάσχεις σε μια δενδροφύτευση που θα ξαναδώσει ζωή κι ανάσα σε μια περιοχή που έχει θλιβερά καταστραφεί.

Από την άλλη, μπορεί να έχεις ξεκινήσει κανονικά για το σχολείο και το σχολείο σου… να έχει μυστηριωδώς εξαφανιστεί! Μα… μπορεί να εξαφανιστεί ένα σχολείο; Στον κόσμο της φαντασίας και των θαυμάτων όλα μπορούν να γίνουν.

Γι’ αυτό πρόσεχε τι εύχεσαι γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι θα σου συμβεί.

Δέκα συγγραφείς και δέκα εικονογράφοι, μέλη και διακριθέντες της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, δημιούργησαν αυτή τη χαριτωμένη, διασκεδαστική έκδοση για μία ημέρα ΧΩΡΙΣ ΣΧΟΛΕΙΟ. Δέκα τελείως διαφορετικά κείμενα, διαφορετικές ιστορίες, διαφορετικά συναισθήματα. Μια συλλογή που στο τέλος συμπληρώνεται από ενδιαφέρουσες δραστηριότητες από ακόμη ένα μέλος της Συντροφιάς μας.

Όταν αποφασίσαμε με τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ τον συγκεκριμένο τίτλο, ούτε που φανταζόμασταν ότι περίπου έναν μήνα μετά το ΧΩΡΙΣ ΣΧΟΛΕΙΟ θα μπορούσε να γίνει μια πρωτόγνωρη πραγματικότητα – όχι τόσο ευχάριστη όσο η διάθεσή μας όταν σκαρώναμε αυτές τις ιστορίες. Το συλλογικό αυτό έργο έγινε επίκαιρο αλλά σχεδιάστηκε και δημιουργήθηκε για να είναι διαχρονικό, καθώς οι ιστορίες που περιγράφει μπορούν να συμβούν οποτεδήποτε. Γράφτηκε με πολλή αγάπη για να μπει στις καρδιές μικρών και… μεγάλων μικρών.

Ως Πρόεδρος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς θα ήθελα να εκφράσω τη μεγάλη μου χαρά που η συλλογική αυτή έκδοση θα βρεθεί στα χέρια των αγαπημένων μας αναγνωστών, των παιδιών.

Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες στις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ για τον ενθουσιασμό με τον οποίο αγκάλιασαν και πραγματοποίησαν αυτή την έκδοση, καθώς και όλα μας τα Μέλη και τους Φίλους, που είναι πάντα πρόθυμοι να συμμετέχουν και να εκφράζουν εμπράκτως την αγάπη τους στη Συντροφιά μας.

Καλή ανάγνωση!

Άννα Βασιλειάδη
(Πρόεδρος Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά)

ΧΩΡΙΣ ΣΧΟΛΕΙΟ

Για σκέψου πώς θα ήταν να έκλεινε το σχολείο σου και να είχες όλη την ημέρα δική σου να κάνεις ό,τι θέλεις. Να πας μια βόλτα. Να παίξεις με τους φίλους σου. Να περάσεις την ημέρα στο σπίτι με την οικογένειά σου. Να πας μια εκδρομή ή να κάνεις κάτι δημιουργικό. Ή φαντάσου πώς θα ένιωθες αν, ξαφνικά, διαπίστωνες ότι το σχολείο σου έχει μυστηριωδώς εξαφανιστεί.
Βέβαια, το σχολείο κλείνει πολλές φορές μέσα στον χρόνο για διακοπές. Όμως αυτό το ξαφνικό, το αναπάντεχο, τελευταία στιγμή κι ενώ έχεις διαβάσει –ή και όχι– έχει άλλη ομορφιά. Είναι μια έκπληξη, σωστά;Πώς θα ήταν, λοιπόν, μια ημέρα χωρίς σχολείο;
Μια πρωτότυπη συλλογή διηγημάτων από συγγραφείς και εικονογράφους, μέλη και διακριθέντες, της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, για δέκα ξεχωριστές ημέρες… χωρίς σχολείο!

Το παρόν έργο είναι συλλογή μαθημάτων που παρέδωσε ο Σαράντος Ι. Καργάκος στο «Λαϊκό Πανεπιστήμιο» της «Εταιρείας Φίλων του Λαού».

Το «Τούρκοι και Τουρκοκρατία» και το «Μεγάλες Μορφές και Μεγάλες Στιγμές του ’21» που κρατάτε στα χέρια σας βγήκε τώρα σε δύο τόμους και μονοτονικό. Ο συγγραφέας δεν ήταν υπέρ του μονοτονικού. Έγινε όμως ένας συμβιβασμός τακτικής προκειμένου το «αθάνατο κρασί του ’21» να μεθύσει και τη νεολαία μας. Είμαστε όλη η οικογένεια ευτυχείς που ο ιστορικός εκδοτικός οίκος «Ψυχογιός» πήρε την πρωτοβουλία επανέκδοσης του βιβλίου αυτού το 2021 που εορτάζουμε τη διακοσιετηρίδα από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Με τις εκδόσεις «Ψυχογιός» ο Σ.Ι.Κ. είχε κυκλοφορήσει παλαιότερα, το 2016, το βιβλίο Ολυμπιάδα: ο βίος και η πολιτεία της μητέρας του Μ. Αλεξάνδρου. Η συνεργασία υπήρξε άψογη. Πέντε χρόνια μετά, η νέα συνεργασία με τις εκδόσεις «Ψυχογιός» ευελπιστούμε να φωτίσει με τον καλύτερο τρόπο γνωστές και άγνωστες πτυχές του μεγάλου αυτού γεγονότος της ιστορίας μας. Και ο καλύτερος τρόπος είναι η ακρίβεια. Ο Σαράντος Ι. Καργάκος δε γράφει ούτε υμνητική ούτε αποδομητική ιστορία. Προσπαθεί να γράψει ακριβή ιστορία.

Το 1821 δεν ήταν για τον Σαράντο Ι. Καργάκο μόνο ένα ιστορικό γεγονός. Ήταν μια ζώσα αλήθεια. Ζούσε την Επανάσταση, αφού σε κάθε μέρος απ’ όπου περνάγαμε είχε κάτι σχετικό με την Τουρκοκρατία και την Εθνεγερσία να μας πει. Κι όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε τόσες χώρες της Ευρώπης, της Ασίας, της Αφρικής, της Αυστραλίας και της Αμερικής που περιέτρεξε. Ζούσε στο πετσί του την κάθε μυστική συμφωνία, την κάθε συνωμοσία, άκουγε την κλαγγή των όπλων και μύριζε τον ιδρώτα και το αίμα των αγωνιστών. Μάρτυρες όχι μόνο εμείς, η οικογένειά του, που ακούγαμε στα ταξίδια αυτά τις ζωντανές αφηγήσεις του, αλλά και οι χιλιάδες μαθητές του που τον άκουσαν να διδάσκει με τρόπο απαράμιλλα γλαφυρό τα περιστατικά του Αγώνα. Εξομολογείται ο ίδιος σε ένα άρθρο του στην Εστία της 20/3/2015:

… Δίδασκα πρό πολλῶν ἐτῶν σέ γνωστά Ἐκπαιδευτήρια. Ἕνα πρωί ἀνέλυα σέ μιά τάξη Β΄ Λυκείου τόν πλάγιο λόγο (τ’ ἀγαπημένο μου μάθημα), ὅταν ἡ εὐγενική γραμματέας μοῦ ἀνακοίνωσε ὅτι πρέπει νά ὁδηγήσω μαθητές καί μαθήτριες στό ἀμφιθέατρο, ὅπου θά τούς μιλοῦσε μιά κυρία, σταλμένη ἀπό τό ὑπουργεῖο, γιά τά ναρκωτικά. Ἀπάντησα κοφτά: «Οἱ μαθητές μου θά μείνουν ἐδῶ. Δέν πᾶνε πουθενά…».

Τά παιδιά ἄρχισαν διακριτικά νά διαμαρτύρονται πώς τούς στεροῦσα τήν ἐνημέρωση καί πώς δέν θά μπορέσουν μελλοντικά νά ἀντιμετωπίσουν τά ναρκωτικά! Σταμάτησα νά μιλῶ γιά τόν πλάγιο λόγο καί μέ πλάγιο τρόπο [ἦταν 9/10 Ἀπριλίου] ἄρχισα νά ἐξιστορῶ στά παιδιά τήν Ἔξοδο τοῦ Μεσολογγίου. Τά παιδιά συγκλονίστηκαν. Κρέμονταν ἀπό τά χείλη μου καί, ὅταν κτύπησε τό κουδούνι, μοῦ ἔκλεισαν τήν πόρτα καί δέν μέ ἄφηναν νά βγῶ. Μέ ἔπνιξαν στίς ἐρωτήσεις. Τελικά, μέ μιά ἐπιτυχῆ ἔξοδο κατόρθωσα νά βγῶ. Πῆγα ἀμέσως στό γραφεῖο νά δώσω ἐξηγήσεις στόν ὑπέροχο λυκειάρχη πού λεγόταν Ματιᾶτος. Ἐνθυμοῦμαι ὅτι τοῦ ἐξήγησα τούς λόγους γιά τούς ὁποίους δέν πρέπει νά γίνονται μαζικές ἐνημερώσεις σέ θέματα ναρκωτικῶν καί τοῦ ἀνέφερα τί ἔπραξα στήν τάξη τήν ὥρα τῆς ἐνημερώσεως. Θυμᾶμαι καλά ὅτι ἔκλεισα τή συζήτηση μέ τή φράση:

«Κύριε Διευθυντά, ἄν φυτέψουμε ἕνα Μεσολόγγι στήν ψυχή τῶν παιδιῶν, δέν ὑπάρχει γι’ αὐτά κίνδυνος ναρκωτικῶν…»

Αυτό ήταν για τον σύζυγο και πατέρα μας το 1821.

Πιστεύουμε ότι το έργο αυτό ήθελε να το αφιερώσει στους μαθητές του, όπως άλλωστε έχει κάνει και με άλλα του βιβλία. Όλη του η ζωή ήταν διδασκαλία. Γι’ αυτό και θεωρεί πολύτιμο παιδαγωγικά το 1821. Είναι αυτό που μπορεί «νά φυτέψει ἕνα Μεσολόγγι στήν ψυχή τῶν παιδιῶν».

Γιάννα, Γιάννης και Ρωξάνη Καργάκου

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ

Ο τόμος αυτός είναι ό,τι λέει ο τίτλος του: «Μεγάλες μορφές και μεγάλες στιγμές του ’21». Όχι όλος ο αγώνας στην πολυμορφία του και στην πολύπτυχη διάστασή του.
Όμως ο προσεκτικός αναγνώστης, διαβάζοντάς τον, θα προσεγγίσει την αλήθεια για τα σπουδαιότερα γεγονότα που συνέβησαν και συνέβαλαν στην εδραίωση της Επανάστασης καθώς και για τη ζωή και τη δράση των πρωταγωνιστών της.
Ο συγγραφέας παραθέτει όχι μόνο τα ηρωικά γεγονότα αλλά και κάποια μελανά σημεία που είναι φυσικό να υπήρξαν και που δυστυχώς θα υπάρχουν πάντα σε όλους τους ξεσηκωμούς. Διότι σκοπός του είναι να δώσει μια ακριβή και όχι «υμνητική» ή «αποδομητική» ιστορία.

«Ασφαλώς και μετά την Άλωση σε κάποιους κύκλους υποδούλων, που ήσαν συμπτωματικές επιβιώσεις του πνευματικού κύκλου του Πλήθωνος, υπήρχε συνείδηση ελληνικής καταγωγής και εδραίο ελληνικό γλωσσικό αίσθημα. Ωστόσο, δεν ήταν αυτό που έγινε το κύριο δυναμογόνο συστατικό της διατηρήσεως της ελληνικής λαλιάς υπό συνθήκες πολυαίωνης σκλαβιάς· ούτε ήταν αυτό που έσωσε την έννοια του Γένους. Η Ορθοδοξία και η ελληνική γλώσσα, όπως αυτή επιβίωνε μέσω της Εκκλησίας, ήσαν οι δύο άξονες που συνέδεαν αυτούς τους οποίους οι Τούρκοι ονόμαζαν Γιουνάν η Ρουμ, οι Δυτικοί Γραικούς ‒ και μάλιστα, οι πιο κακόβουλοι «σχισματικούς» και οι μορφωμένοι Δυτικοί τούς προφωνούσαν τιμητικά Έλληνες. Όπου δεν ήταν δυνατόν να υπάρξει ακτίνα φωτός μέσω της Εκκλησίας και της παρεχόμενης από αυτήν παιδείας, είχαμε απώλεια της ελληνικής γλώσσας και της θρησκευτικής συνειδήσεως.

Κι όταν χάνονταν αυτά, χανόταν για τον Ελληνισμό κάποιο κομμάτι του οριστικά. Είναι γνωστό ότι στη Μικρά Ασία μέσω της απαιδευσίας προωθήθηκε ο εξισλαμισμός πολύ πριν από την Άλωση».

Το Μικρό Βιβλιοπωλείο Ιδεόγραμμα, στο κέντρο της πόλης της Κέρκυρας, στην πλατεία Σαρόκου, εδώ και είκοσι πέντε χρόνια αποτελεί σημείο συνάντησης για μικρούς και μεγάλους φίλους του βιβλίου. Αγαπημένο, διαχρονικό, ενημερωμένο, ζεστό, γοητευτικό, αξίζει σίγουρα να το επισκεφθεί κάποιος.

Οι ιδιοκτήτες, Γρηγόρης και Ιωάννα Τόμπρου, είναι πάντα ενήμεροι για τους νέους και παλιούς τίτλους και πρόθυμοι να σας εξυπηρετήσουν και να σας βοηθήσουν να βρείτε τα βιβλία που σας ταιριάζουν.

 Ένας χώρος γεμάτος με μεγάλη γκάμα βιβλίων ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας, σχολικών βοηθημάτων και ταυτόχρονα μέρος που χαρίζει χαρά και ενδιαφέρον στα παιδιά, καθώς διαθέτει ποικιλία παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας, επιτραπέζια εκπαιδευτικά παιχνίδια και δώρα για κάθε ηλικία.

Αγαπημένο προτεινόμενο βιβλίο:

Αθηνά. Ευτυχώς που δε γεννήθηκα όμορφη. Ένα διαχρονικό βιβλίο, που κινείται μεταξύ μύθου και πραγματικότητας και αφηγείται την ιστορία μιας δυναμικής γυναίκας, της Αθηνάς, που αναδεικνύεται σε αρχόντισσα και κερδίζει τον θαυμασμό όσων τη συναναστρέφονται.Μέσα από την ιστορία του Κώστα Καρακάση επιβεβαιώνεται ότι τα διαμάντια της ψυχής και του νου είναι ανεξίτηλα και υπερκαλύπτουν σε λάμψη ακόμη και τη φυσική ομορφιά.

ΕΠΙΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ!

Μικρό βιβλιοπωλείο και τοπική κοινωνία

Ποιος θέλει να μένει σε μια γειτονιά που δεν έχει βιβλιοπωλείο; Πάντως όχι εμείς, και αυτός είναι ο βασικός λόγος που ανοίξαμε το Χάρτινο Καράβι. O συγγραφέας Τζον Απντάικ είχε γράψει πως τα βιβλιοπωλεία είναι σαν μοναχικά οχυρά που φωτίζουν και εκπολιτίζουν τις γειτονιές. Εμείς προτιμούμε να σκεφτόμαστε το βιβλιοπωλείο μας ως ανοιχτό χώρο συνάντησης, κοινωνικοποίησης και ανταλλαγής ιδεών. Εκεί όπου η βιβλιοπώλισσα σε γνωρίζει με το μικρό σου όνομα, ξέρει τα αναγνωστικά σου γούστα και τι να σου προτείνει. Το μέρος όπου ο «σεσημασμένος» βιβλιόφιλος μπορεί να ξεφύγει από το γκρίζο γύρω του για να βρεθεί ξαφνικά περιστοιχισμένος από γεμάτες βιβλιοθήκες, να ξεφυλλίσει τις νέες εκδόσεις, να ρωτήσει για αυτόν τον ψαγμένο τίτλο που έχει ακούσει και, κυρίως, να εισπνεύσει αυτό το ακαταμάχητο άρωμα του χαρτιού με το φρεσκοτυπωμένο μελάνι χωρίς να χρειαστεί να πάρει λεωφορεία και τρόλεϊ για να βρεθεί στο κέντρο της πόλης. Κυρίως, όμως, ένα μέρος όπου τα παιδιά της γειτονιάς θα ανακαλύψουν πως το διάβασμα ανοίγει παράθυρα σε μαγικούς νέους κόσμους και δεν είναι μονάχα ένα εργαλείο κατάκτησης εκπαιδευτικών και επαγγελματικών στόχων. Η επίσκεψη στο μικρό βιβλιοπωλείο της γειτονιάς θα γίνει συνήθεια που θα μετατρέψει κάποια από αυτά σε «ισόβιους» αναγνώστες. Τελικά, ίσως ο Τζον Aπντάικ να έχει κάποιο δίκιο.

Το αγαπημένο μας βιβλίο από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Το βιβλίο που ξεχωρίζουμε από τις Εκδόσεις Ψυχογιός ‒και ένα από τα αγαπημένα μας βιβλία γενικότερα‒ είναι Η ιστορία της Θεραπαινίδας της Μάργκαρετ Άτγουντ. Τι να πρωτοπεί κάποιος για αυτό το κλασικό δυστοπικό μυθιστόρημα! Ένα διαχρονικό βιβλίο που δείχνει πώς μια κοινωνία σε ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον, που υφίσταται πλήρη ηθική, οικονομική και ανθρωπιστική κρίση, καταλήγει σε καθεστώς θεοκρατικής δικτατορίας, που διακατέχεται από σαδισμό και φανατισμό. Γραμμένο σε μορφή ημερολογίου της ανώνυμης Θεραπαινίδας, η αφήγηση είναι κοφτή και σχεδόν ψιθυριστή, λες και η Θεραπαινίδα μιλά σε κάθε αναγνώστη ξεχωριστά. Μέσα από σκληρές και εφιαλτικές εικόνες, το βιβλίο γίνεται μια ωδή στον φεμινισμό, στην αξιοπρέπεια και στα ανθρώπινα δικαιώματα. Μια προειδοποιητική ιστορία που πρέπει να διαβάζεται από όλες και όλους!

Η Δημοκρατία της Γαλαάδ προσφέρει στην Τουφρέντ μόνο μία επιλογή: την αναπαραγωγή. Αν παρεκκλίνει απ’ τον σκοπό της, θα καταλήξει, όπως όλοι οι αντιφρονούντες, κρεμασμένη στο Τείχος, ή θα σταλεί στις Αποικίες, όπου θα βρει αργό και μαρτυρικό θάνατο από ραδιενέργεια. Αλλά ακόμα κι ένα απολυταρχικό καθεστώς δεν μπορεί να αφανίσει τον πόθο – ούτε της Τουφρέντ ούτε και των δύο ανδρών απ’ τους οποίους κρέμεται η μοίρα της.

Μια μεγαλοφυής, συγκλονιστική δυστοπία για το κακό που παραμονεύει στην ανθρώπινη φύση, Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΑΙΝΙΔΑΣ διαβάζεται και σαν σκοτεινό χρονικό μιας εναλλακτικής πραγματικότητας ή σαν σπαραχτική μαρτυρία για τη θέση της γυναίκας στον σύγχρονο κόσμο.

ΕΠΙΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ!

Κάθε φορά που περνάω από την Αρχαία Αγορά της Αθήνας στους πρόποδες της Ακρόπολης, μου έρχονται στον νου τα διαχρονικά μαθήματα που μας δίδαξε η αθηναϊκή δημοκρατία.
Η αθηναϊκή νίκη στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας πριν από 2.500 χρόνια ήταν καθοριστικής σημασίας για τη Δύση και για τη δημοκρατία, μια φιλοσοφία διακυβέρνησης η οποία ενισχύθηκε όταν αριστοκράτες και απλοί εργάτες κωπηλάτησαν δίπλα δίπλα σε τριήρεις για να υπερασπιστούν την πόλη τους που απειλούνταν από την Περσική Αυτοκρατορία.

Στην τραγωδία του Αισχύλου που είναι αφιερωμένη στην περίφημη αυτή ναυμαχία, όταν η βασίλισσα των Περσών Άτοσσα ρωτάει: «Ποιος τους εξουσιάζει και διοικεί τον στρατό τους;», ο κορυφαίος του Χορού απαντάει: «Δεν αποκαλούνται δούλοι κανενός ανδρός, ούτε υπακούν σε κανέναν».

Χάρη σε αυτούς τους γενναίους Αθηναίους ο κόσμος γνώρισε και κατανόησε τις θεμελιώδεις αρχές της ανθρώπινης ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της αυτοδιοίκησης και του κράτους δικαίου – τις ίδιες αρχές που ώθησαν τους Αμερικανούς να επιδιώξουν την ανεξαρτησία τους. Οι Πατέρες του Έθνους μας μελέτησαν τα ελληνικά κλασικά κείμενα. Το πολιτικό τους λεξιλόγιο βασίστηκε σε ελληνικές λέξεις και η επαναστατική τους φαντασία άντλησε έμπνευση από τα αρχαία αθηναϊκά ιδεώδη.

Και ακριβώς όπως η αρχαία Ελλάδα ενέπνευσε τους ιδρυτές του αμερικανικού έθνους να δημιουργήσουν μια κυβέρνηση «του λαού, από τον λαό, για τον λαό», έτσι και ο Πόλεμος Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ ενέπνευσε τους μαχητές της ελευθερίας στην Ελληνική Επανάσταση, σαράντα πέντε χρόνια αργότερα. Χάρη στα κοινά ιδεώδη μας, η στήριξη της Ελληνικής Επανάστασης κατέστη μείζον ζήτημα εξωτερικής πολιτικής στις Ηνωμένες Πολιτείες στις αρχές της δεκαετίας του 1820, κατά τη διάρκεια των χρόνων που διαμόρφωσαν το έθνος μας. Το κίνημα υποστήριξης της ελληνικής υπόθεσης από τους Αμερικανούς πολίτες έγινε γνωστό ως Ελληνική Φωτιά. Το πέρασμα της δάδας της δημοκρατίας από την Ελλάδα στην Αμερική και αντίστροφα αποτυπώνει την ουσία της συνεργασίας των εθνών μας.

Το βιβλίο Ο Αμερικανικός Φιλελληνισμός – Η επίδραση της Επανάστασης του 1821 στις ΗΠΑ της Maureen Connors Santelli πραγματεύεται το ζήτημα του αμερικανικού κινήματος σε μια σημαντική στιγμή στοχασμού για το ελληνικό κράτος, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες συμμετέχουν στον εορτασμό διακοσίων χρόνων φιλίας και κοινών δημοκρατικών αξιών. Συγχρόνως ατενίζουμε το μέλλον, αποβλέποντας στην περαιτέρω ενδυνάμωση της διμερούς σχέσης που είναι πιο ισχυρή από ποτέ στη σύγχρονη ιστορία των δύο εθνών.

Οι Έλληνες της Αμερικής αποτελούν πολύτιμο και σημαντικό κομμάτι της αμερικανικής ιστορίας μας, και ξέρω ότι ο ρόλος τους θα είναι πρωταγωνιστικός στους εορτασμούς στην Αμερική για την επέτειο των διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.
Αυτή η επέτειος αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική στιγμή για την Ελλάδα –και κυρίως για τους νέους ανθρώπους που κατάφεραν να τα βγάλουν πέρα σε αυτή τη δύσκολη οικονομική κρίση– για να αντλήσει δύναμη από την ιστορία της. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαδραμάτισαν έναν ρόλο στις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και ελπίζουμε μαζί να μπορέσουμε να χαράξουμε τον δρόμο για ένα λαμπρό μέλλον ευημερίας.
Το μνημείο προς τιμήν των Αμερικανών φιλελλήνων έξω από την κατοικία μου στους Αμπελόκηπους λειτουργεί ως καθημερινή υπόμνηση των μακροχρόνιων δεσμών ανάμεσα στα έθνη μας. Δε βοήθησαν μόνο οι Αμερικανοί πολίτες τους Έλληνες συντρόφους τους κατά την Επανάσταση του 1821· και η αμερικανική κοινωνία έχει εμπλουτιστεί από τα πρώτα χρόνια της ύπαρξής της από τη σχέση μας με την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να στέκονται πλάι στον αξιόπιστο σύμμαχό τους, και είμαι εξαιρετικά αισιόδοξος για όσα μπορούν να επιτύχουν από κοινού οι δύο χώρες μας και οι λαοί μας.
Καθώς εορτάζουμε διακόσια χρόνια από την Ελληνική Ανεξαρτησία, ας ακουστεί ηχηρά η επευφημία: Ζήτω η Ελλάδα! Ζήτω η Αμερική!

Geoffrey R. Pyatt,
Πρέσβης ΗΠΑ στην Ελλάδα
Ιανουάριος 2021

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Η Ελληνική Επανάσταση είχε ιδιαίτερη σημασία για τους Αμερικανούς. Οι αμερικανικές εφημερίδες της εποχής ονόμασαν το ξέσπασμα συμπάθειας και υποστήριξης προς τους Έλληνες «Ελληνική Φωτιά», κάνοντας έναν παραλληλισμό με το βυζαντινό υγρό πυρ. Αν και η σύσταση του υγρού πυρός έχει χαθεί στο διάβα της Ιστορίας, η αμερικανική «Ελληνική Φωτιά» αποτελούνταν από ενθουσιασμό για τον ελληνικό αγώνα, τον οποίο ενέπνεε η πεποίθηση πως τα δημοκρατικά ιδεώδη συνέδεαν τους Αμερικανούς με το αρχαίο ελληνικό παρελθόν.

Το παρόν βιβλίο, ωστόσο, δεν περιέχει απλώς μια ιστορία για το εύρος της στήριξη που παρείχαν οι Αμερικανοί στους Έλληνες. Το κίνημα υπέρ της ελληνικής ανεξαρτησίας αποτελεί ένα μοναδικό όχημα για να διερευνηθούν τα συμφέροντα των Αμερικανών στην Ελλάδα και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία·

να διαπιστωθούν οι τρόποι με τους οποίους οι Αμερικανοί πίστευαν ότι θα βοηθούσαν τους Έλληνες να εξασφαλίσουν την ανεξαρτησία, καθώς και να εξεταστεί πώς αυτές οι προσπάθειες επηρέασαν τα μεταρρυθμιστικά κινήματα του 19ου αιώνα στις ΗΠΑ.

Η αμερικανική υποστήριξη στην Ελληνική Επανάσταση είχε κοινωνικές επιπτώσεις και πολιτικό αντίκτυπο στις ΗΠΑ, ενώ, αντίθετα, ο Πόλεμος της Ελληνικής Ανεξαρτησίας βοήθησε τους Αμερικανούς να αυτοπροσδιοριστούν ως λαός και να ερμηνεύσουν την κληρονομιά της Αμερικανικής Επανάστασης στη διεθνή σκηνή.

Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Η ΜΟΡΙΝ ΚΟΝΟΡΣ ΣΑΝΤΕΛΙ είναι ιστορικός με ειδίκευση στην πρώιμη αμερικανική δημοκρατία. Έλαβε διδακτορικό τίτλο από το Πανεπιστήμιο George Mason το 2014 και είναι επίκουρη καθηγήτρια στο Κοινοτικό Κολέγιο της Βόρειας Βιρτζίνια.

Η επιρροή του Νομπέλ

Πριν από την ανακοίνωση της βράβευσής του με το Νόμπελ, είχε ήδη γράψει το 1/3 του μυθιστορήματος Η Κλάρα και ο ήλιος. Το βιβλίο είχε μπει σε τροχιά ολοκλήρωσης λοιπόν οπότε δεν επηρεάστηκε τόσο από τη βράβευση. Ωστόσο επειδή το γεγονός, το Νόμπελ, ήταν τόσο συνταρακτικό –σαν να με χτύπησε νταλίκα– έκανε έξι μήνες να επανέλθει στη συγγραφή.

Τώρα, που έχουν πλέον μεσολαβήσει τρία χρόνια από τη βράβευσή του, έχει την αίσθηση πως όλο αυτό συνέβη σε μια διαφορετική εκδοχή του εαυτού του. Γιατί στην ουσία του δεν έχει αλλάξει. Τα συγγραφικά του προβλήματα παραμένουν τα ίδια.

Σχολιάζοντας την ύβρη που ενέχει μια τόσο κορυφαία διάκριση, ανέφερε ότι βραβευμένοι με Νόμπελ επιστήμονες τον προειδοποίησαν για το «Genius Syndrome»: όταν δηλαδή κάποιος νομίζει πως, επειδή πήρε Νόμπελ, γνωρίζει και μπορεί να εκφέρει άποψη επί παντός του επιστητού.

Έχει, λοιπόν, συνείδηση πως η βράβευσή του αφορά το στενό πεδίο δράσης του, τη λογοτεχνία.

Γιατί επέλεξε να γράψει με τη φωνή της Κλάρας, ενός πλάσματος Τεχνητής Νοημοσύνης;

©Lorna Ishiguro

Μία από τις βασικές επιρροές του για τη δημιουργία της Κλάρας ήταν η παιδική λογοτεχνία για παιδιά ηλικίας 4-5 ετών, όπου μια παράδοξη/τρελή λογική ερμηνεία του κόσμου είναι αποδεκτή. Αυτό το στοιχείο χάνεται καθώς περνάμε σε κείμενα για μεγαλύτερα παιδιά. Δίνοντας τον ρόλο της αφηγήτριας στην Κλάρα μπορούσε να υιοθετήσει αυτή ακριβώς την «παιδική»/παράδοξη οπτική στα πράγματα γιατί η Κλάρα συνδυάζει την εξαιρετική ευφυΐα ενός σούπερ εξελιγμένου δημιουργήματος με μια παιδιάστικη «ανικανότητα». Η Κλάρα είναι το ανάλογο της φωνής ενός αρκούδου ή ενός ρομπότ σε μια ιστορία για παιδιά.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη και η γονιδιακή επεξεργασία (gene editing) είναι δύο θέματα που τον απασχολούν ιδιαίτερα.

Για το θέμα της Τεχνητής Νοημοσύνης έκανε εκτεταμένη έρευνα και είχε τη δυνατότητα να κάνει μια σειρά από συζητήσεις με έναν κορυφαίο ειδικό. Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει προχωρήσει ιδιαίτερα στην εποχή μας: έχουμε περάσει από το programmed learning (τα κομπιούτερ που είναι προγραμματισμένα να παίξουν σκάκι και να αναμετρηθούν με κορυφαίους σκακιστές) και το supervised learning (όπου τα ρομπότ μαθαίνουν με την καθοδήγηση των ανθρώπων) στο reinforcement learning (όπου τα πλάσματα αυτά μαθαίνουν εκτελώντας μια αποστολή). Η Κλάρα ανήκει σε αυτή τη γενιά Τεχνητής Νοημοσύνης, οπότε η γνώση της για τον κόσμο καθορίζεται από την ίδια της την αποστολή και συλλέγει στοιχεία καθώς προχωράει, μαθαίνει μόνη της δηλαδή – εξού και η παιδικότητα της αντίληψής της.

Γενικότερα, υποκύπτοντας στο Genius Syndrome που περιέγραψε νωρίτερα, θεωρεί πως η Τεχνητή Νοημοσύνη θα βελτιώσει την ανθρώπινη ζωή (εξελίξεις στην ιατρική, στην περίθαλψη κ.λπ.) αλλά θα οδηγήσει σε μια νέα πραγματικότητα καθώς πολλές θέσεις εργασίας θα είναι πλέον περιττές. Ο κόσμος θα χωριστεί σε αυτούς που εργάζονται και σε αυτούς που δεν εργάζονται – διάκριση που θα οδηγήσει μερίδα του πληθυσμού σε μια βαθιά πνευματική κρίση ταυτότητας αλλά και σε αναδιοργάνωση της κοινωνίας.

