ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ: Βιβλία σπαρακτικά επίκαιρα στις σύγχρονες δημοκρατίες της πυγμής.

Έτος Αντώνη Σαμαράκη ανακήρυξε το 2020 το υπουργείο Πολιτισμού και οι Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, τιμώντας με τη σειρά τους το αφιερωματικό έτος, προχώρησαν σε νέες, καλαίσθητες εκδόσεις του συνόλου του έργου του σπουδαίου λογοτέχνη, με ανανεωμένα εξώφυλλα σε εικαστική επιμέλεια του Θάνου Κακολύρη, ενώ κυκλοφορεί επιτέλους η έκδοση του ΓΙΑΤΙ ΕΙΜΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ, ενός ανέκδοτου κειμένου του διακεκριμένου συγγραφέα, το οποίο βρέθηκε στο αρχείο του από τη σύζυγό του, Ελένη Σαμαράκη.
«Είναι τιμή για τις εκδόσεις μας που το έργο του Αντώνη Σαμαράκη, ενός από τους σημαντικότερους και δημοφιλέστερους –ακόμη και σήμερα– πεζογράφους της χώρας μας με διεθνή αναγνώριση, κοσμεί τον κατάλογό μας», ανέφερε ο εκδότης Νίκος Ψυχογιός, με τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ να παραδίδουν σε δύο τόμους τα ΑΠΑΝΤΑ του: μια εξαιρετικά καλαίσθητη έκδοση, που δίνει την ευκαιρία στο αναγνωστικό κοινό να έχει, για πρώτη φορά, το σύνολο του έργου του ολοκληρωμένο και σε ενιαία μορφή στη βιβλιοθήκη του. Γιατί σήμερα, δεκαεπτά χρόνια από τον θάνατό του, ο Σαμαράκης εξακολουθεί να είναι παρών και να επιμένει ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει μόνο καταπαλεύοντας με όλες του τις δυνάμεις την αδικία.
Σήμερα, περισσότερο ίσως από ποτέ, το έργο του Αντώνη Σαμαράκη επιμένει να εκφράζει την αγωνία του για τον άνθρωπο. Στηριγμένο σε έναν άξονα πανανθρώπινων αξιών, γίνεται επίκαιρο και παραμένει διαχρονικό, αφού όλα όσα ταλανίζουν τον άνθρωπο δεν άλλαξαν στο πέρασμα του χρόνου, απεναντίας παραμένουν το ίδιο βασανιστικά και επικίνδυνα, και το φάσμα της πείνας, της εξαθλίωσης, του πολέμου, της απανθρωπιάς πλανάται κραταιό πάνω από την ανθρωπότητα.

ΘΕΕ ΜΟΥ, ΘΕΕ ΜΟΥ… ΤΟ ΝΑ ’ΜΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΕΙΝΑΙ… ΕΙΝΑΙ ΧΑΡΑ! ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΙΜΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΓΙΑΤΙ… ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΧΑΡΑ! ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ Η ΧΑΡΑ ΜΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ… ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΧΑΡΑ ΑΥΤΗ ΕΚΑΤΟ ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ… ΚΑΘΩΣ ΕΙΝΑΙ ΕΚΑΤΟ ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΜΕΣ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΖΕΙ ΚΑΙ ΚΙΝΕΙΤΑΙ Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ. ΝΑ ΓΙΑΤΙ ΕΙΜΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ… ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΜΟΥ Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ… ΜΕΣΑ ΣΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΑ… ΤΑ ΚΑΘΟΛΟΥ, ΜΑ ΚΑΘΟΛΟΥ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ ΚΑΚΕΚΤΥΠΑ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΜΕ ΚΥΚΛΩΝΟΥΝ ΑΠΟ ΠΑΝΤΟΥ.

Ξαναδιαβάζοντας τον Σαμαράκη δε γίνεται να μην αντιληφθεί ο σύγχρονος αναγνώστης την απαράλλακτη και απογοητευτική επικαιρότητα της κοινωνικής του διαμαρτυρίας. Όπως και τον παραλογισμό της αταλάντευτης αδιαφορίας του ανθρώπου μπροστά στην τραγική πορεία της ανθρωπότητας, που τον στοιχειώνει, επειδή ο μεγαλύτερος φόβος γι’ αυτόν είναι η κοινωνική απάθεια, η αδράνεια απέναντι στην εξαθλίωση, ο εφησυχασμός.
«Αλίμονο στον νέο των είκοσι χρόνων που δεν είναι επαναστάτης», έλεγε ορμώμενος από τον φόβο για το μέλλον του καθυποταγμένου ανθρώπου στην εξαθλίωση και τον ακραίο φόβο μπροστά στην παγκοσμιοποίηση της πείνας, του πολέμου, της συνειδησιακής ύπνωσης, του αφανισμού. Επειδή για τον Σαμαράκη ο άνθρωπος παραμένει αθώος και καλός, αλλά τραγικά συμπιεσμένος «όχι μόνο σε καθεστώτα ευθέως τυραννικά, φασιστικά, ολοκληρωτικά, αλλά και στις σύγχρονες δημοκρατίες πυγμής που ολοένα και περισσότερο ευδοκιμούν στον κόσμο μας».
Ο Σαμαράκης είναι ο συνοδοιπόρος. Ένας φίλος στη μοναχικότητα. Ένας δεύτερος εαυτός. Γιατί συμπάσχει και συμπορεύεται με τον αναγνώστη. Καταδύεται στα βάθη της συνείδησης, διαπερνά όλες τις ψυχολογικές διακυμάνσεις της αμφισβήτησης και φέρνει στην επιφάνεια μιαν άλλη ιδεολογία ζωής, τη στηριγμένη στην ελπίδα, στην ελευθερία, στη συμπόνια. Στον σαμαρακικό κόσμο το ανάστημα που εντέλει οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι σηκώνουν είναι το ανάστημα της εσωτερικής τους φωνής. Αυτή τη φωνή ακούν και εναντιώνονται σε ό,τι υπονομεύει τη ζωή τους.
Ο Σαμαράκης εξαναγκάζει τον αναγνώστη του να σιωπήσει για να ακούσει αυτή την εσωτερική φωνή και τότε τίποτα πια δεν είναι ίδιο.
Ο αναγνώστης παγιδεύεται στη σκέψη που του υπαγορεύει με μια απαράμιλλη εκφραστική λιτότητα και ενεργοποιεί τη δική του δυναμική αιφνιδιασμένος από την ευθυβολία και την ακρίβειά της ενάντια στον εφησυχασμό. Αυτή ακριβώς η ιδιότητά του είναι που κάνει μοναδική την προσφορά του στην ελληνική λογοτεχνία και πάντα επίκαιρο το έργο του.
Είναι ο συγγραφέας της εξέγερσης και μόνο στην εξέγερση αυτή βλέπει να σχηματίζεται το χαμόγελο του κόσμου ξανά. Και δεν υπάρχει τίποτα διαχρονικότερο από αυτή, ιδιαίτερα σήμερα που η βαρβαρότητα λυμαίνεται τον κόσμο, τις συνειδήσεις, την επιβίωση.