Επίσης υπάρχει και ένα στοιχείο που αφορά την Τεχνητή Νοημοσύνη που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Είναι αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν το Black Box Problem. Επειδή τα πλάσματα αυτά μαθαίνουν από μόνα τους δεν έχουμε απόλυτο έλεγχο της εξέλιξής τους. Οπότε, αν καταφέρουν να βρουν τον τρόπο να χειραγωγήσουν τα ανθρώπινα συναισθήματα τα πλάσματα Τεχνητής Νοημοσύνης, θα μπορούν π.χ. να διοργανώσουν μια πολιτική εκστρατεία απειλώντας προφανώς τη δημοκρατία.

Μπορούν οι συγγραφείς να αντικατασταθούν από την Τεχνητή Νοημοσύνη;

Σε ένα πρώτο μόνο επίπεδο, ναι. Τουλάχιστον αυτή τη στιγμή.

Αλλά μπορεί τα πλάσματα της Τεχνητής Νοημοσύνης να φτάσουν σε τέτοιο σημείο που να μπορούν να σκεφτούν/να επινοήσουν την επόμενη μεγάλη ιδέα γύρω από την οποία θα επικεντρωθεί η ανθρώπινη δραστηριότητα (όπως π.χ. το χρήμα ή ο κομμουνισμός).

Θα προκύψουν πολύ ενδιαφέροντα θέματα από αυτό.

Για την οπτική αντίληψη της Κλάρας

Το γεγονός ότι η Κλάρα βλέπει με έναν συγκεκριμένο τρόπο τον κόσμο γύρω της (τετραγωνάκια που σχηματίζουν τη μεγαλύτερη εικόνα) του έδωσε τη δυνατότητα να εντάξει μες στη ροή του μυθιστορήματος κομμάτια «πειραματικής» γραφής που δικαιολογούνται όμως απόλυτα από τον τρόπο που λειτουργεί η ηρωίδα του. Η όραση της Κλάρας θα μπορούσε να θεωρηθεί και ένα σχόλιο για τη σημερινή πραγματικότητα – κι εμείς βλέπουμε τον κόσμο μέσα από μια σειρά τετραγωνάκια στο κομπιούτερ μας (συναντήσεις, τηλεκπαίδευση κ.λπ.)

 ___

Κλείνοντας διατύπωσε τον εξής προβληματισμό: Μήπως η καλλιτεχνική δημιουργία που βασίζεται στη μετάδοση του συναισθήματος το οποίο προκύπτει από την ανθρώπινη εμπειρία κολάκεψε την τάση των πολιτών να πιστέψουν στα fake news, να πιστέψουν δηλαδή σε ό,τι νιώθουν πως είναι αληθινό, αλλά που δεν είναι ωστόσο διασταυρωμένο γεγονός;

Η ΚΛΑΡΑ ΚΑΙ Ο ΗΛΙΟΣ

Στο πρώτο μυθιστόρημά του μετά τη βράβευσή του με το Νομπέλ (2017), ο Καζούο Ισιγκούρο αφηγείται την ιστορία της Κλάρας, μιας Τεχνητής Φίλης με εκπληκτική παρατηρητικότητα και ιδιαίτερη ευαισθησία, η οποία από τη θέση της στο κατάστημα, όπου πωλείται, παρακολουθεί με προσοχή τη συμπεριφορά όσων έρχονται για να ρίξουν μια ματιά, αλλά και όσων περνούν απ’ έξω, στον δρόμο. Και ελπίζει πως σύντομα κάποιος θα τη διαλέξει.
Ένα βαθιά συγκινητικό βιβλίο που μας προσφέρει μια μοναδική άποψη του διαρκώς μεταβαλλόμενου κόσμου μας μέσα από τα μάτια μιας αξέχαστης αφηγήτριας. Η αριστοτεχνικά συγκρατημένη πρόζα του Ισιγκούρο ενισχύει τη συναισθηματική δύναμη και τη σπάνια τρυφερότητα του κειμένου, που διερευνά το πλέον θεμελιώδες ερώτημα: Τι σημαίνει στ’ αλήθεια ν’ αγαπάς;

Το βιβλίο, αμέσως μόλις κυκλοφόρησε κατέκτησε τη θέση  #1 στα βρετανικά μπεστ σέλερ στην κατηγορία των σκληρόδετων βιβλίων (No.1 UK HARDBACK FICTION BESTSELLER)

Πηγή συνέντευξης
Από την πρώτη παρουσίαση του νέου του μυθιστορήματος Η Κλάρα και ο ήλιος
 σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου στις 18/02.

Μικρό βιβλιοπωλείο και τοπική κοινωνία

Πάντα την ταυτότητα και τον χαρακτήρα ενός χώρου τα διαμορφώνουν οι άνθρωποί του – τόσο οι οικοδεσπότες όσο (εξίσου σημαντικό) και οι επισκέπτες. Η σχέση είναι αμφίδρομη, δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Όταν, δε, μιλάμε για κάτι που κουβαλάει τόσο μεγάλη συναισθηματική φόρτιση και ιδιάζοντα χαρακτηριστικά όπως το βιβλίο, η παραπάνω σχέση περνάει σε άλλο επίπεδο… Ναι, ένα «μικρό» βιβλιοπωλείο (οφείλει να…) είναι αναπόσπαστο κομμάτι μιας κοινωνίας. Όταν κάποιος επισκέπτεται συχνά ένα βιβλιοπωλείο, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το κάνει κομμάτι της ζωής του. Κάθε στιγμή του θα είναι και το βιβλιοπωλείο εκεί. Να υποδέχεται νεογέννητα, να συνοδεύει ερωτευμένους, να ταξιδεύει παρέα με φοιτητές και φαντάρους, να παρηγορεί κλινήρεις και να συντροφεύει αγαπημένους – να μπαίνει, δηλαδή, μέσα στις προσωπικές ιστορίες του καθενός… Οι πλέον κατάλληλοι να τοποθετηθούν επί του θέματος θα ήταν οι ίδιοι οι επισκέπτες των «μικρών» βιβλιοπωλείων… Από τη μεριά του οικοδεσπότη, αυτό που μπορούμε να αφηγηθούμε είναι άπειρες μικρές καθημερινές ιστορίες – από εκείνες που επιβεβαιώνουν ότι ναι, κάνουμε την καλύτερη δουλειά στον κόσμο! 

Το αγαπημένο μας βιβλίο των Εκδόσεων Ψυχογιός

Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα… Πώς να επιλέξεις μόνο έναν τίτλο, από έναν κατάλογο που περιλαμβάνει τόσο απίστευτα έργα; Εύκολα πετάγεται πρώτος ο Μάρκες, και μετά θυμάμαι τον Έκο. Και μετά βλέπω στο ράφι τον Χαρούκι (τι εξώφυλλα τα καινούργια, αλήθεια!) και μπερδεύομαι… Και μετά έρχονται (πετώντας…) ο Μπάρναμπι Μπρόκετ, ο Χάρι Πότερ και οι φίλοι του, και η Ματίλντα, και ο Μιφιγάμα, και το μπέρδεμα γίνεται απόλυτο και χαοτικό…

Αν, ωστόσο, πρέπει να επιλέξω ένα και μόνο ένα, για λόγους που δεν αιτιολογούνται εύκολα εδώ, θα χαιρετίσω τον παλιόφιλο Φερμίν, που χαμογελά πονηρά, θα υποκλιθώ στον δον Σεμπέρε, και παρέα με τον Ντανιέλ θα πάμε να ψάξουμε τα φαντάσματα του Χουλιάν Καράξ και του Νταβίδ Μαρτίν στα barrios μιας Βαρκελώνης σκοτεινής και ομιχλώδους… Η ψήφος μου in memoriam Carlos Ruiz Zafón, στη «Σκιά του Ανέμου» και σε όλη τη saga του Κοιμητηρίου των Λησμονημένων Βιβλίων. Τι ιστορία, αλήθεια!

Κρυμμένο στην καρδιά της παλιάς πόλης της Βαρκελώνης βρίσκεται το Κοιμητήριο των Λησμονημένων Βιβλίων, μια λαβυρινθώδη βιβλιοθήκη με ξεχασμένους τίτλους που δεν εκδίδονται πια. Σ’ αυτή τη βιβλιοθήκη οδηγείται από τον πατέρα του ο δεκάχρονος Ντανιέλ για να επιλέξει ένα βιβλίο από τα ράφια. Διαλέγει τη Σκιά του ανέμου του Χουλιάν Καράξ. Καθώς ο Ντανιέλ μεγαλώνει, διάφοροι άνθρωποι φαίνεται να ενδιαφέρονται για το εύρημά του. Μια νύχτα, ενώ περιπλανιέται στους δρόμους, τον πλησιάζει μια φιγούρα που του θυμίζει έναν ήρωα από τη Σκιά του ανέμου. Ο άντρας αυτός προσπαθεί να εντοπίσει όλα τα έργα του Καράξ για να τα κάψει. Αυτό που αρχίζει ως μια υπόθεση λογοτεχνικής περιέργειας εξελίσσεται σε έναν αγώνα για την ανακάλυψη της αλήθειας πίσω από τη ζωή και το θάνατο του Χουλιάν Καράξ.
Ένα βιβλίο-σταθμός, μια γοητευτική εξερεύνηση της εμμονής στη λογοτεχνία και στον έρωτα.

ΕΠΙΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ!

«Πες μου τ’ όνομά σου τώρα».

«Δεν πρόκειται».

«Θα μου το πεις».

Ακουμπά τα χέρια στους ώμους της, κι έπειτα αφήνει τα δάχτυλά του να γλιστρήσουν στα μπράτσα της, κοιτάζοντάς την καθώς ριγεί απ’ το άγγιγμά του.

«Θα μου το πεις», λέει, «όταν φιληθούμε».

Εκείνη γέρνει λοξά το κεφάλι. «Μεγάλη ιδέα έχεις για τον εαυτό σου», λέει. «Κι αν δε φιληθούμε ποτέ;»

«Κι όμως, θα φιληθούμε».

[…]

Η κοπέλα γέρνει προς το μέρος του. Αφήνει το χέρι του, που είναι πάλι ερεθισμένο, γδαρμένο θαρρείς, σακατεμένο. Χωρίς προειδοποίηση, κολλάει τα χείλη στα χείλη του. Νιώθει την αφράτη, δίδυμη σάρκα, τη σκληράδα των δοντιών της που πιέζουν τα δικά του, το απίθανα λείο δέρμα του προσώπου της. Κι έπειτα η κοπέλα αποτραβιέται.

«Άγκνες με λένε», ψιθυρίζει. Και τ’ όνομα αυτό του είναι επίσης οικείο, κι ας μη γνώρισε άλλη Άγκνες ποτέ στη ζωή του.

[…]

Η κοπέλα ξεγλιστράει απ’ τον χώρο ανάμεσα στο σώμα του και τα ράφια. Ανοίγει την πόρτα και το φως έξω είναι εκτυφλωτικά λευκό, αβάσταχτο. Έπειτα η πόρτα κλείνει με πάταγο στο κατόπι της και μένει μόνος, με το γεράκι, με τα μήλα, με τη μυρωδιά του ξύλου και του φθινοπώρου, και με την ξερή, φτερένια, κρεάτινη οσμή του πουλιού.

Είναι τόσο εμβρόντητος –απ’ το φιλί, απ’ το απόθεμα των μήλων, απ’ τη θύμηση των ώμων της στα χέρια του, απ’ τα σχέδια για το τι θα κάνει στην κατοπινή του επίσκεψη στο Χιούλαντς, απ’ την πλεκτάνη που θα χρειαστεί για να ξεμοναχιάσει πάλι την κοπελιά–, που έχει φτάσει στα μισά του δρόμου για την πόλη, όταν ξάφνου τον κεντρίζει μια σκέψη. Δε λένε ότι η μεγάλη κόρη της φαμίλιας έχει για κατοικίδιο ένα γεράκι;

ΑΜΝΕΤ

Ένα αγόρι, που το πέρασμά του από τη ζωή χάθηκε στη λησμονιά, αλλά το όνομά του έμεινε στην Ιστορία ως ο τίτλος ενός από τα διασημότερα θεατρικά έργα όλων των εποχών, ζωντανεύει από την πένα μιας σπουδαίας συγγραφέως στην καλύτερή της στιγμή.

Αυτή είναι η τρυφερή και αβάσταχτα συγκινητική ιστορία του Άμνετ, που, μια καλοκαιριάτικη μέρα του 1596, στο Στράτφορντ, αναζητά απεγνωσμένα βοήθεια για να σώσει τη δίδυμη αδερφή του, η οποία πέφτει στο κρεβάτι με πυρετό. Κανένας δεν είναι στο σπίτι. Η μάνα τους, η Άγκνες, είναι στον μαγισσόκηπό της, όπου καλλιεργεί βοτάνια, ενώ ο πατέρας τους λείπει στο Λονδίνο για δουλειά. Οι δυο γονείς δεν ξέρουν πως μέχρι το τέλος της εβδομάδας ένα από τα παιδιά τους δε θα είναι πλέον στη ζωή.

Εμπνευσμένο από πραγματικά γεγονότα, το βραβευμένο μυθιστόρημα της Μάγκι Ο’Φάρελ αφορά τον δεσμό μεταξύ των διδύμων, έναν γάμο που φτάνει στο χείλος της καταστροφής από το βαρύ πένθος, ενώ, παράλληλα, αφηγείται την ιστορία ενός γερακιού και της κυράς του· των ψύλλων που μπαίνουν σε ένα πλοίο στην Αλεξάνδρεια, και του γιου ενός γαντοποιού, που αψηφά τις συμβάσεις προκειμένου να διεκδικήσει τη γυναίκα που αγαπά.

ΜΑΓΚΙ Ο’ΦΑΡΕΛ

1

Ο Ηρακλής Πουαρό πρωτοεμφανίστηκε στο πρώτο μυθιστόρημα που εξέδωσε η Agatha Christie. Πρόκειται για τη Μυστηριώδη υπόθεση στο Στάιλς, που φέτος κλείνει τα εκατό της χρόνια. Στην αρχική εκδοχή του βιβλίου ο Πουαρό εξηγούσε τη λύση της υπόθεσης σε μια δικαστική αίθουσα, αλλά στην εκδομένη εκδοχή το σκηνικό άλλαξε σε κάτι πιο οικείο… σε σαλόνι.

2

Ο Πουαρό είναι ένας συνταξιούχος Βέλγος αστυνομικός που έγινε διεθνούς φήμης ντετέκτιβ, αλλά δεν ήταν η πρώτη επιλογή της Κρίστι για πρωταγωνιστής των βιβλίων της. Μεταξύ των υποψηφίων που είχε αρχικά κατά νου η Christie περιλαμβάνονταν ένας μαθητής και ένας επιστήμονας.

3

Η πρώτη περιγραφή του Πουαρό γίνεται διά στόματος του κυρίου Χέιστινγκς στη Μυστηριώδη υπόθεση στο Στάιλς: «Μετά βίας άγγιζε σε ύψος το ένα μέτρο και εξήντα πέντε εκατοστά, όμως η στάση του σώματός του ήταν εξόχως αρχοντική. Το κεφάλι του είχε ακριβώς το σχήμα αυγού, και πάντοτε έγερνε ελαφρά προς τη μία πλευρά. Το μουστάκι του ήταν άκαμπτο και στρατιωτικό. Η εμφάνισή του ήταν περιποιημένη σε σχεδόν ασύλληπτο βαθμό, και νομίζω πως ένας κόκκος σκόνης θα του προκαλούσε οξύτερο πόνο από ό,τι το τραύμα από μια σφαίρα».

4

Ο Πουαρό είναι πολύ περήφανος και προσεκτικός με την εμφάνισή του, από το άψογα περιποιημένο μουστάκι του ως τα λουστρινένια υποδήματά του. Χρησιμοποιεί μάλιστα ένα ειδικό παρασκεύασμα που λέγεται «Revivit» για να κρύψει τα γκρίζα του μαλλιά.

5

Το μουστάκι του Πουαρό ήταν τόσο σημαντικό για την Agatha, που ζήτησε να έχει τον τελευταίο λόγο στην εμφάνιση του Πουαρό στο κωμικό φιλμ μυστηρίου The Alphabet Murders (Φόνοι με αλφαβητική σειρά), στο οποίο πρωταγωνιστούσε ο Tony Randall ως ο διάσημος ντετέκτιβ.

6

Ο Charles Laughton ήταν ο πρώτος ηθοποιός που ενσάρκωσε τον Ηρακλή Πουαρό στη σκηνή σε μια θεατρική παραγωγή του 1928 του Η δολοφονία του Ρότζερ Άκροϊντ και έκτοτε, μεταξύ άλλων, τον έχουν υποδυθεί οι: Albert Finney, Peter Ustinov, David Suchet, John Malkovich και πιο πρόσφατα ο Kenneth Branagh.

7

Τον Πουαρό τον συγχύζει πολύ η αταξία. Έχει μάλιστα αρνηθεί να φάει ψωμί γιατί η φραντζόλα είχε… ακανόνιστο σχήμα.

8

Επίσης είναι πολύ συγκεκριμένα τα ροφήματα που προτιμά. Πίνει τακτικά ζεστή σοκολάτα και τσάι βοτάνων, αλλά η γνώμη του για τον ντεκαφεϊνέ καφέ είναι η χειρότερη – φέρεται να τον αποκαλεί «βδέλυγμα».

9

Η νεκρολογία του Πουαρό εμφανίστηκε στο πρωτοσέλιδο των New York Times το 1975, πριν από την έκδοση της τελευταίας του περιπέτειας (Curtain: Poirot’s Last Case). Ήταν η πρώτη φορά που συνέβαινε κάτι τέτοιο για μυθιστορηματικό ήρωα.

10

Ο Πουαρό πρωταγωνιστεί σε 33 μυθιστορήματα, 59 ιστορίες και 1 πρωτότυπο θεατρικό έργο της Agatha Christie.

Η ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΤΑΪΛΣ –
ΕΠΕΤΕΙΑΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

Στις σελίδες του βιβλίου που κρατάτε στα χέρια σας παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στον κόσμο ο Ηρακλής Πουαρό, ένας από τους διασημότερους λογοτεχνικούς ήρωες όλων των εποχών. Το έργο Η μυστηριώδης υπόθεση στο Στάιλς κλείνει φέτος (2020) εκατό χρόνια από την πρώτη του κυκλοφορία, και σε αυτή την επετειακή έκδοση θα ανακαλύψετε πώς η βασίλισσα της αστυνομικής λογοτεχνίας εμπνεύστηκε αυτή την περιπέτεια εν μέσω φαρμάκων και… δηλητηρίων.

Τα στοιχεία αντλήθηκαν από τη βιογραφία του μυθιστορηματικού ήρωα του Mark Aldridge (πρωτότυπος τίτλος: Agatha Christie‘s Poirot: The Greatest Detective in the World) που ετοιμάζεται από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Γράφει ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος

Όταν ο Γούντι Άλεν ξεκινά την αυτοβιογραφία του με την αφιέρωση στη Σουν-Γι «Της έδινα να τρώει απ’ την παλάμη μου και μετά πρόσεξα ότι μου έλειπε το χέρι», ο αναγνώστης καταλαβαίνει πως ο σπουδαίος δημιουργός δεν έχει χάσει το περίφημο χιούμορ του, αφού ούτε η γυναίκα που λατρεύει περισσότερο από οτιδήποτε στον κόσμο γλιτώνει από τον σαρκασμό που τον έκανε διάσημο.
Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος που έχει υπογράψει αριστουργήματα, όπως το MANHATTAN και το MATCHPOINT, δεν είναι άλλος ένας άνθρωπος του σινεμά που αποφάσισε να γράψει ένα memoir. Ο Γούντι Άλεν ξεκίνησε ως κειμενογράφος για άλλους και ξεχώρισε για την παραγωγικότητα και τη συνεπή ικανότητά του να γράφει γρήγορα και πάντοτε αστεία. Στο ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΤΙΠΟΤΑ εκθέτει γλαφυρά, κωμικά και όσο γίνεται ωμά τη φιλοσοφία και τις απόψεις του, τις υπέροχες εμμονές και τις βαρετές καθημερινές του συνήθειες, τα συναισθήματά του για τους ανθρώπους που τον περιστοιχίζουν με αγάπη ή τον αποφεύγουν μετά βδελυγμίας. Στις πρώτες σελίδες του βιβλίου ανακαλεί την παιδική ηλικία και την οικογένειά του, φέρνοντας στον νου τις σπαρταριστές περιγραφές από τον ΝΕΥΡΙΚΟ ΕΡΑΣΤΗ. Ο Γούντι Άλεν προσκαλεί τον αναγνώστη στον κύκλο των γνωριμιών του, των καλλιτεχνών που τον σημάδεψαν, όπως ο Γκράουτσο Μαρξ, των συνεργατών και των συνοδοιπόρων του.
Για πρώτη φορά ανοίγει την καρδιά του χωρίς να χάσει την ψυχραιμία του και θίγει το λεπτό θέμα της πικρής δικαστικής του διαμάχης με την πρώην αγαπημένη, Μία Φάροου, και μητέρα του μοναδικού βιολογικού παιδιού του, της Ντίλαν. Ανακαλεί λυπηρές μνήμες, επιμένοντας, πέρα από τις νομικές λεπτομέρειες, στην αθωότητα των προθέσεών του. Απευθύνει, ακόμη και σήμερα, ανοιχτή, εγκάρδια πρόσκληση στην απομακρυσμένη Ντίλαν, με την οποία δε μοιράστηκε βόλτες στη Νέα Υόρκη, τη Ρώμη ή το Παρίσι, που τόσο ήθελε να της δείξει, αν και ρεαλιστικά βλέπει την έστω και μερική ένταξη στη νέα του οικογένεια ως μακρινό όνειρο.
Σχολιάζει ακόμη τις φήμες για στενή συνεργασία του με τον Χάρβεϊ Γουάινστιν («Δε θα μπορούσαμε ποτέ να συνεργαστούμε!»), απογοητεύεται από την έλλειψη συμπαράστασης των συναδέλφων του απέναντι στις κατηγορίες, αλλά πάντα μαλακώνει όταν η Σουν-Γι ξανατρυπώνει στις σελίδες του.
Στο ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΤΙΠΟΤΑ κυριαρχεί έντονα η αυτοπαρωδία, η αναίρεση του διαδεδομένου μύθου του Νεοϋορκέζου διανοούμενου που τον ακολουθεί από την αρχή της καριέρας του, προσδιορίζοντας τον εαυτό του ως αμόρφωτο μισάνθρωπο που προσγειώθηκε στην Τέχνη και μακαρίζει την τύχη του για τα ευεργετήματα που απολαμβάνει. Υπερβολή; Κι όμως, έπειτα από τέτοιας ποιότητας φιλμογραφία, ο Άλεν ακόμη θεωρεί πως δεν έχει σκηνοθετήσει ούτε ένα σπουδαίο έργο, κι αν ξεκινούσε από την αρχή, θα αντάλλασσε εύκολα τη σταδιοδρομία του με το ταλέντο ενός δεξιοτέχνη μουσικού, όπως ο Μπαντ Πάουελ, ή την αιθέρια κίνηση του Φρεντ Αστέρ. Όσο για την υστεροφημία του, είναι κατηγορηματικός: «Από το να παραμείνω ζωντανός στις καρδιές και το μυαλό του κοινού, προτιμώ να παραμείνω ζωντανός στο διαμέρισμά μου».
Ο Γούντι Άλεν, με τη μοναδική του ικανότητα να λέει ιστορίες, καταθέτει μια απολαυστική και αφοπλιστική αυτοβιογραφία-best seller των NEW YORK TIMES, USA TODAY, LOS ANGELES TIMES και PUBLISHER’S WEEKLY.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΥΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΣ
ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ ΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΟΥ
ΣΕ ΜΙΑ ΑΠΟΛΑΥΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΦΟΠΛΙΣΤΙΚΗ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ.

ΜΠΕΣΤ ΣΕΛΕΡ ΤΩΝ New York Times, USA Today, Los Angeles Times ΚΑΙ Publisher’s Weekly
Με τη μοναδική του ικανότητα να λέει ιστορίες, ο Γούντι Άλεν μάς γυρίζει πίσω στην παιδική του ηλικία στο Μπρούκλιν· στα πρώτα χρόνια της αμερικανικής τηλεόρασης, όταν εργάστηκε ως ευθυμογράφος σε τηλεοπτικές επιθεωρήσεις στο πλευρό θρυλικών μορφών, όπως ο Μελ Μπρουκς και ο Νιλ Σάιμον· στα κλαμπ όπου εμφανιζόταν ως αυτοσχεδιαστικός κωμικός παλεύοντας να αναγνωριστεί το ταλέντο του και να βρει τον δρόμο προς την επιτυχία.

 Κι ύστερα μας ταξιδεύει στον κόσμο των κινηματογραφικών πλατό, όταν πλέον άρχισε να γυρίζει τις πρώτες του κωμωδίες (Ζητείται εγκέφαλος για ληστεία, Μπανάνες, Τα πάντα γύρω από το σεξ), και μας ξεναγεί στην εξηντάχρονη παραγωγικότατη καριέρα του στο σινεμά, από τις κλασικές ταινίες του (Ο νευρικός εραστής, Μανχάταν, Η Χάνα και οι αδελφές της) ως τις πιο πρόσφατες (Μεσάνυχτα στο Παρίσι, Μια βροχερή μέρα στη Νέα Υόρκη). Παράλληλα μας μιλά για τους γάμους του, τους έρωτές του και τις διάσημες φιλίες του, για την τζαζ μουσική που αγαπά να παίζει, για τα βιβλία του και τα θεατρικά του έργα, ενώ μαθαίνουμε για τους δαίμονές του, τα λάθη και τις επιτυχίες του και για τους ανθρώπους που τον σημάδεψαν.

Στις 12 Ιανουαρίου έχει γενέθλια ένας από τους συγκλονιστικότερους στυλίστες του λόγου, ο Χαρούκι Μουρακάμι. Γεννημένος στο Κιότο τον Ιανουάριο του 1949, διαθέτει ένα πολυπληθές παγκόσμιο κοινό, που περιμένει κάθε του βιβλίο, κάθε του συνέντευξη και κάθε του εμφάνιση με ιερή αφοσίωση, και αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο, είναι το δώρο των γενεθλίων του, θα έλεγα, για μια ζωή που ο ίδιος αφιέρωσε στην καλή λογοτεχνία, αναφέρει σε άρθρο του στο περιοδικό Κ της Καθημερινής ο Άθως Δημουλάς. Πόσα πράγματα γνωρίζετε όμως για τον Μουρακάμι πέρα από τα βιβλία του; Έχει περιγραφεί από τους ξένους κριτικούς ως εξής: Εκθέτει οράματα αντάξια της Αποκαλύψεως. Αλλά δε μοιάζει με προφήτη της Διαθήκης. Περισσότερο μοιάζει με παράξενο παραμυθά, που φροντίζει, για αντίβαρο, να αναμαθαίνει στο κοινό του τις πρώτες του ανάγκες: πώς να λέει απλά πεινάω, χαίρομαι, ερωτεύομαι. Ο ίδιος εξομολογείται ότι όνειρο ζωής του είναι να κάθεται απομονωμένος στον πάτο ενός πηγαδιού: «Έχω εμμονή με το πηγάδι. Και με τον ελέφαντα. Και με το ψυγείο. Και τη γάτα. Και το σιδέρωμα. Σιδερώνω και τα ρούχα της γυναίκας μου. Δεν μπορώ να τις εξηγήσω τις εμμονές μου». Όσο δε για τη φαντασία του; «Είναι σαν ένα ζώο. Κι αυτό που πρέπει να κάνω είναι να την κρατάω ζωντανή», λέει. «Το πρώτο μου μυθιστόρημα το έγραψα το 1979. Έκτοτε γράφω όλα μου τα βιβλία σε πρώτο πρόσωπο. Προσπάθησα κάποιες φορές να γράψω σε τρίτο πρόσωπο και κάθε φορά αισθάνομαι άβολα, σαν να κοιτάζω τα πράγματα αφ’ υψηλού. Θέλω να είμαι στο ίδιο επίπεδο με τους χαρακτήρες μου. Είναι θέμα δημοκρατίας!» εξηγεί και δε δειλιάζει μπροστά σε τίποτα. Δημιουργεί έναν κόσμο με θεούς και δαίμονες, καλό και κακό, ωραίο και γκροτέσκο, φως και ζόφο, φαντασία και πραγματικότητα, συνθέτοντας τελικά οντολογικούς μύθους που σε εθίζουν στη γραφή του. Μια γραφή που εισχωρεί στον πυρήνα της ύπαρξης, συλλαμβάνοντας την ποιητικότητα της ανθρώπινης ψυχής. Ο Ιάπωνας συγγραφέας, που έχει τιμηθεί με τα βραβεία Franz Kafka, Jerusalem και Yomiury, βρίσκεται σταθερά ανάμεσα στους υποψηφίους για το βραβείο Νομπέλ και σε βυθίζει σε κόσμους όπου οι γάτες μιλούν, τα ψάρια πέφτουν απ’ τον ουρανό και τα πνεύματα γλιστρούν έξω από τα σώματα για να κάνουν έρωτα ή να διαπράξουν φόνο. Στον Μουρακάμι ο λυρισμός μετατοπίζεται προς το υπαρξιακό δράμα και το μυστήριο του θρίλερ παραπέμπει σε ένα ψυχικό μυστήριο. Με αφήγηση που υπνωτίζει, αναζητά την ισορροπία ανάμεσα στον εαυτό και τον Άλλο, ανάμεσα στην αυτοσυνείδηση και την αλληλοκατανόηση, τη σκέψη, τη συμπάθεια και την αγάπη. Για όλα αυτά τα σπάνια χαρίσματά του αλλά και επειδή στις ιστορίες του μπορούν να συμβούν τα πάντα –μα τα πάντα!– έχει καταλήξει να θεωρείται κλασικός.

Από τις Εκδόσεις μας κυκλοφορούν τα έργα του ΝΟΡΒΗΓΙΚΟ ΔΑΣΟΣ, ΤΙΣ ΜΙΚΡΕΣ ΩΡΕΣ, το τρίτομο magnum opus του 1Q84, Ο ΑΧΡΩΜΟΣ ΤΣΟΥΚΟΥΡΟΥ ΤΑΖΑΚΙ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ και Ο ΚΑΦΚΑ ΣΤΗΝ ΑΚΤΗ, τώρα πια με νέα εξώφυλλα, διά χειρός ενός από τους πιο διάσημους graphic designers στον κόσμο. Ο λόγος για τον πολυτάλαντο Noma Bar ,έργα του οποίου έχουν κοσμήσει μερικά από τα μεγαλύτερα διεθνή έντυπα. Ο Ισραηλινός εικονογράφος με το χαρακτηριστικό μινιμαλιστικό στιλ είχε ως εργαλεία του τον κύκλο και τον συνδυασμό του άσπρου, του μαύρου και του κόκκινου. Αποτέλεσμα ήταν να παραδώσει μικρά, ζηλευτά έργα τέχνης, που δεν πρέπει να λείπουν από καμιά βιβλιοθήκη.

Στο βιβλίο μου «Καθρέφτες και είδωλα», η Στέλλα και η Κατερίνα, αντικρύζουν το χειρότερο πρόσωπο της βίας. Τη βία μέσα στο σπίτι τους, μέσα σε εκείνο το χώρο, που θα έπρεπε να είναι ένα απόλυτα ασφαλές και προστατευμένο καταφύγιο για κάθε άνθρωπο. Η Στέλλα και η Κατερίνα, δοκιμάζονται σκληρά, θυσιάζονται η μία για την άλλη, φτάνουν στα άκρα. Η Στέλλα και η Κατερίνα είναι φανταστικά πρόσωπα.

Μέχρι να τελειώσεις την ανάγνωση αυτού του κειμένου, κάπου στον κόσμο, κάποια εικοσάχρονη θα κακοποιηθεί και θα δολοφονηθεί από τον σύντροφό της· κάποια δωδεκάχρονη θα εξαναγκαστεί σε γάμο· κάποια τετράχρονη θα υποστεί ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων· κάποια τριαντάχρονη θα χάσει τη δουλειά της γιατί δεν υπέκυψε στις σεξουαλικές πιέσεις του εργοδότη της· κάποια θα βιαστεί από τον πατέρα της· κάποια θα πουληθεί σαν σεξουαλικό παιχνίδι· κάποια θα ξυλοκοπηθεί για πολλοστή φορά από τον σύζυγό της. Ο κατάλογος δεν έχει τέλος. Και όλες αυτές οι «κάποιες» έχουν ένα και μόνο κοινό: Είναι γυναίκες.

Υπάρχει μια μορφή βίας που αγγίζει ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους. Ένα δισεκατομμύριο γυναίκες. Λέγεται έμφυλη βία και είναι η βία που δέχεται ένας άνθρωπος λόγω ενός τυχαίου βιολογικού γεγονότος. Του φύλου του.

Στην πολιτισμένη μας Ευρωπαϊκή Ένωση, μία στις τρεις γυναίκες θα υποστεί κάποιας μορφής βία τουλάχιστον μία φορά στη ζωή της. Στις λιγότερο «πολιτισμένες» κοινωνίες, το ποσοστό φτάνει τις εφτά στις δέκα.

Συνήθως ο «δράστης» ανήκει στον στενό οικογενειακό κύκλο του θύματος, και στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων είναι ο σύζυγος ή ο σύντροφος. Εκείνος που κανονικά θα έπρεπε να είναι το ασφαλές καταφύγιο και το στοργικό χάδι.

Η βία έχει πολλά πρόσωπα. Είναι το χέρι που σηκώνεται για να χτυπήσει· είναι το στόμα που βρίζει και ταπεινώνει· είναι η απειλή πως, αν αντιδράσεις, δε θα ξαναδείς τα παιδιά σου ή πως εσύ και τα παιδιά σου θα πεινάσετε· είναι η περιφρόνηση, η αδιαφορία και η εγκατάλειψη· είναι ο ασφυκτικός έλεγχος και η καταπίεση· είναι ο σεξουαλικός εξαναγκασμός και η εκμετάλλευση.

Περισσότερες από τις μισές γυναίκες που βιώνουν μια τέτοια κατάσταση δε μιλούν. Υπομένουν το μαρτύριό τους σιωπηλά και με κατεβασμένο κεφάλι. Γιατί η γυναίκα-θύμα δέχεται από παντού κριτική. Ο βασανιστής της την κατηγορεί πως προκαλεί η ίδια την τιμωρία της. Πως εκείνη φταίει, πως εκείνη τον αναγκάζει να της φερθεί βάναυσα. Οι «απ’ έξω», συνήθως τα μέλη της πατρικής οικογένειας, την επικρίνουν που δε φεύγει, που δεν αντιδρά, που δεν προστατεύει τον εαυτό της. Παρόλο που συνήθως οι ίδιοι την έχουν «εκπαιδεύσει» να δέχεται κάποιας μορφής κακοποίηση. Και κάπως έτσι, εκείνη καταλήγει να σκύβει ακόμα περισσότερο το κεφάλι.

Σχετικές έρευνες αποδεικνύουν πως η καραντίνα έχει αυξήσει δραματικά τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και βίας κατά των γυναικών. Αλλά δεν είναι η καραντίνα που γεννά τη βία. Ο εγκλεισμός δίνει απλώς περισσότερες ευκαιρίες για το ξέσπασμα της βίας. Το άγχος της πανδημίας, η ανεργία, η οικονομική στενότητα, δίνουν απλώς περισσότερες αφορμές. Όμως, το μοτίβο της βίαιης συμπεριφοράς προϋπάρχει, δεν είναι προϊόν καραντίνας.

Υπάρχει μια αδιαμφισβήτητη αλήθεια. Η έμφυλη βία είναι μια κακοφορμισμένη πληγή στο πρόσωπο της ανθρωπότητας, με τεράστιες και πολύπλευρες προεκτάσεις. Όσο το φαινόμενο της έμφυλης βίας συνεχίζει να αποτελεί παθογένεια της ανθρώπινης κοινωνίας, είναι σίγουρο πως η ισότητα των φύλων είναι ακόμα μακριά. Και όσο δεν υπάρχει πραγματική ισότητα, είναι σίγουρο πως η έμφυλη βία θα αναπαράγεται και θα διαιωνίζεται.

Όλοι μα όλοι μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Όλοι μα όλοι μπορούμε να γίνουμε φορείς αλλαγής. Αν είσαι γονιός, μεγάλωσε σωστά τα παιδιά σου. Δίδαξέ τα με το παράδειγμά σου, και όχι μόνο με λόγια, να σέβονται τον εαυτό τους και τους άλλους. Αν είσαι δάσκαλος, μάθε στα παιδιά πως η αξία του ανθρώπου δεν έχει φύλο, ούτε χρώμα, ούτε θρήσκευμα, ούτε εθνικότητα. Η αξία των ανθρώπων είναι ίδια, και είναι πάνω και πέρα από τις μεταξύ τους διαφορές. Αν είσαι εργοδότης, δώσε τις ίδιες ευκαιρίες στη γυναίκα-εργαζόμενη, μην την τιμωρείς που είναι ή πρόκειται να γίνει μάνα. Αν είσαι απλά ένας πολίτης, στήριξε γυναικείες οργανώσεις, στείλε τους σωστούς ανθρώπους στο κοινοβούλιο και πάνω απ’ όλα στάσου δίπλα στη γυναίκα της διπλανής πόρτας που γνωρίζεις πως κακοποιείται. Και αν είσαι θύμα κακοποίησης, μη σωπαίνεις άλλο. Δεν είσαι μόνη σου. Ζήτα βοήθεια από τις διάφορες κοινωνικές δομές της πολιτείας, απευθύνσου στην αστυνομία, δράσε, μίλα. Η ζωή σου είναι ένας καθρέφτης. Μην επιλέγεις να βλέπεις το είδωλό σου σημαδεμένο σε σώμα και ψυχή. Όποια και να είσαι, όπου και να είσαι, σου αξίζει κάτι καλύτερο.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Μυστικά, ψέματα και ανομολόγητες ενοχές. Εγκλήματα που αναζητούν επιτακτικά τους δράστες τους. Η υπέρτατη θυσία μιας μάνας που ζητά δικαίωση.
Μέσα από το κελί της η Στέλλα αφηγείται. Περιδιαβάζει στις φτωχογειτονιές της στερημένης παιδικής ηλικίας της∙ στους κακόφημους δρόμους της εφιαλτικής εφηβείας της∙ στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα όπου ακόνισε το μυαλό και την ψυχή της, αποφασισμένη να δώσει αξία και νόημα στην ύπαρξή της∙ στις δικαστικές αίθουσες όπου της έταξαν μια λαμπρή καριέρα δικηγόρου∙ στην πολυτελή έπαυλη της οικογένειας Μόραλη, όπου έλπιζε ότι θα δραπετεύσει οριστικά από τη μοίρα της, ότι θα βρει τον έρωτα, τη θαλπωρή και τη γαλήνη.
Όμως, η ζωή δε μένει ποτέ απλήρωτη. Η συνάντηση με το πεπρωμένο είναι αναπόδραστη. Και η Στέλλα πρέπει να επιλέξει τον καθρέφτη της και να αποδείξει από τι είναι φτιαγμένη. Κι ύστερα να κοιτάξει το είδωλό της κατάματα, διεκδικώντας την εξιλέωση και την ελπίδα που η ζωή τής αρνήθηκε.

Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Η ΕΛΕΝΑ ΓΚΙΚΑ-ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗ γεννήθηκε το 1973. Σπούδασε αρχικά Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων, στη συνέχεια Πολιτικές Επιστήμες και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο στη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού, ενώ συνεχίζει τις σπουδές της φοιτώντας στη Νομική Σχολή Αθηνών. Εργάστηκε σε μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις ως διοικητικό στέλεχος και από το 2009 έχει τη θέση της Διευθύντριας Ανθρώπινου Δυναμικού στο ξενοδοχειακό συγκρότημα Costa Navarino.  Έχει ζήσει σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και ταξιδεύει συχνά. Τα τελευταία χρόνια ζει  μόνιμα στην πόλη της Μεσσήνης με τον σύζυγό της και τα δυο παιδιά τους. Γράφει ερασιτεχνικά από τα μαθητικά της χρόνια, κυρίως διηγήματα, μονόπρακτα θεατρικά έργα και ποιήματα. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν επίσης το μυθιστόρημά της ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΩΛΑ και το βιβλίο 7+1 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΑΜΑΡΤΗΜΑΤΑ ΗΓΕΣΙΑΣ.

Σήμερα ο Κώστας Ταχτσής είναι πολλαπλά επίκαιρος, πολλαπλά ενοχλητικός και πολλαπλά ενδιαφέρων, τόσο ως ανήσυχη προσωπικότητα με ευρω-αμερικανική κουλτούρα όσο και ως συγγραφέας-ανατόμος της ελληνικής ιδιοσυγκρασίας. Αυτό θα αναδειχθεί με την παράλληλη κυκλοφορία από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, σε συνεργασία με την αδελφή του Ελπίδα Αρτέμη και την ανιψιά του Έλλη Αρτέμη, όλων των βιβλίων του που εκδόθηκαν όσο ζούσε. Δηλαδή του μυθιστορήματός του, των διηγημάτων και των αυτοβιογραφικών κειμένων του καθώς και των ποιητικών συλλογών του, που κυκλοφόρησαν με δική του πρωτοβουλία, στο διάστημα 1951-1979.

Αυτός που ήταν μπροστά από την εποχή του, μπροστά από τη Μεταπολίτευση, σήμερα με το πολυσχιδές έργο του, με τις συχνά αιρετικές απόψεις του και με την αντισυμβατική στάση ζωής του θα ήταν στο κέντρο της δικής μας εποχής, της γεμάτης ανατροπές αυγής του 21ου αιώνα.

Τα γραπτά του, οι απόψεις του, η καθημερινότητά του αναμετρήθηκαν με την ελληνική κοινωνία, με τις αγκυλώσεις της και με τα συντηρητικά αντανακλαστικά της, πολύ πριν να αναπτυχθούν στα αμερικανικά, ευρωπαϊκά και ελληνικά Πανεπιστήμια οι διεπιστημονικές Σπουδές Φύλου, πολύ πριν να ψηφιστούν στην Ελλάδα οι ρηξικέλευθοι νόμοι για την επέκταση του Συμφώνου Συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια (2015), και για την αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου (2017), πολύ πριν το λιντσάρισμα (2018) του ακτιβιστή της ΛΟΑΤΚΙ (LGBDQ) κοινότητας, Ζακ Κωστόπουλου, στο κέντρο της Αθήνας… Ταυτόχρονα, όμως, διασταυρώθηκαν με την πιο πρωτοποριακή αλλά και με την πιο δημοφιλή πτυχή της πολιτιστικής ζωής στην Ελλάδα. Από τη μια ήταν το περιοδικό Πάλι, κι από την άλλη οι παραστάσεις του Αριστοφάνη (από το 1976) του οποίου μετέφρασε με γλωσσική ευφορία τέσσερις κωμωδίες, καθώς και άλλες εμβληματικές παραστάσεις (όπως η «Φιλουμένα Μαρτουράνο» του Ντε Φιλίπο) με σπουδαίους σκηνοθέτες και ηθοποιούς. Και μετά τον θάνατό του, ακολούθησε η πρώτη διασκευή του …Στεφανιού σε σίριαλ (1995-96) ή σε θεατρικά έργα, που αναβίωσαν με επιτυχία, μετά το 2009, το Τρίτο στεφάνι στη σκηνή, και θα εξακολουθήσουν να το αναβιώνουν.

Το τέλος του Κώστα Ταχτσή στις 26 Αυγούστου 1988 θυμίζει το τέλος όλων των άλλων «καταραμένων» της Τέχνης, από τον Ρεμπώ ως τον Ζενέ και τον Παζολίνι ή τον Κουμανταρέα, σπουδαίο πεζογράφο, φίλο του Ταχτσή, που δολοφονήθηκε με αγριότητα στην Κυψέλη το 2014. Είναι το τέλος της παράτολμης και διαβρωτικής πορείας ενός χαρισματικού ανθρώπου που σπαταλήθηκε στα πάθη του αλλά στη δουλειά του ήταν άτεγκτος με τον εαυτό του και δεν έκανε καμία αβαρία στο όνομα της γραφής. Κατέβηκε συνειδητά στην γκρίζα ζώνη ανάμεσα στον δικό του παράδεισο και στην κόλαση, αναλαμβάνοντας το κόστος που είχε αυτό στην προσωπική ζωή του, αλλά ταυτόχρονα παρέμεινε πάντα στα χαρακώματα ενάντια στην επερχόμενη βαρβαρότητα. Γι’ αυτό διαβάζεται σήμερα και από νεότερες γενιές, γι’ αυτό το κορυφαίο έργο του, το Τρίτο στεφάνι, έχει κεντρική θέση στον μικρό κατάλογο των long sellers της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Δε μπορώ, όχι, δε μπορώ να την υποφέρω πια!… Τι πληγή είν’ αυτή που μου ’στειλες, θε μου; Τι αμαρτίες έχω κάνει για να με τιμωρείς τόσο σκληρά; Ως πότε θα την έχω στην καμπούρα μου; Ως πότε θα ’μαι υποχρεωμένη να την ανέχομαι, να βλέπω τη μούρη της, ν’ ακούω τη φωνή της, ως πότε; Δε θα βρεθεί επιτέλους κανένας στραβός χριστιανός να την πάρει, ν’ απαλλαγώ απ’ αυτό το έκτρωμα της φύσεως, που μ’ άφησε ο πατέρας της για να μ’ εκδικηθεί – που χαΐρι και προκοπή να μη δουν εκείνοι που δε μ’ άφησαν να κάνω την έκτρωση!…

Φωτογραφίες από την παράσταση

Γράφει η Μικέλα Χαρτουλάρη

Η Μικέλα Χαρτουλάρη είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών και του Γαλλικού Ινστιτούτου Τύπου, το οποίο υπαγόταν στο Πανεπιστήμιο Paris II του Παρισιού. Το 1994 συμμετείχε στην Ομάδα Εργασίας του Υπ. Πολιτισμού Θάνου Μικρούτσικου για την Εθνική Πολιτική Βιβλίου, με υπεύθυνη τη Μυρσίνη Ζορμπά. Ξεκίνησε τη δημοσιογραφική καριέρα της από το πολιτικό περιοδικό «Αντί» και συνέχισε στα «Νέα», όπου εργάστηκε επί 29 χρόνια, αρχικά ως ρεπόρτερ στον τομέα του πολιτισμού (γράμματα, κινηματογράφος, αρχαιολογία, Υπουργείο Πολιτισμού) και στη συνέχεια για έξι χρόνια ως υπεύθυνη των σελίδων πολιτισμού. Δημιούργησε και εμψύχωσε επί 12 χρόνια, μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2012, το «Βιβλιοδρόμιο», ένα παρεμβατικό ένθετο για το βιβλίο της εφημερίδας «Τα Νέα», το οποίο γνώρισε ακμή στα χρόνια της διεύθυνσης του Παντελή Καψή. Παράλληλα κρατούσε μια στήλη γνώμης για τη λογοτεχνική ζωή και τους νέους τίτλους σε ελληνικές ή ξένες εκδόσεις, ενώ υπέγραφε συνεντεύξεις προσωπικοτήτων από τον χώρο του πνεύματος. Μεταξύ 2006-2013 συνεργάστηκε με τον Ανταίο Χρυσοστομίδη στην τηλεοπτική σειρά της ΕΤ 1 «Οι κεραίες της εποχής μας», με αντικείμενο συνεντεύξεις με εκλεκτές προσωπικότητες από τον διεθνή χώρο των γραμμάτων στον ιδιαίτερο «χώρο» εργασίας τους. Μετά τον πρόωρο θάνατο του Ανταίου Χρυσοστομίδη, το 2015, επιμελήθηκε τον συλλογικό τόμο στη μνήμη του από τις εκδόσεις Άγρα, Ίκαρος και Καστανιώτης («Αντίδωρο για τον Ανταίο Χρυσοστομίδη», 2016). Σήμερα εργάζεται ως πολιτιστική συντάκτρια στην «Εφημερίδα των Συντακτών» και ως αρχισυντάκτρια στο online περιοδικό «Χρόνος»

ΣΗΜΕΡΑ ΟΛΟΙ ΕΙΝΑΙ ΠΩΛΗΤΕΣ

Οι πλέον δημοφιλείς ομιλητές του TED δίνουν ομιλίες που ξεχωρίζουν μέσα σε έναν ωκεανό ιδεών. Όπως σημειώνει ο Ντάνιελ Πινκ στο To Sell Is Human (Είναι ανθρώπινο να πουλάς): «Είτε μας αρέσει είτε όχι, σήμερα όλοι είμαστε πωλητές».
Εάν έχετε δεχθεί πρόσκληση να μιλήσετε στο TED, αυτό το βιβλίο θα γίνει η Βίβλος σας. Εάν δε σας έχουν καλέσει για ομιλία στο TED κι ούτε έχετε καμία τέτοια πρόθεση, το βιβλίο αυτό θα συνεχίσει να συγκαταλέγεται στα πολυτιμότερα βιβλία που διαβάσατε ποτέ, καθώς θα σας μάθει πώς να πουλάτε τον εαυτό και τις ιδέες σας με τρόπο απόλυτα πειστικό. Θα σας μάθει πώς να ενσωματώνετε τα στοιχεία που μοιράζονται όλοι οι εμπνευσμένοι ομιλητές και θα σας δείξει πώς να επαναπροσδιορίσετε την εικόνα που έχετε για τον εαυτό σας ως ηγέτη και ομιλητή.
Θυμηθείτε πως αν δεν μπορέσετε να αποτελέσετε πηγή έμπνευσης για κάποιον, οι ιδέες σας δε θα έχουν σημασία όσο υπέροχες κι αν είναι. Οι ιδέες είναι τόσο καλές όσο και οι πράξεις που συνδέονται με τη μετάδοσή τους.

ΤΟ ΜΙΛΑ ΟΠΩΣ ΣΤΟ TED χωρίζεται σε τρία μέρη, το καθένα από τα οποία αποκαλύπτει τρία στοιχεία μίας εμπνευσμένης ομιλίας. Οι πιο συναρπαστικές ομιλίες είναι:

• ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ — Αγγίζουν την καρδιά μας.
• ΠΡΩΤΟΤΥΠΕΣ — Μας διδάσκουν κάτι καινούργιο.
• ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ — Το περιεχόμενο που παρουσιάζουν μας μένει αξέχαστο.

ΔΕΣ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Στο Top 10 της Wall Street Journal
Οι ιδέες είναι το νόμισμα του 21ου αιώνα. Για να πετύχετε, πρέπει να μπορείτε να πουλήσετε τις ιδέες σας πειστικά. Αυτό είναι που θα σας βοηθήσει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο να πραγματοποιήσετε τα όνειρά σας. Πολλοί άνθρωποι διστάζουν να μιλήσουν σε κόσμο ή δεν πιστεύουν ότι μπορούν να κάνουν μια επιτυχημένη παρουσίαση.
Ο εκπαιδευτής ομιλητών και συγγραφέας best sellers Κάρμιν Γκάλο αναζητά την ουσία μιας καλής παρουσίασης αναλύοντας τα φημισμένα TED Talks, τις διαλέξεις που έδωσαν νέα διάσταση στον όρο «πετυχημένη ομιλία». TED σημαίνει Technology, Entertainment και Design. Τα TED Talks προσελκύουν τα κορυφαία μυαλά της εποχής μας, και οι ομιλίες τους εμπνέουν και χαράζουν νέους δρόμους. Αλλά τι είναι αυτό που τις κάνει τόσο ξεχωριστές;

Ο Κάρμιν Γκάλο ανέλυσε εκατοντάδες ομιλίες για να βρει τα εννέα μυστικά που κρύβουν όλες οι επιτυχημένες διαλέξεις TED. Συζήτησε επίσης με τους πιο δημοφιλείς ομιλητές αλλά και με κορυφαίους ερευνητές της ψυχολογίας, της επικοινωνίας και της νευρολογικής επιστήμης.
Βήμα βήμα, στο βιβλίο αυτό, εξηγεί πώς μπορεί καθένας από εμάς να κάνει μια ομιλία που να συναρπάζει, να πείθει και να μένει αξέχαστη.
Το βιβλίο αυτό εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του Κάρμιν Γκάλο. Δεν εκδίδεται υπό την αιγίδα ούτε με την έγκριση των TED Talks.

Ο αδελφικός δεσμός είναι το πιο δραματικό, το πιο αιματηρό πεδίο μάχης όταν τύχει τα αδέλφια να στραφούν το ένα ενάντια στο άλλο. Η μητρότητα γίνεται η πιο οδυνηρή, η πιο κοφτερή λεπίδα, όταν η μάνα δεν μπορεί να αγαπήσει το παιδί της. Οι εραστές που χωρίστηκαν βίαια από το χέρι της μοίρας μένουν κορμιά μισά, ακρωτηριασμένα, με τραύματα που χάσκουν πάντα ανοιχτά αιμορραγώντας, λαχταρώντας το σμίξιμο που στερήθηκαν. Πώς μπορούν να βρουν γαλήνη ψυχές που βασάνισαν και βασανίστηκαν τόσο βάναυσα;

Το Η ΖΩΗ ΠΟΥ ΣΟΥ ’ΚΛΕΨΑ είναι η απάντηση στην ανάγκη της ψυχής μου να πιστέψει. Να αφεθεί στη γλυκιά, παρήγορη σκέψη πως δεν μπορεί όλα να χάνονται. Πως δε γίνεται να μην έχουμε δεύτερη ευκαιρία. Πως δεν μπορεί να έρθει πραγματικά το τέλος πριν το τέλειο. Έχω ανάγκη να πιστέψω πως η ψυχή μας είναι άχρονη. Πως οι άνθρωποι και τα γεγονότα που μας καθόρισαν, που μας συγκλόνισαν, που άλλαξαν την πορεία μας, δεν άφησαν τα ίχνη τους πάνω σε άμμο. Επειδή κάποια χρέη δεν πρέπει να παραγράφονται. Ούτε με τον θάνατο. Και κάποιοι έρωτες δε γίνεται να σβήσουν. Ούτε με τον θάνατο.

Έχω ανάγκη να πιστέψω πως όλα κινούνται αέναα προς την τελείωση. Πως η δικαιοσύνη δεν είναι μια θεωρητική έννοια. Δεν είναι απλά ένα εργαλείο κοινωνικής συνύπαρξης, αφημένο αποκλειστικά στα χέρια θνητών δικαστών, που ίσως καταφέρουν, ή ίσως και όχι, να την αποδώσουν μέσα σε αίθουσες δικαστηρίων. Έχω ανάγκη να πιστέψω πως το δίκαιο και η πραγμάτωσή του αποτελούν αυτοσκοπό της ανθρώπινης ψυχής. Και πως μέχρι να το κοινωνήσει ως τα κατάβαθά της, η ψυχή δε θα πάψει ποτέ να το αναζητά. Ούτε με τον θάνατο.

Έχω ανάγκη να πιστέψω πως υπάρχει κι εκείνος ο έρωτας, που δεν είναι τυχαίος. Που δεν είναι προϊόν συμπτώσεων. Που είναι τόσο απόλυτος και δυνατός, ώστε να μην τον αποτρέπει ούτε ο χώρος, ούτε ο χρόνος. Που ακόμα και στην ασύλληπτη απεραντοσύνη ενός άπειρου χωρόχρονου, θα βρίσκει τρόπο να διασταυρώσει τα μονοπάτια των αληθινών εραστών.

Το Η ΖΩΗ ΠΟΥ ΣΟΥ ’ΚΛΕΨΑ είναι μια ιστορία έρωτα και ακάματης αναζήτησης του δικαίου. Είναι μια ιστορία για τα ανθρώπινα πάθη, τις ανθρώπινες αδυναμίες αλλά και την ακατανίκητη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής. Μια ιστορία ανθρώπων, που βάφτηκε κόκκινη από το αίμα αθώων αλλά και από την άσβεστη φλόγα του έρωτα.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Δυο δίδυμες αδελφές και ένας άντρας ανάμεσά τους. Αγάπη, καθήκον και έρωτας μπλέκονται, συγκρούονται, χωρίζονται βίαια και ξανασμίγουν σε μια διαδρομή χωρίς τέρμα.  Ένα γαϊτανάκι ψυχών που τις δένει ένας βαρύς όρκος και ένας ανεκπλήρωτος έρωτας.
Από το σήμερα στο μακρινό χθες, πάντα με φόντο τη μυστηριακή καστροπολιτεία του Μυστρά, οι δίδυμες δε θα πάψουν να αναζητούν τη λύτρωση.
Επειδή κάποιες ψυχές δεν τις γαληνεύει ο θάνατος.
Επειδή κάποιους έρωτες δεν τους νικά ο χρόνος.

Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Η ΕΛΕΝΑ ΓΚΙΚΑ-ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗ γεννήθηκε το 1973. Σπούδασε αρχικά Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων, στη συνέχεια Πολιτικές Επιστήμες και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο στη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού, ενώ συνεχίζει τις σπουδές της φοιτώντας στη Νομική Σχολή Αθηνών. Εργάστηκε σε μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις ως διοικητικό στέλεχος και από το 2009 έχει τη θέση της Διευθύντριας Ανθρώπινου Δυναμικού στο ξενοδοχειακό συγκρότημα Costa Navarino.  Έχει ζήσει σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και ταξιδεύει συχνά. Τα τελευταία χρόνια ζει  μόνιμα στην πόλη της Μεσσήνης με τον σύζυγό της και τα δυο παιδιά τους. Γράφει ερασιτεχνικά από τα μαθητικά της χρόνια, κυρίως διηγήματα, μονόπρακτα θεατρικά έργα και ποιήματα. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν επίσης το μυθιστόρημά της ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΩΛΑ και το βιβλίο 7+1 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΑΜΑΡΤΗΜΑΤΑ ΗΓΕΣΙΑΣ.

Το καλοκαίρι του 2001 έκανα διακοπές με την οικογένειά μου και κάποιους φίλους μας στη βόρεια Κρήτη, όχι πολύ μακριά από τον Άγιο Νικόλαο. Τα περισσότερα καλοκαίρια ερχόμασταν διακοπές στην Ελλάδα, με τον επιμέρους προορισμό να επιλέγεται τυχαία από τους φίλους μας.

Εκείνη τη χρονιά μέναμε σε ένα συγκρότημα ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων, με στοιχειώδεις εγκαταστάσεις και μια πισίνα διαμορφωμένη εξαιρετικά άβολα στο σχήμα της Κρήτης. Το επαναλαμβανόμενο μοτίβο των διακοπών ήταν να περνούμε τα πρωινά στην παραλία και ύστερα να επισκεπτόμαστε κάποιο αξιοθέατο το απόγευμα. Ως το τέλος της πρώτης εβδομάδας είχαμε επισκεφθεί όλους τους αρχαιολογικούς χώρους που υπάρχουν διάσπαρτοι στην περιοχή, καθώς και κάθε πιθανό μουσείο. Μεταξύ αυτών και ένα ολόκληρο μουσείο αφιερωμένο στο λουλούδι ίρις και στις ιστορικές χρήσεις του στη βαφή νημάτων και υφασμάτων. Εμένα μου άρεσαν όλα τα μουσεία, αλλά, όπως ήταν μάλλον αναμενόμενο, τα παιδιά μου δεν είχαν ενθουσιαστεί (ειδικά με το τελευταίο μουσείο). Τότε ήταν δέκα και οκτώ χρονών, αντίστοιχα, και γκρίνιαζαν πως ήθελαν να περνούν όλη τη μέρα τους παίζοντας στην παραλία. Κι εγώ το ίδιο θα έκανα στην ηλικία τους, όμως, παρότι τα συμπονούσα, ήμουν αποφασισμένη να τηρήσω πιστά την αποστολή των γονέων να μαθαίνουν πράγματα στα παιδιά τους, ακόμα και στις καλοκαιρινές διακοπές. Ήδη από τότε η Ελλάδα δεν ήταν για μένα απλώς ένας τόπος επιδίωξης απολαύσεων.

Το συγκεκριμένο απομεσήμερο του Ιουλίου (θυμάμαι πολύ έντονα ότι έκανε υπερβολική ζέστη) εισέπραξα άφθονα παράπονα, όταν ανακοίνωσα τον προορισμό της επίσκεψης που προγραμμάτιζα. Στον ταξιδιωτικό οδηγό είχα βρει ένα μικρό νησί που ήταν κάποτε χώρος περίθαλψης ασθενών με λέπρα. Δεν έδειξαν κανένα ενδιαφέρον. Ούτε ίχνος. Αλλά με την υπόσχεση ότι θα ανεβαίναμε σε καράβι και θα τρώγαμε παγωτό, πήραμε τελικά τον φιδογυριστό δρόμο προς την Ελούντα.

Η διαδρομή κράτησε περίπου σαράντα πέντε λεπτά και τελικά φτάσαμε στο ήσυχο χωριό Πλάκα (ένα μικρό καφενείο, λίγες ταβέρνες και κανένα κατάστημα), από όπου θα παίρναμε το καράβι για να περάσουμε απέναντι στη Σπιναλόγκα. Ήταν ήδη περασμένες τέσσερις και φτάσαμε οριακά στην ώρα μας για να επιβιβαστούμε στο τελευταίο πλεούμενο που έφευγε για το νησί.

Με τα παγωτά μας στο χέρι, σαλπάραμε. Το θαλάσσιο ταξίδι ήταν αρκετά σύντομο και, πρώτη φορά εκείνη τη μέρα, θυμάμαι πως ανακουφίστηκα από την ανυπόφορη ζέστη. Ένα ευπρόσδεκτο αεράκι φυσούσε σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής. Μέσα σε λίγα λεπτά προσεγγίσαμε τα στρογγυλεμένα τείχη της επιβλητικής ενετικής οχύρωσης και αποβιβαστήκαμε.

Αυτό που μου είχε τραβήξει την προσοχή στο σχετικό λήμμα στον ταξιδιωτικό οδηγό ήταν μια χρονολογία: 1957. Ήταν η χρονιά που ανακαλύφθηκε αποτελεσματική θεραπεία για τη λέπρα και όλοι οι κάτοικοι της Σπιναλόγκας αναχώρησαν από το νησί. Στην αντίληψή μου το γεγονός αυτό δεν ήταν τόσο μακρινό, ώστε να αποτελεί «ιστορία». Ήταν μόλις δύο χρόνια προτού γεννηθώ και για τον λόγο αυτόν μου κίνησε ιδιαίτερα την περιέργεια.

Όπως ο περισσότερος κόσμος, ήξερα ελάχιστα σχετικά με τη λέπρα και όσα ήξερα αποδείχθηκαν αναληθή. Καταρχάς, νόμιζα πως αυτή η ασθένεια ήταν τόσο μεταδοτική όσο η πανώλη και πως μπορούσε να προκαλέσει τον ακρωτηριασμό του πάσχοντα και να τον κάνει αγνώριστο μέσα σε λίγες μέρες. Πίστευα επίσης ότι η λέπρα ήταν μια ασθένεια της βιβλικής εποχής και είχε εκλείψει εδώ και χιλιετίες. Μόνο όταν πλησιάζαμε στο νησί άρχισα να συνειδητοποιώ ότι δεν ίσχυε τίποτε από αυτά. Ένας από τους φίλους μας ήταν γιατρός, δερματολόγος, και έσπευσε να μου πει μερικά από τα βασικά δεδομένα: ότι η λέπρα είναι δερματική νόσος, ότι μπορεί να αναπτυχθεί πολύ αργά και ότι είναι ιάσιμη από τα τέλη της δεκαετίας του 1950. Επίσης φρόντισε να μου πει ότι δεν οδηγεί πάντα στην παραμόρφωση που φαντάζονται πολλοί από εμάς (όπως, π.χ., φαίνεται και στην ταινία Μπεν Χουρ).

Η βάρκα έδεσε και ο «καπετάνιος» μάς είπε να έχουμε επιστρέψει σε μία ώρα. Βγάλαμε γρήγορα τα εισιτήριά μας και μπήκαμε στη σκοτεινή σήραγγα που οδηγεί στο εσωτερικό του νησιού. Δεν υπήρχαν ξεναγοί για να μας δείξουν το νησί ούτε πωλητήριο με κάποιο σχετικό βιβλίο κι έτσι ήμασταν ελεύθεροι να περιπλανηθούμε και να φανταστούμε ό,τι θέλαμε. Τώρα συνειδητοποιώ ότι αυτό έκανε την ειδοποιό διαφορά στο πώς βίωσα εκείνη τη μέρα τη Σπιναλόγκα.

Θυμάμαι πολύ έντονα τη στιγμή που περάσαμε από το σκοτάδι του τούνελ στο φως και αναδυθήκαμε στο, κατά κάποιον τρόπο, «εμπορικό κέντρο» του νησιού. Ήταν από κάθε άποψη μια μετασχηματιστική στιγμή. Άθελά μου ένιωσα να μπαίνω στη θέση κάποιου αρρώστου, όταν στάθηκε πρώτη φορά στην αρχή αυτού του δρόμου (στη Σπιναλόγκα είχαν αρχίσει να στέλνονται ασθενείς από το 1903). Οι περισσότεροι έφταναν στο νησί ξέροντας ότι δε θα έφευγαν ξανά ποτέ.

Η ομορφιά του τόπου ήταν μια έκπληξη. Περίμενα να δω κάτι που θα φάνταζε πιο πολύ σαν φυλακή παρά σαν ένα φιλόξενο ελληνικό χωριό. Υπήρχαν γλάστρες με γεράνια, αγριολούλουδα, λιακάδα πάνω στις ζεστές πέτρες. Υπήρχε διάχυτος ένας απρόσμενος ρομαντισμός. Υπήρχε ως και μια γάτα. Εκείνη την περίοδο διεξάγονταν έργα αποκατάστασης και είμαι βέβαιη πως ο φιλικός γάτος χρησίμευε στο να διατηρεί περιορισμένο τον πληθυσμό των ποντικιών. Αν μη τι άλλο, πάντως, πρόσθετε μια φιλική πινελιά.

Ξεκίνησα για τον περίπατό μου. Εκείνη την εποχή τα κτίρια ήταν σε χειρότερη κατάσταση απ’ ό,τι είναι τώρα πολλά από αυτά. Έριξα μερικές ματιές μέσα σε κάποια από τα χαμηλά σπίτια (χτισμένα στη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου) και είδα ενδείξεις μιας φυσιολογικής ζωής που δεν περίμενα να δω: μικροσκοπικά ξέφτια από ύφασμα για κουρτίνες κολλημένα στα κουφώματα, τοίχοι με μπαλώματα φωτεινής θαλασσιάς μπογιάς και ράφια που έστεκαν ακόμα στις εσοχές εσωτερικών τοίχων. Πότε πότε κάποιο παντζούρι ακουγόταν να τρίζει, κινούμενο από τον αέρα.

Υπήρχε ένας κεντρικός δρόμος, όπως σε κάθε κρητικό χωριό, με μια εκκλησούλα, έναν φούρνο, καταστήματα και ούτω καθεξής – και όλη αυτή η υποδομή με εξέπληξε. Το ενετικό δίκτυο ύδρευσης ήταν ακόμα σε καλή κατάσταση, εξίσου χρήσιμο για τη συλλογή ζωτικών όμβριων υδάτων τόσο τον 20ό αιώνα όσο και όταν κατασκευάστηκε, τρεις αιώνες νωρίτερα. Ψηλά στον ορίζοντα είδα το ογκώδες κτίριο που στέγαζε το νοσοκομείο, και στην κορυφή του δρόμου είδα μια εγκαταλειμμένη πολυκατοικία, όπου υπέθεσα ότι θα ζούσαν οι ασθενείς.

Επικρατούσε γενικά μια εξαιρετικά ζεστή και ευχάριστη ατμόσφαιρα, κάτι που μου φάνηκε παράδοξο, καθώς περίμενα να δω έναν τόπο δυστυχίας και απελπισίας. Συνειδητοποίησα, λοιπόν, ότι οι ασθενείς δεν πήγαιναν εκεί μόνο για να πεθάνουν, αλλά και για να ζήσουν.

Εκείνη την εποχή έγραφα ταξιδιωτικές στήλες για διάφορες μεγάλες εφημερίδες και περιοδικά της Βρετανίας. Το προφανές θα ήταν να έγραφα ένα σύντομο άρθρο για τη Σπιναλόγκα, με έναν τίτλο του τύπου Η ξεχασμένη αποικία των λεπρών στην Κρήτη. Πολύ γρήγορα, όμως, απέρριψα αυτό το ενδεχόμενο. Με το μυαλό μου να σφύζει από ιδέες και εντυπώσεις, μου φάνηκε εντελώς ανάρμοστο να συμπυκνώσω αυτό το εντυπωσιακό μέρος σε ένα πραγματιστικό κείμενο των 1.500 λέξεων. Υπήρχε κάτι πολύ πιο συναισθηματικό και φαντασιακό που ήθελα να εκφράσω, κάτι που δεν έχει θέση σε ένα δημο­σιο­γρα­φικό κείμενο.

Ο γύρος όλου του νησιού διήρκεσε λιγότερο από μία ώρα, αλλά αυτό ήταν αρκετό για να γεμίσω εντυπώσεις και ερωτήσεις. Όταν φτάναμε στο σημείο όπου μας είχε αφήσει ο βαρκάρης, είχα ήδη μια ιδέα σχηματισμένη στο μυαλό μου.

Ο φίλος δερματολόγος μού είχε ήδη καταστήσει σαφές ότι η λέπρα δεν αλλοίωνε το πρόσωπο και το σώμα κάθε πάσχοντα, και πως, ακόμη και στις περιπτώσεις που συνέβαινε κάτι τέτοιο, μπορούσε να πάρει δεκαετίες. Έτσι, λοιπόν, η ιδέα για μια ιστορία είχε σχηματοποιηθεί στο μυαλό μου ήδη από την ώρα που περιδιαβαίναμε το νησί, και το σενάριο αυτό έγινε ο πυρήνας του μυθιστορήματος που έγραψα στη συνέχεια.

Η κεντρική ιδέα ήταν η εξής: Μια γυναίκα ασθενής, που έχει μεταφερθεί στη Σπιναλόγκα, ερωτεύεται τον γιατρό που φτάνει στο νησί με τα φάρμακα για την ως τότε ανίατη νόσο της. Και μετά την κάνει καλά. Μια τέτοια εξέλιξη θα εμπεριείχε και μια κεντρική σύγκρουση. Η θεραπεία θα οδηγούσε σε απελευθέρωση από την ασθένεια και την αιχμαλωσία στο νησί, αλλά θα της ράγιζε και την καρδιά, γιατί θα έχανε τον άντρα που αγαπούσε. Αυτή η κεντρική ιδέα έδωσε ώθηση στην ιστορία του μυθιστορήματος, η οποία, φυσικά, εμπλουτίστηκε και επεκτάθηκε.

Στις έξι το απόγευμα είχαμε επιστρέψει στην Πλάκα και κολυμπούσαμε στην παραλία με τα βότσαλα που βρίσκεται απέναντι από τη Σπιναλόγκα. Τα νερά εκεί είναι εκπληκτικά κρυστάλλινα και θυμάμαι πως ένιωθα αναζωογονημένη και ενεργοποιημένη βγαίνοντας από τη θάλασσα. Ύστερα συναντηθήκαμε πάλι με τους φίλους μας και πήγαμε σε μία από τις ταβέρνες, όπου μοιραστήκαμε μια τεράστια πιατέλα αστακομακαρονάδα. Το θυμάμαι ολοζώντανα κι αυτό, λες και όλες οι εντυπώσεις και οι αναμνήσεις από εκείνη την ημέρα είχαν μια ιδιαίτερη ένταση και σημασία. Θυμάμαι επίσης ότι το μυαλό μου ταξίδευε «αλλού».

Τώρα πια η Σπιναλόγκα φωταγωγείται μερικές φορές τη νύχτα, αλλά εκείνο τον καιρό το νησί απλώς εξαφανιζόταν, όταν έσβηνε το φως της μέρας. Το κατάπινε το σκοτάδι. Όσο απολαμβάναμε το δείπνο μας με τους φίλους μας, το μυαλό μου συνέχισε να επιστρέφει σε εκείνο το μέρος και στην εντύπωση που μου είχε κάνει, και πήρα την απόφαση να έρθω ξανά στην Ελούντα την επομένη, όχι για να περάσω πάλι απέναντι, απλά για να δω άλλη μια φορά τη Σπιναλόγκα από μακριά και να αγοράσω κάποιο σχετικό βιβλίο που ενδεχομένως υπήρχε στα αγγλικά.

Όταν ξαναπήγα στην Ελούντα την επόμενη μέρα, αγόρασα δύο μικρούς ταξιδιωτικούς οδηγούς (από εκείνους που έχουν πιο πολλές φωτογραφίες παρά κείμενα) και τους διάβασα αμέσως μόλις επέστρεψα στο κατάλυμά μας. Περιείχαν ελάχιστες πληροφορίες, κυρίως περιγραφές των κτιρίων και μια σύντομη αναφορά στις τρεις διαφορετικές περιόδους της ιστορίας της Σπιναλόγκας: την ενετική, την οθωμανική και, τέλος, τον 20ό αιώνα, οπότε το νησί χρησιμοποιήθηκε για την απομόνωση των λεπρών. Απογοητεύτηκα λίγο. Ήλπιζα πως θα μάθαινα περισσότερα. Όμως νομίζω ότι αυτός ήταν ο λόγος που άρχισε να καλπάζει η φαντασία μου.

Αντί αυτή η έλλειψη στοιχείων που είχα στη διάθεσή μου να αποτελέσει εμπόδιο, με παρακίνησε να γίνω δημιουργική. Στις διακοπές εκείνες δεν είχα σκοπό να εργαστώ κι έτσι δεν είχα μαζί μου ούτε καν φορητό υπολογιστή. Το μόνο που είχα ήταν ένας φάκελος, μέσα στον οποίο μου είχε στείλει ορισμένες οδηγίες ο ιδιοκτήτης του καταλύματος όπου μέναμε (πώς δούλευαν το θερμοσίφωνο και η κουζίνα, την εντολή να μη ρίχνουμε το χαρτί της τουαλέτας στη λεκάνη, ποιες ταβέρνες μάς πρότεινε για φαγητό, ποιες ήταν οι καλύτερες παραλίες κ.λπ.). Κι έτσι γέμισα τον φάκελο με τα ορνιθοσκαλίσματά μου. Σε όλη την υπόλοιπη διάρκεια των διακοπών μας με διακατείχε ένα αίσθημα ικανοποίησης. Ένιωθα πως είχα κάτι σημαντικό στα χέρια μου. Δεν μπορούσα να προσδιορίσω τι ακριβώς ήταν, αλλά ήξερα ότι υπήρχε μια ιστορία που ήθελα να αφηγηθώ. Αυτό με ενθουσίαζε. Είχα πάνω από τριάντα χρόνια να γράψω μυθοπλασία (ουσιαστικά, από τότε που τελείωσα το πανεπιστήμιο). Στο πλαίσιο των σπουδών μου αλλά και ανεξάρτητα από αυτές είχα διαβάσει τα μυθιστορήματα πολλών άλλων, αλλά δεν είχα γράψει ποτέ δικό μου.

Η πρώτη μου δουλειά ήταν να βρω κάποιον που γνώριζε για τη λέπρα και να μιλήσω μαζί του. Μια επιστολή μου στην κορυφαία ειδικό στον κόσμο, η οποία εργαζόταν στην Κλινική Υγιεινής και Τροπικών Παθήσεων του Λονδίνου, απαντήθηκε άμεσα και άκρως ικανοποιητικά. Η γιατρός τότε (καθηγήτρια σήμερα) Diana Lockwood δε μου πρόσφερε μόνο τον χρόνο της, αλλά μου δάνεισε και μερικά από τα πολύτιμα συγγράμματα που είχε για το θέμα από τις δεκαετίες του 1930 και του 1950. Χάρη σε αυτά διαμόρφωσα μια αυθεντική εικόνα όχι μόνο για τις αγωγές που χρησιμοποιήθηκαν κατά καιρούς για τη θεραπεία της λέπρας, αλλά και για τις αντιλήψεις που επικρατούσαν για την ασθένεια κατά τις δεκαετίες που αφορούσαν ειδικά την περίοδο για την οποία ήθελα να γράψω. Διάβαζα προσεκτικά κάθε γραμμή αυτών των πολύτιμων και σπάνιων βιβλίων, κλειδώνοντάς τα κάθε βράδυ σε έναν πυρίμαχο φωριαμό. Έμαθα όλα όσα χρειαζόμουν να ξέρω σχετικά με τη νόσο.

Την επόμενη άνοιξη επέστρεψα στην Πλάκα και νοίκιασα ένα δωμάτιο απέναντι από τη Σπιναλόγκα. Πήρα μαζί τη μητέρα μου και η παρουσία της μου επέτρεψε να χαλαρώσω και να περάσω άφθονες ώρες σε καφετέριες και ταβέρνες. Αν ήμουν μόνη, θα τραβούσα την προσοχή, ενώ έτσι μοιάζαμε απλώς δυο γυναίκες που απολάμβαναν τη διαμονή τους στην Κρήτη. Τότε δεν ήξερα ούτε λέξη ελληνικά και η διαφορετική γλώσσα μάς καθιστούσε κατά κάποιον τρόπο απρόσιτες, πράγμα πολύτιμο για τον σκοπό μου. Ωστόσο αυτό σήμαινε και ότι δεν μπορούσα να κάνω ερωτήσεις στους ντόπιους ή να ανακαλύψω οτιδήποτε για τη ζωή στο χωριό την εποχή που λειτουργούσε ακόμα η Σπιναλόγκα. Αρκέστηκα στο να αφομοιώνω το περιβάλλον και να παρατηρώ τους ανθρώπους.

Όσο καιρό έμεινα στην Πλάκα έπαιρνα κάθε μέρα το πρώτο καΐκι για τη Σπιναλόγκα. Ο βαρκάρης θα με είχε περάσει για καμιά παράξενη. Χαμογελούσε, όταν μου πουλούσε το εισιτήριο, και δε μου έκανε καμία ερώτηση, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις δε ζήτησε καν χρήματα. Ίσως νόμιζαν πως είχα κάποιον μακρινό συγγενή που είχε ζήσει κάποτε στη Σπιναλόγκα. Η έλλειψη κοινής γλώσσας ήταν σίγουρα πλεονέκτημα εδώ.

Με κάθε επίσκεψή μου στο νησί μεγάλωνε η αγάπη μου γι’ αυτό το μοναδικό μέρος και πλήθαιναν στο μυαλό μου τα πρόσωπα και οι ιδέες για το πώς θα εξελισσόταν η ιστορία μου. Η εγγύτητα της Πλάκας στη Σπιναλόγκα δε σταμάτησε ποτέ να με εντυπωσιάζει και το γεγονός ότι από την Πλάκα μπορούσες να δεις μικρές ανθρώπινες σιλουέτες να κινούνται στην απέναντι όχθη προσέδωσε επιπλέον ένταση στην ιστορία που διαμορφωνόταν στο μυαλό μου.

Έγραψα έναν λεπτομερέστατο σκελετό της ιστορίας, κρατώντας στον νου μου δύο βασικές ιστορικές ημερομηνίες: της γερμανικής εισβολής στην Κρήτη και της ανακάλυψης της θεραπείας για τη λέπρα. Επίσης, ήθελα να συμπεριλάβω δύο γενιές πασχόντων μέσα σε μία οικογένεια, καθώς και μία μεταγενέστερη γενιά, από την οποία οι παλαιότεροι κρύβουν το παρελθόν λέπρας στην οικογένεια.

Έγραψα μια σύνοψη του μυθιστορήματος και ένα ενδεικτικό κεφάλαιο και τα έστειλα σε μια σειρά από Βρετανούς εκδότες. Πολλοί το απέρριψαν. Τους άρεσε η ιδέα μιας ιστορίας αγάπης σε ένα ελληνικό νησί, αλλά η λέπρα θεωρήθηκε όχι μόνο αναπάντεχο θέμα, αλλά και αποτρεπτικό για τις πωλήσεις. Κατά τύχη, η πρότασή μου υπέπεσε και στην αντίληψη μιας νεαρής Βρετανίδας επιμελήτριας, η οποία αντιλήφθηκε αμέσως όχι μόνο το περιεχόμενο αλλά και το «πνεύμα» της ιστορίας. Η Flora Rees (η οποία έκτοτε έχει επιμεληθεί όλα τα μυθιστορήματα που έχω γράψει) είχε περάσει μεγάλο μέρος της παιδικής της ηλικίας στην Αφρική, επειδή ο πατέρας της ήταν γιατρός τροπικών ασθενειών. Θυμόταν πάρα πολύ καλά τις μέρες που ο πατέρας της επισκεπτόταν λεπρούς και την ανησυχία που αυτό προκαλούσε στη μητέρα της, παρότι η ασθένεια αυτή ήταν πια ιάσιμη. Όπως πολλοί άνθρωποι που είχαν στενή σχέση με τη λέπρα, η Flora κατανοούσε το γεγονός ότι οι άνθρωποι αντιδρούν περίεργα ακόμα και στο άκουσμα αυτής της λέξης.

Μέσα σε περίπου έναν χρόνο είχα ολοκληρώσει τη συγγραφή του βιβλίου και το μυθιστόρημα δημοσιεύτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο. Λίγο αργότερα κυκλοφόρησε στην Ελλάδα, στη Νορβηγία, στο Ισραήλ και τελικά σε περισσότερες από τριάντα πέντε χώρες. Τη στιγμή που συντάσσεται το παρόν κείμενο το βιβλίο έχει πουλήσει περισσότερα από έξι εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως.

Περίπου έναν χρόνο μετά την κυκλοφορία του βιβλίου στην Ελλάδα, το Mega Channel μού πρότεινε να το κάνει τηλεοπτική σειρά είκοσι έξι επεισοδίων. Με είχαν ήδη προσεγγίσει πολλοί άλλοι παραγωγοί και σκηνοθέτες από διάφορες χώρες του κόσμου, αλλά είχα απορρίψει όλες τις προτάσεις τους διότι δεν εμπιστευόμουν την ικανότητά τους (και την πρόθεσή τους) να παρουσιάσουν τους λεπρούς με τον σεβασμό που αισθανόμουν ότι τους άξιζε. Φοβόμουν ότι ίσως παρουσιάζονταν ως τέρατα. Το Mega μού επέτρεψε να έχω πλήρη συμμετοχή στην παραγωγή, τα δύο χρόνια που χρειάστηκε για να ολοκληρωθεί η σειρά ήταν απίστευτα συναρπαστικά και το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικά όμορφο και συγκινητικό.

Ο σκηνοθέτης Θοδωρής Παπαδουλάκης, η σεναριογράφος Μιρέλλα Παπαοικονόμου και μια τεράστια ομάδα ηθοποιών και τεχνικών έζησαν και εργάστηκαν στην Πλάκα και στα γύρω χωριά της Κρήτης επί πολλούς μήνες. Οι ντόπιοι κάτοικοι στήριξαν με όλη τους την ψυχή την παραγωγή και πολλοί από τους γηραιότερους, οι οποίοι θυμούνταν την εποχή και τις ιστορίες της Σπιναλόγκας, βρέθηκαν να υποδύονται ρόλους στη μυθοπλαστική εκδοχή της. Ιδίως είχαμε τη χαρά και την τιμή να συμμετέχει πλήρως στο εγχείρημα ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος. Στα ογδόντα έξι του, ο Μανώλης Φουντουλάκης, που είχε κάποτε νοσήσει από λέπρα και τώρα ζούσε σε ένα χωριό πάνω από την Πλάκα, πρόσφερε πολύτιμες βιωματικές γνώσεις, σοφία, αλλά και φιλία σε όλους όσοι εργάστηκαν στην παραγωγή. Στην τηλεοπτική σειρά εμφανίστηκε στην τελική σκηνή στη Σπιναλόγκα, όταν όλοι οι ασθενείς έχουν θεραπευτεί και φεύγουν από το νησί. Ήταν ένας άνθρωπος που είχε θεραπευτεί από τη λέπρα στον ρόλο ενός ανθρώπου που είχε θεραπευτεί από τη λέπρα.

Η τέχνη έσμιξε με την πραγματικότητα κατά έναν τρόπο που είναι σχεδόν αδύνατο να περιγραφεί. Πιστεύω πως ήταν αυτό ακριβώς το πάντρεμα των δύο που προσέδωσε τόση μαγεία στη σειρά Το Νησί κι έγινε ο λόγος που το ελληνικό κοινό ανταποκρίθηκε με τόση θέρμη. Στις δέκα η ώρα τα βράδια της Δευτέρας (η ώρα μετάδοσης) απόκοσμη σιωπή επικρατούσε στους άλλοτε πολύβουους δρόμους και η σειρά σημείωσε ρεκόρ τηλεθέασης.

Η συγγραφή αυτού του μυθιστορήματος έφερε στον δρόμο μου πολλές νέες ευκαιρίες, και όχι μόνο με την ιδιότητά μου ως συγγραφέας. Έγινα πρέσβειρα της φιλανθρωπικής οργάνωσης Lepra, η οποία έχει ως αποστολή την ανακούφιση των λεπρών σε όλο τον κόσμο. Ακούγεται απίστευτο, όμως εξακολουθούν να διαγιγνώσκονται περισσότερα από 300.000 νέα κρούσματα λέπρας κάθε χρόνο, κυρίως στην Ινδία και στο Μπανγκλαντές. Ως πρέσβειρα της οργάνωσης, βοηθώ στις προσπάθειες συγκέντρωσης πόρων για τη χρηματοδότηση της έρευνας και της θεραπείας.

Μερικές φορές τα μυθιστορήματα αποκτούν δική τους ζωή και κάθε αναγνώστης ερμηνεύει το νόημα και το περιεχόμενό τους με τον δικό του τρόπο, ενσωματώνοντας στην ανάγνωση τις προσωπικές του ελπίδες, τους φόβους του και τα συναισθήματά του. Όσον αφορά ειδικά τους Έλληνες αναγνώστες, θεωρώ ότι χρειάστηκε να έρθει ένας «ξένος», ένας άνθρωπος που δεν είχε καμία απολύτως σχέση με τον τόπο και την πραγματική ιστορία της Σπιναλόγκας, για να δει αυτό το μέρος με έναν καινούργιο τρόπο και να το παρουσιάσει ως έναν τόπο ελπίδας και θάρρους.

Δεν πιστεύω στα φαντάσματα, όμως πιστεύω πως οι νεκροί αφήνουν πίσω τους, στη σκόνη, ίχνη όλων των συναισθημάτων τους – της λύπης, της χαράς, της αγάπης, του φόβου και ούτω καθεξής. Και πιστεύω πως αυτά τα ίχνη ήταν η έμπνευσή μου.

ΤΟ ΝΗΣΙ

ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΑΝΑΖΗΤΑ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΗΣ
Σε μια κρίσιμη φάση της ζωής της, η Αλέξις, επιθυμώντας να μάθει την ιστορία της οικογένειάς της, επισκέπτεται την Κρήτη. Το μόνο που ξέρει ως τώρα είναι πως η μητέρα της έχει μεγαλώσει σ’ ένα μικρό χωριό εκεί προτού εγκατασταθεί για πάντα στο Λονδίνο.
ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΒΑΘΙΑ ΚΡΥΜΜΕΝΑ ΜΥΣΤΙΚΑ
Το μόνο στοιχείο που διαθέτει για να ξετυλίξει το κουβάρι του παρελθόντος είναι ένα γράμμα που της δίνει η μητέρα της. Της υπόσχεται πως, αν το παραδώσει σε μια παλιά της φίλη, θα μάθει όλη την αλήθεια.
ΕΝΑ ΝΗΣΙ ΠΟΥ ΚΡΥΒΕΙ ΤΡΑΓΩΔΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΘΗ.

Εργάζεστε σε μια δουλειά που δε σας αρέσει; Ή μήπως αισθάνεστε ότι η δουλειά είναι εντάξει, αλλά δε σας γεμίζει; Γενικότερα, μήπως αναρωτιέστε αν υπάρχει κάτι περισσότερο στη ζωή απ’ αυτό που βιώνετε; Έχετε νιώσει ότι σας συνέβαιναν συνέχεια άσχημα πράγματα, ότι η ζωή σας ήταν εκτός ελέγχου και ότι δεν μπορούσατε να κάνετε τίποτα γι’ αυτό; Αν απαντήσατε «ναι» σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω ερωτήσεις, δεν είστε μόνοι. Εξάλλου, είναι φυσιολογικό να θέτουμε τέτοια θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε.

Αυτό το βιβλίο, γραμμένο μ’ εσάς κατά νου, καταπιάνεται με την αναζήτηση του ανθρώπου για νόημα. Βασίζεται στη φιλοσοφία και την προσέγγιση του παγκοσμίου φήμης ψυχιάτρου Βίκτορ Φρανκλ, συγγραφέα του βιβλίου Το Νόημα της Ζωής, ένα κλασικό μπεστ σέλερ το οποίο έχει χαρακτηριστεί ένα από τα πιο επιδραστικά βιβλία στην Αμερική από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. Οι πολλές ιδέες του Δρος Φρανκλ σχετικά με την αναζήτηση νοήματος, παρουσιασμένες μέσα από τις δικές του εμπειρίες και τις εμπειρίες των πελατών/ασθενών του, έχουν επηρεάσει εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο.

Ο Φρανκλ, επιζών των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, είναι περισσότερο γνωστός για την πεποίθησή του πως όποιες κι αν είναι οι δοκιμασίες με τις οποίες έρχεσαι αντιμέτωπος στη ζωή, πάντα έχεις την ελευθερία να επιλέγεις τη στάση σου και την αντίδρασή σου σε αυτό που σου συμβαίνει. Ως φυλακισμένος, ο Δρ Φρανκλ είχε αποστερηθεί πολλά πράγματα: τη σύζυγο και την οικογένειά του, την ταυτότητά του (η οποία είχε αντικατασταθεί από έναν αριθμό), τα ρούχα του, την υγεία του και την ελευθερία του να μετακινείται. Ωστόσο είχε συνειδητοποιήσει πως ό,τι κι αν συνέβαινε στον ίδιο και γύρω του, εξακολουθούσε να διατηρεί την ικανότητα να επιλέγει τη στάση του και, κατ’ επέκταση, την αντίδρασή του. Ο Φρανκλ γνώριζε ότι ήταν υπεύθυνος να βρει το νόημα μέσα στις συνθήκες του και, το σπουδαιότερο, να μη γίνει αιχμάλωτος των σκέψεών του. Στην ουσία, επιλέγοντας να μην είναι παθητικό θύμα των συνθηκών του, εξάσκησε μια ενεργητική προσέγγιση ως προς την εύρεση νοήματος. Κατά παρόμοιο τρόπο, όλοι μας έχουμε την ικανότητα να ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις που συναντούμε στο διάβα μας εξασκώντας την ικανότητά μας να βρίσκουμε νόημα.

Ο Φρανκλ είναι ο ιδρυτής της Λογοθεραπείας, μιας νοηματο-κεντρικής, ανθρωπιστικής προσέγγισης στην ψυχοθεραπεία. Ο Φρανκλ παρότρυνε προσωπικά τον Δρα Άλεξ Παττακός να συγγράψει αυτό το βιβλίο. Έχουμε μελετήσει την τεράστια γκάμα βιβλίων, άρθρων και ομιλιών του Φρανκλ, καθώς και των σχετικών έργων και έχουμε συμπυκνώσει τα διδάγματά του σε αυτό που πιστεύουμε πως αποτελεί τις επτά σημαντικότερες βασικές αρχές για να σας βοηθήσουν στην αναζήτηση νοήματος.

Ιδιαίτερα σε αυτή την πιο πρόσφατη έκδοση, έχουμε προσθέσει περισσότερη από τη δική μας οπτική πάνω στην αναζήτηση νοήματος, η οποία πηγάζει από την τεράστια εμπειρία μας στους τομείς της ψυχολογίας, της προσωπικής μεταμόρφωσης, της οργανωτικής ανάπτυξης, της καινοτομίας και της ηγεσίας. Παραδείγματα, ιστορίες, ασκήσεις, ερωτήσεις, προκλήσεις και άλλα πρακτικά εργαλεία σάς βοηθούν και σας καθοδηγούν στην εφαρμογή αυτών των ιδεών, ώστε να βρείτε το προσωπικό σας μονοπάτι προς το νόημα στην εργασία και την προσωπική σας ζωή.

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ

ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ του παγκόσμιας φήμης ψυχιάτρου Βίκτορ Φρανκλ είναι ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία της σύγχρονης εποχής. Η εκπληκτική προσωπική ιστορία του Φρανκλ, ο οποίος κατάφερε να βρει νόημα ανάμεσα στις φρικαλεότητες των στρατοπέδων συγκέντρωσης των Ναζί, έχει εμπνεύσει εκατομμύρια ανθρώπους. Ο Φρανκλ απέδειξε ότι πάντα έχεις την ελευθερία να επιλέξεις τη στάση σου – και δε χρειάζεται να είσαι αιχμάλωτος των σκέψεών σου.
Ο Δρ. Άλεξ Παττακός, που παρακινήθηκε από τον Φρανκλ να γράψει το Αιχμάλωτοι των Σκέψεών μας, και η Ελέιν Ντάντον, ηγέτιδα στην προσωπική καινοτόμο σκέψη, καταδεικνύουν ότι η σοφία του Φρανκλ μπορεί να βοηθήσει αναγνώστες να βρουν νόημα κάθε στιγμή της ζωής τους. Βασισμένοι στο συνολικό έργο του Φρανκλ, επισημαίνουν επτά βασικές αρχές και δείχνουν πώς μπορούν να εφαρμοστούν στην καθημερινή ζωή και εργασία.

Η αναθεωρημένη και εμπλουτισμένη αυτή έκδοση περιλαμβάνει νέες ιστορίες, πρακτικές ασκήσεις, εφαρμογές και σκέψεις από το έργο των συγγραφέων στη ΝΟΗΜΑΤΟλογία®. Γιατί, τελικά, όλοι μπορούμε να επωφεληθούμε βάζοντας νόημα στον πυρήνα της ζωής μας, της εργασίας και της κοινωνίας.

Τον Ιανουάριο του 2006, την εξηκοστή πρώτη επέτειο της απελευθέρωσης από το στρατόπεδο θανάτου Άουσβιτς, όπου ενάμισι εκατομμύριο άνθρωποι πέθαναν, έθνη από όλο τον κόσμο παρακολούθησαν την πρώτη Διεθνή Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος. Μερικούς μήνες μετά, θα μπορούσαν κάλλιστα να εορτάσουν την επέτειο ενός από τα πιο ακατάλυτα κείμενα για εκείνη τη φριχτή εποχή. Το ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ του Βίκτορ Φρανκλ, όπου ο συγγραφέας περιγράφει τις εμπειρίες του στα στρατόπεδα αφανισμού και αναλύει την ψυχοθεραπευτική του μέθοδο της λογοθεραπείας, εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1946, έχει πουλήσει μέχρι σήμερα πάνω από δώδεκα εκατομμύρια αντίτυπα κι έχει αναδειχθεί ένα από τα δέκα πιο σπουδαία βιβλία των καιρών μας.
Το Σεπτέμβριο του 1942, ο Φρανκλ και η οικογένειά του συνελήφθησαν και εκτοπίστηκαν.

Ο Φρανκλ πέρασε τα επόμενα τρία χρόνια σε τέσσερα διαφορετικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, απογυμνωμένος από καθετί που τον συνέδεε με τη ζωή, μέχρι την ημέρα της απελευθέρωσής του. Είναι συγκλονιστικό όμως το πώς γαντζώθηκε στη ζωή, και στην κατάφαση στη ζωή, και είναι συγκλονιστικά απλοί οι λόγοι για τους οποίους επιχείρησε, λυσσασμένα και λογικά μαζί, να μείνει ζωντανός. Ο έρως και η γνώση συνθέτουν το νόημα της ζωής για τον Φρανκλ, και το προσωπικό του αυτό νόημα γίνεται ο πανίσχυρος κινητήρας που τον κρατάει στη ζωή. Και η αναζήτηση αυτού του Νοήματος στη ζωή όλων μας είναι, εντέλει, η κινητήρια δύναμη των πάντων.
Ένα βιβλίο-σταθμός στην ανθρωπότητα. Ένα βιβλίο-ύμνος στον άνθρωπο.

ΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

Ο ΑΛΕΞ ΠΑΤTΑΚΟΣ, Ph.D., αποκαλούμενος και «Δόκτωρ Νόημα», είναι συνιδρυτής του Παγκόσμιου Ινστιτούτου Νοήματος. Το πάθος του είναι να βοηθάει τους ανθρώπους να εκμεταλλεύονται το μέγιστο δυναμικό τους, βρίσκοντας αυθεντικό νόημα στη ζωή τους. Έχει εργαστεί ως ψυχοθεραπευτής, καθηγητής δημόσιας διοίκησης και διοίκησης επιχειρήσεων, σύμβουλος στον Λευκό Οίκο υπό τρεις Προέδρους και σύμβουλος του επιτρόπου της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ. Ως επικεφαλής του κινήματος νοήματος, ο Άλεξ έχει αφοσιωθεί στη συμβουλευτική για τη ΝΟΗΜΑΤΟλογία ® και στο πώς να δίνουμε νόημα στη ζωή, την εργασία και την κοινωνία.

Η ΕΛΕΪΝ ΝΤΑΝΤΟΝ, MBA, είναι η συνιδρύτρια του Παγκόσμιου Ινστιτούτου Νοήματος. Έχει πάθος με το να βοηθάει τους ανθρώπους να βρίσκουν νόημα στη ζωή τους, καθώς και να βοηθάει επιχειρήσεις να δημιουργούν νοηματοκεντρικούς εργασιακούς χώρους. Ξεκίνησε την καριέρα της στην Procter & Gamble. Δημιούργησε το πρωτοποριακό μάθημα πάνω στη διαχείριση καινοτομίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Το έργο της εξελίχθηκε στην «ανθρώπινη πλευρά της καινοτομίας», ενσωματώνοντας το νόημα, την ηγεσία και τη φιλοσοφία για να βοηθήσει άτομα και εταιρείες να πετύχουν το μέγιστο δυναμικό τους. Εκμεταλλεύεται το μοναδικό της υπόβαθρο στην ηγεσία της ΝΟΗΜΑΤΟλογίας® και του κινήματος νοήματος, για να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να ζουν και να εργάζονται με νόημα.

Μολονότι το μυθιστόρημά μου, ΜΟΙΡΟΛΟΪ, φέρει ελληνικό τίτλο, και μολονότι η ιστορία διαδραματίζεται σε ένα ορεινό χωριό κάποιου νησιού, δεν πρόκειται για ελληνικό βιβλίο. Είναι μια επινοημένη ιστορία με θέμα τον κοινωνικό αποκλεισμό. Είναι η ιστορία ενός έκθετου παιδιού που αγωνίζεται για αναγνώριση. Είναι η ιστορία μιας νέας γυναίκας που κατακτά την αυτεξουσιότητα, που παίρνει τη ζωή της στα χέρια της και εξεγείρεται κατά των πατριαρχικών δομών.

Η ιστορία που αποτυπώνεται στο βιβλίο, η θρησκεία που περιγράφεται σε αυτό, οι άνθρωποι και οι νόμοι τους είναι δική μου επινόηση. Ωστόσο, η έμπνευση για το ΜΟΙΡΟΛΟΪ με κατέκλυσε παντελώς απροσδόκητα στην Ελλάδα. Χρωστώ πάρα πολλά στους ανθρώπους που με συνόδευαν, βοηθώντας με να φτάσω τη δουλειά μου λίγο παραπέρα, χρωστώ πάρα πολλά στην ελληνική κουλτούρα, στην εγκαρδιότητα και τη δεκτικότητα των ανθρώπων που είχα το προνόμιο να γνωρίσω. Και είμαι ευγνώμων για όλες εκείνες τις ιστορίες που οι άνθρωποι μοιράστηκαν μαζί μου, ιστορίες που πολλά στοιχεία τους εντάχθηκαν στο μυθιστόρημα. Πιθανόν πάρα πολλά.

Πώς ξεκίνησαν όλα: Το πρώτο μου βιβλίο είχε πια κυκλοφορήσει, ήμουν σε παρατεταμένη περιοδεία ανάγνωσης και πολύ εξαντλημένη, στην πραγματικότητα είχα φτάσει κυριολεκτικά στα όριά μου. Για τον λόγο αυτό, η ατζέντης μου μου είχε απαγορεύσει τη συγγραφή, παρότι ο εκδοτικός οίκος με τον οποίο συνεργάζομαι περίμενε ήδη αγωνιωδώς το επόμενο βιβλίο μου, ένα μυθιστόρημα την πλοκή του οποίου σκεφτόμουν να τοποθετήσω σε μια γερμανική μεγαλούπολη… Για να μπορέσω να ξεκουραστώ, ταξίδεψα με τον φίλο μου στην Ελλάδα. Ο πατέρας του φίλου μου είναι Έλληνας, και γι’ αυτό πηγαίνουμε κάθε χρόνο στην Ελλάδα, μα τούτη τη φορά θέλαμε να δούμε κάτι καινούργιο, να μη μείνουμε, όπως τόσες και τόσες φορές, στο σπίτι της οικογένειας στην Πελοπόννησο, κι έτσι το Πάσχα πήγαμε στην Αμοργό. Και αυτό ήταν: τον ερωτεύτηκα αμέσως αυτόν τον θαυμάσιο τόπο.

Έπειτα από μια δυο μέρες βρήκα τυχαία, σ’ έναν όρμο, το τέλειο μέρος για ν’ αφοσιωθεί κανείς στο γράψιμο, μια ταβέρνα: άδεια από κόσμο, με θέα τη θάλασσα… Παρήγγειλα έναν ελληνικό καφέ και σκέφτηκα: Χμ! Αν η ατζέντης μου δε μου είχε απαγορεύσει να γράφω, εδώ θα ήταν το ιδανικό μέρος για να δουλέψω. Ο Θανάσης έφερε ρακή, το κασετόφωνο έπαιζε ρεμπέτικα. Πήγαινα λοιπόν κάθε μέρα τις ώρες της μεσημεριανής κάψας, καθόμουν εκεί, αγνάντευα τη θάλασσα, σκεφτόμουν ότι απαγορευόταν να γράψω, και τα απογεύματα έπαιρνα τα βουνά.

Την πέμπτη ημέρα πήρα μαζί μου στην ταβέρνα το καταταλαιπωρημένο μου λάπτοπ, που η μπαταρία του επαρκούσε πια μόνο για δύο ώρες, το άνοιξα και άρχισα να γράφω «κρυφά» το πρώτο μου μυθιστόρημα: Εκείνη την ιστορία που διαδραματιζόταν σε μια γερμανική μεγαλούπολη, όπως προανέφερα. Τι βαρετό… Και, τι να πω, σχεδόν έσπαγα τα δάχτυλά μου στο πληκτρολόγιο, τόσο αργά και κοπιαστικά προχωρούσε το πράγμα.

ΜΟΙΡΟΛΟΪ

Σ’ ένα φανταστικό νησί κάπου στις ελληνικές θάλασσες, υπάρχει ένα μοναδικό χωριό. Το όνομά του; Όμορφο Χωριό. Είναι όντως τόσο όμορφο;
Το χωριό δε διαθέτει ηλεκτρικό ρεύμα, δεν έχει καταστήματα, πέρα από έναν φούρνο, ένα σιδεράδικο, έναν μύλο κι ένα καπηλειό. Ό,τι παράγει μοιράζεται από τους Πρεσβύτερους εξίσου σε κάθε οικογένεια, και οι χωριανοί ανταλλάσσουν μεταξύ τους προϊόντα και υπηρεσίες. Οι άντρες αποφασίζουν για όλα σαν ανώτερα όντα, ενώ οι γυναίκες δεν έχουν κανένα απολύτως δικαίωμα∙ καθήκον τους είναι να παντρευτούν όποιον τους επιβληθεί, να κάνουν παιδιά, να φροντίζουν τα χωράφια και το σπίτι.

Ύστερα από μια δυο μέρες άρχισα ξάφνου ν’ ακούω μια φωνή μες στ’ αυτί μου, την άκουγα μόλις άνοιγα το λάπτοπ. Και η φωνή αυτή δεν είχε καμία σχέση με αυτό που έγραφα, ανήκε σε μια παντελώς διαφορετική ιστορία, σε μια παντελώς διαφορετική φιγούρα, και δεν έλεγε να σωπάσει! Κάποια στιγμή αυτό έγινε τόσο εκνευριστικό, που σκέφτηκα: Δε βαριέσαι, σήμερα θα γράφω αυτά που λέει τούτη η φωνή, έτσι θα τα βγάλω από μέσα μου και θα μπορέσω να συνεχίσω με την ησυχία μου τη δουλειά μου. Άρχισα: Πρώτη Στροφή (Ο δρόμος). Ήμουν απ’ την αρχή τόσο άσχημη, που η μητέρα μου προτίμησε να μ’ αφήσει εδώ παρά να με κρατήσει. Οι πρώτες αράδες στο ΜΟΙΡΟΛΟΪ! Δεν έχω ιδέα από πού ήρθαν. Συνέχισα να γράφω, δε σταματούσα, κάποια στιγμή μού τέλειωσε η μπαταρία, αποθήκευσα το αρχείο βάζοντας απλώς έναν αστερίσκο αντί ονόματος, γιατί δεν ήξερα ακόμα τι ήταν αυτό ή τι έμελλε να γίνει και δεν είχα όνομα να του δώσω. Την επόμενη μέρα άνοιξα το αρχείο της προηγούμενης και συνέχισα να γράφω, ξανά ώσπου να τελειώσει η μπαταρία. Κι αυτό γινόταν κάθε μέρα, έτσι στα καλά καθούμενα. Ήμουν σαν σε μέθη. Όταν τέλειωνε η μπαταρία, άρχιζα να σκιτσάρω και να γράφω σε ένα σημειωματάριο. Είχα πολλές ερωτήσεις να κάνω στο κείμενο, σ’ εκείνον τον επινοημένο κόσμο, που δεν υπήρχε πουθενά κι όμως υπήρχε ακριβώς εκεί, ακριβώς σε εκείνο το νησί. Μόνο διαφορετικός. Πιο καθολικός κατά κάποιο τρόπο. Επινόησα μια θρησκεία, μια κοινωνία, ένα αξιακό σύστημα. Επινόησα ονόματα ζώων, οχιά η θεομπαίχτρα, ονόματα φυτών, πανβοτάνι, ένα ιερό βιβλίο με το όνομα Κοραβέλ.

Και οι μέρες περνούσαν, τα πρωινά έγραφα, τα μεσημέρια κολυμπούσα, τα απομεσήμερα έπαιρνα τα βουνά. Ρουφούσα τα πάντα μέσα μου.

Πλησίαζε η ημερομηνία αναχώρησης, κι εγώ έγραφα σαν μανιακή την ιστορία, στην οποία ωστόσο είχα δώσει στο μεταξύ τον τίτλο Το τραγούδι. Έπειτα από μερικές μέρες τον άλλαξα και τον έκανα Το χωριό, όμως και πάλι δεν ήμουν ικανοποιημένη. Συνολικά έμεινα σχεδόν εννέα εβδομάδες στην Αμοργό.

Με την επιστροφή στο Αμβούργο άρχισα να κάνω σκέψεις σχετικά με το κείμενο, για το τι κείμενο ήταν στ’ αλήθεια, τι ήθελα να το κάνω, ποια ήταν τα θέματά μου, ποια τα όριά μου, που με έκαναν ξανά και ξανά να αποτυγχάνω… Αποφάσισα ότι την επόμενη χρονιά θα ξαναπήγαινα στο νησί και θα έμενα ακόμα περισσότερο. Τούτη τη φορά ήθελα να μάθω πιο πολλά για τους ανθρώπους, για τη φύση, για τον ρυθμό της δουλειάς την εποχή που το νησί δεν είχε ακόμα ηλεκτρικό ρεύμα. Σκόπευα να επιστρέψω και να πάρω συνεντεύξεις. Το κείμενο δεν το ξανάγγιξα στη Γερμανία, το άφησα στην άκρη, ωστόσο κατά την έρευνά μου έπεσα πάνω στην έννοια Μοιρολόι και κατάλαβα αμέσως πως αυτός ήταν ο σωστός τίτλος. Ταίριαζε απόλυτα, αφού η ιστορία είχε ήδη πάρει τη μορφή στροφών, καθώς επρόκειτο για τραγούδι. Στο μεταξύ ήξερα επίσης ότι το κείμενο θα γινόταν μυθιστόρημα. Υπέβαλα αίτηση για μια ερευνητική υποτροφία, η οποία τελικά εγκρίθηκε, και τα χρήματα τα χρησιμοποίησα για το ταξίδι και για το κόστος των ενοικίων, καθώς και για την αμοιβή ενός διερμηνέα και μιας διερμηνέως, που τους χρειαζόμουν για τις συνεντεύξεις. Το επόμενο Πάσχα, ακριβώς έναν χρόνο αργότερα, βρέθηκα και πάλι στην Αμοργό, και ήμουν και πάλι μαγεμένη. Και όσο περισσότερα μάθαινα, τόσο μεγάλωνε η περιέργειά μου. Έμαθα πολλά, ρωτούσα πολλά, παρατηρούσα, συνέλεγα, μαγείρευα για ανθρώπους που έγιναν φίλοι μου. Επιτέλους οι πρώτες συνεντεύξεις με ηλικιωμένους ανθρώπους, είχα τόσο πολλές ερωτήσεις, ιδίως για το πώς ήταν η ζωή στο νησί προτού έρθει το ηλεκτρικό ρεύμα. Σήμερα, ως άνθρωποι που ζούμε σε αστικά περιβάλλοντα και ως digital natives, δεν είμαστε, κάποιες φορές, σε θέση να φανταστούμε το πώς ήταν μια τέτοια ζωή.

Μερικές συνεντεύξεις από εκείνη την εποχή μού φέρνουν ακόμα και σήμερα δάκρυα στα μάτια. Μιλούσαν για βίαιες εμπειρίες, και για σεξουαλικά βίαιες εμπειρίες, που είναι και για μένα το μεγάλο θέμα της ζωής μου. Μα μου έρχονται δάκρυα και επειδή η ταπεινότητα ενός συγκεκριμένου ανθρώπου από τον οποίο είχα πάρει συνέντευξη με συγκινεί ακόμα τόσο πολύ.

Αυτή τη φορά έμεινα σχεδόν τρεις μήνες, έκανα έρευνα, έγραφα, κρατούσα σημειώσεις· ύστερα έφυγα με βαριά καρδιά για την πατρίδα μου και συνέχισα εκεί τη συγγραφή του βιβλίου. Στο σπίτι μου στο Αμβούργο έχω και γραφείο, έναν χώρο μόνο για να γράφω. Όποτε η δημιουργικότητά μου είναι μπλοκαρισμένη, καταπιάνομαι και με τη χειροτεχνία: ζωγραφίζω, ράβω, πλέκω με βελονάκι, κεντάω, σκιτσάρω, ώσπου να είμαι ξανά σε θέση να γράψω… Σε έναν τοίχο του γραφείου μου είχα κρεμάσει σταδιακά τα πάντα: Τις εικόνες που είχαν δημιουργηθεί –είχα ζωγραφίσει όλους τους κατοίκους του χωριού–, σχέδια υφαντά, κεντημένα, μα και φωτογραφίες, οστά ζώων, φτερά, πράγματα που είχα βρει στην Ελλάδα. Όταν ο φίλος μου είδε μια φορά αυτό το γραφείο (κανονικά δεν αφήνω κανέναν να μπει) είπε: «Ω, Θεέ μου. Βρέθηκα μες στο δημιουργικό σου κεφάλι».

Συνολικά, η συγγραφή του μυθιστορήματος διήρκεσε τρία χρόνια. Άφηνα το γραπτό στην άκρη ξανά και ξανά, το ξαναδούλευα ξανά και ξανά, και κατόπιν συνέχιζα να γράφω.

Πολλοί κάνουν μια φεμινιστική ανάγνωση του μυθιστορήματος. Εγώ κάνω και μια ουμανιστική ανάγνωση. Η κεντρική ηρωίδα θέτει απαιτήσεις για μια ισότιμη ζωή και συνάμα εξετάζει λεπτομερώς τις υπάρχουσες εξουσιαστικές δομές. Από τη θρησκεία, τους νόμους, μέχρι τις αιωνίως ισχύουσες παραδόσεις. Σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία διαδραματίζουν η ισότιμη πρόσβαση στη μόρφωση, η αποδοχή από την κοινότητα και η αγάπη/αναγνώριση που σου δείχνει ένας άλλος άνθρωπος.

Ζω σε μια μεγαλούπολη της Γερμανίας, θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς πως το μυθιστόρημα είναι πολύ μακριά από την πραγματικότητα της ζωής μου. Δεν είναι όμως, διότι οι μηχανισμοί που δρουν στο ΜΟΙΡΟΛΟΪ είναι οι ίδιοι που δρουν και στη δική μου κοινωνία: Ισοτιμία στην εργασία; Χα χα! Ίσες απολαβές; Χα χα! Η Γερμανία βρίσκεται πολύ πίσω από πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες! Ισότιμη εκπροσώπηση σε ακαδημαϊκούς κλάδους; Σε καμία περίπτωση! Καθημερινά, ένας άντρας προσπαθεί κάπου στη Γερμανία να σκοτώσει τη σύντροφό του ή την πρώην σύντροφό του. Κάθε τρίτη μέρα, ένας άντρας το καταφέρνει. Παρ’ όλα αυτά, η πολιτική δε μιλά για γυναικοκτονίες. Στο διαδίκτυο υπάρχουν φόρουμ με μισογυνικό περιεχόμενο. Ηλεκτρονικά παιχνίδια με βιασμούς. Νεότερες έρευνες δείχνουν μάλιστα συνάφεια μεταξύ του μισογυνισμού και της ακροδεξιάς ιδεολογίας. Και γι’ αυτό τιμώ τόσο πολύ την Ελληνίδα δικαστή Μαρία Λεπενιώτη! Μου δίνει ελπίδα, την οποία χρειαζόμαστε οι γυναίκες παντού στον κόσμο.

Ήρθαν όλες εδώ, όλες οι κόρες μου. Έτσι όπως γίνεται κάθε φορά που έρχεται μια καινούργια αγαπημένη στην οικογένεια. Και πρώτα πρώτα, η Ηλέκτρα μου. Δειλή και μαζεμένη, με τα γάντια και το καινούργιο της παλτό. Εγκλωβισμένη σε μια μεταμφίεση, μπας και καταφέρει να απεγκλωβιστεί. Ύστερα ήρθε η Λελού. Πανέμορφη, να δίνει οδηγίες, να οργανώνει το γλέντι το ξεχωριστό, ακόμα έχουν να το λένε εκεί στους Ποδαράδες, τέτοιο γλέντι πάνω στα μάρμαρα… Φουριόζες φτάσανε η Κατίνα με την Κατερίνα. Αυτές μαζί δεν κάνουνε… άλλη γλώσσα, άλλα χούγια, ο στόχος κοινός μονάχα. Η Νίνα δεν ήθελε να μπει. Ξυπόλυτη, με το παράξενο βραχιόλι, ντρεπότανε. Τόσα φονικά… Της έστρωσα το μαύρο φόρεμα και την πήρα από το χέρι. Τελευταία έφτασε η Γέρση.

Δυσκολευόταν να περπατήσει με τόσες λίρες και διαμαντικά κρυμμένα στις σούρες και στο στρίφωμα της φούστα της.

Ήρθαν όλες με λαχτάρα να υποδεχτούν την αδερφή τους.

«Κινούργιου αυγό στ’ τσ’κάλ’!» τους είπα γελώντας, κι εκείνες απόρησαν. Θρακιώτικη παροιμία για το καινούργιο που έρχεται να ταράξει, ν’ αναστατώσει.

Σα μπήκε στη σάλα η Κεραστώ, όλες θαυμάσανε. Εγώ, να πω την αλήθεια, φοβόμουν λίγο. Δεν είναι να έχεις εμπιστοσύνη στη μικρή μου ράφτρα. Δεν το ’χει σε τίποτα να ξυρίσει πάλι τα μαλλιά κόβοντας σύρριζα τις βουρλίδες της. Να βάλει φούμο στα μούτρα, να φορέσει ποτούρια, να μοιάζει αγόρι. Μα μπήκε πανέμορφα ντυμένη, κουβαλάει δώρα για όλες: ταφτάδες, μετάξια, τούλια, φιγουρίνια, καπέλα… άπλωσε τους μακαράδες και τις πελότες, τις ασημένιες δαχτυλήθρες, έστησε τη χειροκίνητη μηχανή ‒από πού την έχει βουτήξει ούτε που θέλω να θυμάμαι.

Της δώσανε τα δώρα τους, η Ηλέκτρα λικέρ βύσσινο, η Λελού εκείνο τον καθρέφτη με τους τυφλούς αγγέλους, η Κατίνα μια μπομπίνα με ασπρόμαυρες ταινίες, η Κατερίνα το Τραβέρσο, η Νίνα ένα μπουκάλι βισάντο, η Γέρση ένα διαμαντένιο περιδέραιο από το ορυχείο τ’ αντρού της.

Και δες που στήθηκε ένα ραφτάδικο στη σάλα μου. Υφάσματα και κλωστές πάνω στα καπνόφυλλα εκείνου του αντάρτη, του άρχοντα καπνουλά που του κάνει δύσκολη τη ζωή η Κεραστώ, η μικρή μου Θράσσα.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΘΡΑΚΗ, 1895-1913. Στη μαγική πόλη της Ξάνθης, σπουδαίες μοδίστρες με ασημένιες δαχτυλήθρες ντύναν τις Θράσσες με την τελευταία λέξη της μόδας. Κι ολόγυρα καπνοχώραφα με το χρυσόφυλλο φυτό που γέμιζε παράδες τους καπνέμπορους. Αρχοντικά με ζωγραφισμένα ταβάνια, το βουνό με τους θρύλους… Θα μπορούσε να είναι όμορφη η ζωή, αν δε σπέρνανε φωτιά οι κομιτατζήδες. Στα πλούσια αρχοντόσπιτα, στα ταπεινά πετρόχτιστα του Σαμακώβ, σε ένα παράξενο μοναστήρι, ράβουν και ξηλώνουν τη ζωή τους τα πρόσωπα αυτής της ιστορίας.
Κεραστώ: Η ράφτρα. Για να διασώσει μια πάνινη ταυτότητα, μαθαίνει να πατά βελονιές. Μα τρύπωσε πάνω στην καρδιά της τάματα βαριά, κι όταν εκείνος ο άντρας μπήκε στη σπηλιά της, δε γινόταν να τον υποτάξει με τις χάρες του θηλυκού, γιατί είχε ξυρίσει το κεφάλι, είχε βάλει φούμο στα μούτρα, αυτός τηνε νόμιζε αγόρι.

Μήτσος Γιαβάσογλου: Ο αντάρτης καπνέμπορος. Μεγάλο πάθος ο καπνός και η λευτεριά της Θράκης. Όταν λαβώθηκε σε κείνο το αλισβερίσι με τους λαθρέμπορες, νόμιζε πως η πληγή του θα κλείσει γρήγορα. Μα εκείνη η ράφτρα τονε σακάτεψε με το ασημένιο της βελόνι.
Ένα μυθιστόρημα που θα μπορούσε να είναι παραμύθι ανατρεπτικό, με αρχοντόπουλα, κυράδες και θεριά που ράβουν τα πάθη, τους έρωτες, τα μυστικά και τις προδοσίες με γερές βελονιές πάνω στη ζωή τους. Εκεί στη Θράκη: Ξάνθη, Γενί Κιοΐ, Ντεντέαγατς, Γκιουμουλτζίνα, Αντριανού…

Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Η ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ γεννήθηκε στη Νέα Ιωνία. Μεγάλωσε σε μια προσφυγική γειτονιά, τότε που το παιχνίδι στους δρόμους ήταν τρόπος ζωής. Σπούδασε γαλλική και ελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών,έκανε μεταπτυχιακό στη Σορβόννη, παρακολούθησε μαθήματα γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μπεσανσόν, ιστορία της τέχνης στο Γαλλικό Ινστιτούτο και συμμετείχε για δύο χρόνια στα διεθνή προγράμματα Lingua. Εργάστηκε ως εκπαιδευτικός στο Πειραματικό Λύκειο Αναβρύτων καιτα τρία τελευταία χρόνια στο Ελληνικό Σχολείο των Βρυξελλών. Έχει εκδώσει πέντε βιβλία, έχει επιμεληθεί δύο ντοκιμαντέρ και έχει γράψει τηλεοπτικά σενάρια. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορεί επίσης το μυθιστόρημά της VINSANTO. ΤΟ ΚΡΑΣΙ ΤΗΣ ΛΑΒΑΣ.

Φέτος για δεύτερη χρονιά τα μικρά βιβλιοπωλεία της Ελλάδας ενώνονται και γιορτάζουν την Ημέρα Μικρών Βιβλιοπωλείων με ένα μεγάλο αφιέρωμα στις Λέσχες Ανάγνωσης. Στις μικρές ή μεγάλες παρέες ανθρώπων που συναντιούνται μια φορά το μήνα και μιλούν για βιβλία!

Τα μικρά βιβλιοπωλεία είναι τα στέκια των Λεσχών Ανάγνωσης. Είναι οι χώροι που φέρνουν κοντά τους βιβλιόφιλους της κάθε γειτονιάς, οι χώροι που προωθούν το διάλογο γύρω από το βιβλίο. Είναι το ζεστό σκηνικό των αναζητήσεων όσων ψάχνονται και όσων θέλουν να συνεχίσουν να μαθαίνουν.

Την Ημέρα Μικρών Βιβλιοπωλείων θα έχουμε όλοι τη δυνατότητα να γίνουμε έστω και για λίγο, μέλη μιας Λέσχης Ανάγνωσης σε ένα μικρό βιβλιοπωλείο. Να ζήσουμε την εμπειρία που για μερικούς κρατά χρόνια ολόκληρα, ενώ για άλλους τώρα πρόκειται να ξεκινήσει.

Ελάτε μαζί μας στις 26 Σεπτεμβρίου να γιορτάσουμε #mialesxistamikra και να γίνουμε μια μεγάλη Λέσχη Ανάγνωσης. Να γνωρίσουμε από πρώτο χέρι έναν ιστορικό θεσμό και την περιπέτεια της ανάγνωσης ενός βιβλίου που μοιράζεται. Και όλα αυτά στους χώρους που αγαπάμε περισσότερο: τα μικρά βιβλιοπωλεία!

ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ

Το Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου θα γίνει ΌΛΗ Η ΧΩΡΑ ΜΙΑ ΛΕΣΧΗ.

Τι σημαίνει αυτό; Τα βιβλιοπωλεία που συμμετέχουν στην Ημέρα Μικρών Βιβλιοπωλείων ετοιμάζουν νέες Λέσχες Ανάγνωσης, για μικρούς και μεγάλους, καθώς και εορταστικές θεματικές συναντήσεις. Οι αναγνώστες και οι αναγνώστριες  που θα επισκεφτούν τα μικρά βιβλιοπωλεία θα έχουν τη δυνατότητα να γίνουν μια παρέα, να συζητήσουν για βιβλία και να συναντήσουν αγαπημένους και αγαπημένες συγγραφείς. Τα μικρά παιδιά θα συμμετάσχουν σε πρωτότυπες δράσεις  και θα παίξουν με αφορμή αγαπημένα βιβλία!

Δείτε ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΜΙΚΡΩΝ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΩΝ

Δείτε ΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΜΙΚΡΩΝ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΧΑΡΤΗ

Η ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΜΙΚΡΩΝ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΩΝ

Η Ημέρα Μικρών Βιβλιοπωλείων όμως δεν αρχίζει και τελειώνει μέσα σε μια μέρα!

Θέλοντας να συμβάλλουμε στην προώθηση της ανάγνωσης μέσα από δράσεις αποδοτικές για τους βιβλιόφιλους, πραγματοποιούμε μια μεγάλη καμπάνια για τη χαρτογράφηση των ενεργών Λεσχών Ανάγνωσης με μεγάλα δώρα για τις Λέσχες!

Δείτε την ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΜΙΚΡΩΝ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΩΝ

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΜΙΚΡΩΝ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΩΝ

Η Ημέρα Μικρών Βιβλιοπωλείων πραγματοποιήθηκε πρώτη φορά στην Ελλάδα στις 28 Απριλίου του 2018 ως μια πρωτοβουλία της κοινότητας μικρών βιβλιοπωλείων LITTLE BOOKSTORES και της βιβλιοφιλικής σελίδας So much reading. Βασίζεται σε μια ιδέα που έρχεται από το εξωτερικό, όπου αρκετές χώρες αφιερώνουν μια ημέρα ή ακόμη και μία εβδομάδα στα μικρά τους βιβλιοπωλεία.

Σκοπός της είναι να αναδείξει πως τα μικρά ενημερωμένα βιβλιοπωλεία είναι αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού και των κοινοτήτων μας. Είναι το μέρος όπου οι συγγραφείς μπορούν να συνδεθούν με τους αναγνώστες, όπου ανακαλύπτουμε νέους, άγνωστους κόσμους, όπου τα παιδιά γοητεύονται από τη συγκίνηση της ανάγνωσης που μπορεί να διαρκέσει μια ζωή.

Τη 2η Ημέρα Μικρών Βιβλιοπωλείων διοργανώνει το LITTLE BOOKSTORES.

Χορηγοί: ΑΙΩΡΑ, ΑΝΤΙΠΟΔΕΣ, ΔΩΜΑ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΙΧΛΗ, ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Υποστηρικτές: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΚΑΡΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ, ΚΕΔΡΟΣ, ΚΟΚΚΙΝΟ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΕΙΜΕΝΑ, ΜΙΚΡΗ ΣΕΛΗΝΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΗΣΟΣ, ΠΕΔΙΟ

Χορηγοί Επικοινωνίας: ΚΟΚΚΙΝΗ ΑΛΕΠΟΥ, ΠΥΓΟΛΑΜΠΙΔΕΣ, BOOKIA

Ελάτε να γνωρίσουμε μερικά βιβλιοπωλεία μέσα από τα μάτια των ιδιοκτητών τους!

Το βιβλιοπωλείο ΔΥΟ άνοιξε τον Σεπτέμβριο του 2013 στη παλιά πόλη της Ξάνθης σ’ ένα διατηρητέο κτίριο του 1880. Συνεχίσαμε εκεί που σταμάτησε το βιβλιοπωλείο Σελίδες. Δύο φορές βιβλιοπωλείο λοιπόν ο χώρος μας. Μπορούμε να ισχυριστούμε έπειτα από επτά χρόνια λειτουργίας ότι δημιουργήσαμε ένα βιβλιοφιλικό τοπόσημο για την πόλη μας. Για να το πετύχουμε, προσπαθήσαμε να καλύψουμε με τη συλλογή των βιβλίων μας όσο το δυνατόν περισσότερες αναγνωστικές ανάγκες. Εξειδικευτήκαμε στα επιστημονικά βιβλία ώστε να εξυπηρετείται κάθε μέλος της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης. Και φυσικά διοργανώσαμε γύρω στις διακόσιες εκδηλώσεις, φέρνοντας σε άμεση επαφή το κοινό με τους δημιουργούς των βιβλίων. Η υποστήριξη και η αγάπη του κόσμου μάς παρακινεί να εντείνουμε τις προσπάθειές μας. Σύμμαχοί μας τα καλά βιβλία.

Ο Σίριλ δεν είναι αληθινός Έιβερι – ή τουλάχιστον έτσι του λένε οι θετοί γονείς του. Και δε θα γίνει ποτέ. Αλλά, αν δεν είναι αληθινός Έιβερι, τότε ποιος είναι;

Παιδί μιας ανύπαντρης έφηβης που την έδιωξαν από το χωριό της και υιοθετημένος, χάρη στη μεσολάβηση μιας καμπούρας καλόγριας, από ένα ζευγάρι εύπορων αν και κάπως εκκεντρικών Δουβλινέζων, ο Σίριλ είναι φτερό στον άνεμο μέσα στον κόσμο, και μόνη του άγκυρα είναι η φιλία του με τον ασύλληπτα πιο λαμπερό και επικίνδυνο Τζούλιαν Γούντμπιντ. Στο έλεος της τύχης και της συγκυρίας, ο Σίριλ θα περάσει όλη του τη ζωή προσπαθώντας να βρει τον εαυτό του, μια ταυτότητα, ένα σπίτι, μια πατρίδα και πολλά ακόμη.

Σ’ αυτό το έργο του Μπόιν, το πιο δυνατό ως τώρα, παρακολουθούμε ολόκληρη την ιστορία της Ιρλανδίας, από το 1940 μέχρι σήμερα, μέσα από τα μάτια ενός συνηθισμένου άντρα. Ένα μυθιστόρημα που θα σας κάνει να γελάσετε αλλά και να κλάψετε.

ΕΠΙΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ!

Το Βιβλιοτρόπιο ήταν ένα όνειρο ζωής που έγινε πραγματικότητα, ή μια πραγματικότητα που έγινε όνειρο… Είναι ένας χώρος γεμάτος από την αγάπη του κόσμου και ζεστός από τις κουβέντες μας. Μέσα από το βιβλιοπωλείο προσπαθώ καθημερινά να κάνω τη δική μου αυτοκριτική και σε αυτό συμβάλλει η καθημερινή επαφή και, κάποιες φορές, η τριβή μου με κάθε αναγνώστη ή υποψήφιο αναγνώστη και πελάτη. Η τοπική κοινωνία είναι το Α και το Ω στην εύρυθμη λειτουργία ενός καταστήματος, καθώς η προσωπική επαφή και οι σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί αυτά τα οχτώ χρόνια του Βιβλιοτρόπιου είναι κάτι αναντικατάστατο, και νιώθω ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη καθημερινά για τους φίλους που έχουμε αποκτήσει με τους οποίους μοιραζόμαστε τα κοινά μας ενδιαφέροντα.

Αν ήταν μεταφορικό μέσο θα ήταν ένα τρένο για να ταξιδεύει με τους φίλους του στα βαγόνια σε εξωτικά αναγνωστικά μέρη. Αν ήταν πουλί θα ήταν ένας γλάρος για να έχει πάντα διάπλατα ανοιχτά τα φτερά του. Αν ήταν γλυκό θα ήταν ένα προφιτερόλ, γιατί απλά είναι το αγαπημένο μας γλυκό! Αν ήταν φιλί θα ταξίδευε από μάγουλο σε μάγουλο… Αν ήταν έκφραση θα ήταν ένα χαμόγελο… Γιατί στο Βιβλιοτρόπιο η χαρά πρέπει να πηγάζει από μέσα μας…

Ποιο βιβλίο των Εκδόσεων ΨΥΧΟΓΙΟΣ ξεχωρίζετε;

ΙΜΑΡΕΤ

Άρτα 1854, Οθωμανοκρατία. Δυο αγόρια, που μέλλει να γίνουν αδελφικοί φίλοι, γεννιούνται την ίδια νύχτα, ο Λιόντος και ο Nετζίπ. Το μυθιστόρημα παρακολουθεί διαδοχικά και από τη σκοπιά του καθενός τη ζωή τους σε ήρεμους χρόνους, αλλά και σε καιρούς εντάσεων και επαναστάσεων, αναπαριστώντας με μοναδικό τρόπο μια ολόκληρη εποχή.

Αλληλοδιδακτικό σχολείο, παιγνιώδεις φάρσες στον διά βίου ορκισμένο εχθρό τους Φάσγανο, οι δίδυμοι Εβραίοι Γιοσέφ και Μεναχέμ, ο έρωτας που και για τους δύο φίλους θα έχει απρόσμενη εξέλιξη, οι μορφές των δύο μανάδων της Αγνής και της Σαφιγιέ, η κοσμοπολίτισσα Αναστασία, χοροεσπερίδες, Καφέ Αμάν, πετροπόλεμος, Ραμαζάνι, χαμάμ, τούρκικος Καραγκιόζης, πορνεία, αφορισμοί, κολίγοι, τσιφλικάδες, μάγκες της εποχής, εθνικισμός και μισαλλοδοξία, πλούτος και εξαθλίωση, γλυκιά και πικρή ζωή.

ΕΠΙΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ!

Ημέρα Μικρών Βιβλιοπωλείων, ημέρα γιορτής, σε πείσμα και κόντρα των καιρών. Στον ζεστό και φιλόξενο χώρο του ΒΙΒΛΙΟΠΟΛΙΣ, από το 2005, από την πρώτη κιόλας μέρα λειτουργίας του, θέσαμε ως στόχο μας να μπορούμε να φέρνουμε σε επαφή μικρούς και μεγάλους με τους δημιουργούς των βιβλίων.

Το βιβλίο, άλλωστε, δεν είναι ένα αντικείμενο, είναι ένας ζωντανός οργανισμός που παίρνει σάρκα και οστά από τον δημιουργό του κατ’ αρχάς, έπειτα από τον εκδότη του και, στη συνέχεια, ο βιβλιοπώλης αποτελεί τον «μεσάζοντα», με τελικό αποδέκτη το βιβλιόφιλο κοινό. Υπάρχουμε εμείς, που γνωρίζουμε κάθε βιβλίο από καρδιάς, που μπορούμε να κατευθύνουμε, να ενημερώνουμε με πιστότητα, ταχύτητα και, φυσικά, χαμόγελο τους αναγνώστες κάθε ηλικίας.

Ένα μικρό βιβλιοπωλείο, με τη σωστή οργάνωση και δομή, μπορεί πολλές φορές να είναι καλύτερα ενημερωμένο από ένα μεγαλύτερο, καθώς έρχεται πιο γρήγορα σε επαφή με τους εκδότες και τις νέες κυκλοφορίες, με τους ίδιους τους συγγραφείς αλλά και τους δημιουργούς ευρύτερα. Οφείλει και μπορεί να καθίσταται δίαυλος αμφίδρομης επικοινωνίας. Κάτι τέτοιο μπορεί να το πετύχει μόνο ένα βιβλιοπωλείο, και για όλους αυτούς τους λόγους χαιρόμαστε που μπορούμε να «παίζουμε αυτόν τον ρόλο» και να συμβάλλουμε με τον τρόπο μας στον πολιτισμό της πόλη μας.

Ζούμε, Αναπνέουμε, Διαβάζουμε!!
ΒΙΒΛΙΟΠΟΛΙΣ… Τρόπος Ζωής

#vivliopolis #vivliopolisgr #vivliopoliskalamata #vivliopoliseshop #diavazomazi #diavazoumeparea #μαζί_στη_ζωή

Ποιο βιβλίο των Εκδόσεων ΨΥΧΟΓΙΟΣ ξεχωρίζετε;

Άρτα 1854, Οθωμανοκρατία. Δυο αγόρια, που μέλλει να γίνουν αδελφικοί φίλοι, γεννιούνται την ίδια νύχτα, ο Λιόντος και ο Nετζίπ. Το μυθιστόρημα παρακολουθεί διαδοχικά και από τη σκοπιά του καθενός τη ζωή τους σε ήρεμους χρόνους, αλλά και σε καιρούς εντάσεων και επαναστάσεων, αναπαριστώντας με μοναδικό τρόπο μια ολόκληρη εποχή.

Αλληλοδιδακτικό σχολείο, παιγνιώδεις φάρσες στον διά βίου ορκισμένο εχθρό τους Φάσγανο, οι δίδυμοι Εβραίοι Γιοσέφ και Μεναχέμ, ο έρωτας που και για τους δύο φίλους θα έχει απρόσμενη εξέλιξη, οι μορφές των δύο μανάδων της Αγνής και της Σαφιγιέ, η κοσμοπολίτισσα Αναστασία, χοροεσπερίδες, Καφέ Αμάν, πετροπόλεμος, Ραμαζάνι, χαμάμ, τούρκικος Καραγκιόζης, πορνεία, αφορισμοί, κολίγοι, τσιφλικάδες, μάγκες της εποχής, εθνικισμός και μισαλλοδοξία, πλούτος και εξαθλίωση, γλυκιά και πικρή ζωή. Όλα έχουν θέση στο ιμαρέτ του Θεού, όπως λέει ο παππούς Ισμαήλ, ο θυμόσοφος, ανθρωπιστής και προεξάρχων του χορού των ηρώων, που καταδικάζει με σκωπτικό τρόπο την ανθρώπινη ματαιοδοξία και τις μικροπρεπείς συμπεριφορές.

ΕΠΙΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ!

«Μικρό βιβλιοπωλείο και τοπική κοινωνία».

Κάτι περισσότερο από μια επιχείρηση, κάτι διαφορετικό από ένα κατάστημα, η προέκταση του σπιτιού και του σχολείου, το συμπλήρωμα του κάθε γραφείου και του κάθε επαγγελματία.
Ένα βιβλιοπωλείο είναι το πρώτο μέρος που μας έρχεται στο μυαλό, είτε αναζητούμε μια ιδέα, είτε ένα δώρο, είτε μια λύση σε οποιοδήποτε θέμα. Είναι ίσως, με κάποιον τρόπο, τα μικρά βιβλιοπωλεία για τις τοπικές κοινωνίες ό,τι και τα φαρμακεία στον χώρο της υγείας!

Ο παραλληλισμός είναι σίγουρα λίγο φτωχός για να δώσει την πραγματική διάσταση και τη σπουδαιότητα του ρόλου των μικρών βιβλιοπωλείων τα τελευταία πενήντα χρόνια.
Και ο ρόλος του βιβλιοπώλη, κάτι περισσότερο από ένα επάγγελμα· μια αποστολή!
Σε κανένα άλλο τομέα της κοινωνίας ο συμβουλευτικός ρόλος του επαγγελματία δεν είναι τόσο ισχυρός και αξιόπιστος όσο ο ρόλος του βιβλιοπώλη στο βιβλίο.
Είτε πρόκειται για σχολικά βιβλία και βοηθήματα, είτε για ιστορικά και λογοτεχνικά βιβλία, είτε για βιβλία μελισσοκομίας και δημιουργικά παιχνίδια, ο βιβλιοπώλης έχει πάντα τον πρώτο λόγο.
Στον γαλαξία του Γουτεμβέργιου, που μάταια προσπαθεί να εκτοπίσει σήμερα η Google, το μόνιμο, το χαρτί, κάποτε ιεροποιημένο, η Βίβλος, στη συνέχεια κυνηγημένο, κάθε φορά που οι ελευθερίες έμπαιναν στο στόχαστρο. Σύμβολο στη συνέχεια (όλοι έχουμε ένα βιβλίο-σύμβολο της παιδικής μας ηλικίας), είτε αυτό είναι οι Άθλιοι, είτε τα Ψηλά Βουνά του Ζαχαρία Παπαντωνίου, είτε το Ζ του Βασίλη Βασιλικού, είτε, για να είμαστε δίκαιοι, ο Χάρι Πότερ. Ιερατείο του χαρτιού, τελετουργικό της ανάγνωσης, θρησκεία της μόρφωσης.

Ποιο βιβλίο των Εκδόσεων ΨΥΧΟΓΙΟΣ ξεχωρίζετε;

Χωρίς δεύτερη σκέψη, το έργο που ξεχωρίζω από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ και θεωρώ πως πρόκειται για μια από τις πιο διαχρονικές παιδικές σειρές λογοτεχνίας, που με βεβαιότητα θα γίνει κλασική, είναι η σειρά του Χάρι Πότερ. Η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ κατάφερε να δημιουργήσει έναν ονειρεμένο κόσμο μάγων, στον οποίο όλοι μας, μικροί και μεγάλοι, θα θέλαμε να κατοικούμε! Βασισμένη στο μοτίβο των κλασικών παραμυθιών η Ρόουλινγκ δημιουργεί έναν αξιαγάπητο χαρακτήρα, τον Χάρι Πότερ, που θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί κράμα μιας ιδιαίτερα έξυπνης σύνθεσης, στην οποία μπορεί κάποιος να εντοπίσει κάτι νέο, κάτι σύγχρονο, αλλά ταυτόχρονα και κάτι κλασικό, αφού οι επιρροές της Ρόουλινγκ από τον Κάρολο Ντίκενς και τους ήρωές του είναι ξεκάθαρες! Μέσα από τις συναρπαστικές περιπέτειες του Χάρι Πότερ η Ρόουλινγκ ηρωποιεί ένα μικρό παιδί, που όμως δίχως την πολύτιμη βοήθεια των μεγάλων δε θα τα κατάφερνε! Ταυτόχρονα, μιλά για την αιώνια πάλη ανάμεσα στο καλό και το κακό και φυσικά αναδεικνύει τη σημαντικότητα της φιλίας!

Το καλοκαίρι πέρασε και μαζί και οι βαρετές διακοπές με τους θείους. Ο Χάρι επιστρέφει στη Σχολή Χόγκουαρτς και ξαναβρίσκει τους φίλους του, τον Ρον και την Ερμιόνη. Όμως κάτι παράξενο και επικίνδυνο συμβαίνει. Ο Χάρι ακούει φωνές που τον απειλούν και οι συμμαθητές του δεν ξέρουν από πού να φυλαχτούν. Στον τοίχο εμφανίζεται μια μυστηριώδης επιγραφή: «Η κάμαρα με τα μυστικά άνοιξε. Φυλαχτείτε!» Ποιος κρύβεται πίσω από όλα αυτά; Ποιον φοβερό εχθρό πρέπει να αντιμετωπίσει και πάλι ο Χάρι; Θα καταφέρει να σώσει τον εαυτό του και τους φίλους του;

ΕΠΙΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ!

Από τότε που ξεκίνησε η πανδημία, ο χρόνος που έχουμε στη διάθεσή μας για σκέψη και περισυλλογή έχει αυξηθεί. Οι ρυθμοί της ζωής μας επιβραδύνθηκαν στη διάρκεια της καραντίνας, αφήνοντας περιθώρια για να ξεκαθαρίσουμε τις σκέψεις μας. Σε αυτή την περίοδο αδράνειας, έχουμε τη δυνατότητα να αναλογιστούμε τη ζωή μας και να εξετάσουμε τον δρόμο που έχουμε διαλέξει.

Η αυτοανάλυση φαίνεται να είναι κάτι θετικό, και είναι, αλλά το απότομο σταμάτημα έπειτα από την αδιάκοπη κίνηση μπορεί να είναι δύσκολο. Ξαφνικά είδαμε τα πράγματα καθαρά και αυτό ίσως μας συντάραξε. Πώς σκεφτόμαστε και επεξεργαζόμαστε αυτό που βιώνουμε ειδικά στον τομέα των σχέσεων;

Κάποιες σχέσεις δοκιμάζονται από την έντονη εμπειρία της εικοσιτετράωρης συνύπαρξης σε περιορισμένο χώρο. Είναι σημαντικό να αφιερώσουμε χρόνο για να σκεφτούμε τις σχέσεις μας και πώς πηγαίνουν τη δεδομένη στιγμή. Ίσως έχετε αρχίσει να αναρωτιέστε αν κάποιες σχέσεις στη ζωή σας πλέον δε λειτουργούν καλά, αλλά πώς μπορείτε να βεβαιωθείτε;

Ο Τζέι Σέτι σάς βοηθά να καταλάβετε ποιες σχέσεις πρέπει να εγκαταλείψετε και σας δίνει συμβουλές για να δώσετε ένα τέλος με ευγενικό τρόπο.

Επτά σημάδια που δείχνουν ότι πρέπει να εγκαταλείψετε μια σχέση

«Σας παρουσιάζω τα σημάδια, που, μερικές φορές, είναι λιγότερο αισθητά», είπε ο Τζέι Σέτι.

Τα σημάδια που δείχνουν ότι πρέπει να εγκαταλείψετε μια σχέση δεν είναι πάντα προφανή. Ίσως δε βρίσκονται σε πρώτο πλάνο, όπως ακριβώς κάποιες σχέσεις δε βρίσκονται πια στο πρώτο πλάνο της ζωής σας και δε φαίνεται να εξυπηρετούν κάποιο σκοπό ή να σας ωφελούν.

Είναι πολύ σημαντικό να διαπιστώσετε αν κάποιοι άνθρωποι πρέπει να συνεχίσουν να βρίσκονται κοντά σας. Θα πρέπει να γνωρίζετε αν ταιριάζουν στη ζωή σας, προκειμένου να θέσετε τις κατάλληλες προτεραιότητες. Όταν συντηρείτε μια κακή σχέση για πολύ καιρό, αυτό μπορεί να αποβεί καταστροφικό και για τους δύο.

Όλοι έχουμε αναγκαστεί να δώσουμε τέλος σε μια φιλική ή ερωτική σχέση και ισχύει ότι εκ των υστέρων βλέπουμε τα πράγματα πολύ πιο καθαρά. Αν είχαμε αφήσει στο παρελθόν μια δυσλειτουργική σχέση να διαιωνίζεται, μετά το τέλος της αναρωτιόμαστε πώς την αφήσαμε να διαρκέσει τόσο πολύ. Βλέπουμε όλα τα σημάδια καθαρά μόνο αφότου έχουν τελειώσει όλα.

Παρά τις καλύτερες προθέσεις μας να μην πληγώσουμε τους άλλους, όταν παρατείνουμε μια σχέση, δίνουμε συνέχεια στις δραματικές καταστάσεις. Όταν αρχίσετε να αναγνωρίζετε τα σημάδια, όσο πιο γρήγορα δώσετε τέλος στη σχέση, τόσο πιθανότερο είναι να τελειώσει φιλικά. Ακολουθούν επτά σημάδια που αποκαλύπτουν ότι ήρθε η ώρα να διαλύσετε μια σχέση.

Έξι βήματα για να διαλύσετε μια σχέση που δε λειτουργεί

Είδαμε τα επτά σημάδια που δείχνουν ότι μια σχέση δεν είναι πια αρμονική. Το πρώτο βήμα είναι η διαπίστωση. Όμως, πώς προχωράτε από αυτό το σημείο και έπειτα; Πώς θα δώσετε ένα τέλος στη σχέση; Διαβάστε τα 6 βήματα που προτείνει ο Τζέι Σέτι για το τέλος μιας σχέσης.

Είναι μια καλή στιγμή για να δούμε όλοι πιο καθαρά τις σχέσεις μας. Τα 7 σημάδια του Τζέι Σέτι αποτελούν έναν σαφή χάρτη για να καταλάβουμε πότε είναι ώρα να φύγουμε. Η διάλυση μιας σχέσης δεν είναι ποτέ εύκολη, αλλά μερικές φορές είναι απαραίτητο βήμα για την ψυχική μας υγεία και την ευεξία μας.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΣΚΕΨΟΥ ΣΑΝ ΜΟΝΑΧΟΣ και θα καταλάβεις:
Γιατί ο αρνητισμός είναι μεταδοτικός.
Πώς να πάψεις να υπεραναλύεις.
Γιατί η σύγκριση σκοτώνει την αγάπη.
Πώς να χρησιμοποιείς τον φόβο σου.
Γιατί δεν μπορείς να βρεις την ευτυχία ψάχνοντάς την.
Πώς να μαθαίνεις από όποιον συναντάς.
Γιατί δεν είσαι οι σκέψεις σου.
Πώς να βρεις τον σκοπό σου.
Γιατί η καλοσύνη είναι καθοριστική για την επιτυχία.
Και πολλά ακόμη…
Ο Jay Shetty, σούπερ σταρ των social media και δημιουργός του No 1 podcast On Purpose, αποκρυσταλλώνει τη διαχρονική σοφία που διδάχτηκε ως ινδουιστής μοναχός σε πρακτικά βήματα που μπορούν να ακολουθήσουν όλοι για να ζήσουν μια ζωή με λιγότερο άγχος και περισσότερο νόημα.

Ο Shetty μεγάλωσε σε μια οικογένεια όπου μπορούσες να γίνεις τρία πράγματα – γιατρός, δικηγόρος ή αποτυχημένος. Οι δικοί του ήταν πεπεισμένοι ότι διάλεξε το τρίτο: αντί να παραστεί στην τελετή αποφοίτησης του κολεγίου του, πήγε στην Ινδία να γίνει μοναχός, να κάνει διαλογισμό τέσσερις με οκτώ ώρες την ημέρα και να αφιερωθεί στο να βοηθάει τους άλλους.
Έπειτα από τρία χρόνια, ένας από τους δασκάλους του του είπε ότι θα βοηθούσε περισσότερο τον κόσμο αν άφηνε τον μοναχισμό για να μοιραστεί την εμπειρία και τη σοφία του με τους άλλους. Χρεωμένος και χωρίς καμιά ειδίκευση στο βιογραφικό του, ο Shetty γύρισε στο πατρικό του στο βόρειο Λονδίνο. Από τους παλιούς του φίλους, πολλοί δούλευαν σε μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου.
Κάποιοι βίωναν απίστευτο στρες, πίεση και δυστυχία. Και ζήτησαν από τον Shetty να τους καθοδηγήσει για να ζήσουν καλύτερα, να αποκτήσουν σκοπό και ενσυναίσθηση. Από τότε μέχρι σήμερα, ο Shetty έχει γίνει ένας από τους δημοφιλέστερους διανοητές του κόσμου. Σε αυτό το βιβλίο, βασισμένος σε όσα έζησε ως μοναχός, μας δείχνει πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τα εμπόδια που βρίσκονται στον δρόμο μας προς τη δύναμη και προς αυτό που πραγματικά μπορούμε να γίνουμε. Συνδυάζοντας την αρχαία σοφία με τις δικές του πλούσιες εμπειρίες στο άσραμ, αποκαλύπτει πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τις αρνητικές σκέψεις και συνήθειες για να βρούμε την ηρεμία και το νόημα που όλοι έχουμε μέσα μας.
Ο Shetty μετουσιώνει τα αφηρημένα διδάγματα σε συμβουλές και ασκήσεις που όλοι μπορούμε να εφαρμόσουμε για να μειώσουμε το στρες, να αποκτήσουμε μεγαλύτερη συγκέντρωση, να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας και να μεταδώσουμε τα δώρα που βρίσκονται μέσα μας στον κόσμο. Ο Shetty αποδεικνύει ότι όλοι μπορούν –και πρέπει– να σκέφτονται σαν μοναχοί.

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Ο JAY SHETTY είναι αφηγητής, podcaster και πρώην μοναχός. Το όραμά του είναι να κάνει τη σοφία viral. Το 2017, το Forbes τον συμπεριέλαβε στη λίστα των 30 Under 30, ως έναν από τους ανθρώπους που αλλάζουν τα δεδομένα στον κόσμο των media. Έχει κάνει σκοπό του να μοιραστεί με όλους τη διαχρονική σοφία του κόσμου με έναν τρόπο πρακτικό και επίκαιρο. Έχει δημιουργήσει πάνω από τετρακόσια βίντεο που έχουν γίνει viral με πάνω από 5 εκατομμύρια προβολές, και το podcast του, On Purpose, είναι σταθερά Νο 1 στον τομέα της υγείας και του ευ ζην.

Τα μικρά βιβλιοπωλεία έχουν τη μαγική ιδιότητα να σου εμφανίζουν βιβλία που δεν είχες φανταστεί πως υπάρχουν, βιβλία άγνωστα αλλά και άγνωστους συγγραφείς. Σαν μαγικές πύλες σε οδηγούν σε δρόμους διαφορετικούς από αυτούς που είχες κατά νου. Μπορείς να συναντήσεις σπάνια και εξαντλημένα βιβλία, βιβλία στην πρώτη τους έκδοση που ξεχάστηκαν σε κάποιο ράφι και περιμένουν τον κυνηγό αναγνώστη να τα ανακαλύψει για τη δική του βιβλιοθήκη. Χώροι μικροί μεν αλλά με τεράστια ζεστασιά και εκπλήξεις.

Ο βιβλιοπώλης θα ακούσει εξομολογήσεις αναγνωστών για βιβλία που λάτρεψαν, που τους συγκίνησαν ή ακόμα και για τις αλλαγές που επέφεραν στη ζωή τους. Το Παλιό Βιβλιοπωλείο είναι ένας τέτοιος χώρος. Συζητήσεις, ζυμώσεις ακόμα και έντονες διαφωνίες επάνω σε βιβλία, συγγραφείς, θέματα της καθημερινότητας που απασχολούν τον κάθε αναγνώστη και που με κάποιο μαγικό τρόπο θα καταλήξουν πάλι σε ένα βιβλίο. Ο βιβλιοπώλης θα δουλέψει σαν γιατρός. Λίγο αν του εκμυστηρευτεί τα αναγνωστικά του συμπτώματα ο αναγνώστης θα τον οδηγήσει με σίγουρα βήματα στη λύση που αναζητά. Το Παλιό Βιβλιοπωλείο στην παλιά αγορά της Νάξου αποτελεί έναν ζεστό χώρο που φιλοξενεί στα ράφια του ξεχωριστά βιβλία διαλεγμένα προσεκτικά για να ικανοποιήσει τον κάθε αναγνώστη.

Ο ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΩΝ είναι ένα συναρπαστικό αφήγημα γεμάτο πάθη, συνωμοσίες και περιπέτειες. Μέσα από τις σελίδες του οδηγούμαστε στο μεγάλο φινάλε της σάγκας που ξεκίνησε με τη ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ και που εδώ εξελίσσεται σε όλη της την ένταση και το βάθος, ενώ συγχρόνως αποτελεί μέγιστο ύμνο στον κόσμο των βιβλίων, στην τέχνη τού να αφηγείται κανείς ιστορίες και στον μαγικό δεσμό ανάμεσα στη λογοτεχνία και τη ζωή.

ΕΠΙΣΚΕΨΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ!

Η Βικτόρια Χίσλοπ, η Βρετανίδα βραβευμένη συγγραφέας, που το έργο της προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισμό της Ελλάδας, πραγματοποίησε ένα μεγάλο της όνειρο: Ν’ αποκτήσει ελληνική ιθαγένεια.  Πριν λίγο καιρό, με προεδρικό διάταγμα, απέκτησε την τιμητική πολιτογράφηση ως Ελληνίδα. Χθες (17/9), σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Εσωτερικών έγινε η ορκωμοσία.

Ιδιαίτερα συγκινημένη η Βικτόρια Χίσλοπ ανέφερε πως πολύ καιρό αισθάνεται Ελληνίδα. «Είναι μια πολύ σημαντική μέρα για ‘μένα. Πολλά χρόνια αγαπώ την Ελλάδα. Δεν είναι μυστικό. Αγαπάω τους ανθρώπους, το τοπίο, την κουλτούρα. Αυτό, βέβαια, δεν είναι δύσκολο. Η αγάπη μου είναι κάτι πιο πολύ από αυτό. Το σημαντικό είναι να αγαπήσεις τις δυσκολίες και τα προβλήματα, όχι μόνο την ομορφιά. Κι εγώ, εδώ και πολλά χρόνια, αγαπάω τα πάντα στην Ελλάδα. Η καρδιά μου είναι εδώ. Στο μέλλον θα συνεχίσω να υποστηρίζω την Ελλάδα, όπως μπορώ».

Την ορκωμοσία τέλεσε ο γενικός γραμματέας Ιθαγένειας, Αθανάσιος Μπαλέρμπας, ο οποίος-εκ μέρους του υπουργείου Εσωτερικών, προσέφερε ένα μαρμάρινο σύμπλεγμα χεριών από το Μουσείο Μπενάκη. Ο υπουργός Τάκης Θεοδωρικάκος απουσίαζε για λόγους υγείας, αλλά η κάρτα που συνόδευε το συμβολικό δώρο είχε την υπογραφή του: «Αποτελεί ιδιαίτερη χαρά, τιμή και ευγνωμοσύνη το γεγονός της απονομής σε εσάς της ελληνικής ιθαγένειας για όλο τον Ελληνισμό. Χαίρομαι πολύ διότι είμαι σίγουρος ότι πλέον απευθύνομαι επίσημα σε μια πρέσβειρα του Ελληνισμού, παγκόσμια. Έχοντας προσφάτως διαβάσει το βιβλίο σας ΟΣΟΙ ΑΓΑΠΙΟΥΝΤΑΙ, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι αγαπιέστε πολύ και από πολλούς».

Ακολούθησε συνάντηση με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, καθώς και με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Το τελευταίο βιβλίο της Βικτόρια Χίσλοπ, ΟΣΟΙ ΑΓΑΠΙΟΥΝΤΑΙ, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, ενώ τον Δεκέμβριο αναμένεται να βγει το καινούριο της μυθιστόρημα.

ΟΣΟΙ ΑΓΑΠΙΟΥΝΤΑΙ

Αθήνα, 1941. Στην κατοχική Ελλάδα, η δεκαπεντάχρονη Θέμις βλέπει την οικογένειά της να ταλανίζεται από βαθιές πολιτικές διαφορές. Και το χάσμα ανάμεσα σ’ αυτούς που αγαπά βαθαίνει, όσο η χώρα βυθίζεται στην ανέχεια. Καθώς η δυστυχία μεγαλώνει γύρω της, και φίλοι της χάνονται από την πείνα, η Θέμις μπαίνει στην Αντίσταση.

Στον Εμφύλιο που ακολουθεί μετά την Απελευθέρωση, η Θέμις θα ενταχθεί στον Δημοκρατικό Στρατό, όπου θα βιώσει τον έρωτα, το μίσος και τον παραλογισμό του αδελφοκτόνου πολέμου. Ύστερα, θα έρθει η εξορία, στη Μακρόνησο και στο Τρίκερι. Μια άλλη κρατούμενη θα σταθεί στο πλευρό της στις κακουχίες, και οι ζωές τους θα δεθούν με τρόπο απρόβλεπτο. Ώσπου, κάποια στιγμή, η Θέμις θα πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στα πιστεύω της και στη λαχτάρα της να ζήσει…

Χρόνια μετά, καθώς αναστοχάζεται το παρελθόν της, η Θέμις συνειδητοποιεί ότι το προσωπικό και το πολιτικό, η δική της περιπέτεια και η περιπέτεια της πατρίδας της είναι άρρηκτα δεμένα. Κι ότι μπορεί κάποιες πληγές να επουλώνονται, αλλά κάποιες άλλες γίνονται πιο βαθιές στο πέρασμα του χρόνου.

33η ΧΙΛΙΑΔΑ

Η Βέρα Αθανασίου, ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, προσεγγίζει το θέμα της αποπλάνησης ανηλίκων καθώς και του καθορισμού ορίων στα παιδιά από την πλευρά των γονέων, δύο θέματα άκρως αλληλένδετα που μας αφορούν όλους. Η αποπλάνηση ανηλίκων είναι ένα φαινόμενο που συνέβαινε πάντα και σήμερα συμβαίνει όλο και περισσότερο. Οι περιπτώσεις ενηλίκων που παραμονεύουν στο πάρκο προκειμένου να βρουν την κατάλληλη στιγμή για να προσεγγίσουν ένα παιδί με απώτερο σκοπό να το πάρουν μαζί τους έχουν πολλαπλασιαστεί.

Τις περισσότερες φορές ο θύτης έχει ένα σχέδιο. Το σχέδιο αυτό είναι να χρησιμοποιήσει ένα ερέθισμα το οποίο γνωρίζει ότι θα προκαλέσει το ενδιαφέρον του παιδιού – ένα γλυκό, ένα μικρό ζωάκι, ένα δωράκι ή ακόμα και μια δικαιολογία σχετικά με ένα συμβάν που θα μπορούσε να υφίσταται στην πραγματικότητα. Στις περιπτώσεις αποπλάνησης μέσω διαδικτύου, ισχύει ο ίδιος μηχανισμός αλλά με τη χρήση του διαδικτύου.

Το θέμα της αποπλάνησης είναι ένα φλέγον ζήτημα και όλοι καλούμαστε να δράσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ώστε τα παιδιά μας να μην πέσουν σε αυτή την παγίδα. Για να το πετύχουμε αυτό, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ποια είναι τα χαρακτηριστικά που καθιστούν τα παιδιά μας πιο υποβόλιμα σε τέτοιου είδους επιρροές, καθώς επίσης και κάποιους τρόπους παρέμβασης προκειμένου να προλάβουμε παρόμοια φαινόμενα.

Οι πιο ευάλωτες περιπτώσεις είναι παιδιά που είναι πιο ευκολόπιστα, που έχουν ασαφή τοποθέτηση ορίων από την πλευρά της οικογένειας, παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση ή που μεγαλώνουν σε οικογένειες που πιθανότητα υπάρχουν συγκρούσεις ή συνθήκες που το τοποθετούν σε μια συναισθηματική αιώρηση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το θέμα δεν είναι ότι το παιδί δε γνωρίζει τους κατάλληλους κανόνες, πρακτικές και συμβουλές προκειμένου να αποφύγει τον κίνδυνο αποπλάνησης. Το θέμα είναι ότι παρόλο που γνωρίζει τι πρέπει να κάνει, δεν είναι σε θέση να ακολουθήσει αυτές τις συμβουλές. Υπάρχουν δηλαδή κάποιοι ασυνείδητοι παράγοντες που λειτουργούν με τέτοιο τρόπο ώστε να καταστήσουν το παιδί πιο ευάλωτο σε τέτοιου είδους επιρροές και κακόβουλα πλησιάσματα. Σε αυτές τις ασυνείδητες επιρροές, τον βασικότερο ρόλο παίζει ο τρόπος που το παιδί εισπράττει τους ίδιους τους γονείς. Ιδιαίτερα επιτρεπτικοί γονείς κάνουν το παιδί να νιώθει ότι οι κανόνες που του θέτουν δεν έχουν μεγάλη βαρύτητα, ενώ απορριπτικοί γονείς κάνουν τα παιδιά να αισθάνονται συναισθηματικά ανεπαρκή με χαμηλή αυτοεκτίμηση και συνεπώς πιο ευάλωτα στον ξένο που θα τους δείξει πλαστή ενσυναίσθηση.

Χρέος όλων των γονιών είναι να προστατεύουν το παιδί και να είναι κοντά του. Να χτίσουν με το παιδί σχέση εμπιστοσύνης, να κατανοούν τις ανάγκες του, να καθρεφτίζουν το συναίσθημά τους, να δείχνουν ενσυναίσθηση σε αυτά που του συμβαίνουν, να το ρωτάνε πολύ συχνά «πώς αισθάνεσαι, πώς με εισπράττεις, τι σου λείπει, τι έχεις ανάγκη, τι περιμένεις, τι προσδοκίες έχεις;». Να βεβαιωθούν ότι το παιδί αισθάνεται τους γονείς του καλά. Να του δίνουν κράτημα στις ανάγκες του και τις επιθυμίες του.

Στη συνέχεια, παρατίθενται μερικές πρακτικές συμβουλές για να προλάβουν οι γονείς τη δυσάρεστη περίπτωση αποπλάνησης:

– Να θέτουν σαφή όρια, ώστε να δίνουν στο παιδί τη δυνατότητα να καταλάβει τι είναι σωστό και τι λάθος. Ακόμα και αν το παιδί διαμαρτύρεται στην κάθε απαγόρευση του γονέα, την ίδια στιγμή, σε ασυνείδητο επίπεδο, αισθάνεται ασφάλεια γιατί καταλαβαίνει ότι αφού μπορούν οι γονείς να το οριοθετήσουν, τότε μπορούν να οριοθετήσουν και οποιονδήποτε κίνδυνο ελλοχεύει.

– Να δίνουν σαφείς οδηγίες στα παιδιά. Για παράδειγμα, δεν πρέπει να απαντούν ποτέ σε κάποιον άγνωστο άνθρωπο που θα τους προσεγγίσει, πάντα να ενημερώνουν τον γονέα αν αισθάνονται διαφορετικά, κανένα άγγιγμα δεν πρέπει να μένει μυστικό κ.λπ.

– Να καθρεφτίζουν το συναίσθημα του παιδιού ώστε το παιδί να είναι σε θέση να αναγνωρίζει το συναίσθημά του και να ξέρει ότι είναι ευπρόσδεκτη η περιγραφή του συναισθήματος στον γονέα και το μοίρασμα μαζί του. Να μην επικρίνουν ποτέ τα συναισθήματά του. Έτσι θα καταφέρουν να προλάβουν τις περιπτώσεις απόσυρσης και στροφής του παιδιού στον εαυτό του.

Όσο πιο καλά αισθάνεται ένα παιδί εντός του οικογενειακού περιβάλλοντος, τόσο πιο οχυρωμένο είναι απέναντι στους εξωτερικούς κινδύνους.

Κλείνοντας, αυτό που καλούνται όλοι οι γονείς να κάνουν είναι να βελτιώνονται, να ενημερώνονται, να μελετούν τη σχέση τους με τα παιδιά τους και να προσπαθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο να τους προσφέρουν τον κόσμο μέσα στον οποίο ονειρεύονται να ζουν και να δημιουργήσουν μεγαλώνοντας.

Χρήσιμα βιβλία που θα βοηθήσουν τους γονείς
να προστατεύσουν τα παιδιά τους!

«Ο Jay Shetty σού δείχνει βήμα βήμα πώς να χτίσεις τη δύναμή σου μετατοπίζοντας το βάρος από την εικόνα σου στην αυτοεκτίμηση. Αυτό το βιβλίο σε απελευθερώνει από την ύπνωση των κοινωνικών συμβάσεων και σε βοηθάει να γίνεις ο αρχιτέκτονας της δικής σου ζωής».

—DEEPAK CHOPRA, MD, Καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια,

Σαν Ντιέγκο, και συγγραφέας μπεστ σέλερ των New York Times

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΣΚΕΨΟΥ ΣΑΝ ΜΟΝΑΧΟΣ και θα καταλάβεις:

• Γιατί ο αρνητισμός είναι μεταδοτικός.
• Πώς να πάψεις να υπεραναλύεις.
• Γιατί η σύγκριση σκοτώνει την αγάπη.
• Πώς να χρησιμοποιείς τον φόβο σου.
• Γιατί δεν μπορείς να βρεις την ευτυχία ψάχνοντάς την.
• Πώς να μαθαίνεις από όποιον συναντάς.
• Γιατί δεν είσαι οι σκέψεις σου.
• Πώς να βρεις τον σκοπό σου.
• Γιατί η καλοσύνη είναι καθοριστική για την επιτυχία.
  Και πολλά ακόμη…

Ο Jay Shetty, σούπερ σταρ των social media και δημιουργός του No 1 podcast On Purpose, αποκρυσταλλώνει τη διαχρονική σοφία που διδάχτηκε ως ινδουιστής μοναχός σε πρακτικά βήματα που μπορούν να ακολουθήσουν όλοι για να ζήσουν μια ζωή με λιγότερο άγχος και περισσότερο νόημα. Ο Shetty μεγάλωσε σε μια οικογένεια όπου μπορούσες να γίνεις τρία πράγματα – γιατρός, δικηγόρος ή αποτυχημένος. Οι δικοί του ήταν πεπεισμένοι ότι διάλεξε το τρίτο: αντί να παραστεί στην τελετή αποφοίτησης του κολεγίου του, πήγε στην Ινδία να γίνει μοναχός, να κάνει διαλογισμό τέσσερις με οκτώ ώρες την ημέρα και να αφιερωθεί στο να βοηθάει τους άλλους.
Έπειτα από τρία χρόνια, ένας από τους δασκάλους του του είπε ότι θα βοηθούσε περισσότερο τον κόσμο αν άφηνε τον μοναχισμό για να μοιραστεί την εμπειρία και τη σοφία του με τους άλλους. Χρεωμένος και χωρίς καμιά ειδίκευση στο βιογραφικό του, ο Shetty γύρισε στο πατρικό του στο βόρειο Λονδίνο. Από τους παλιούς του φίλους, πολλοί δούλευαν σε μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου.
Κάποιοι βίωναν απίστευτο στρες, πίεση και δυστυχία. Και ζήτησαν από τον Shetty να τους καθοδηγήσει για να ζήσουν καλύτερα, να αποκτήσουν σκοπό και ενσυναίσθηση. Από τότε μέχρι σήμερα, ο Shetty έχει γίνει ένας από τους δημοφιλέστερους διανοητές του κόσμου. Σε αυτό το βιβλίο, βασισμένος σε όσα έζησε ως μοναχός, μας δείχνει πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τα εμπόδια που βρίσκονται στον δρόμο μας προς τη δύναμη και προς αυτό που πραγματικά μπορούμε να γίνουμε. Συνδυάζοντας την αρχαία σοφία με τις δικές του πλούσιες εμπειρίες στο άσραμ, αποκαλύπτει πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τις αρνητικές σκέψεις και συνήθειες για να βρούμε την ηρεμία και το νόημα που όλοι έχουμε μέσα μας.
Ο Shetty μετουσιώνει τα αφηρημένα διδάγματα σε συμβουλές και ασκήσεις που όλοι μπορούμε να εφαρμόσουμε για να μειώσουμε το στρες, να αποκτήσουμε μεγαλύτερη συγκέντρωση, να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας και να μεταδώσουμε τα δώρα που βρίσκονται μέσα μας στον κόσμο. Ο Shetty αποδεικνύει ότι όλοι μπορούν –και πρέπει– να σκέφτονται σαν μοναχοί.

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Ο JAY SHETTY είναι αφηγητής, podcaster και πρώην μοναχός. Το όραμά του είναι να κάνει τη σοφία viral. Το 2017, το Forbes τον συμπεριέλαβε στη λίστα των 30 Under 30, ως έναν από τους ανθρώπους που αλλάζουν τα δεδομένα στον κόσμο των media. Έχει κάνει σκοπό του να μοιραστεί με όλους τη διαχρονική σοφία του κόσμου με έναν τρόπο πρακτικό και επίκαιρο. Έχει δημιουργήσει πάνω από τετρακόσια βίντεο που έχουν γίνει viral με πάνω από 5 εκατομμύρια προβολές, και το podcast του, On Purpose, είναι σταθερά Νο 1 στον τομέα της υγείας και του ευ ζην.

Η Παγκόσμια Ημέρα Φάρων καθιερώθηκε το 2003 από τη Διεθνή Ένωση Φαροφυλάκων και γιορτάζεται την 3η Κυριακή του Αυγούστου με στόχο την ανάδειξη της σημασίας των φάρων.
Πέρα από την καίρια συμβολή τους στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, οι φάροι αποτελούν μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς.
Στις 16/8 λοιπόν το αγαπημένο μας μυθιστόρημα της Penelope Tsakalos Kourtzi έχει την τιμητική του!

Η Νατάσα, η ερωμένη των φάρων, έγραψε κάτι αποκλειστικά για εσάς.

@natassalighthouse:

Ναι. Τους έχω επισκεφτεί όλους στην Ελλάδα. Όχι όπως τώρα που είναι ανοιχτοί για εσάς να περιηγηθείτε. Εγώ τους επισκέφθηκα άλλα χρόνια, που είχαν πόρτες κλειστές και δρόμους δύσβατους.

Όσοι διαβάσατε την ιστορία μου μέχρι τώρα, και ήσασταν πολλοί, οι περισσότεροι με νιώσατε και με καταλάβατε. Άλλοι με είπατε μοιραία, άλλοι σκληρή, άλλοι καταδικασμένη, άλλοι τρελή. Κάποιοι μου αφαιρέσατε τον χαρακτηρισμό «πόρνη» και σας ευχαριστώ για αυτό. Και με τοποθετήσατε εκεί όπου πραγματικά ανήκα. Στους φάρους. Όχι στους άντρες των φάρων. Κάποιοι, όπως μου είπατε, διαβάσατε την ιστορία μου ξανά και ξανά και κάποιοι ψάξατε στο Ίντερνετ για την πραγματική μου ταυτότητα και ιστορία. Με συγκινήσατε, να ξέρετε. Και κάποιοι, αρκετοί, μου στείλατε μηνύματα στο instagram για τους φάρους, που παρέλειψα, και τα μυστικά τους.

Με κάποιους από εσάς συνεχίζουμε να μιλάμε από εκεί. Και αρκετοί ξέρετε παραπάνω γεγονότα από αυτά που περιγράφω στο βιβλίο.

Όλοι, μα όλοι, όμως, σεβαστήκατε (και με αυτό μου φέρνετε δάκρυα στα μάτια από τη χαρά) τον θρύλο μου και την ανάγκη να μην αποκαλυφθεί τίποτα παραπάνω.

Ναι. Είναι αλήθεια. Τη δεκαετία του ’60 αποτέλεσα το θέμα που έψαχναν οι δημοσιογράφοι. Έγινα ο θρύλος της «πόρνης των φάρων», και η αλήθεια είναι πως κρύβω πολλά μυστικά ακόμα, και ιστορίες.

Όσοι από εσάς επισκεφτείτε έναν φάρο σήμερα, ως τουρίστες, να γνωρίζετε πως κάπου, σε κάποια πέτρα του, έχω σταθεί, έχω κλάψει, έχω κάνει έρωτα, έχω κοιτάξει τα αστέρια, έχω γίνει αδίστακτη, έχω σιωπήσει μπροστά σε μυστήρια, έχω πάρει βαθιά ανάσα πριν φύγω, παίρνοντας τους μύθους τους μαζί. Και καθώς πια είμαι μεγάλη και δεν μπορώ να βρεθώ στους φάρους της ζωής μου, να τους δώσετε τους χαιρετισμούς μου.

Και εγώ θα σας περιμένω.

Και ίσως, κάποια στιγμή, σας πω και περισσότερες ιστορίες από τους φάρους. Ναι, αυτό είναι το πιο πιθανό. Με αγαπήσατε και νιώθω το θάρρος πια να σας πάω και παρακάτω. Και ίσως να σας πω ποια είναι η ταυτότητά μου και πού θα με βρείτε.

Μέχρι τότε, θα είμαι για εσάς η Νατάσα. Αυτό είναι το πραγματικό μου όνομα και σας εύχομαι ένα ήρεμο υπόλοιπο καλοκαιριού και καλές διακοπές.

Νατάσα, Η Ερωμένη των Φάρων

«Και με κοίταξε όπως δεν έχετε δει να κοιτάει άλλος ερωτευμένος άνθρωπος άλλο άνθρωπο.

 

Και με πλησίασε όπως δεν έχετε νιώσει να πλησιάζει σώμα άλλο σώμα.

 

Και με φίλησε όπως δεν έχετε δει ούτε στο σινεμά.

 

Και με εγκατέλειψε όπως δεν έχετε δει να εγκαταλείπει ποτέ κανείς κανέναν.

 

Ήταν φάρος και αναβόσβησε».

Νατάσα, για τον φάρο της Κεφαλονιάς (ανέκδοτο)

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Έχω μείνει γνωστή στην ιστορία ως η «ερωμένη των φάρων».
Γεννήθηκα σε έναν φάρο και όλη μου τη ζωή δεν έχω κοιμηθεί ποτέ δίχως να με συνοδεύει ο ήχος της θάλασσας. Έχω γίνει βασίλισσα σε κάποιους από αυτούς, δούλα σε άλλους και γοργόνα στους μακρινούς. Έχω κρυφτεί σε αμπάρια, έπιασα τουφέκι και έχω μια αποκρουστική ουλή, η οποία σκίζει το δεξί μου μάγουλο. Γέννησα ένα παιδί, που όμως δεν αγκάλιασα ποτέ. Είδα ναυάγια και κολύμπησα σε μέρη όπου δεν έχει καταφέρει να φτάσει άνθρωπος. Μίσησα και μισήθηκα, πόθησα και με αγάπησαν. Έχω μαγέψει πειρατές και έχω τρέξει γυμνή στα βράχια. Έχω αντικρίσει θησαυρούς αμύθητους, που ούτε καν φαντάζεστε ότι υπάρχουν.
Έχω γυρίσει όλους τους επανδρωμένους φάρους που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Και κάποιους που δεν υπάρχουν πια και σώζονται μόνο τα ερείπια τους.

Κάθε φορά που έφτανα σε κάποιον από αυτούς, με περίμεναν με ανυπομονησία, γιατί ενώ η θάλασσα έφερνε συχνά στους φαροφύλακες φόβο, δεινά και δυσκολίες, εγώ τους έφερνα πάντα τον έρωτα.
Ναι. Έχω μείνει γνωστή ως η «ερωμένη των φάρων», αν και στην πραγματικότητα ήμουν απλώς μια σφοδρά και χωρίς ελπίδα ερωτευμένη γυναίκα.

«Πολιτογραφούμε τιμητικώς ως Ελληνίδα πολίτη την αλλοδαπή ΧΙΣΛΟΠ ΒΙΚΤΟΡΙΑ του ΤΖΟΝ ΕΒΕΡΑΡΝΤ, γεννηθείσα την 8-6-1959 στο Μπρόμλεϊ του Ηνωμένου Βασιλείου», αναφέρει το διάταγμα της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Για την απόφαση λαμβάνεται υπόψη η «παγκόσμια προβολή του μνημείου της Σπιναλόγκας» μέσα από το έργο της συγγραφέως, καθώς και η «ανάδειξη της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού».

Η Βρετανίδα συγγραφέας σε συνέντευξή της αποκάλυψε πως για το ευτυχές γεγονός τής τηλεφώνησε προσωπικά ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.

Η παρακάτω επιστολή εστάλη από την ίδια τη Βικτόρια Χίσλοπ προς τα Ελληνικά ΜΜΕ:

«Είμαι πολύ ενθουσιασμένη που η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας με τίμησε με την ελληνική ιθαγένεια. Ήταν μια υπέροχη έκπληξη και σπουδαία τιμή. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους μου τους φίλους στην Ελλάδα και ειδικά στην Κρήτη για όλα όσα έκαναν και τα οποία οδήγησαν σ’ αυτή την ευτυχισμένη και σημαντική στιγμή της ζωής μου. Επιβεβαιώνεται η πολύ ιδιαίτερη σχέση και αγάπη που έχω γι’ αυτή τη χώρα. Το να με καλωσορίσουν και να με αποδεχτούν –επίσημα– ως Ελληνίδα ήταν ένα όνειρο για μένα. Και έφτασε η στιγμή που έγινε πραγματικότητα. Τους πιο θερμούς χαιρετισμούς μου».

Victoria Hislop, μας έκανες πολύ περήφανους!

Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορεί ήδη με μεγάλη επιτυχία το τελευταίο βιβλίο της ΟΣΟΙ ΑΓΑΠΙΟΥΝΤΑΙ, που βρίσκεται στην 31η χιλιάδα, ενώ μέχρι το τέλος του 2020 θα επανακυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις μας ΤΟ ΝΗΣΙ.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Αθήνα, 1941. Στην κατοχική Ελλάδα, η δεκαπεντάχρονη Θέμις βλέπει την οικογένειά της να ταλανίζεται από βαθιές πολιτικές διαφορές. Και το χάσμα ανάμεσα σ’ αυτούς που αγαπά βαθαίνει, όσο η χώρα βυθίζεται στην ανέχεια. Καθώς η δυστυχία μεγαλώνει γύρω της, και φίλοι της χάνονται από την πείνα, η Θέμις μπαίνει στην Αντίσταση.
Στον Εμφύλιο που ακολουθεί μετά την Απελευθέρωση, η Θέμις θα ενταχθεί στον Δημοκρατικό Στρατό, όπου θα βιώσει τον έρωτα, το μίσος και τον παραλογισμό του αδελφοκτόνου πολέμου. Ύστερα, θα έρθει η εξορία, στη Μακρόνησο και στο Τρίκερι. Μια άλλη κρατούμενη θα σταθεί στο πλευρό της στις κακουχίες, και οι ζωές τους θα δεθούν με τρόπο απρόβλεπτο. Ώσπου, κάποια στιγμή, η Θέμις θα πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στα πιστεύω της και στη λαχτάρα της να ζήσει…

Χρόνια μετά, καθώς αναστοχάζεται το παρελθόν της, η Θέμις συνειδητοποιεί ότι το προσωπικό και το πολιτικό, η δική της περιπέτεια και η περιπέτεια της πατρίδας της είναι άρρηκτα δεμένα. Κι ότι μπορεί κάποιες πληγές να επουλώνονται, αλλά κάποιες άλλες γίνονται πιο βαθιές στο πέρασμα του χρόνου.
Η Βικτόρια Χίσλοπ υπογράφει ένα νέο συγκλονιστικό μυθιστόρημα, το οποίο διατρέχει τη νεότερη ιστορία της Ελλάδας μέσα από την επική ιστορία μιας συνηθισμένης γυναίκας που αναγκάστηκε να ζήσει μια ασυνήθιστη ζωή.

Σήμερα γιορτάζουμε μια ιστορική επέτειο για τη χώρα μας, την πτώση της Χούντας και τη σταδιακή επάνοδο στο δημοκρατικό πολίτευμα. Ας θυμηθούμε τα κύρια γεγονότα: Η Ελλάδα από τον Απρίλιο του 1967 μέχρι τον Ιούλιο του 1974 κυβερνήθηκε από τη «Δικτατορία της 21ης Απριλίου». Η περίοδος της δικτατορικής διακυβέρνησης διήρκεσε μέχρι τις 23 Ιουλίου 1974 και για τον λόγο αυτό αποκαλείται «επταετία». Στη διάρκειά της σχηματίστηκαν τέσσερις κυβερνήσεις: η Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Κόλλια, η Κυβέρνηση Γεωργίου Παπαδόπουλου, η Κυβέρνηση Σπύρου Μαρκεζίνη,  η Κυβέρνηση Αδαμαντίου Ανδρουτσόπουλου. Μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 και τη βίαιη καταστολή της, ένα νέο πραξικόπημα υπό τον Δημήτριο Ιωαννίδη ανέτρεψε τον Παπαδόπουλο.

Η περίοδος της δικτατορίας τελείωσε όταν η Χούντα του Ιωαννίδη «κατέρρευσε» στις 24 Ιουλίου του 1974 –παρόλο που η στρατιωτική ηγεσία παρέμεινε στη θέση της σχεδόν μέχρι το τέλος του έτους– κάτω από το βάρος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, που ξεκίνησε τέσσερις ημέρες νωρίτερα, στις 20 Ιουλίου. Η Χούντα και οι άνθρωποί της στην Κύπρο, οι οποίοι είχαν προχωρήσει σε πραξικοπηματική ανατροπή του Προέδρου Μακαρίου, αιφνιδιασμένοι από την τουρκική συμπεριφορά ουσιαστικά δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν. Το αποτέλεσμα ήταν η κατάληψη του 40% των εδαφών του νησιού (3% με την επιχείρηση «Αττίλας Ι» και σχεδόν το μισό νησί με τον «Αττίλας II»).

Ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης προσκάλεσε από το εξωτερικό και διόρισε πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, που έφτασε την 24η Ιουλίου στην Αθήνα με το προεδρικό αεροπλάνο της γαλλικής Προεδρίας, το οποίο έθεσε στη διάθεση του ο Γάλλος πρόεδρος Βαλερί Ζισκάρ ντ’Εστέν και σχημάτισε τη λεγόμενη Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας για να δρομολογήσει την αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στην Ελλάδα.

Ας αναβιώσουμε όμως τις στιγμές αυτές μυθιστορηματικά, μέσα από τα βιβλία μας.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ VICTORIA HISLOP,

«ΟΣΟΙ ΑΓΑΠΙΟΥΝΤΑΙ»

Μια πολύ ζεστή μέρα του Ιουλίου, τα παράθυρα των σπιτιών ολόγυρα στην πλατεία ήταν ορθάνοιχτα. Ο Θανάσης είχε ανοιχτή την τηλεόρασή του και, όπως συνήθως, είχε τη φωνή στη διαπασών. Ήταν ώρα που αρκετοί έπαιρναν ακόμη τον μεσημεριανό τους ύπνο, όμως εκείνη τη μέρα δε θα νοιαζόταν για τα παράπονα των γειτόνων. Είχε συμβεί κάτι που έπρεπε να το πει στην αδελφή του.

Λίγο πριν από τις έξι το απόγευμα, η Θέμις ελίχθηκε ανάμεσα στα έπιπλα του σπιτιού αγουροξυπνημένη από τον χτύπο στην πόρτα της. Ήταν ο Θανάσης. Και μάλιστα χαμογελαστός! Η καταστροφική αποτυχία του Ιωαννίδη στην Κύπρο είχε σημάνει το τέλος του και ο Θανάσης έπρεπε οπωσδήποτε να της πει το νέο ότι η εξουσία είχε επανέλθει στα χέρια των πολιτικών.

«Τελείωσε», της είπε χαμογελώντας.

«Ποιο πράγμα;» έκανε η αδελφή του που δεν καταλάβαινε τι της έλεγε.

«Το στρατιωτικό καθεστώς», απάντησε ο Θανάσης. «Τελείωσε. Επιτέλους τελείωσε».

Ο Θανάσης μπήκε στο διαμέρισμα και είπε στη Θέμιδα να ανοίξει το ραδιόφωνο.

Ήταν αλήθεια. Η χούντα είχε πέσει. Ήταν η αποκατάσταση της δημοκρατίας.

Για 7η συνεχόμενη χρονιά οι συγγραφείς και τα βιβλία των Εκδόσεων ΨΥΧΟΓΙΟΣ συμμετέχουν στα Βραβεία Βιβλίου Public! Στην λίστα που ακολουθεί θα βρεις όλα τα αγαπημένα σου βιβλία από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, τα οποία μπορείς να αναδείξεις με την ψήφο σου!

Κάθε αναγνώστης μπορεί να ψηφίσει μόνο μία φορά ανά κατηγορία. Η μοναδικότητα κάθε ψήφου ορίζεται από το e-mail ή Facebook λογαριασμό του. Τυχόν επόμενες ψήφοι για την ίδια κατηγορία δεν καταχωρίζονται στο σύστημα.

Ανάδειξε τα αγαπημένα σου βιβλία!

Ελληνικό Μυθιστόρημα

Μεταφρασμένο Μυθιστόρημα

Ελληνικό non-fiction

Ελληνική Παιδική Λογοτεχνία

Ελληνική Εφηβική Λογοτεχνία

Ευ ζην

Έκπληξη: Αξέχαστος Ήρωας

Θα καταστραφούμε! Γκρεμίζεται ο κόσμος! Καθώς βαραίνει πάνω μας το λοιμώδες 2020, πληθαίνουν τέτοιες κραυγές. Ενώ τα πρώτα κύματα της πανδημίας φαίνεται να υποχωρούν, το βλέμμα στρέφεται στην κατεσταλμένη οικονομία. Θα μπορέσει να αναρρώσει; Δέκα χρόνια οικονομική κρίση. Σαν τα καναρίνια των ορυχείων. Nα περιμένουν όλοι πότε θα σκάσουμε. Κι ύστερα αυτό… Μπορούσε να λείπει. Είναι πολύ. Είναι βαρύ. Είναι άδικο για τις γενιές που πέρασαν από την ψύχρα των «κάπιταλ κοντρόλ» στην παγωμάρα του «λοκντάουν».
Αλλά πάντα έτσι ήταν. Έτσι ήταν και είναι ο κόσμος: άστατος κι απρόβλεπτος. Και έτσι είναι η ζωή. Ιδίως σε αυτή την πατρίδα. Πάντα έτσι ήταν. Θα αντέξουμε. Και δε θα καταστραφούμε. Και δε θα γκρεμιστεί ο κόσμος. Αλλά κι αν ακόμη γκρεμιστεί, θα τον ξαναφτιάξουμε.
Οι Έλληνες δε γεννηθήκαμε με ένα χρυσό κουτάλι στο στόμα. Τίποτα δε μας χαρίστηκε. Το σκληρό παρελθόν των φωτογραφιών της μαυρόασπρης Ελλάδας ξεθώριασε, αλλά δεν έσβησε. Ανασαίνει δίπλα μας. Πολλές φορές βρεθήκαμε με την πλάτη στο χώμα. Και κάθε φορά ξανασηκωνόμασταν. Θα τα καταφέρουμε και τώρα. Μια απόφαση χωρίζει την απελπισία από την αναγέννηση.

Mε θάρρος, περηφάνια και αισιοδοξία, αύριο όλα θα είναι καλύτερα!

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Η παγκόσμια πανδημία προκάλεσε τεκτονικές μετατοπίσεις στο κοινωνικό οικοδόμημα. Η επέλαση του λοιμού γέννησε νέα ηθικά διλήμματα, νέους και απροσδόκητους φόβους. Στην Ελλάδα δειλιάζουμε να αναγνωρίσουμε το προφανές: ότι η οικογένεια, η αγάπη προς τον άλλο και η φιλοπατρία έγιναν άγκυρες που μας κράτησαν κόντρα στο κύμα της αρρώστιας.
Ο ελληνικός τρόπος σκέψης και ζωής ριζώνει στο βάθος της Ιστορίας. Γι’ αυτό και ορισμένοι σπεύδουν να τον βαφτίσουν ξεπερασμένο. Λες και ξεπερνιέται η αντίληψη ότι ο άνθρωπος έχει αξία, ενώ τα πράγματα έχουν τιμή.

Η λογική, η ηθική και το μέτρο συγκροτούν διαχρονικά το τρίγωνο των δυνάμεων του ελληνικού παραδείγματος. Αυτές φώτισαν τον δρόμο της πετυχημένης αντιμετώπισης του ιού. Ενάντια στις μαύρες προβλέψεις. Το παράδειγμα της Ελλάδας αναδύθηκε ως αγαθή δύναμη που υπερβαίνει διαχωρισμούς. Ενώνει. Γεμίζει αυτοπεποίθηση. Το έχουμε ανάγκη. Εμείς και ο κόσμος.

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΟΛΙΤΗΣ γεννήθηκε το 1972 στην Αθήνα. Σπούδασε δημοσιογραφία και φιλοσοφία στην Ελλάδα και τη Βρετανία. Είναι αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1991 συνεργάζεται με ελληνικά και διεθνή περιοδικά, εφημερίδες και τηλεοπτικές εκπομπές. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν τα βιβλία του ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΝΥΠΑΚΟΗΣ και ΝΑ ΣΗΚΩΘΟΥΜΕ ΟΡΘΙΟΙ – Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ.Πρόσφατα έργα του: Μπαρούτι και Μέλι, 2008 (μυθιστόρημα) Ελευθερία και Εξουσία, 2010 Έννοιες και όροι του Κορνήλιου Καστοριάδη, 2013

Προς την Τάξη Αποφοίτων (πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) 2020 – Διανύσατε τόσο δρόμο!

Για σκεφτείτε το. Όταν ξεκινήσατε το ακαδημαϊκό ταξίδι σας στο νηπιαγωγείο, μόλις είχατε αρχίσει να μαθαίνετε τα χρώματα και τα σχήματα. Τώρα ασχολείστε με τόσο περίπλοκα μαθηματικά που ούτε οι γονείς σας δεν μπορούν να σας βοηθήσουν με τα μαθήματά σας. (Και δε φταίνε καθόλου εκείνοι! Αφού έχει αλλάξει εντελώς ο τρόπος που διδάσκεται η διαίρεση!)

Και στην πορεία μάθατε τόσο πολλά πράγματα. Γνώσεις που θα τις έχετε για όλη σας τη ζωή, όπως πώς να πολλαπλασιάζετε κλάσματα και πόσος χρόνος χρειάζεται για να συναντηθούν δύο τρένα αν ταξιδεύουν σε αντίθετες κατευθύνσεις με διαφορετικές ταχύτητες. Όλα όσα μάθατε μέχρι τώρα ήταν προσεκτικά σχεδιασμένα από εκπαιδευτικούς για να σας βοηθήσουν να χαράξετε μια επιτυχημένη πορεία προς το μέλλον. (Όλα εκτός από την καλλιγραφία. Αυτή ήταν πραγματικά χάσιμο χρόνου. Λυπούμαστε!)

Φυσικά, δε μάθατε πράγματα μόνο μέσα στην τάξη. Μάθατε ότι είναι αδύνατο να γαργαλήσεις τον εαυτό σου και ότι δεν πρέπει ποτέ να τρως κιτρινισμένο χιόνι. Μάθατε ότι όταν κοιμάστε στα σπίτια των φίλων σας δεν αξίζει τον κόπο να μείνετε ξάγρυπνοι όλη τη νύχτα. Μάθατε ότι το να ξοδεύετε όλα τα χρήματα που σας χάρισαν για τα γενέθλιά σας σε εικονικά χρήματα βιντεοπαιχνιδιών δεν είναι μια σοφή οικονομική απόφαση. Και τώρα γνωρίζετε τι γεύση έχει το κερί αυτιών (το δικό σας, όχι των φίλων σας. Ελπίζουμε.)

Τα μάθατε όλα αυτά, ενώ ο κόσμος γύρω σας άλλαζε. Όταν ξεκινήσατε το νηπιαγωγείο, δεν υπήρχαν φριτέζες αέρα χωρίς λάδι, ούτε «έξυπνα» ηχεία, ούτε σβούρες fidget spinners ούτε selfie sticks. Για προσπαθήστε όμως να φανταστείτε τη ζωή σας σήμερα χωρίς αυτά!

Οι μεγαλύτερες αλλαγές όμως έγιναν πρόσφατα. Πριν από λίγους μήνες, σχεδόν κανείς δεν είχε ακούσει όρους όπως «κοινωνική απόσταση» ή βιντεοκλήσεις με Zoom ή «επιπεδοποίηση της καμπύλης». Κανείς από μας δε φανταζόταν ότι θα έκλειναν οι κινηματογράφοι και ότι δε θα μπορούσαμε να πάμε στη Χιλή και να τρώμε νάτσος με σος όποτε θέλουμε.

Και αυτό είναι στ’ αλήθεια δύσκολο! Αλλά εσείς διαχειριστήκατε πολύ καλά όλες αυτές τις αλλαγές. Και, για να είμαστε ειλικρινείς, καλύτερα από τους μεγάλους.

Στην πραγματικότητα, αυτή ήταν και η μεγαλύτερη έκπληξη για μας. Παρότι ήσασταν κλεισμένοι στο σπίτι τις περισσότερες μέρες και δεν μπορούσατε να δείτε τους φίλους ή τους δασκάλους ή τους παππούδες και τις γιαγιάδες σας, τα πήγατε καλά. Για την ακρίβεια, τα πήγατε περίφημα. Ίσως επειδή οι γονείς σας εγκατέλειψαν την προσπάθεια να περιορίσουν τον χρόνο σας μπροστά στην οθόνη, αλλά και πάλι… Διαχειρίζεστε άψογα ό,τι έχει σχέση με την καραντίνα.

Και γι’ αυτό μας κάνετε περήφανους. Και μας εμπνέετε. Και πιστεύουμε ότι θα είστε καλά. Ότι όλοι θα είμαστε καλά.

Μας ρωτάτε συνεχώς πότε θα τελειώσει όλο αυτό. Πότε θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα. Και θα προσπαθήσουμε να σας απαντήσουμε, αλλά ουσιαστικά κι εμείς προβλέψεις κάνουμε. Απλώς προβλέψεις. Η αλήθεια είναι ότι κανείς μας δεν ξέρει. Και υποθέτουμε ότι αυτή η απάντηση δε σας ικανοποιεί.

Ας δούμε λοιπόν τι ΞΕΡΟΥΜΕ. Ξέρουμε ότι αυτό θα τελειώσει. Ξέρουμε ότι θα μπορέσετε και πάλι να κάνετε το αγαπημένο σας σπορ, και να μαζευτείτε στο υπόγειο των φίλων σας, και να πάτε σινεμά, και να δείτε τους παππούδες και τις γιαγιάδες σας από κοντά. Και τότε, όταν θα ξαναβρεθούμε στον ίδιο χώρο με όλους όσους αγαπάμε, όλα θα είναι πιο όμορφα. Για την ακρίβεια, είμαστε σίγουροι ότι εκείνες τις μέρες θα χαμογελάτε τόσο που θα πονέσουν τα σαγόνια σας.

Σίγουρα θα βρεθεί μια ιδιαίτερη ονομασία για τα παιδιά που μεγάλωσαν αυτή την εποχή. Μπορεί να είναι «η γενιά του κορονοϊού». Ελπίζουμε να είναι κάτι πιο έξυπνο. Τα εγγόνια σας θα σας ρωτούν πώς ήταν να μεγαλώνει κανείς στην πανδημία.

Και θα αναπολήσετε αυτή την εποχή και θα θυμηθείτε. Θα θυμηθείτε που μιλούσατε με τους συγγενείς σας από την οθόνη του υπολογιστή (όλοι μαζί ταυτόχρονα!). Θα θυμηθείτε τους γονείς σας να σας λένε να μη σπαταλάτε το χαρτί υγείας, γιατί είχε εξαντληθεί στο σουπερμάρκετ. Θα θυμηθείτε τότε που φορούσατε όλη μέρα τις πιτζάμες σας και οι γονείς σας τις δικές τους ολόκληρο το Σαββατοκύριακο.

Και θα τους τα πείτε όλα αυτά. Και μετά θα τα αγκαλιάσετε σφιχτά. Κι εκείνα θα παραπονεθούν ότι τα σφίγγετε πάρα πολύ, όπως όλοι οι συγγενείς τους στην ηλικία σας. Αλλά εσείς δε θα νιώσετε άσχημα, γιατί θα ξέρετε.

Θα ξέρετε ότι το πιο σημαντικό μάθημα το πήρατε στο τέλος της παιδικής σας ηλικίας. Δεν ήταν ένα μάθημα που κάποιος σχεδίασε για σας, ούτε για κανέναν από μας. Αλλά το μάθαμε καλά, και στους επόμενους μήνες θα ξεκαθαρίσει ακόμα περισσότερο. Ευτυχία είναι να είσαι μαζί με άλλους ανθρώπους. Για να είμαστε δίκαιοι, αυτό μάλλον το ξέρατε ήδη. Αλλά μερικές φορές είναι καλό να μας το θυμίζουν.

Τους επόμενους μήνες θα ξεκαθαρίσουν πολλά πράγματα. Βήμα-βήμα. Υπάρχουν πολλά που θα μάθουμε μαζί, ο ένας από τον άλλον.

Αλλά ήδη γνωρίζουμε τα πιο σημαντικά. Είμαστε τυχεροί που έχουμε ο ένας τον άλλον. Και οι αναμνήσεις που φτιάχνουμε μαζί, σήμερα, σε αυτόν τον παλαβό κόσμο που έχει έρθει τα πάνω-κάτω, θα διαρκέσουν μια ζωή.

Συγχαρητήρια που φτάσατε ως εδώ. Είμαστε περήφανοι για όσα έχετε καταφέρει ήδη και για το πώς θα εξελιχθείτε. Θα γίνετε γιατροί και καλλιτέχνες, επιστήμονες και δοκιμαστές βιντεοπαιχνιδιών. Θα μάθετε πώς να προστατεύετε τον πλανήτη μας και πώς να μην επιτρέψετε να συμβεί κάτι τέτοιο ποτέ ξανά.

Και αν κάποιοι από σας γίνουν δάσκαλοι, μπορείτε να τους κάνετε να επιστρέψουν στον παλιό τρόπο διδασκαλίας της διαίρεσης; Ο παλιός τρόπος ήταν στ’ αλήθεια καλύτερος.

Είστε έτοιμοι να επιστρέψετε στους Αγώνες Πείνας; Ξέρετε πώς τελείωσαν, ήρθε η ώρα να μάθετε πώς ξεκίνησαν! Το συναρπαστικό prequel της σειράς Αγώνες Πείνας, Νο 1 παγκόσμιο best seller, με τίτλο Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΩΝ ΑΗΔΟΝΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΙΔΙΩΝ, είναι επιτέλους εδώ και μας μεταφέρει στον φανταστικό κόσμο της Πάνεμ, 64 χρόνια πριν από τα γεγονότα των Αγώνων Πείνας.

Οι δέκατοι Αγώνες Πείνας ξεκινούν, και στην Κάπιτολ ο δεκαοχτάχρονος Κοριολανός Σνόου ξεκινά την πορεία του προς τη δόξα ως μέντορας στους Αγώνες. Οι πιθανότητες είναι εναντίον του, καθώς του αναθέτουν το κορίτσι φόρο από την Περιοχή 12, την πιο ασήμαντη από όλες. Οι μοίρες τους τώρα διαπλέκονται. Μέσα στην αρένα, θα είναι ένας αγώνας μέχρι θανάτου. Έξω από την αρένα, ο Κοριολανός αρχίζει να τρέφει συναισθήματα για τον καταδικασμένο του φόρο… και πρέπει να ζυγίσει την ανάγκη του να ακολουθήσει τους κανόνες ενάντια στην επιθυμία του να επιβιώσει με κάθε τρόπο.

Το prequel όχι μόνο θα σας καθηλώσει, αλλά θα λύσει πολλά από τα ερωτήματα που ανέκυψαν στους Αγώνες Πείνας. Διαβάστε κάποια παρακάτω και ανακαλύψτε περισσότερα στο πολυαναμενόμενο βιβλίο της Σουζάν Κόλινς!

Ποιος ξεκίνησε τους Αγώνες Πείνας και γιατί;

Ο κοσμήτορας Χάιμποτομ είναι ο δημιουργός των Αγώνων Πείνας. Ωστόσο, η δρ Γκολ είναι η επικεφαλής Διοργανώτρια και ο εγκέφαλος πίσω από το τμήμα πειραματικών όπλων της Κάπιτολ (για παράδειγμα ήταν υπεύθυνη να κάνει τους Αγώνες όσο πιο φρικιαστικούς γινόταν προκειμένου να είναι διασκεδαστικοί). Οι Αγώνες Πείνας δημιουργήθηκαν προκειμένου να διατηρούν φρέσκες τις μνήμες του πολέμου στο μυαλό των πολιτών της Καπιτόλ. Υπήρχε φόβος ότι αν ξεχνούσαν θα οδηγούνταν σε εφησυχασμό και θα κατέληγαν πάλι αβοήθητοι και εύκολο να εξουδετερωθούν.

Γιατί ονομάζονται Αγώνες Πείνας;

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι αντάρτες είχαν υπό τον έλεγχό τους τις περιοχές παραγωγής τροφίμων ως τακτική προκειμένου, μέσω της πείνας, να εξαναγκάσουν την Καπιτόλ σε υποταγή. Κάποιοι από τους κατοίκους της Καπιτόλ ήταν τόσο πεινασμένοι, που κατέφυγαν στον κανιβαλισμό. Όταν η Καπιτόλ πήρε ξανά τα ηνία, σχεδίασαν τους Αγώνες Πείνας, ώστε να δείξουν την αγωνία και την πείνα που όλοι βίωναν στην Πάνεμ.

Ποιος πραγματικά ήταν ο Κοριολανός Σνόου πριν γίνει ο Πρόεδρος της Πάνεμ;

Οι Σνόου ήταν μια πλούσια οικογένεια της Καπιτόλ, που απέκτησε την περιουσία της μέσω επενδύσεων σε πυρομαχικά στην Περιοχή 13, η οποία κατά τη διάρκεια του πολέμου καταστράφηκε. Μετά τον βομβαρδισμό των εγκαταστάσεων, το κέντρο της στρατιωτικής βιομηχανίας μετατοπίστηκε στην Περιοχή 12, με συνέπεια η θέση και η περιουσία των Σνόου να αφανιστούν.

Ήταν πραγματικά κακός ο Σνόου;

Το αν ο Σνόου ήταν πραγματικά κακός ή όχι είναι μια ερώτηση που θα απαντήσει ο ίδιος ο αναγνώστης. Καθώς περιγράφεται η ιστορία του Σνόου καθίσταται σαφές ότι ο Σνόου αγωνίζεται για να αντιμετωπίσει τις τραυματικές εμπειρίες που βίωσε σε νεαρή ηλικία. Από την απώλεια των γονιών του μέχρι την πολιορκία της Καπιτόλ και την υποβάθμιση της θέσης της οικογένειάς του, ο Σνόου κατάπιε τόσο θυμό, αλλά και φόβο τον οποίο έκρυβε διαρκώς. Οι αναγνώστες θα μάθουν επίσης πως ο Σνόου ερωτεύτηκε το κορίτσι από την Περιοχή 12 και αυτή η ιστορία τον επηρέασε βαθιά. Μπορεί επίσης να τεθεί υπό αμφισβήτηση το αν ο Σνόου εξαναγκάστηκε απλώς από τη δρα Γκολ να έχει αυτή τη νοοτροπία περί ελέγχου. Όλα αυτά τα θέματα αποτελούν τροφή για σκέψη για τους αναγνώστες.

ΔΕΣ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Η ΦΙΛΟΔΟΞΙΑ ΘΑ ΤΟΝ ΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΕΙ.
Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΘΑ ΤΟΝ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙ.
ΟΜΩΣ Η ΔΥΝΑΜΗ ΕΧΕΙ ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΤΗΣ.

Είναι το πρωινό του θερισμού, κατά το οποίο γίνεται η επιλογή των φόρων και ουσιαστικά ξεκινούν οι δέκατοι Αγώνες Πείνας. Στην Κάπιτολ, ο δεκαοχτάχρονος Κοριολανός Σνόου προετοιμάζεται για τη μία και μοναδική του ευκαιρία να εξασφαλίσει δόξα ως μέντορας στους Αγώνες. Ο άλλοτε πανίσχυρος οίκος των Σνόου έχει ξεπέσει και η μοίρα του κρέμεται από τη μικρή πιθανότητα να καταφέρει ο Κοριολανός να αποδειχτεί πιο γοητευτικός, πιο έξυπνος και πιο πανούργος από τους συμμαθητές του ώστε να νικήσει ο δικός του φόρος. Οι πιθανότητες είναι εναντίον του, καθώς του αναθέτουν το κορίτσι φόρο από την Περιοχή 12, την πιο ασήμαντη από όλες. Οι μοίρες τους τώρα διαπλέκονται – κάθε επιλογή που θα κάνει ο Κοριολανός θα μπορούσε να οδηγήσει στη νίκη ή την αποτυχία, στον θρίαμβο ή στην καταστροφή. Μέσα στην αρένα, θα είναι ένας αγώνας μέχρι θανάτου. Έξω από την αρένα, ο Κοριολανός αρχίζει να τρέφει συναισθήματα για τον καταδικασμένο του φόρο… και πρέπει να ζυγίσει την ανάγκη του να ακολουθήσει τους κανόνες ενάντια στην επιθυμία του να επιβιώσει με κάθε τρόπο.

ΑΓΩΝΕΣ ΠΕΙΝΑΣ: Η ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΗΛΩΣΕ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ

«Ο Θεός σάς ευλόγησε πάρα πολύ και χάρισε στους Έλληνες έναν Πορφύριο! Σαν τον Γέροντα Πορφύριο αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει άλλος σ’ ολόκληρο τον κόσμο!» (Άγιος Σωφρόνιος του Έσεξ)

Ο Άγιος Πορφύριος υπήρξε η εντυπωσιακότερη οσιακή ύπαρξη της εποχής μας, ίσως και όλων των εποχών! Ο Θεός τον κράτησε κοντά μας για ογδόντα έξι χρόνια, αλλά πνευματικά στο διηνεκές! Υπήρξε ένα φως που έλαμψε στην εποχή μας και δέσποσε σχεδόν σε όλο τον αντιφατικό εικοστό αιώνα (1906-1991).

«Ο Θεός ήθελε να φυτεύσει έναν Άγιο μέσα στην καρδιά της Αθήνας, ενόψει των φοβερών γεγονότων τα οποία ακολούθησαν κατά τη δεκαετία του 1940 και επέκεινα», μας ανέφερε ο ψάλτης του στην εκκλησία της Πολυκλινικής Φώτης Παπαγεωργίου.

Περπάτησε ανάμεσά μας στην Ομόνοια, στο κέντρο της Αθήνας, στο πιο πολύβουο μέρος της πόλης. Τριάντα τρία χρόνια «σαν μια μέρα»! «Εκεί, όπου με είχε φέρει ο Θεός», στην Πολυκλινική Αθηνών, μέσα στον πόνο από τις αρρώστιες και τον θάνατο. Απαρατήρητος στους πολλούς. «Παπά μου, δε σε είδαμε, δε σε γνωρίσαμε. Πω, πω, πω, εμείς να σ’ έχουμε τόσα χρόνια και να μη σε ξέρουμε!» Ο πρόεδρός της Αμίλκας Αλιβιζάτος χαιρόταν για την επιλογή του: «Βρήκα παπά τέλειο, όπως τον θέλει ο Χριστός!»

«Αυτά που διαβάζουμε στα Συναξάρια, στους Βίους Αγίων και μένουμε κατάπληκτοι, τα ζούσαμε, συνέβαιναν δίπλα μας, διότι ο γέρων Πορφύριος ήταν ένας ζωντανός Άγιος».

«Αφορισμένος εκ κοιλίας μητρός», δέχθηκε «παιδιόθεν» στην Εύβοια την άνωθεν κλήση του. Δωδεκάχρονος, κρυφά από τους γονείς του, βρέθηκε το 1918 στο Άγιο Όρος, στη δύσβατη Σκήτη των Καυσοκαλυβίων. «Εγώ έχω κάνει στην έρημο. Έχω αγωνιστεί. Νηστείες, κακουχίες, αγρυπνίες, γυμνότητα. Εγώ είχα χύσει αίμα!» Σχεδίαζε να μείνει για πάντα εκεί, όπως το μοναχικό αηδονάκι που «έψελνε» στην Κερασιά. Μια σοβαρή αρρώστια, όμως, τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την αγαπημένη του έρημο. «Ο Θεός τον βλέπει ικανό για την εκτέλεση δύσκολης αποστολής. Τον στέλνει σε άλλους χαμένους, στα “απολωλότα πρόβατά Του” στον κόσμο. Τον στέλνει σ’ εμάς»!

Η αγάπη του εκτεινόταν προς όλους, στα πέρατα της γης. Δε φοβόταν να πάει ακόμα και στους οίκους ανοχής για να μεταλαμπαδεύσει φως Χριστού. Τα κορίτσια των οίκων έλεγαν πως είναι ο «δικός μας παπάς»! «Εγώ ήθελα να πάω να ζήσω μαζί με τους χίπηδες στα Μάταλα, χωρίς, βέβαια, αμαρτίες!» Υψηλοί επισκέπτες πήγαιναν κοντά του: ο πρόεδρος της Ακαδημίας, ο πρύτανης, καθηγητές πανεπιστημίου από όλες τις σχολές, επίσκοποι κ.λπ. «Συγκλονιστικές ήταν οι στιγμές όταν έβλεπες τους μεγάλους χειρουργούς της Πολυκλινικής να κατεβαίνουν στον Γέροντα, να ζητούν την ευχή και την οδηγία του, να τον καλούν στα δύσκολα χειρουργεία!»

Ο λόγος του γλυκός, βαθύτατα θεολογικός, ποιητικός, σαν μυθιστόρημα. Το χάρισμά του «μοναδική περίπτωση»! Αποκάλυπτε στους επισκέπτες του, με το άγγιγμα του χεριού και πιάνοντας τον σφυγμό τους στον καρπό, το όνομα και το μέρος τους, την ψυχή τους. «Έβλεπε»: μέσα στο ανθρώπινο σώμα τα όργανα και τη λειτουργία τους, σκηνές αιώνων πριν, στα βάθη της γης, την αθέατη πλευρά της σελήνης!

«Τα σημάδια της αγίας βιωτής του υποθήκες για ολόκληρη τη γενιά μας!» Ο δροσερός πνευματικός αγέρας του άρχισε να πνέει. Παραδίνουμε στον άνθρωπο του κόσμου τον βίο και το έργο ενός που αγάπησε και παρηγόρησε τον κόσμο. Και υποσχέθηκε ότι μετά την κοίμησή του θα είναι πιο κοντά μας. Ο πολύς κόσμος περιμένει τον Άγιο Πορφύριο!

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Περπάτησε ανάμεσά μας στην Ομόνοια, στο κέντρο της Αθήνας, στο πιο πολύβουο μέρος της πόλης. «Εκεί όπου με είχε φέρει ο Θεός», στην Πολυκλινική Αθηνών, μέσα στον πόνο από τις αρρώστιες και τον θάνατο. Τριάντα τρία χρόνια «σαν μια μέρα»! Απαρατήρητος στους πολλούς. Ο καθηγητής Ιατρικής Κ. Αλιβιζάτος τού είπε: «Παπά μου, δεν σε είδαμε, δεν σε γνωρίσαμε. Πω, πω, πω, εμείς να σ’ έχουμε τόσα χρόνια και να μη σε ξέρουμε!»
Από τη δύσβατη έρημο των Καυσοκαλυβίων, ο Θεός τον έστειλε στον κόσμο, στα «απολωλότα πρόβατά Του», σε εμάς! Στους οίκους ανοχής μετέφερε −«ο δικός μας παπάς»− το φως του Χριστού. Ήθελε ακόμα να πάει να ζήσει με τους χίπηδες στα Μάταλα, χωρίς, βέβαια, αμαρτίες. «Αυτά που διαβάζουμε στα Συναξάρια, στους Βίους Αγίων και μένουμε κατάπληκτοι, τα ζούσαμε, συνέβαιναν δίπλα μας». Ο λόγος του γλυκός, βαθύτατα θεολογικός, ποιητικός, σαν μυθιστόρημα. Μια συνεχής έκπληξη. Ευφραινόμαστε με τον λόγο του! Το εκπληκτικό χάρισμά του, μοναδική περίπτωση, καρπός υπέρμετρου αγώνα. «Τα σημάδια της αγίας βιωτής του υποθήκες για ολόκληρη τη γενιά μας»!

Μας εστάλη πολύ φως μέσα στο σκοτάδι όπου ζούμε. «Δεν έχει ακόμη το φως του αστεριού του φτάσει σε εμάς. Δεν έχουμε κατανοήσει τον λόγο του». Ο δροσερός πνευματικός αγέρας του ήδη άρχισε να πνέει! Ο πολύς κόσμος περιμένει τον Άγιο Πορφύριο!

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΦΟΥΚΑΔΑΚΗΣ κατάγεται από την παχιά Άμμο Ιεράπετρας. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου συνάντησε μεγάλους δασκάλους (Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, Ν. Νησιώτης, Ν. Μπρατσιώτης, Κ. Παπαπέτρου κ.ά.) και σπουδαίους συμφοιτητές. Επίσης

σπούδασε Δημοσιογραφία στο Εργαστήρι Επαγγελματικής Δημοσιογραφίας στην Αθήνα, όπου δίδασκαν γνωστοί των γραμμάτων και των τεχνών (Χρ. Γιανναράς, Κ. Γεωργουσόπουλος, Α. Λεντάκης κ.ά.).

Αυτό όμως που αναζητούσε δεν το βρήκε στην επιστήμη, αλλά στο Περιβόλι της Παναγίας, στο Άγιο Όρος. Στα πρόσωπα των αγίων μοναχών είδε να εφαρμόζεται και να τηρείται ο λόγος του Ευαγγελίου. Αυτό που εκεί γίνεται αδιάκοπα και μυστικά.

Δίδαξε Θεολογία και Φιλοσοφία για δέκα χρόνια σε λύκεια του κέντρου της Αθήνας. Αγάπησε την Αθήνα και τους ανθρώπους της. Περπάτησε και ονειρεύτηκε στους δρόμους της. Είναι σήμερα διευθυντής του Γενικού Λυκείου Γουβών, στο Ηράκλειο. Το 2014 έλαβε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Master) στη Θεολογία με θέμα της διπλωματικής του διατριβής: «Η ασθένεια και ο θάνατος κατά τους Γέροντες Παΐσιο Αγιορείτη, Πορφύριο Καυσοκαλυβίτη και Ιάκωβο Τσαλίκη».

Το 2017 εκδόθηκε το ευπώλητο βιβλίο του: ΑΓΙΟΣ ΠΑΐΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ − Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ, από τις Εκδόσεις ΟΥΡΑΝΟΣ και τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ.

Με μεγάλη λύπη αποχαιρετούμε τον Κάρλος Ρουίθ Θαφόν, έναν από τους πλέον διαβασμένους και αναγνωρισμένους σύγχρονους συγγραφείς παγκοσμίως, που έφυγε την Παρασκευή 19 Ιουνίου 2020 από κοντά μας, έπειτα από μάχη 2½ ετών με τον καρκίνο, τον οποία αντιμετώπισε με σθένος και ειρωνεία μέχρι το τέλος.

Γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1964 και ξεκίνησε τη λογοτεχνική του καριέρα το 1993 με το εφηβικό μυθιστόρημα El principe de la niebla, που τιμήθηκε με το Βραβείο Edebé. Ακολούθησαν τα El palacio de la medianoche και Las luces de Septiembre, συγκεντρωμένα σε έναν τόμο υπό τον τίτλο La trilogia de la niebla.

Το 2001 εκδόθηκε το πρώτο του μυθιστόρημα για ενηλίκους, Η ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ, το οποίο πολύ σύντομα εξελίχθηκε σε διεθνές λογοτεχνικό φαινόμενο και θεωρείται, μετά τον Δον Κιχώτη, το πιο πετυχημένο μυθιστόρημα στην εκδοτική ιστορία της Ισπανίας. Μάλιστα το 2007 επιλέχθηκε από 81 Λατινοαμερικανούς και Ισπανούς συγγραφείς και κριτικούς λογοτεχνίας ως ένα από τα 100 καλύτερα ισπανικά βιβλία των τελευταίων 25 ετών.

Τα έργα του έχουν τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία και έχουν πουλήσει περισσότερα από 30 εκατομμύρια αντίτυπα στις πέντε ηπείρους.

Σε συνέντευξή του είχε δηλώσει για τον λογοτεχνικό κόσμο, από τον οποίο συνήθιζε να απέχει, ότι «είναι 1% λογοτεχνικός και 99% κόσμος».

Κάθε βιβλίο, κάθε τόμος που βλέπεις έχει ψυχή. Την ψυχή εκείνου που το έγραψε και τις ψυχές αυτών που το διάβασαν, έζησαν κι ονειρεύτηκαν μαζί του. Κάθε φορά που ένα βιβλίο αλλάζει χέρια, κάθε φορά που το βλέμμα ενός ανθρώπου πλανιέται στις σελίδες του, το πνεύμα του αυξάνεται και δυναμώνει.

ΚΑΡΛΟΣ ΡΟΥΙΘ ΘΑΦΟΝ, Η σκιά του ανέμου

 

Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν:

Την Τετάρτη 3 Ιουνίου ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού τα Κρατικά Βραβεία Παιδικού Βιβλίου 2019 (για τις εκδόσεις του 2018).

Το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά απονεμήθηκε εξ ημισείας στην Κατερίνα Λαγού για το έργο της με τίτλο Χαρίλαος; Τι όνομα είναι αυτό; (Εκδόσεις Ψυχογιός 2018) και στη Μαρίζα Ντεκάστρο για το έργο της με τίτλο 2651 ημέρες δικτατορίας (Εκδόσεις Μεταίχμιο 2018).

Για το ίδιο βιβλίο, η Κατερίνα Λαγού είχε τιμηθεί τον Μάρτιο του 2019 από το Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ με το Βραβείο «Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου» σε πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα. Επίσης το 2016 είχε λάβει Εύφημη Μνεία από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά.

Δες όλα τα Κρατικά Βραβεία Παιδικού Βιβλίου 2019 εδώ.

Μήνυμα από τη συγγραφέα Κατερίνα Λαγού σχετικά με την βράβευσή της

«Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για Παιδιά στο Χαρίλαος; Τι όνομα είναι αυτό;. Πως νιώθεις;» με ρωτάει.
Θέλω να απαντήσω «Σαν να μου έχουν στερεώσει πέντε αστέρια στα μαλλιά», ή κάτι βαρυσήμαντο ή ποιητικό. Αλλά ποιήτρια δεν είμαι και το μόνο που θα καταφέρω είναι να γελοιοποιήσω τον εαυτό μου.
Μια λέξη μού έρχεται.
Ξανά και ξανά.
Η ίδια που ένιωσα όταν η Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά ξεχώρισε την ιστορία του Χαρίλαου.
Η ίδια που ένιωσα όταν οι Εκδόσεις Ψυχογιός αποφάσισαν να την εκδώσουν.
Η ίδια που ένιωσα όταν είδα την αγάπη και τον επαγγελματισμό με τα οποία την αγκάλιασαν η Αγγέλα, η Δομινίκη, η Άννα, η Πετρούλα.
Η ίδια που ένιωσα όταν έφτασε μια μέρα απρόσμενα στην πόρτα μου με το ταχυδρομείο. Βιβλίο λαμπερό με κίτρινο εξώφυλλο.
Η ίδια που ένιωσα κι όταν ο Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου τη βράβευσε και η Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου (η ίδια Λότη που έχω μεγαλώσει με τα βιβλία της!) μου απένειμε τον πάπυρο.
Ευφορία.
Διαβάζω το αιτιολογικό της κριτικής επιτροπής. Είναι πολύ αναλυτικό και κατατοπιστικό. Αλλά εγώ διαβάζω μέσα από τις γραμμές αυτά που θέλω να ακούσω.
‒ Εμπιστευόμαστε τις λέξεις σου. Συνέχισε!
‒ Οι ρίζες μας, η Ιστορία μας, ο πολιτισμός μας, ο διάλογός μας με αυτά δεν καίει μόνο εσένα. Καίει όλους μας. Μικρούς. Μεγάλους.
‒ Είναι τολμηρό να βραβεύεις πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα. Τα άστρα στα μαλλιά έχουν ένα πολύ ειδικό βάρος. Μπορείς να το αντέξεις; Μπορείς να συνεχίζεις το παιχνίδι με τις λέξεις τιμώντας τες;
Θέλω να φωνάξω «Ναιαιαιαιαι!!!» αλλά η αλήθεια είναι πως δεν ξέρω. Όπως η ηρωίδα του νέου μου βιβλίου, η Μαρία Κάλλας, το κορίτσι με τα χίλια ονόματα, δεν έχω ιδέα πού με πηγαίνει αυτή η διαδρομή. Το μόνο που ξέρω είναι εκείνο που λέει κι εκείνη: «Είμαι αποφασισμένη να συνεχίζω να μελετώ, χωρίς να τσιγκουνεύομαι τις δυνάμεις μου, να ονειρεύομαι…»

Το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής των Κρατικών Βραβείων Παιδικού Βιβλίου 2019

Το βιβλίο Χαρίλαος; Τι όνομα είναι αυτό; αποτυπώνει, για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία του παιδικού βιβλίου, τη ζωή και το έργο του Χαρίλαου Τρικούπη. Το κύριο υφολογικό στοιχείο αυτής της ιδιότυπης μυθιστορηματικής βιογραφίας είναι το χιούμορ. Ο αναγνώστης και η αναγνώστρια παρακολουθούν τον τρόπο σκέψης και τα όνειρα του Τρικούπη ως παιδιού, τις άμεσες στιγμές της καθημερινότητάς του, όπως αυτές με τα αδέλφια του και το ευρύτερο οικογενειακό του περιβάλλον, αλλά και τις μεγάλες ιστορικές στιγμές του, αργότερα ως ενηλίκου, μέσα από τη γλαφυρή πρωτοπρόσωπη αφήγηση που διανθίζεται και από ζωντανούς διαλόγους. Έτσι, τα παιδιά πληροφορούνται για την περίοδο αναδιοργάνωσης του νεαρού ελληνικού κράτους σε νευραλγικούς τομείς της δημόσιας ζωής, τις άοκνες προσπάθειες του Τρικούπη, για περίπου δύο δεκαετίες, ιδιαίτερα τις εκσυγχρονιστικές προτάσεις του όπως αυτή της αρχής της δεδηλωμένης και, βέβαια, «παρακολουθούν» τις διαμάχες για φλέγοντα θέματα με τον μόνιμο ανταγωνιστή του, τον Θεόδωρο Δηλιγιάννη. Το χρονολόγιο, τα βιογραφικά σημειώματα πρωταγωνιστών της εποχής καθώς και το λεξιλόγιο, που παρατίθενται στο τέλος του βιβλίου, βοηθούν στην επιπλέον παραστατική και ανάγλυφη περιγραφή της εποχής.

Ανακάλυψε άλλες δύο συναρπαστικές μυθιστορηματικές βιογραφίες από τη συγγραφέα Κατερίνα Λαγού

Η μυθιστορηματική βιογραφία της Μαρίας Κάλλας, της κορυφαίας φωνής του εικοστού αιώνα στον χώρο του λυρικού θεάτρου.

Η μυθιστορηματική βιογραφία του Ελευθέριου Βενιζέλου, γραμμένη με τρόπο σύγχρονο και εύληπτο για τα παιδιά.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα Κατερίνα Λαγού

Η ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΑΓΟΥ γεννήθηκε στην Αθήνα και ζει στην Κέρκυρα. Είναι πτυχιούχος του Νομικού Τμήματος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης (LL.M) στο Εμπορικό Δίκαιο από το Πανεπιστήμιο της Ουαλίας, Κάρντιφ, καθώς και στην Ιστορία και Τεκμηρίωση στα Σύγχρονα Ζητήματα από το Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Είναι υποψήφια διδάκτωρ Ιστορίας και ιδρυτικό μέλος της Λέσχης Ανάγνωσης Κέρκυρας. Έχει δύο γιους που τη βοηθούν να γράφει παιδικές ιστορίες.

Διάβασε ένα απόσπασμα από το βιβλίο
ΧΑΡΙΛΑΟΣ; ΤΙ ΟΝΟΜΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ;